«Mnie Zabić»

Joanna Chmielewska Mnie Zabić

O wszystkim, co działo się niejako poza mną, dowiedziałam się rzecz jasna, dopiero później.

Niejaki Philip Feuillet, Holender pochodzenia belgijskiego, młodzieniec dwudziestoletni, skończywszy pracę, wracał do domu na rowerze. Dokładniej mówiąc, zamierzał wracać na rowerze, tak jak przyjechał, i na przestrzeni mniej więcej kilometra swój zamiar realizował. Później pękł mu łańcuch.

Bardzo źle Philip pomyślał o swoim młodszym bracie, który podstępnie zabrał normalny, przyzwoity rower i zostawił mu tego starego strupla, dawno nadającego się tylko do kasacji. Wściekły był na głupiego gówniarza już rano, kiedy wyjeżdżał do pracy, ale miał nadzieję, że jakoś dociągnie, a rower był najprostszym rodzajem komunikacji pomiędzy jego miejscem pracy i miejscem zamieszkania. Na skróty wychodziło wszystkiego raptem czternaście kilometrów…

W niedzielne wczesne popołudnie ruch w okolicy panował zerowy, a nawet gdyby coś jechało, to przecież osobowy samochód nie zabierze go razem z tym złomem, nieporęcznym i nieskładalnym. Wyrzucić rupiecia Philip jeszcze nie chciał w obawie przed dalszymi zakusami brata, a także przez oszczędność. Zły jak diabli ruszył piechotą, prowadząc to świństwo.

Zostało mu jeszcze sześć kilometrów, kiedy zdecydował się odpocząć. Zszedł z szosy między zarośla, przysiadł za krzakiem i wypił jedno z piw, wiezionych do domu. W polu widzenia i nawet dość blisko stała siedziba starej Bernardyny, która niedawno umarła, ale z tej siedziby żadnej korzyści się nie spodziewał, bo Bernardyna nigdy w życiu roweru nie miała. Poniewierał się może u niej łańcuch od krowy, nikt jednakże jak dotąd, na łańcuchu od krowy rowerem nie jechał.

Gapił się bezmyślnie w tamtym kierunku, nic się nie działo, samochody przejeżdżały rzadko, aż nagle jeden skręcił z szosy i podjechał wprost do podupadłej nieco rudery, Philip zdziwił się dopiero po chwili, bo przesadnie błyskotliwego umysłu nie posiadał, co też za interes może mieć piękny, ciemnozielony mercedes do pustego domu ubogiej staruszki. W dodatku nieżywej.

Widoczność ograniczały mu trochę rozrośnięte krzewy, ale widział, jak z mercedesa wysiadł jakiś facet. Rozejrzał się, obszedł dom dookoła i znów wsiadł do samochodu. Wszystko zastygło w bezruchu, ciemnozielony mercedes zlewał się z nieco jaśniejszym, ale również zielonym tłem, i gdyby Philip nie dostrzegł jego przybycia, nie zauważyłby nawet, że cokolwiek tam stoi.

Uczucie zniecierpliwienia było mu obce. Porozważał chwilę, co zrobić, ruszyć w drogę do domu czy wypić jeszcze jedno piwo. Zdecydował się na piwo.

Był w połowie puszki, kiedy facet z mercedesa znów wysiadł. Nic nie robił, stał wśród krzaków i jakby na coś czekał. Doczekał się, nadjechał szary peugeot, skręcił identycznie i podjechał kawałek dalej, tak że skrył się za domem. Facet szybko ruszył w tamtym kierunku, Philip wiedział, że z tej niewidocznej dla niego strony znajduje się wejście do domu nieboszczki Bernardyny, wysnuł nawet wniosek, że być może, chcą wejść do środka, facet z mercedesa i ten ktoś z peugeota, ale w chwilę później ujrzał wracające do mercedesa dwie osoby. Owegoż faceta i babę. Razem szli, dotarli na tyły samochodu, jakby do bagażnika. Coś robili. Tyłu mercedesa Philip nie widział wcale, zasłaniał go gąszcz zarośli. Baba musiała tam zostać, bo facet sam poszedł ponownie za dom, po dłuższej chwili wrócił, wsiadł do mercedesa i odjechał.

Trzeciej puszki piwa Philip już nie pił. Wykończył drugą, cały czas zastanawiając się, gdzie podziała się baba, nie siedzi tam przecież za krzakami ani nie odeszła piechotą. Uznał, że chyba odjechali razem, zapewne później wrócą po jej samochód, ale wrażenie, iż została pod krzakiem, było tak silne, że ruszywszy się wreszcie z miejsca, poszedł sprawdzić.

Jednakże pod żadnym krzakiem baby nie było. Philip zajrzał za budynek, w pierwszej chwili nie dostrzegł peugeota, ale wypatrzył go w szopie przy domku. Kiedyś to była drewutnia, teraz pusta ruina. No, nie pusta, aktualnie wypełniona szarym peugeotem.

Wzruszył ramionami, bo go to kompletnie nic nie obchodziło, nawet na numer tego samochodu nie zwrócił uwagi, poczuł się okropnie głodny, wrócił do swojego roweru i ruszył do domu.

Tym sposobem, nie mając o niczym zielonego pojęcia, stał się świadkiem początku potężnej afery, co niestety, na złe mu wyszło.

* * *

Co działo się ze mną, wiedziałam doskonale na bieżąco.

W niewłaściwej chwili znalazłam się w niewłaściwym miejscu… A może właśnie odwrotnie? Może chwila i miejsce były jak najbardziej właściwe? W każdym razie rezultaty tego znalezienia się przeszły wszelkie oczekiwania i wypadły raczej dość efektownie.

Z Francji, przez Belgię, wjechałam do Holandii. Zamierzałam się gdzieś tam zatrzymać na noc, bo w planach miałam podróż do Kopenhagi, do Alicji, bardzo okrężną droga lądową przez Szlezwig i Holsztyn, dalej przez Jutlandię, Fionię i najdłuższy most w Europie. Zważywszy kwitnącą we mnie coraz bujniej skłonność do błądzenia gdzie tylko się da, mogło to potrwać.

Postanowiłam zatem zanocować w pierwszym mieście, jakie mi się napatoczy, mniej więcej w połowie drogi. Padło na Zwolle.

Zaczynało zmierzchać. Deszcz padał. Mgły snuły się już w czasie białego dnia. W deszczu, mgle i ciemnościach najeździłam się dosyć, za nic w świecie nie chciałam więcej. Zjechałam do centrum i rozpoczęłam poszukiwanie hotelu.

Tą akurat trasą jechałam pierwszy raz, a z mapy drogowej wynikało, że Zwolle to jakieś małe miasteczko. Nic podobnego! Okazało się wielkim kurortem, pełnym zieleni, z rzeką, która wcale nie była rzeką, tylko kanałem, zapchanym przystaniami, statkami, jachtami, łódeczkami, całym asortymentem atrakcji turystycznych, a to docelowe centrum gdzieś mi się rozmyło. Hotele z reguły są podpisane i widać je z daleka, nie dostrzegłam żadnego, poza tym odbiegły mnie wszelkie nadzieje, bo znaleźć pokój w pełni sezonu w miejscowości turystycznej to prawie senne marzenie. Jednakże jechałam dalej, bo co właściwie mogłam zrobić innego?

Widoczność była jeszcze niezła, ale deszcz padał coraz porządniej. Na ulicy pusto, ludzi jakby wymiotło, wplątałam się w jakieś eleganckie zaułki, krzewy, klomby, trawniki, prywatny parking, i szczęśliwym trafem na ten parking wjeżdżał facet w samochodzie. Zrozumiał, że czegoś chcę, opuścił szybę, ja, rzecz jasna, również, spytałam o hotel, starając się używać wyłącznie słów międzynarodowych, bo z językiem holenderskim miewałam już kontakt. A owszem, hotele tu istniały, najbliżej, o cudzie, znajdowała się Campanilla, w prawo, w lewo, prosto i tym podobne dało się zrozumieć.

Znalazłam tę cholerną Campanillę, z dużym wysiłkiem, ale jednak. Nie tyle może wedle jego wskazówek, ile raczej dzięki temu, że miałam przy sobie aktualny katalog Campanilli, z nazwami ulic i dojazdami. Czytać, chwalić Boga, umiem.

W Campanilli nie było miejsca. Ani jednego, zero. Młodzieniec w recepcji ludzkie uczucia posiadał, języka francuskiego nie znał, ale władał angielskim i niemieckim, zadzwonił do Mercurego, który znajdował się gdzieś tu w pobliżu, i zarezerwował mi pokój. Mieli mnie w komputerze, bo właśnie przed czterema dniami opuściłam po wakacyjnym pobycie poprzedni hotel sieci Mercure. Pożałowałam, że nie zostawiłam im większego napiwku, chociaż, jak widać, już i ten skromniejszy wystarczał.

Objaśnienia zrozumiałam. W prawo, prosto, za światłami w lewo, przez most, rondo, znów prosto, czterysta metrów…

I tu chyba pojawił się jakiś błąd, umknęło gdzieś zero. Przejechałam czterysta metrów, pięćset, kilometr, nic, chała. Sama przyroda, coraz ciemniej i deszcz. Dookoła żywego ducha, nawet samochodu żadnego, musiałam coś przeoczyć.

Zawróciłam w miejscu bezwzględnie niedozwolonym, przez podwójną ciągłą linię, sprzecznie z kierunkiem ruchu, ale gliniarz z mandatem ucieszyłby mnie do szaleństwa, dowiedziałabym się od niego, gdzie jest ten piekielny hotel. Niestety, nie miałam takiego fartu. Dojechałam z powrotem do ronda, do kanału, przejechałam przez most, ponownie zaczęłam zawracać, rozglądając się dość rozpaczliwie, bo może zobaczę cokolwiek otwartego, bar, stację benzynową, może taksówkę albo człowieka…

No i coś było. Malutka stacja benzynowa z jedną pompą i sklepikiem, ale za to bez żywej obsługi. Już zaczęłam podejmować rewolucyjne postanowienia, w rodzaju wybicia szyby, kradzieży albo co, kiedy nagle za rogiem budyneczku ujrzałam ludzką istotę. Facet sprawdzał sobie ciśnienie w oponach.

