«Неспакой (на белорусском языке)»

Тарас Хадкевiч

Неспакой

Як слаўна красавiцкiм вечарам стаяць на развiлку палявых дарог i любавацца з узгорка неабдымным прасторам! Захад сонца накладвае пурпуровыя фарбы на край лесу, што цямнее на небасхiле. Палi разлеглiся карычневымi прастакутнiкамi раллi, бледна-жоўтымi плямамi ржышча, зеленаватымi прасцягамi азiмiны, i няма, здаецца, iм канца-краю.

Дзе-кольвек у канавах i ярах яшчэ ляжыць снег, але паводка ўжо адбушавала, пакiнуўшы ў нiзiнах часовыя азёры, у якiх, быццам у вялiзных люстэрках, адбiваецца ружовае неба.

Звiняць ручаi ў вячэрняй цiшынi. Кажуць, гэта вясна бразгае срэбранымi ключамi, адмыкаючы дзверы цёплым вятрам. Ляцяць вятры з далёкага поўдня i нясуць з сабой неўгамонную вясновую сiлу. Скараецца перад iмi зiма, адступае ў невядомыя паўночныя далi, а наўздагон ёй iмчыцца вясёлая пераклiчка пералётных птушак, пяшчотны звон ручайкоў i шэлест маладой зеленi, што шчацiнiцца на сонечных мясцiнах.

Прасякнутае цеплынёй i пахамi адталай зямлi, паветра крыштальна чыстае, i далягляд вырысоўваецца выразна, акрэслена.

- Эх! - вырываецца з грудзей майго субяседнiка. - Шырыня якая!.. Воля!.. Аж дух зацiнае...

То Цярэшка з Зелянцоў.

Ён стаiць, шырока i моцна паставiўшы ногi, нiбы ўросшы ў зямлю, прыземiсты, шыракаплечы, у ссунутай на патылiцу салдацкай вушанцы, у паношанай зялёнай ватоўцы i ў старых салдацкiх ботах, запэцканых суглiнкам. Левая рука з пакалечанай далоняй ляжыць на сяўнi, з якой ён нядаўна рассяваў канюшыну па азiмым жыце, правай жвава размахвае ў такт сваiм словам. Водблiск сонечнага заходу асвятляе яго скуласты твар з адрастаючай бародкай - не то пасiвелай, не то проста бялявай - i вузкiмi шэрымi вачыма.

Я сустракаю Цярэшку не ўпершыню.

Заўсёды, калi заязджаю ў Зелянцы, я або бачу яго, або чую пра яго ад другiх. Ён лiчыцца ў калгасе неспакойным чалавекам, не прамiне ўмяшацца ў любую справу, сунуцца ў любы калгасны закутак. Неўзабаве пасля дэмабiлiзацыi з армii ён пры людзях на таку нанёс абразу старшынi калгаса. Пра гэты яго ўчынак гаварылi доўга i па-рознаму - адны апраўдвалi, iншыя ганiлi, а старшыня, мабыць, i цяпер тоiць у сабе крыўду на блiзкага ў мiнулым сябра, з якiм разам раслi i разам будавалi калгас.