«Незалежнасьць - гэта (на белорусском языке)»

Уладзiмiр Арлоў

Незалежнасьць - гэта...

Незалежнасьць - гэта калi ты зьявiсься на сьвет у радзiльнi, дзе няма сама стэрыльных на зямлi прусакоў, затое ёсьць аднаразовыя шпрыцы й пялюшкi.

Незалежнасьць - гэта калi твой бацька пойдзе ў ЗАГС, каб атрымаць дакумент, што ты сапраўды нарадзiўся i што цябе назвалi ў гонар дзеда Рыгорам, i кабета, якая сядзiць там, спакойна выпiша яму гэты дакумент, а ня выцягне са стала "Справочник личных имён народов СССР" i ня будзе, размахваючы iм, гiстэрычна тлумачыць твайму бацьку, што ён можа без праблем назваць сына Файзулой цi нават Мамаем, а вось Рыгорам - ня можа, бо такога iмя проста не iснуе ў прыродзе (а существует нормальное человеческое имя Григорий).

Незалежнасьць - гэта калi ты пойдзеш у школу i цябе будуць вучыць на тваёй мове (а дзяўчынку Гражынку, якая падабалася табе ў дзiцячым садзе, - на яе мове, а твайго суседа хлопчыка Мiшу, тату якога завуць Iсакам, - на ягонай, а другога твайго суседа хлопчыка Алёшу, бацькi якога прыехалi сюды, бо ў iхнiм горадзе на Волзе, каб купiць малому малака, трэба займаць чаргу а пятай гадзiне ранiцы, - на ягонай). Цябе будуць вучыць на тваёй мове, i дзеля гэтага тваiм тату й маме ня трэба будзе ўсё лета зьбiраць па кватэрах заявы бацькоў, якiя не тое каб не хацелi вучыць сваiх дзетак так, як твае тата й мама, а проста нiколi пра гэта ня думалi, бо вырасьлi пры iнтэрнацыяналiзьме. I гэтыя заявы не трэба будзе губляць тры разы дырэктару й два - сакратарцы, i першы верасьнёвы дзень ты не пачуеш на ўрачыстай лiнейцы, што "год от года хорошеет материально-техническая база нашей школы", а прыйшоўшы ў сваю клясу не даведаесься, што дзякуючы няўхiльнаму клопату партыi й ураду, у вас на ўсю клясу толькi адзiн лемантар i дзьве "матэматыкi" на роднай мове.

Незалежнасьць - гэта калi твая дружына ня будзе змагацца за права насiць iмя Паўлiка Марозава цi Аляксандра Мясьнiкова, бо ўсе вы цудоўна ведаеце, як любiў свайго татку Паўлiк i як любiў беларусаў Мясьнiкоў.

Незалежнасьць - гэта калi ты будзеш студэнтам i на лекцыi па вышэйшай матэматыцы твой смуглявы раўналетак з Мадагаскару, якi вучыцца за грошы сваёй, а не тваёй краiны, нахiнецца да цябе i запытае, што значыць слова "iмавернасьць", i ты па-французку растлумачыш яму.