Dopadłam go i zadałam pytanie w kwestii hotelu, posługując się tajemniczym językiem angielsko-niemiecko-duńskim, bo byłam zdania, że taka mieszanina w Holandii stwarza największe szanse. Siedzący w kucki facet podniósł głowę

– Przepraszam bardzo, ale ja nie rozumiem – powiedział ze skruchą.

Trudno się dziwić, sama siebie bym nie zrozumiała. Ale nagle dotarło do mnie, że dla odmiany, ja rozumiem. Zdumiałam się śmiertelnie.

– Pan mówi po francusku?!

– Ja jestem Francuz…

No nie, to już z pewnością cud! W Holandii, w kompletnie pustym mieście, spotkać na ulicy jednego jedynego człowieka i proszę. Francuza! Nie do uwierzenia…

Wiedział, gdzie jest ten hotel, w dodatku jechał w tamtą stronę, dopilotował mnie na miejsce. Patrzyłam na licznik, oczywiście, zgubione zero, nie żadne czterysta metrów, tylko równo cztery kilometry. W życiu bym sama nie trafiła, bo znak informacyjny Merkurego, bardzo mały, tkwił nisko, zatopiony w zieleni, a sam budynek wznosił się w głębi i prowadziły do niego parkowe alejki. Zaraz po skręcie już go było widać, jednakże należało wiedzieć, gdzie skręcić.

Parking przed hotelem nie był przesadnie zapchany, wolne okazały się nawet dwa pierwsze miejsca w drugim rzędzie, najbliżej wejścia. Spodobały mi się na pierwszy rzut oka. Podjechałam tam, zatrzymałam się na samym skraju i zgasiłam silnik.

Nie wysiadłam od razu. Siedziałam w samochodzie, napawałam się ulgą i odpoczywałam. Deszcz lał rzetelnie. Smętnie usiłowałam policzyć, ile parasolek zostawiłam w domu, ze sześć chyba, przy sobie nie miałam ani jednej. Za to przypomniało mi się, że posiadam także aktualny wykaz hoteli Mercure, z adresami i dojazdem, tak samo jak Campanilli, i teoretycznie mogłam z niego skorzystać, zamiast szukać stacji benzynowych i łapać ludzi po ulicach. Ale nie czyniłam sobie wyrzutów. W praktyce wykaz był mi niedostępny, znajdował się gdzieś z tyłu, możliwe, że pod fotelami na podłodze, a możliwe, że w torbach na ich plecach, ciasno upchnięty. Z pewnością nie dałabym rady go stamtąd wyszarpnąć.

Zdecydowałam się wreszcie ruszyć ze swojego miejsca. Światło znad bliskiego wejścia do hotelu padało na fotel pasażera i w jego blasku widać było leżące tam przedmioty. Otwarta torebka, komórka, butelka wody mineralnej, papierosy, zapalniczka, śmieci, stary atlas drogowy, rozmaite rachunki i jedna rękawiczka. Reszta na ziemi. Przypomniało mi się, że na autostradzie raz zahamowałam dość gwałtownie, bo drogowskaz wyskoczył znienacka, przedtem zasłaniała go ciężarówka, A możliwe, że się trochę zamyśliłam.

Schyliłam się i zaczęłam zbierać rzeczy z podłogi. Portfel przede wszystkim, portmonetka, nowy atlas, zasilacz do komórki, dosyć dużo bilonu, ciemne okulary, druga rękawiczka, pokwitowania z bankomatów… Trochę to potrwało, szczególnie bilon i liczne papierki przysporzyły mi trudności, uczono mnie jednakże z wielkim naciskiem, żeby nie zostawiać byle gdzie żadnych świstków z numerami kart kredytowych. Mogłam, oczywiście, wysiąść i pozbierać to wszystko od drugiej strony, co byłoby znacznie łatwiejsze, ale ciągle lał deszcz. Nie miałam najmniejszej ochoty moknąć, nawet gdybym miała moknąć tylko w dolnej połowie i od tyłu.

Usłyszałam samochód, który podjechał i zaparkował na wolnym miejscu po mojej lewej stronie, przeleciały po mnie jego światła. Ściśle biorąc, nie po mnie, tylko po moich szybach, bo ciągle byłam schylona i na rączce biegów odgniatałam sobie żołądek. Skończyłam te parterowe zabiegi i wyprostowałam się, kiedy obok trzasnęły drzwiczki. Otworzyłam moje, automatycznie zapaliły się światła, naciągnęłam na głowę kaptur nieprzemakalnej kurtki, wysiadłam i ruszyłam ku tyłowi samochodu.

Dokładnie w tym momencie ruszył facet obok i zetknęliśmy się przy moim bagażniku. Światło padało na jego twarz także od dołu, z samochodu, zatem daszek czapki jej nie zasłaniał. Przyjrzałam mu się dokładnie, aczkolwiek całkowicie bez powodu.

Obydwoje mruknęliśmy „przepraszam”, zdaje się, że w dwóch różnych językach. Niewykluczone, że przeprosiłam go po duńsku, bo przecież jechałam do Danii i byłam coraz bliżej jej granic. Odszedł od razu, niknąc gdzieś w mroku, ja zaś wywlokłam podręczną walizkę na kółkach, wygrzebałam torebkę z przyległościami i sięgnęłam po atlas, żeby w spokoju sprawdzić dalszą trasę. Coś z niego wyleciało. Rozejrzałam się, bo i z wypchanej torebki mogło mi wylecieć, i rzeczywiście, drugi papier leżał pod kołem samochodu. Podniosłam makulaturę, otrząsnęłam z wody i wreszcie udałam się do hotelu.

Cudowne miejsce. Żadnego stopnia, żadnej górki, żadnego krawężnika, po płaskim terenie wprost do recepcji i do windy. No owszem, w takich warunkach mogę się nawet opiekować własnym bagażem.

Nazajutrz odjechałam do Danii przez Puttgarden i Rødby, rezygnując z drogi lądowej, bo w tym ustawicznym deszczu i beznadziejnej plątaninie autostrad kompletnie straciłam cierpliwość.

* * *

Na samochód, drugą dobę stojący na hotelowym parkingu, uwagę zwrócił pies.

Goście z Anglii, młode małżeństwo z dzieckiem i psem, przyjechali wczesnym wieczorem i zaparkowali gdzieś w środku pierwszego rzędu pojazdów. Zabrali bagaże i ruszyli ku wejściu.

Pies imieniem Amo, raczej dość okazały, prowadzony na smyczy, pociągnął nagle za sobą swoją sześcioletnią panienkę i podbiegł do drugiego samochodu w drugim rzędzie. Głuchy na rozmaite okrzyki i rozkazy, obwąchał mercedesa bardzo starannie, usiadł obok tylnego koła i zawył przeciągle i posępnie.

Państwu bagaże wypadły z rąk. Wieczór, w przeciwieństwie do tego sprzed dwóch dni, był pogodny, słońce dopiero zachodziło, widoczność panowała znakomita i wokół kręciło się trochę ludzi. Nie tłum, ale dostatecznie dużo, żeby pies spowodował kompromitację, bo co to za pies i jak wychowany, jeśli publicznie wyje okropnym głosem i nie pozwala się odciągnąć od cudzego samochodu.

Nie było to arabskie targowisko ani polski tramwaj, nie wtrącili się zatem wszyscy od razu, zainteresowanie okazano dyskretnie. Ktoś tam bliżej udzielił jakiejś rady, ktoś dalej odwrócił się i gapił, z hotelu wyjrzała recepcjonistka, wyszedł portier. Państwo usiłowali udawać, że nic się nie dzieje, pies upierał się przy swoim. Dziewczynka zaczęła płakać.

Obsługa hotelu zdecydowała się na interwencję, padły wstępne pytania. Państwo stanowczo twierdzili, że ich pies jest normalny, szczepiony i bardzo mądry. Tym bardziej jego zdanie należało wziąć pod uwagę, coś musiało być nie w porządku z samochodem. Portier zajrzał do środka, spróbował otworzyć drzwiczki, ale były zamknięte, powiadomił więc tylko wszystkich, że na tylnych fotelach leżą jakieś drobne przedmioty. Nie wiadomo, po co udzielił tej informacji, bo każdy mógł zajrzeć i sam to zobaczyć. Państwo zdołali wreszcie odciągnąć psa, który w oddaleniu od mercedesa przestał wyć, dzięki czemu dziewczynka przestała płakać. Atmosferze nieco ulżyło.

Pozostało jednakże zainteresowanie. Ktoś z gości zaopiniował, że sprawą powinien zająć się hotel, bo pies może wyć za każdym razem, kiedy zobaczy samochód, który najwidoczniej budzi w nim żywą niechęć, a taki rodzaj dźwięków trudno będzie wytrzymać. Hotel był podobnego zdania, rozpoczęto poszukiwanie właściciela.

Bez wielkiego trudu, w ciągu dwudziestu minut, ustalono, że właściciela nie ma. Wszyscy aktualni goście hotelowi przypisani byli do określonych samochodów, a ten jeden okazał się bezpański. W dodatku nie wiadomo, jak długo tu stoi.

