«Orden Vita. Ордэн Віта»

Зміцер Сасноўскі

ORDEN VITA. ОРДЭН ВІТА

Памёр кароль. Каб абраць новага, на каня паклалі меч, дзіду і пусцілі ў свет. Якога знойдзе вершніка, таго каралём і прызнаюць. Конь, урэшце, стаў на калені перад старым, які віў са скуры папругі. І назвалі караля Віт.

Паданне з-пад Смаленску.

Багата часу таму, нейкі ваяр, званы Вітам, ішоў з войскам і меў такую моц, што, не патрабуючы чужой дапамогі, сам сабе дарогі церабіў, балоты каменямі закідваў, на рэках масты будаваў, і пракладаў сваю дарогу па сонцу.

Паданне з Барысаўскага павету.

Князь великии Витовт держал великое княжене Литовское и Руское и иныи многии земли. Которыи земли на востоце або на западе были, кланялися силному господарю великому князю Витовту. И князь великыи Витовт y великои славе и y великои чти пребывал по всим землям.

“Похвала o великом князи Витовте”, 1430 г.

В лето 1398 бысть побоище князю великому Витовту з Темир-Куклуем. И бысть бой велик и попусти бог татаром. Князь же великий побеже во мале дружине.

Супрасльскі летапіс, XVI ст.

A kniaziu welikomu Witoltu tohdy derżaczy Łuczesk y wsiu Wołynskuiu zemlu, a w Litowskoy zemli otczyznu swoiu, y było iemu nużno y welmi bidno widety to, czoho pered tym ne bywało w Litowskoy zemli: storonnym władeiuczy Welikim kniażenem Litowskim. Tohdy wczynił rady z mnohimi kniazi y pany litowskimi. Tohda bo Skirgayło otiechawszy ko Połocku, a kniaź weliki Witolt pryde ko Wilni, chotiaczy zasesty, a kniahinia welikaia ieho Anna była tohda w Horodne.

Kronika Polska, Litewska, Żmodzka y wzystkiey Rusi

Macieia Striykowskiego, 1582 r.

* * *

Паляванне было ўдалым. Птушак і дзічыны набілі столькі, што паляўнічыя трокі напоўнілі да верху. Князь цешыўся сваім спрытам. Гетман, маршалак, ахоўнікі, лоўчыя, усе навокал непрыкметна, але ўважліва сачылі за кожным ягоным рухам. Як трапна ён цаляў у птушак, як заваліў дзве казулі. Усе бачылі ягоны моцны стан і трывалы ваяўнічы настрой. Гэта лепшы сродак пазбегнуць змоваў – трымаць асабісты аўтарытэт сярод дружыны і бездакорную веру між дворных. Толькі так у сквапныя душы суседзяў магчыма пасяліць сімвал сваёй моцы і перакананне ў адданасці атачэння.

Конь крочыў паволі. Увесь мокры. Яшчэ не адпачыў ад гойсання па лесе. Пасля шалу палявання ахінула прыемная стома.