«Astronauci»

Mimo swych rozmiarуw katastrofa w œrodkowej Syberii nie zwrуci³a uwagi œwiata naukowego. W guberni jenisiejskiej kr¹¿y³y przez pewien czas fantastyczne wieœci o bolidzie; przypisywano mu to wielkoœж domu, to nawet gуry, opowiadano o ludziach, ktуrzy widzieli go rzekomo po upadku, miejsce to jednak przenoszono zazwyczaj w opowiadaniach daleko poza granice w³asnego powiatu, sporo pisano te¿ w gazetach, lecz nikt nie przedsiкwzi¹³ powa¿niejszych poszukiwaс i powoli ca³a historia zaczк³a przechodziж w niepamiкж.Dalszy jej ci¹g rozpoczyna siк w roku 1921, kiedy to radziecki geofizyk Kulik przypadkowo przeczyta³ na wyrwanej ze starego kalendarza œciennego kartce opis olbrzymiej gwiazdy spadaj¹cej. Obje¿d¿aj¹c nied³ugo potem wielkie po³acie œrodkowej Syberii, Kulik przekona³ siк, ¿e wœrуd tamtejszych mieszkaсcуw wci¹¿ jeszcze ¿ywe jest wspomnienie niezwyk³ego zjawiska z 1908 roku. Wypytawszy wielu naocznych œwiadkуw, Kulik upewni³ siк, ¿e meteor, ktуry wtargn¹³ nad Syberiк od strony Mongolii, przeszybowa³ nad wielkimi rуwninami i spad³ gdzieœ na pу³nocy, z dala od drуg i osiedli ludzkich, w nieprzebytej tajdze.Od tej pory sta³ siк Kulik entuzjastycznym badaczem meteoru, znanego w literaturze fachowej jako bolid tunguski. Opracowa³ te¿ prowizoryczne plany terenu, w ktуrym, jak s¹dzi³, upad³ meteor, i da³ je geologowi Obruczewowi, gdy ten wyruszy³ w roku 1924 na samotn¹ wyprawк. Odbywaj¹c z polecenia Komitetu Geologicznego badania w rejonie rzeki Podkamiennej Tunguskiej, Obruczew dotar³ do faktorii Wanowary, w ktуrej to okolicy mia³ wed³ug obliczeс Kulika upaœж meteor. Stara³ siк zebraж o nim wiadomoœci ad tubylcуw, co przychodzi³o mu nie³atwo, gdy¿ Tunguzi ukrywali miejsce upadku, uwa¿aj¹c je za œwiкte, a sam¹ katastrofк za zst¹pienie z nieba na ziemiк boga ognistego. Mimo to Obruczew dowiedzia³ siк, ¿e w odleg³oœci kilku dni podrу¿y od faktorii odwieczna tajga jest powalona pokotem na przestrzeni wieluset kilometrуw i ¿e meteor upad³ nie w rejonie Wanowary, jak s¹dzi³ Kulak, lecz co najmniej 100 kilometrуw dalej na pу³noc.