Portier przypomniał sobie nagle, że dwa dni temu przed południem jeszcze go nie było. Wie na pewno, bo pomagał gościom upychać bagaże w samochodzie, stojącym akurat w tym miejscu, po czym goście odjechali, poza tym, samochód gości to był volkswagen, a nie mercedes. Natychmiast potem recepcjonistka przypomniała sobie, że tego dnia w południe zaczął kropić deszcz i sama przyglądała się ze współczuciem, jak bardzo starsza osoba gramoliła się z samochodu, tu właśnie parkującego, wywlekały ją dwie osoby znacznie młodsze, trwało to w nieskończoność, a całe to damskie towarzystwo usiłowało chronić fryzury. Parasolkę nawet miały, ale brakowało im do niej rąk. Marki ich wozu nie pamięta, ale był czerwony, więc to z pewnością nie ten. Z czego wynikło, że ten mógł tu stać od popołudnia, nie wcześniej, i nikt już na niego nie zwrócił uwagi.

Stałby zapewne jeszcze długo, nie przeszkadzając nikomu, bo hotelowy parking był obszerny, gdyby nie pies, który w jakiś tajemniczy sposób spowodował poruszenie. Zapewne wydanym z siebie głosem, bo grobowe wycie zazwyczaj budzi co najmniej niepokój.

Portier przepisał numer z tablicy rejestracyjnej, recepcjonistka pogrzebała w komputerze i wyszło na jaw, iż właścicielką pojazdu jest niejaka Ewa Thompkins, Angielka pochodzenia polskiego, zamieszkała w Londynie, w Chelsea, w domu własnym. Możliwe. Gdzie jednakże mogła znajdować się w tej chwili Ewa Thompkins z Chelsea, skoro jej samochód stał przed hotelem Mercure w Zwolle i denerwował psa?

Ponadto Ewa Thompkins nie była gościem hotelowym ani obecnie, ani wcześniej, ani w ogóle nigdy. Gdyby była, nikt by się dalej w sprawę nie wdawał, gość hotelowy na wakacjach ma prawo robić, co mu się podoba, może zostawić samochód i udać się dokądś na grubsze pijaństwo, ewentualnie zapomnieć o świecie w objęciach gacha. Jeżeli jednak gościa nie ma, a samochód stoi…?

I w dodatku pies wyje…

Zakłopotanie personelu rosło i w końcu recepcjonistka bąknęła właściwe słowo:

– Policja…

– Czy to warto…? – przyhamował ją niepewnie portier. – Może jeszcze poczekać?

– A jeśli on znów będzie wył…?

– Poprosimy, żeby omijali to miejsce. Z daleka nie wyje.

Państwo Clark chętnie zgodzili się omijać podejrzany pojazd szerokim łukiem, co przyszło im łatwo, bo w grę wchodziły wszystkiego raptem dwa wyjścia i wejścia, po czym samochód przestał jeszcze jedną dobę. Nikt się przy nim nie pojawił, za to zatrzymał się na chwilę kolejny gość hotelowy, Szwajcar z rejonu Genewy. Pociągnął nosem, powęszył i udał się do recepcji.

Sumitując się bezgranicznie, oznajmił, że on mieszka nad Jeziorem Genewskim, gdzie jest szalenie czyste powietrze, żadnych papierosów ani niczego podobnego nigdy w życiu nie palił, więc ma doskonały węch. I wydaje mu się, że na parkingu czuć jakiś nieprzyjemny odór. W jednym miejscu wprawdzie, nie wszędzie, ale i tak powinno się chyba coś z tym zrobić, bo może gdzieś tam zdechło jakieś stworzenie albo ktoś zostawił w samochodzie produkty spożywcze, o których zapomniał.

Dyżur w recepcji miał akurat młodzieniec, którego wczoraj nie było, wieść o osamotnionym samochodzie jednakże już się wśród obsługi rozeszła, ponadto wczorajsza recepcjonistka też się znalazła i zmartwienie spęczniało. Młodzieniec, student, zatrudniony w okresie wakacyjnym, był wielbicielem kryminałów i z wielkim zapałem poparł myśl o policji. Nie miało sensu dłużej zwlekać.

Holandia to kraj przyzwoity, obowiązkowy i uporządkowany, ale czysty przypadek sprawił, że w radiowozie, który przyjął meldunek o podejrzanym zjawisku, znajdował się akurat inspektor Jue Rijkeveegeen z amsterdamskiego wydziału zabójstw. Oglądanie podejrzanych zjawisk nie należało do jego obowiązków, tym radiowozem zamierzał po prostu pojechać kawałek dalej, jednakże zgodził się zboczyć i w rezultacie, przyjechawszy bardzo szybko, uprzejmie wysłuchał powściągliwej opowieści o kłopocie. Nie przejął się zbytnio i nie wykazywał dzikiej chęci działania aż do chwili, kiedy sam zbliżył się do tajemniczego mercedesa. Też nie palił, tak jak Szwajcar, węch miał, pochylił się nad bagażnikiem, uważnym wzrokiem obrzucił wnętrze i oblekł twarz w wyraz powagi.

– Właściciel Ewa Thompkins – zaczął rzeczowo – z Anglii. Dokładny adres jest?

– Jest – odparła czym prędzej wpatrzona w ekran komputera recepcjonistka.

– Telefon?

– Też jest… Zero zero cztery cztery…

– Proszę mi to zapisać.

Nikt nie zaprotestował, kiedy z hotelowego telefonu zadzwonił do Chelsea, bo wszyscy byli ciekawi, co z tego wyniknie. Angielski język znał bardzo dobrze i bez trudu mógł się porozumieć.

A otóż okazało się, że nie. Telefon z tamtej strony odebrała jakaś osoba, która z angielskim miała szalone trudności i inspektor zapomniał o kamiennym wyrazie twarzy. Doszło do tego, że w jakimś momencie otarł nawet pot z czoła, po czym ożywił się i poprosił recepcjonistkę o notowanie. Z powtarzanych przez niego słów i zadawanych pytań wszyscy wywnioskowali, że owej Ewy w Chelsea nie ma, wyjechała na wakacje, ale wcale nie znajduje się w Holandii, tylko albo we Francji, albo w Polsce. Polska, jako kraj, który dopiero co wszedł do Europy, nie stanowiła pojęcia całkowicie obcego, geograficznie można ją było umiejscowić. Przejęta niezmiernie recepcjonistka z wielkim wysiłkiem pisała okropnie dziwne dyktando.

Inspektor umęczył się tak, że wyrwały mu się z ust tajemnice służbowe.

– Tam jest gosposia – rzekł. – Kuzynka Ewy Thompkins. Nie zna żadnego języka. Ale ta Ewa docelowo pojechała do Polski i ma tam adres…

Pochylił się nad zapiskami recepcjonistki, stuknął głową w głowę płonącego zapałem studenta, który też się pochylił, i obaj razem zaczęli odczytywać.

– Karol… Roberto… Anna… znów Karol… Ola… Olso… Ooooo… Watson… Sherlock Holmes i doktor Watson… Waterloo…

– To co to jest? – zainteresował się chciwie portier.

– Nazwa miasta – wyjaśnił inspektor, gwałtownie usiłujący odzyskać równowagę. – Pierwsze litery. K R A K O O O W…

Spojrzał na recepcjonistkę i nic nie musiał mówić, bo od razu rzuciła się do komputera i weszła na Internet.

– A gdzie S i H? – oburzył się student.

– Nie. Ona miała na myśli W. Doktór Watson. Sherlocka Holmesa dołożyła, żebym zrozumiał. Zrozumiałem.

– To nie jest tak dużo O, tylko jedno – powiedziała recepcjonistka. – Kraków. Czegoś z tyloma O nie ma wcale. Krakow, miasto w Polsce.

Inspektor kiwnął głową, bo tyle już sam odgadł. Znów pochylił się nad kartką.

– Zaraz, mamy więcej.

Dalszy ciąg tekstu przypominał książkę telefoniczną albo wykaz imienin. Stephen, Ewa, Waterloo, widocznie nazwa pola bitwy wydawała się osobie najbezpieczniejsza, znów Ewa, Richard, Yard, Scotland Yard, Niven, David Niven, Nancy, Anna, 3, appartament 34. Wyszło im z tego dziwne słowo SEWERYSYNDNNA. Po konsultacji z Internetem wyrzucili litery niepotrzebnie powtarzane i pozostało SEWERYNA. Owszem, taka ulica w owym Krakowie istniała.

Pot z czoła otarli już wszyscy. Inspektor uświadomił sobie nagle, że całą policyjną robotę, nie wiadomo dlaczego, odwala w hotelu. A, bo chce się najpierw upewnić, czy interwencja policji jest w ogóle potrzebna. Telefon na tego Seweryna w Krakowie…

– Liczyć ona umiała – wyrwało mu się. – Liczby mówiła normalnie, po angielsku.

– Trzeba zadzwonić – podsunął roziskrzony recepcjonista-student.

Inspektor spojrzał na niego, machnął ręką na procedury i uczynił znaczący gest ku recepcjonistce. Wpatrzona w internetowe informacje, wypukała numer i oddała mu słuchawkę.

Ktoś się odezwał z tamtej strony. Kobieta.

– Do you speak English? – spytał inspektor beznadziejnie.

– Yes, I do – usłyszał w odpowiedzi i prawie nie uwierzył swemu szczęściu.

Reszta rozmowy przebiegła bez specjalnych zakłóceń, jeśli nie liczyć treści, która, wyraźnie na to wyglądało, zaskoczyła obie strony. Po bardzo długiej chwili inspektor odłożył słuchawkę i opanował swoje emocje.

– Sprawa na razie jest w toku wyjaśniania – oznajmił beznamiętnie i niemiłosiernie, nie podając żadnych więcej szczegółów – Ekipa zajmie się samochodem. Mogą państwo wrócić do swoich normalnych obowiązków.

Akurat im było w głowie wracanie do normalnych obowiązków, skoro z wypowiedzi jednej dostępnej strony wynikały jakieś zupełne niezwykłości. Recepcjonista-student, recepcjonistka, portier, sprzątaczka i przysłuchujący się dyskretnie gość, Szwajcar z węchem, zdołali pojąć, że osoba poszukiwanej Ewy Thompkins stanowi fatamorganę. Ów ktoś z drugiej strony w ogóle jej nie zna i w życiu jej na oczy nie widział. Afera zaczynała warczeć w powietrzu.

