«Пралюбадзейства (на белорусском языке)»

Леанiд Панасенка

Пралюбадзейства

Пераклад: Галiна Шаранговiч

Душа Георга Вiльгельма Фрыдрыха Гегеля ўтульна расцяклася па паверхнi сонечнай батарэi арбiтальнай касмiчнай станцыi i разам з шматтоннай грамадзiнай цiха наблiжалася да сваёй даўно забытай радзiмы, якую беззваротна пакiнула больш за сто пяцьдзесят гадоў таму назад. I душу фiлосафа, i станцыю падсiлкоўваў сонечны вецер, але яны адно аднаму не перашкаджалi, бо першая належала свету Абсалюту, спiрытасферы, а другая ўяўляла сабою адно з найдасканалейшых стварэнняў вечнага свету. Гегелева душа, падкрэслiм гэта на ўсялякi выпадак, была цалкам матэрыяльная, але нездарма кажуць: цi шмат той беднай душы трэба.

Таму, хто б здолеў убачыць аўру Абсалюту збоку, адкрылася б зусiм будзённае вiдовiшча: вакол планеты кiпiць шматслойнае варыва з мiльярдаў светлякоў асобных душ, розных, як i зоркi, па яркасцi, якiя павольна ўсплываюць з паверхнi Зямлi, злучаюцца ў спiралi i купы; некуды iмчаць цi, наадварот, застываюць у нерухомасцi. Нечым падобная на паўночнае ззянне, сусветная душа жыла i змянялася, узрастала з развiццём i памнажэннем цывiлiзацыi людзей, якая пачалася з яе i жыла не столькi сонечным ветрам i рознымi палямi i выпраменьваннямi, якiя пранiзвалi сусвет, колькi развiццём i пашырэннем чалавечага духу! Гэта найвышэйшая краса матэрыi ўсведамляла сябе як адзiнае цэлае i ў той жа час складалася з мiрыядаў iндывiдуальнасцяў, якiя захавалi ў сабе ўсё, што было на Зямлi ад пачатку чалавечага роду. Гэтую сферу духу, вытворную ад чалавека i выгадаваную разам з iiм, гэтую таямнiчую субстанцыю сам чалавек называў па-рознаму - i богам, i абсалютным духам, i сусветнай душою, але сутнасць яе была аднолькавая: iншабыццё, найвышэйшая энергетычная форма асэнсавання сябе прыродай, арганiзаваны пачатак i рухавiк светабудовы, пра што ў свой час здагадваўся Платон.