«Зялёны пас (на белорусском языке)»

Андрэ Маруа

ЗЯЛЁНЫ ПАС

- Бертран, - запытала Iзабэла, - вы будзеце сёння ўвечары дома да гарбаты? Вы б мне зрабiлi прыемнасць. Я чакаю гэту бедную Наталi, i мне адной цяжка яе прымаць. Мiж iншым, яна пiша ў сваiм лiсце, што хацела б з вамi параiцца.

Я зiрнуў у свой блакнот i з прыкрасцю адмахнуўся:

- Гэта парушае ўсе мае планы.

- Даруйце, што дакучаю, Бертран, але вы не ўяўляеце, як мяне пужае гэта сустрэча... Мы не бачылi Наталi з таго часу, як памёр яе муж, i тое, што з ёю здарылася, мне здаецца такiм жахлiвым, што я проста не разумею, як яна перажыла... Можна ашалець з гора... Сямейная драма, беднасць... Цi не замнога для адной маленькай iстоты!.. Шчыра кажу, няма ў мяне належных слоў... Не ведаю, чым яе ўцешыць!..

- I я таксама... А вам не здаецца, што найлепшы сродак у такiх выпадках гаварыць як мага менш?.. Я думаю, што, убачыўшы вас, яна пачне плакаць... Вы гэтак жа будзеце плакаць... Абдымiце яе, далейшае падкажа iнстынкт.

Праз хвiлiну ён дадаў:

- Уяўляю, якая гэта будзе для вас пакута. Пастараюся ў гэты час быць каля вас.

Вечарам, за некалькi хвiлiн да вызначанага тэрмiну, ён увайшоў у пакой Iзабэлы.

- Нiяк не супакою нерваў, - сказала яна. - Спрабавала чытаць, але ўсе мае думкi аб гэтай няшчаснай... Гляджу на дзверы, праз якiя яна зараз увойдзе, падбiраю словы i тут жа iх губляю. Мне так нядобра!.. Сама не свая...

- Вазьмiце сябе ў рукi. Нiколi не трэба зараней рыхтавацца да выключных абставiн. Кiдайцеся ў цяжкую размову, як спрактыкаваны плывец у халодную ваду, - так раiў Стэндаль... Гарбата згатаваная?

- Так, я прасiла Марыю, каб яна прынесла нам гарбату хвiлiн праз пяць пасля яе прыходу... Я спадзяюся, што з'яўленне чужога чалавека спынiць рыданне i слёзы i пасля лягчэй будзе гаварыць.

Бертран узяў кнiгу, разгарнуў яе, потым, уздыхнуўшы, адклаў. Абое маўчалi. Кароткi, нясмелы званок парушыў цiшыню. Iзабэла паднялася.

- Гэта Наталi, - прашаптала яна.

- Сядзiце, не ўставайце, - прамовiў Бертран.

Яна пачула звонкi голас у пярэдняй.

- О, як у вас тут цёпла! Я скiну палiто.

Дзверы адчынiлiся. На парозе паказалася Наталi. Яе твар трошкi схуднеў, трошкi пабляднеў, але амаль не змянiўся - быў такi ж малады i прыгожы.

- Добры дзень, - радасна прывiталася яна. - О! Бертран!.. Якi вы слаўны!.. Я нiяк не спадзявалася, што вы захочаце мяне пабачыць... Як у вас тут цёпленька, Iзабэла!..