W pół godziny przyjechała zapowiedziana ekipa i samochód został otwarty.

Wnętrze nie przedstawiało sobą niczego niezwykłego. Owszem, na tylnych fotelach leżały jakieś małe torby, zmiętoszona garderoba w rodzaju sweterka, rękawiczek, szaliczka, jakieś obuwie turystyczne, kosmetyczka prawie pusta, zawartość bagażnika jednakże przedstawiała się bardziej sensacyjnie.

Natychmiast po otwarciu woń runęła na cały parking. I trudno się było temu dziwić, skoro jej źródłem okazały się damskie zwłoki.

Pies miał rację. Rzeczywiście należało go potraktować poważnie…

* * *

– Słuchaj, gdzie ty jesteś?! – wrzasnęła w słuchawkę Martusia okropnym głosem.

– W Gedser – odparłam zgodnie z prawdą. – Zaraz będę wjeżdżać na prom. A co?

– To znaczy, że wracasz?

– Wracam. Ale nie musisz tej informacji rozpowszechniać.

– Nie, nie będę. Słuchaj, coś strasznie dziwnego mi się przytrafiło, w ogóle tego nie rozumiem, czy ty czegoś nie wiesz? Masz w Anglii taką przyjaciółkę, czy ona się nie nazywa Ewa Thompkins?

– Nie, nazywa się podobnie, ale inaczej, i na imię jej Krysia. To całkiem co innego. A co…?

– Jesteś pewna…?

Zastanowiłam się.

– Nazwisko zbliżone, mogę zadzwonić do Krysi i zapytać, czy na przykład, nie ma na drugie imię Ewa. Ale wątpię. A co się stało?

– Nic nie rozumiem. Dzwoniła do mnie holenderska policja, już dwa razy, drugi raz przed chwilą, i upierają się, że u mnie mieszka Ewa Thompkins. W życiu takiej nie znałam! Czy ty coś wiesz na ten temat?

– Pierwsze słyszę. Dlaczego ona ma mieszkać u ciebie? Zaraz… Holenderska policja? Nic z tego kompletnie nie rozumiem. Mówili coś więcej?

– Mówili. Ta jakaś Ewa Thompkins na stałe mieszka w Anglii, w Londynie. W Chelsea. Byłaś tam?

– Byłam. W pewnym stopniu dzielnica willowa. Widziałam domki jednorodzinne. I co?

– I podobno przyjechała do Polski na wakacje i podała adres w Krakowie, u mnie. Tak powiedziała jakaś facetka stamtąd, gosposia albo kuzynka, pytali, czy w ogóle u mnie była i upierali się, że muszę ją znać. Nie znam, jak Boga kocham!

– Może ona z Polski?

– Może, nie wiem…

Coś mi przyszło do głowy.

– Czekaj, może Thompkins to po mężu, a ty ją znałaś pod panieńskim nazwiskiem. Nie powiedzieli, jakie miała panieńskie nazwisko?

– Nie. Ale czekaj, to możliwe. Tyle że żadnej takiej u mnie nie było. W ogóle nikogo nie było, przecież ja tu krótko mieszkam! Ty byłaś, przez pół dnia!

– Nie wymawiaj mi, krócej niż przez pół. To nie to samo. Zaraz. Może ona była u tych ludzi, którzy tam mieszkali przed tobą?

Martusia milczała przez dwie sekundy.

– A wiesz, że to możliwe… Nie spytałam ich, kiedy… Zostawili mi numer telefonu…

Samochody przede mną zapaliły silniki.

– Zadzwoń do nich i spytaj. O panieńskie nazwisko i kiedy była. I wyłącz się, zaczynają wpuszczać na prom, z komórką przy uchu nie wjadę. Zadzwonię później, jeśli na promie nie będzie zasięgu, to już z lądu. Cześć!

Martusia próbowała jeszcze coś mówić, ale musiałam odłożyć słuchawkę, bo załadunek leciał szybko. Wjechałam, wyszłam okropnymi schodami na górę i ulokowałam się w restauracji, w ulubionym miejscu. Zamówiłam filet rybny z remuladą, po czym, rozejrzawszy się dookoła, stwierdziłam, że mnóstwo osób używa komórek. Widocznie już można, jeszcze nie tak dawno zabraniali, a ściśle biorąc, grzecznie prosili, żeby im nie zakłócać elektroniki. Wobec tego ja też mogę.

Komunikat Martusi wydał mi się nad wyraz intrygujący. Co, u diabła, miała holenderska policja do Angielki, przebywającej rzekomo w Krakowie, akurat u niej? Jedynym wytłumaczeniem byliby ewentualnie poprzedni lokatorzy, którzy mogli gościć u siebie nawet rodzinę Aborygenów, ale właśnie przypomniałam sobie, że wcześniej to mieszkanie stało puste przez prawie dwa lata. Wiedziałam o tym dokładnie, bo wszystkie pierepały lokalowe Martusia wypłakiwała mi na łonie i pamiętałam nawet daty jej kolejnych klęsk i sukcesów. Zatem idiotyzm jakiś osobliwy i może nawet interesujące przestępstwo…?

Zostawiłam jej czas na telefon do holenderskiej policji, zjadłam rybę, bardzo dobrą, i zadzwoniłam.

– Słuchaj, nie do uwierzenia! Zaraz ma tu być u mnie nasza policja, będę zeznawać, może powinnam mieć alibi? Ale nie wiem, na kiedy. Więc ona się nazywała całkiem zwyczajnie, Ewa Kuźmińska, znasz taką…?

– Znam. Lalkę. Chodziłam z nią do szkoły. Nigdy nie była w Anglii.

– To nie ta. Ta siedzi w Anglii od dwudziestu lat, tam wyszła za mąż za tego Thompkinsa, a u mnie podobno była w zeszłym tygodniu!!!

Zgroza, dźwięcząca w jej głosie, kazała mi się zastanowić.

– Cały zeszły tydzień byłaś pijana? – spytałam ostrożnie.

– Co…? Dlaczego…?!

– Bo tak mówisz, jakbyś nie miała pojęcia, co działo się w twoim domu przez tydzień…

– No wiesz…! Oszalałaś? Właśnie że byłam w domu, prawie nie wychodziłam, kolano mnie bolało i nic nie rozumiem! Przecież nie mogłam przeoczyć obcej facetki, która u mnie mieszka! Dlaczego, na litość boską…

Przerwałam jej.

– Otóż to. Do całonocnej konwersacji z holenderską policją nie będę cię przymuszać, chociaż rozumiem, że oni mówią po angielsku…

– Bardzo dobrze mówią.

– O ile wiem, ty też. Ale z naszą własną, rodzimą, możesz się postarać. Całkiem głupia nie jesteś…

– Dziękuję ci bardzo…

– Nie ma za co. Oni będą pytać, a z pytań można dużo wywnioskować. Spróbuj się połapać, skąd się wziął pomysł, że ona mieszka, czy mieszkała, u ciebie, kto to wykombinował i skąd oni wiedzą. I po cholerę pytają, szukają jej czy co? Holenderska, nasza…? Baba Angielka, Interpol się wmieszał? Terrorystka? Narkotyki? Wyłap, ile zdołasz.

Słychać było, jak Martusia wzięła głęboki oddech.

– Spróbuję. Postaram się. Myślisz, że mogę udawać kretynkę?

– Bardzo wskazane – pochwaliłam. – Kretynki mają duże wzięcie, szczególnie ładne. Jeśli każde pytanie zaczną ci tłumaczyć jak sołtys krowie na miedzy, dowiesz się wszystkiego… O, cholera! Drugi brzeg widać, zaraz będą krzyczeli: drajwery do wognów, chociaż nie wiem, jaki to prom, niemiecki czy duński. Ale i tak te chrypienia to będą drajwery…

– Gdzie nocujesz?

– Nie wiem. Gdzie zajadę po dniu. Mam autostradę, może się dopcham do Poznania.

– O, chyba już idą…!

Zabrzmiało to zgoła rozdzierająco, co najmniej jakby na schodach łomotała jej carska ochrana i Sybir ją czekał. Wyłączyłam komórkę i ruszyłam na dół.

Dojechałam do Poznania o zmroku, na upartego mogłam dojechać i do Warszawy, ale już mi się nie chciało. Dostałam pokój w hotelu. Zadzwoniłam do Martusi i zaniepokoiłam się nieco, bo żaden z jej telefonów nie odpowiadał, ani komórka, ani stacjonarny. Rzeczywiście wywieźli ją na ten Sybir…?

Z niepokoju zaczęłam myśleć, kiedy zatem ona zadzwoniła około jedenastej, kojąc moje obawy, dalsze pytania miałam już gotowe.

– Gdzie się podziewałaś i dlaczego nie odbierałaś telefonów? – zaczęłam surowo.

– Bo jak oni poszli, wyszłam z psem, już był najwyższy czas, i z pośpiechu nie wzięłam komórki. A potem nie mogłam wrócić, bo klucze mi wpadły do kanału, do takiej kratki ściekowej, ale nie poleciały dalej, tylko się tam gdzieś zaczepiły i trzeba było tę kratkę wyjąć. Potwornie długo to trwało, dopiero teraz skończyli!

Zaciekawiłam się niejako na marginesie.

– A co byś zrobiła, gdybyś tych kluczy nie odzyskała?

– A skąd wiesz, że odzyskałam? – zdziwiła się Martusia.

– Stąd, że dzwonisz. Co oznacza, że dostałaś się do domu.

– A, rzeczywiście… Ale mogłam ich nie odzyskać. Pojechałabym do Janusza, on ma zapasowe, chociaż nie wzięłam portmonetki i nie miałam pieniędzy na taksówkę, a kluczyki od samochodu też zostały w domu. I nawet zastanowiłam się, co będzie, jeśli go nie będzie, pewnie pojechałabym do Jolki, mogłabym nawet u niej zanocować.

– No tak, a ja bym tu snuła różne straszne przypuszczenia…

– Nie, zadzwoniłabym do ciebie od Jolki. A Janusz w ogóle był.

Wiedziałam, że jej były mąż dysponuje kluczami do jej mieszkania, bo w razie potrzeby przychodzi do psa, karmi go i wyprowadza, więc nie rozwijałam tematu. Przystąpiłam do rzeczy.

– Czekaj, bo ja tu cały czas myślę i coś mi przyszło do głowy… Ale nie, najpierw powiedz, jak było z glinami.

– No właśnie! Słuchaj, to cała afera! Pytali mnie o tę Ewę Thompkins i nawet pokazali jej zdjęcia, mogę przysiąc, że nie widziałam facetki nigdy w życiu! Podobno ona w dzieciństwie mieszkała w Krakowie, tu się urodziła, tak wynikło z jej dokumentów. Kazałaś mi wnioskować z pytań, więc najpierw wywnioskowałam, że ona zaginęła i te różne policje jej szukają, ale potem okazało się, że nic podobnego i wyszło mi, że ona nie żyje. Zamordowana chyba, nie?

– Jeśli policja się czepia, zamordowana z pewnością. Albo ona kogoś zamordowała.

– I chyba w Holandii, bo inaczej skąd holenderskie gliny? Z tym że nie jestem pewna i możliwe, że zginęły jej zwłoki. A tu, takie mam wrażenie, latają i łapią Kuźmińskich, wedle jej panieńskiego nazwiska. I tyle. Więcej nie wiem.

– Mało – oceniłam z naganą. – No, trudno. To teraz słuchaj, czy mi się wydaje, czy rzeczywiście coś mówiłaś, że holenderskie gliny ględziły do ciebie przez telefon o jakiejś gosposi albo kuzynce?

– Nie wydaje ci się, ględziły. Znaleźli ją w Chelsea, w domu tej całej Ewy, i to chyba od niej właśnie dostali mój adres. Bo co?

– Bo na ich miejscu ja bym ją przydusiła. Jak ona się nazywa? Powiedzieli?

Martusia zawahała się.

– Nie wiem. Czekaj. Nie, chyba nie. Nie, przypominam już sobie, żadnego nazwiska nie wymienili, tylko że gosposia albo kuzynka. O, powiedzieli za to, że ona bardzo źle mówi po angielsku i trudno się z nią dogadać.

– Niech wezmą tłumacza – poradziłam zgryźliwie. – Zadzwoń do nich. Dali ci przecież swój telefon?

– Dali. Po co mam dzwonić?

– Spytaj o jej nazwisko i adres. Na wszelki wypadek, bo to może być Turczynka, która się tylko podszywa pod kuzynostwo.

– Myślisz, że mi powiedzą?

– A dlaczego nie? Jesteś wmieszana, strasznie myślisz, chcesz pomóc, dogadasz się łatwiej…

– Z Turczynką?

– Głupiaś. Skąd mają wiedzieć, czy ty umiesz po turecku? Bo może umiesz?

– Stanowczo nie!

– Nie szkodzi. Oni tego nie wiedzą. Zadzwoń i spytaj, mnie to ciekawi. I ciebie też powinno, bo skąd baba wzięła twój adres? Co w ogóle wie o tej całej kuzynce? I gdzie się podziewa Thompkins, za którego wyszła? Mąż po żonie dziedziczy, powinien się objawić, też go należy złapać i dokładnie przepytać.

– Mąż! – wykrzyknęła Martusia radośnie. – Może to on ją zamordował? Mąż jest zawsze pierwszym podejrzanym!

– Nie podpowiadaj tego glinom, bo nabiorą wody do pyska, może im jeszcze mąż do głowy nie przyszedł. Bierz się na razie za kuzynkę. Dzwoń!

– To może jutro, co? Bo dzisiaj trochę późno…

– Może być jutro – zezwoliłam łaskawie i odczepiłam się od niej

* * *

Inspektor Jue Rijkeveegeen zaczął mieć wątpliwości.

Jak każdy normalny człowiek, lubił odnosić w pracy sukcesy. Tymczasem trup, odkryty w samochodzie na hotelowym parkingu, nie prezentował się różowo. Znalezione przy zwłokach dokumenty, karta rejestracyjna, korespondencja bankowa w kopercie z adresem i wizytówki służbowe jakiegoś salonu mody Ewy Thompkins wyraźnie wskazywały, iż nieboszczka spoczywa w bagażniku własnego pojazdu, ale pewne też było, że nie weszła tam dobrowolnie. Zamordowana została prymitywnie i brutalnie, metodą walenia w głowę twardym przedmiotem, który definitywnie zniweczył jej twarz i wykluczył samobójstwo. Sekcja ustaliła chwilę jej śmierci z dokładnością do kilku godzin, przy czym niezbicie stwierdzono przemieszczenie jednorazowe. Innymi słowy ktoś ją kropnął i natychmiast wepchnął do bagażnika, gdzie sobie spokojnie zesztywniała.

No i właśnie, sekcja…! Sekcja spędziła sen z oczu inspektora Jue’go.

Miał już za sobą przesłuchanie personelu i niektórych gości hotelowych, rozmowy telefoniczne z ewentualnymi świadkami, z czego jedną okropną, a pozostałe całkiem przyjemne w formie, acz uciążliwe w treści, badania daktyloskopijne samochodu, także badanie mikrośladów, kiedy patolog wystąpił z wysoce denerwującymi rewelacjami.

Otóż oznajmił, że nie zgadza mu się wiek ofiary. Wedle dokumentów powinna mieć lat trzydzieści siedem. To, co stwierdza naocznie, naukowo i niezbicie, dokłada jej dobrą dychę z hakiem, musiała mieć blisko pięćdziesiąt wiosen, a że powyżej czterdziestu pięciu, to gwarantowane. I za sobą jedną operacyjkę plastyczną, niewielką, zwykłe, lekkie odmłodzenie. Dobrze utrzymana, ale wiek sam wyłazi, skóra, paznokcie, rozmaite narządy wewnętrzne…

Inspektora Rijkeveegeena zdecydowanie to zaniepokoiło. Zwrócił się do policji angielskiej, zarazem wysyłając im odciski palców nieboszczki, z uprzejmą prośbą o sprawdzenie wszystkiego, co się uda wyłapać pod podanym adresem. Równocześnie sam porównał linie papilarne ofiary ze śladami w samochodzie i wyszło mu, że coś tu nie gra. Jej własnych śladów było za mało, ściśle biorąc, nie było ich wcale, no owszem, mogła prowadzić w rękawiczkach, ale niemożliwe przecież, żeby właścicielka samochodu ani razu i w żadnym miejscu nie dotknęła go gołą ręką. Gdyby była damą z dziewiętnastego wieku, to jeszcze, one nawet sypiały w rękawiczkach…

Ale jadły chyba bez…?

Poza tym jeździłaby karetą, a nie samochodem…

Niecierpliwie czekał na angielską odpowiedź, która nadeszła bardzo szybko. Niczego mianowicie nie zdołano sprawdzić, bo dom stoi pusty, nikt nie otwiera drzwi i w ogóle wygląda na to, że nikogo tam nie ma. Spróbują jeszcze parę razy, o rozmaitych porach, ale bez odpowiednich dokumentów włamywać się nie mogą. Dokumenty inspektor Rijkeveegeen musi załatwiać drogami służbowymi, jeśli, oczywiście, włamanie jest niezbędne.

Inspektor Rijkeveegeen był zdania, że jest niezbędne, i wkroczył na te służbowe drogi.

Nie zaniedbał jednakże dróg bezpośrednich, ponieważ do dyspozycji miał chwilowo wyłącznie czynnik ludzki. Samochód z trupem w bagażniku stał na parkingu przed hotelem Mercure w Zwolle przez trzy doby, przedtem musiał znajdować się gdzie indziej, nie wyskoczył przecież spod ziemi, nie wyrósł z nasionka, skądś musiał przyjechać. I nie zwłoki siedziały przy kierownicy, tylko żywy człowiek. Nie mordowano też tej hipotetycznej Ewy Thompkins przed hotelowym wejściem, bo walenie twardym przedmiotem po głowie, wnioskując z rezultatów, musiało trwać dłuższą chwilę i ktoś powinien wdzięczną scenę zauważyć. Zatem i samochód, i Ewa, najpierw żywa, potem martwa, przebywali razem w jakimś innym miejscu. Gdzie…?!!!

Inspektor Rijkeveegeen uczepił się ludzi. Recepcjonista-student pomagał mu z wielkim zapałem i rychło wydłubali z komputera wszystkich gości, którzy pojawili się właściwego dnia po południu. Nie było ich wielu, bo wzmagający się wówczas deszcz zniechęcał do ruchliwości. Poza gośćmi, zapamiętanymi przez portiera, i trzema babami, obdarzonymi współczuciem recepcjonistki, w grę wchodziło jedenaście osób, z czego sześcioro wówczas świeżo przyjechało, dwoje odjeżdżało, a troje wyszło i wróciło. Z tego całego towarzystwa dostępnych pozostało cztery sztuki, reszta zdążyła się oddalić.

Na bazie stosownych zapisków personel zdołał przypomnieć sobie, że ostatnim gościem owego wieczoru był Francuz, przybyły około jedenastej. Miał rezerwację, z drogi dzwonił, że przyjedzie bardzo późno, bo stoi w korku przy kraksie, ale przyjedzie na pewno. No i przyjechał. Gdzie zaparkował, nie wiadomo, nikt nie zwrócił uwagi, on zaś następny dzień spędził bardzo ruchliwie, odjeżdżał i wracał, i mógł parkować w rozmaitych miejscach, ale może coś zauważył?

Przedostatnia była Polka, która przyjechała tuż przed ósmą i odjechała nazajutrz rano. Zaparkowała na samym skraju drugiego rzędu, przy odjeździe portier pomógł jej wepchnąć walizkę z tyłu, pomiędzy fotele, bo do bagażnika nie chciała. Samochód z trupem stał obok. Pytanie, czy stał, kiedy przyjechała wieczorem?

Przed nią, godzinę wcześniej, przyjechał Portugalczyk, wciąż jeszcze mieszkający w hotelu, chwilowo tylko nieobecny, ale dość łatwy do złapania, bo wszystkie wieczory spędza w hotelowym barze. Jeszcze wcześniej wróciło tych troje, którzy wyszli z zamiarem popływania łodzią po kanale, ich powrót dał się zauważyć, bo bardzo zmokli i głośno sobie z tego żartowali, tubylcy, Holendrzy, rozmowa z nimi nie przedstawia żadnych trudności. Też ciągle są i właśnie siedzą w restauracji.

Inspektor Jue natychmiast skorzystał z okazji.

Dwóch facetów i dziewczyna, jeden z nich okazał się jej bratem, a drugi narzeczonym. Oczywiście, doskonale pamiętali ten dzień, zlekceważyli pogodę, odpłynęli swoją żaglóweczką trochę za daleko i w deszczu musieli wracać, a potem jeszcze lecieć do samochodu, który zostawili też w dużej odległości. Śmieli się, że równie dobrze mogli popłynąć wpław, zmokli do suchej nitki. Co widzieli na parkingu…? Nic, nie rozglądali się, lało porządnie…

Samochody w drugim rzędzie? A tak, to zauważyli. Akurat miejsca bliżej były zajęte, zaparkowali na końcu parkingu i kiedy dobiegali do hotelowego wejścia, drugi z tego rzędu właśnie odjeżdżał. Pożałowali, że nie przyjechali minutę później, mogliby skorzystać, a nie lecieć taki kawał pod prysznicem. Owszem, odjechał, tego są pewni, a był to w ogóle peugeot, bardzo jasny, chyba biały.

Zatem zwłok jeszcze nie było.

Wczesnym wieczorem inspektor dopadł Portugalczyka. Portugalczyk mówił głównie po portugalsku, ale, o dziwo, znał także trochę holenderski. Akcent miał dość niezwykły, przy pewnym wysiłku jednakże dawało się go zrozumieć, on sam zaś rozumiał wszystko. Wyjaśnił to niezwykłe zjawisko, bywa tu mianowicie często, załatwia interesy, nie ma w nich żadnej tajemnicy, turystyczno-hotelowo-wodno-spożywcze. Chce otworzyć cały ciąg lokalików wzdłuż kanału.

Czy pamięta wieczór swojego przyjazdu? Pewnie, że pamięta, umówiony był tutaj, w barze hotelowym, i spóźniał się skandalicznie. Deszcz padał. Zaparkował w pośpiechu, zaraz w pierwszym rzędzie, było miejsce, rozejrzał się, owszem, bardzo niespokojnie, zauważył samochód swojego znajomego i doznał ulgi, że gość jednak na niego zaczekał. Samochód stał niejako naprzeciwko, w drugim rzędzie, ustawiony bardzo głupio, okrakiem, tak że zajmował dwa miejsca. Te pierwsze. Nawet się nie zdziwił ani nie zgorszył, bo jego znajomy jest potężnej tuszy i potrzebuje dużo przestrzeni. Często parkuje w taki sposób.

Kiedy znajomy odjechał? Po kwadransie najwyżej, śpieszył się, tyle że zdążyli wstępnie parę słów zamienić, umówić się i już go nie było.

Zatem i trupa nie było…

Na wszelki wypadek inspektor sprawdził, owszem, barman pamiętał potwornie grubego faceta, który tu siedział prawie godzinę, zły i zniecierpliwiony, ustawicznie spoglądając na zegarek. Pojawił się ten właśnie gość, Portugalczyk, usprawiedliwiał się, przepraszał, pogadali chwilę i gruby sobie poszedł. Miał parasol.

Z rachunków komputerowych, na których ustrojstwo drukowało godzinę, wynikło, iż samochód z pierwszego miejsca w drugim rzędzie odjechał pomiędzy powrotem trojga zmoczonych żeglarzy a przybyciem grubego, dzięki czemu gruby mógł sobie stanąć okrakiem. Tym samochodem inspektor już się nie zajmował, nie zamierzał szukać Szweda w szarym volvo, który oddalił się wcześniej i nie mógł nic wiedzieć. Z siedmiu niedostępnych osób jedna odpadła mu definitywnie.

Po czym odpadły jeszcze cztery, bo jedna odjechała przed Szwedem, a trzy przyjechały wcześniej, z czego dwie w chwili, kiedy gruby zaledwie usiadł przy barze, zająwszy interesujące inspektora miejsce parkingowe. Siedział jeszcze w chwili meldowania się osoby trzeciej.

Pozostało właściwie dwoje. Francuz i Polka.

No tak, ale istnieli przecież wszyscy inni goście hotelowi, nie plączący się nigdzie, siedzący spokojnie na tyłkach w swoich pokojach, względnie w restauracji i w barze. Połowa okien wychodziła na parking, ktoś mógł akurat wyglądać…

Inspektor Rijkeveegeen był człowiekiem systematycznym i nie zamierzał niczego zaniedbywać. Puściwszy w ruch machinę, zmierzającą do zezwolenia na wdarcie się do pustego domu Ewy Thompkins oraz poszukując Polki i Francuza, zabrał się za to, co było mu dostępne na miejscu.

Przede wszystkim trochę pomyślał. Nie miał, niestety, nagranej rozmowy z tą jakąś gosposiokuzynką Ewy Thompkins, dzwonił do niej bowiem z hotelu, a nie z policji, ale pamiętał, ponadto zanotował sobie, że owej Ewy nie było w domu już od dziesięciu dni. To znaczy, nie było jej od dziesięciu dni w chwili, kiedy dzwonił. Trzy pełne doby przeleżała w bagażniku, zatem pozostawał tydzień, który musiała gdzieś spędzić. Opinia patologa wskazywała, iż przez ten tydzień była żywa, nie głodzona, nie związana, jej zwłoki nie prezentowały najmniejszych śladów przemocy, wobec czego istniała niejako na swobodzie, jak każdy normalny człowiek. W dobrych warunkach. Nie szła kilometrami piechotą, kalecząc sobie stopy, słońce jej nie spaliło, skóra nie wyschła ani nie namiękła, nic jej nie pogryzło, egzystowała w pełnym komforcie.

Gdziekolwiek się znajdowała przez ten czas, jej samochód powinien przebywać razem z nią.

Człowiek nie ma nazwiska wypisanego na czole. Samochód owszem, ma. Nawet dwustronnie, tablice rejestracyjne z przodu i z tyłu, doskonale widoczne. Człowiek może się ukryć w jakimś ciasnym kącie, posiedzieć pod krzakiem, zamknąć się w toalecie, bodaj nawet publicznej, z samochodem większy kłopot. Zwinąć w rulon się nie da, ugnieść też nie…

Metodą znaną wszystkim policjom świata inspektor Jue puścił w Europę koleżeńską prośbę. Ktokolwiek gdziekolwiek i kiedykolwiek natknął się na ciemnozielonego mercedesa o niżej wymienionym numerze rejestracyjnym…

Następnie znów uczepił się recepcjonisty-studenta ku jego nieziemskiej radości.

Na parking hotelowy wychodziło trzydzieści pięć okien. Za tymi oknami owego deszczowego wieczoru mieszkało sześćdziesiąt pięć osób, w tym pięcioro dzieci. Dzieci inspektor nie lekceważył, bywają bardziej spostrzegawcze niż dorośli. Z tej całej liczby do tej pory pozostawało sztuk trzydzieści osiem, dzieci troje, reszta zdążyła odjechać.

Oszalały ze szczęścia student dostarczył mu kompletną listę potencjalnych świadków, także tych utraconych, z adresami i telefonami. Inspektor Rijkeveegeen przystąpił do przesłuchań, błogosławiąc warunki atmosferyczne. Deszcz padał tylko przez dwa dni, przedtem i potem panowała piękna pogoda, świeciło słoneczko, i wszyscy doskonale pamiętali akurat to krótkie załamanie. Każdy był nim ucieszony albo zmartwiony, każdego zaskoczyło, względnie spaskudziło mu plany, każdy jakoś je odczuł. Gdyby nie to, dzień nie wyróżniałby się niczym i nikt by go nie pamiętał.

Z trzydziestu ośmiu przepytanych osób dziewiętnaście cały wieczór spędziło w barze i w restauracji. Trzynaście oglądało telewizję. Jedna, płci męskiej, spała. Dwie będące małżeństwem, kłóciły się zajadle. Dwie nie będące małżeństwem, bez wielkiego oporu wyznały, że wręcz przeciwnie, okazywały sobie wzajemne upodobanie. Jedna osoba dokonywała zabiegów kosmetycznych, farbując sobie włosy i stosując maseczkę na twarz, co przeciągnęło się prawie do północy.

Z trojga dzieci jedno, najmłodsze, spało. Dwoje pozostałych oglądało telewizję.

Pożytku wszyscy razem nie przynieśli żadnego. Inspektorowi pozostało jeszcze dwadzieścia dwoje dorosłych i dwoje dzieci, w której to grupie znajdowało się dwoje Japończyków, czworo Francuzów, dwóch Norwegów, pięcioro Niemców, dwie Włoszki, jeden Hiszpan, jeden Belg, troje Szwedów, jeden Kanadyjczyk, jedna Angielka i dwoje Holendrów. Dzieci należały do jednej pary Francuzów i do Holendrów.

Zważywszy ogromne skurczenie się świata i rozpowszechnienie komórek, inspektor Rijkeveegeen osiągnął pierwsze drgnięcie sukcesu.

Zmuszony brać pod uwagę trudności językowe, po Japończykach, jednym Norwegu, jednym Niemcu, po Szwedzie, Kanadyjczyku i Angielce, późnym wieczorem złapał własnych rodaków. Osiągnięci wcześniej obcokrajowcy w interesującym go czasie siedzieli w barze, czytali książki i oglądali telewizję. Rodakom zadał to samo pytanie, które już mu nosem wychodziło.

– Co państwo robili tego pierwszego, deszczowego wieczoru?

– Nic szczególnego – odparł grzecznie nieco zdziwiony pan Martin van Leeuwen. – Zjedliśmy kolację i potem, w pokoju, oglądaliśmy telewizję.

– Czy nikt z państwa nie wyglądał przez okno? Tak, no, żeby popatrzeć, czy ten deszcz ciągle pada?

– Nie, po co? Było widać i słychać…

– Ja wyglądałem przez okno! – wrzasnął potężnie dziecinny głos gdzieś z boku.

Inspektorem wstrząsnęło.

– Zdaje mi się, że słyszę… – zaczął delikatnie.

– To mój syn – zakłopotał się van Leeuwen. – Thijs, nie przeszkadzaj… Co? No cóż, on twierdzi, że nie oglądał telewizji, tylko patrzył przez okno. Jeśli panu jakoś specjalnie na tym zależy…

– Tak, istotnie. Na co patrzył? Co widział?

– Mówi, że patrzył na parking. Widział jakieś osoby…

Inspektor przerwał rozmowę i zapowiedział swój przyjazd jutro rano, tam, gdzie państwo van Leeuwen właśnie się znajdują. Znajdowali się w Apeldoorn, w odległości zaledwie czterdziestu kilometrów, zmienił zatem zdanie i oznajmił, że będzie u nich za pół godziny. Uprzejmie poprosił, żeby wstrzymać się jeszcze z położeniem dziecka spać.

– On by i tak teraz nie zasnął – mruknął pan van Leeuwen i wyraził zgodę na późną wizytę.

Mały Thijs van Leeuwen miał jedenaście lat. Czekając na inspektora i pęczniejąc z dumy oraz poczucia własnej ważności, doprowadził rodziców do najwyższego stopnia zdenerwowania, ponieważ nic im nie chciał powiedzieć. Policjantowi powie, im nie. Wobec czego inspektor Rijkeveegeen został powitany jak zbawca. Od razu wyciągnął magnetofon, przeciwko któremu nikt nie zaprotestował.

No więc dobrze, Thijs wyglądał sobie przez okno. Deszcz padał, jeszcze nie było całkiem ciemno, z hotelu i latarni padało światło, wszystko było widać. Podjechał akurat samochód, volvo, takie jakby kawowe. Kawa z mlekiem. Zaparkowało na brzegu rzędu i stało, nikt nie wysiadał, więc się zaciekawił i tym bardziej patrzył. Potem podjechał drugi samochód i zaparkował obok, mercedes, ciemny, chyba trochę zielony. Ale ciemny. Z mercedesa wysiadł kierowca i w tym samym momencie z volva wysiadła jakaś pani, i od razu poszła do tyłu, a ten kierowca mercedesa też obszedł samochód od tyłu i jakoś tak zetknęli się przy jej bagażniku. Tak to śmiesznie wyglądało, jakby się zderzyli. Ale nikt się nie przewrócił, ten z mercedesa od razu poszedł do wyjazdu z parkingu, a ta pani zaczęła wyciągać różne rzeczy z samochodu, od prawej strony wyciągała, z tyłu walizkę a z przodu, z miejsca pasażera, jeszcze coś, taką torbę na ramię i coś więcej. I coś jej upadło, papier jakiś chyba, podniosła to i tak wyglądało, jakby zbierała coś za bagażnikiem, ale ziemię w tym miejscu samochód zasłaniał. W końcu powlokła walizkę na kółkach za sobą i poszła do hotelu.

A ten z mercedesa…? Nie, tego z mercedesa już więcej nie widział, on chyba całkiem wyszedł z parkingu.

Inspektor wdał się w szczegóły, które mały van Leeuwen z lubością powtarzał nawet po dziesięć razy. Volvo stało dość długo, ciemne, ze zgaszonym silnikiem, dlatego właśnie go zaciekawiło. Po otwarciu drzwiczek, jak ta pani wysiadała, światło się w nim zapaliło. No pewnie, że ci państwo się widzieli, całkiem blisko siebie byli. Nie wiadomo, czy coś mówili, tego widać nie było, słychać też nie, ale chyba nie, bo za krótko to trwało, nawet się właściwie nie zatrzymali. Tyle że śmiesznie wyglądało.

Jak wyglądali…? A, nie, niestety, tego dokładnie nie wie. Z okna ich twarzy nie było widać, tylko ubrania. Ubrania pamięta mniej więcej, ta pani miała coś jasnego, chyba kurtkę z kapturem, a ten z mercedesa coś ciemnego i świecącego, też kurtkę, która tak lśniła w tych wszystkich światłach. O, i czapkę! Na to zwrócił uwagę, bo ten deszcz padał, więc każdy bez parasola musiał moknąć, ale oni właśnie mieli coś na głowach, pewnie to było nieprzemakalne. Żadne z nich nie było grube, pan był wyraźnie wyższy od pani, i na tym właściwie koniec. Więcej nie widział.

Przy wielokrotnym powtarzaniu chłopiec niczego nie dodał i nic nie przekręcił, więc chyba ściśle trzymał się prawdy. Inspektorowi zrobiło się gorąco, godzina mu pasowała, sprecyzowano ją za pomocą programu telewizyjnego. Podziękował zachwycającej rodzinie z całego serca, pożegnał się i odjechał.

Zdobył pierwszy punkt zaczepienia!

* * *

Udało mi się wreszcie dojechać do domu, chociaż drogę z Poznania miałam potworną. Poza kawałkiem autostrady, reszta była zapchana wszystkim, cokolwiek jeździło na kołach, przytrafił mi się nawet wóz konny. Na szczęście nie musiałam się śpieszyć, mogłam się wlec aż do całkowitej utraty cierpliwości.

Wjechałam za bramę i zadzwoniła komórka.

Ze słuchawką przy uchu weszłam do domu przez garaż, zostawiając w samochodzie wszystko z torebką włącznie, nalałam wody do czajnika, prztyknęłam nim, ale z zaparzaniem herbaty jedną ręką miałam kłopoty, więc wyciągnęłam sobie małe piwko z lodówki. Udało mi się je otworzyć.

– Słuchaj, to jest coś okropnego – mówiła z drugiej strony Martusia, zarazem wściekła i rozśmieszona. – Co za nazwisko ma ten facet…!

– Jaki facet?

– Ten holenderski policjant. Czekaj, spróbuję ci je powtórzyć. Rij…kevee…geen… Co za język oni mają!

– O, rzeczywiście, i cóż takiego! – prychnęłam wzgardliwie. – Bardzo proste, Ryjek-Wagon. A imię?

– Imię krótkie, Jue, ale też nie wiem, jak się to wymawia. Ryjek-Wagon, masz rację, to nawet można zapamiętać.

– I co ten Ryjek-Wagon?

– A gdzie jesteś?

– W domu. Właśnie wjechałam.

– To już możesz rozmawiać?

– Nic mi nie stoi na przeszkodzie. No, może brak trzeciej ręki, drobnostka. Rozumiem, że się do niego dodzwoniłaś?

– Z trudnościami, ale jednak. I wyobraź sobie, powiedział! Nawet nie musiałam wymyślać żadnych łgarstw, pochwalił mnie, że tak się staram. Mam nazwisko tej gosposiokuzynki i telefon do niej. Wcale nie Turczynka!

– Skąd wiesz?

– Niemożliwe, żeby Turczynka nazywała się Gąsowska! Jadwiga Gąsowska. No, może być po mężu, ale Jadwiga to chyba takie nie bardzo tureckie imię?

Zainteresowałam się gwałtownie ortografią.

– Jakim cudem przekazał ci ą? Powinna mu była wyjść Gasowska, też możliwe, a za to mylące. Skąd ą? Przecież nawet w małpiej poczcie nie wyjdzie!

– Wyobraź sobie – ożywiła się z przejęciem Martusia – to jakiś przeraźliwie dokładny facet! Pół godziny się męczył, żeby mi wytłumaczyć, że to „a” ma taki ogonek u dołu i nawet używał jakichś francuskich słów, sedije, czy coś takiego, nie wiem co to jest…

– Cédille – skorygowałam. – Ja wiem. Owszem, nawet porównywalne. No i co, zrozumiałaś chyba…?

– Dopóki próbował po francusku, to nie, dopiero jak zaczął po angielsku o tych ogonkach u dołu… Wiesz, on niegłupi, przyrównał do świńskiego grajcarka i wtedy mi się objawiło, że to musi być ą!

– Wprawiasz mnie w podziw. Naprawdę wiedziałaś, jak jest po angielsku świński grajcarek?

– Ja nawet wiem, jak jest po angielsku hołobla! – pochwaliła się Martusia dumnie. – Co prawda, w ogóle nie wiem, co to jest hołobla, ale za to wiem, jak brzmi po angielsku. I wiem, jak jest pazdur, chociaż też nie mam pojęcia, co to takiego!

– Czy miałaś angielską prababkę ze wsi, która cię uczyła języka? – spytałam ze zdumieniem. – W dodatku musiałaby to być wieś podgórska, bo tam raczej pazdury były stosowane…?

– No coś ty, nie miałam żadnej prababki… No nie, przesadzam, jakieś miałam… Ale nie znałam ich wcale. A co to jest, ten pazdur?

– Ozdobny drąg, sterczący ku górze, na skrzyżowaniu skrajnych krokwi na szczycie dachu… Słuchaj, mnie się zdawało, że rozmawiamy na tematy kryminalne? Odczep się od budownictwa regionalnego i końskiej uprzęży, co on więcej powiedział, ten Ryjek-Wagon?

– Jakiej końskiej uprzęży?

– Hołobla zalicza się do końskiej uprzęży. Wracaj do tematu!

– A…! No dobrze. Otóż ta Gąsowska pochodzi z Polski, przyjechała do Anglii tuż przed połączeniem z Europą, więc mają jej dane. Wcale nie jest z Krakowa, tylko spod Warszawy, z Łomianek…

– Też ciekawe, jak ci przekazał ł…

– Powiedział, że l, tylko przekreślone skośną kreską, a ja to zrozumiałam sama z siebie. Bo ja czasem coś rozumiem sama z siebie, wiesz…? Dał mi jej telefon tam, w Chelsea. W Łomiankach telefonu nie ma, to znaczy, może ma, ale go nie znają.

– I co? – zainteresowałam się chciwie. – Dzwoniłaś?

– Raz zadzwoniłam, ale nikt nie odbierał. No więc wolałam zadzwonić do ciebie.

– Bardzo słusznie, chociaż nic nam to nie daje. Podzwoń do niej jeszcze trochę, bo naprawdę jestem ciekawa, skąd się wziął ten idiotyzm z twoim adresem. Albo czekaj, daj mi ten numer, ja też podzwonię. Umiem dzwonić do Anglii.

Martusia podyktowała mi numer i rozłączyła się. Zaparzyłam wreszcie herbatę i z niechęcią popatrzyłam na samochód, który wymagał rozładowania. Zastanowiłam się, kogo by tu wezwać na pomoc, chyba Witek, mój siostrzeniec, będzie najlepszy, szczególnie że przywiozłam herbatę dla jego córki…

Witek powiedział, że jest na Woli, ale zaraz przyjedzie. Słowo „zaraz” w godzinach szczytu, w dzień powszedni, odebrałam właściwie.

Nic mi, prawdę mówiąc, z tego samochodu nie było tak pilnie potrzebne. No, może torebka, druga komórka, sałatka z kartofli, kupiona w Danii, i dziwaczny farfocel, wyciągnięty z morza, wysuszony na hotelowym balkonie, złożony z niezwykłej plątaniny morszczynu na jakimś patyku, nad wyraz dekoracyjny, który mnie korcił od początku i koniecznie chciałam znaleźć dla niego miejsce na odpowiednim kawałku ściany. Tyle bagażu wyjęłam.

Zajęta byłam właśnie uczepianiem farfocla nad kanapą, kiedy brzęknął gong u furtki. Byłam przekonana, że to Witek.

– Otwarte!!! – wrzasnęłam przeraźliwym głosem.

Ktoś wszedł.

– Witek, wasza herbata jest na samym dnie bagażnika – powiedziałam, zanim uświadomiłam sobie, że słyszę więcej kroków niż od jednej pary nóg. – Więc sam rozumiesz…

Zlazłam z kanapy, spojrzałam. Dwóch obcych facetów, nie robiących wrażenia złoczyńców.

– O, panowie do kogo…?

– Do pani Joanny Chmielewskiej. Usłyszeliśmy coś w rodzaju zaproszenia…

– Zgadza się. To ja. Słucham?

Jakimś takim jednakowym gestem wyjęli z kieszeni legitymacje, całkiem jak na amerykańskim filmie.

– Policja…

Ucieszyłam się nadzwyczajnie, bo wszelkie kontakty z policją zawsze mnie zachwycały. Zaprosiłam ich do tego fragmentu mieszkania, który określany był mianem salonu i przyniosłam z kuchni torebkę.

– Chcą panowie obejrzeć jakiś dokument?

– Niekoniecznie – odparł jeden. – Może później. Pani jest znana z twarzy…

Pomyślałam, że jeśli jestem znana z takiej twarzy, jaką mam w tej chwili, powinnam się utopić jeszcze dzisiaj. Przejechałam mniej więcej dwa i pół tysiąca kilometrów prawie jednym ciągiem, nie umyłam głowy, nie włożyłam peruki, nie zrobiłam kompletnie żadnego makijażu, byłam zmęczona, musiałam wyglądać jak stary upiór. A, co tam, do konkursu piękności nie staje…

– O rany, ile pani ma kotów…! – wyrwało się drugiemu.

O, cholera… Koty musiały wywęszyć, że pani wróciła, siedziało ich na tarasie z dziewięć. Należałoby im na powitanie dać jeść, ale jeszcze wcześnie, bez przesady, zagłodzone nie są, nie ma obawy.

– To są dzikie koty – wyjaśniłam. – Ostatnio panuje moda na dzikie koty. Ale mają tu u mnie wikt i opierunek. Już się oswajają i zaczynają mi się pchać do domu, z tym że wolałyby zamieszkać beze mnie. One tu, a ja gdzieś tam, w ogrodzie. Mimo wszystko jednak koegzystujemy zgodnie.

– A jeśli pani wyjeżdża…?

– Moja siostrzenica je karmi. Zaakceptowały ją całkowicie.

– Lubię koty – wyznał ten pierwszy. – Czy możemy nagrać naszą rozmowę?

Zdziwił mnie bezgranicznie.

– Panowie przeprowadzają wywiad? Nie daj Boże, do prasy? Policja takich pytań na ogół nie zadaje. Poza wszystkim, mnie ten przyrząd nie przeszkadza, przyzwyczaiłam się już dawno, ale o co właściwie chodzi?

Ten pierwszy musiał mieć wyższy stopień, ten drugi niższy. Nie wytrzymałam, spytałam ich o to. Zgadzało się, komisarz i aspirant, z wysiłkiem przypomniałam sobie, że kiedyś nazywali się porucznikiem i starszym sierżantem. Podali swoje nazwiska i poprosili, żebym nie starała się zbytnio ich zapamiętać.

Zaciekawili mnie do szaleństwa.

– To jest coś w rodzaju przesłuchania półsłużbowego – wyznał komisarz. – Szczerze mówiąc, sam nie bardzo wiem, jak to nazwać. Podobno jest pani świadkiem.

– Proszę bardzo – zgodziłam się. – Mogę być. Świadkiem czego?

Zastanowił się, westchnął ciężko, podjął jakąś decyzję.

– Dobra, zacznę wprost. Była pani w podróży.

– Byłam. Wróciłam do domu przed godziną.

– Uprzejmie proszę, żeby pani opisała, możliwie szczegółowo, trasę, jaką pani jechała.

O, masz ci los…!

– W takim razie muszę wziąć atlas drogowy Europy. I nie tylko, mapę Francji i wykaz hoteli…

No i w tym momencie wyszło na jaw, że żadne moje wysiłki, czynione w kierunku wyrwania pomocy geograficznych z toreb za plecami przednich foteli, nie dałyby pożądanych rezultatów. Obaj się zdrowo umęczyli, żeby tego dzieła dokonać, wreszcie im się udało. Myśl, że nie próbowałam się z tym wygłupiać w Zwolle, na lejącym deszczu, sprawiła mi wielką przyjemność.

Spokojnie znieśli Wiedeń, Salzburg, Stuttgart, Luksemburg, całą Bretanię, Paryż, ożywili się dopiero przy Zwolle. Co, u licha, takiego, zobaczyli w tym Zwolle? Deszcz…?

W nosie mieli Carnac i menhiry, dziko zainteresował ich parking przed hotelem Mercure. Chwila po chwili, szczegół za szczegółem powtarzałam im wszystko, co w tym mieście przeżyłam, za skarby świata tylko nie mogłam sobie przypomnieć, co jadłam na kolację. Coś jadłam, to pewne, głodna byłam. Przy pożywieniu się nie upierali, uczepili się parkowania.

– Panowie – rzekłam wreszcie, straciwszy cierpliwość – powiedzcie wreszcie, w czym rzecz. Przecież ja nie jestem aż tak niedorozwinięta, żeby mi nie majaczyło w tle wasze sedno sprawy. Nic się tam nie działo niezwykłego, no owszem, może fakt znalezienia miejsca na parkingu najbliżej wejścia do hotelu był ewenementem, sama to uważam za szczególną łaskę boską, która mnie do tej pory zdumiewa, ale co tam się stało poza tym? Co ja takiego widziałam, czego jesteście spragnieni, mówcie jak ludzie, nie polecę zaraz jutro trąbić o tym po mieście, o co chodzi?!

Wyłączyli magnetofon i powiedzieli.

– Kwestia znajomości języka. Pani mówi po francusku, Holendrzy raczej po angielsku, można załatwiać sprawę przez tłumacza przysięgłego, ale to trwa. Po koleżeńsku wyświadczamy przysługę holenderskiemu koledze, prosił nas o to. Owszem, oficjalnymi drogami, ale trochę po kumotersku, żeby było prędzej, dziś jeszcze dostanie cały tekst po angielsku, bo parę osób u nas zna ten język. Miedzy innymi inspektor Górski…

– A, Górski! – ucieszyłam się jeszcze porządniej. – I co?

– Przesyła pani pozdrowienia.

– Bardzo mi miło, wzajemnie. Rozumiem, że inspektor Górski za mnie zaświadczył. To już niech pan wali tę jakąś odrobinę prawdy.

– No dobrze. W tym samochodzie, który zaparkował obok pani, znaleziono w bagażniku zwłoki. I chyba pani jest jedyną osobą, która z bliska widziała kierowcę.

Myślałam przez całe sześć sekund. Sześć sekund gwarantowane, przed sobą, na ścianie, miałam zegar z sekundnikiem.

– Zwłoki były płci żeńskiej, nazywały się Ewa Thompkins, pochodziły z Anglii i wyjechały na wakacje do Krakowa – powiedziałam złym głosem. – Albo ja jestem zupełną debilką, a słowo „dedukcja” jest dla mnie pojęciem wyłącznie encyklopedycznym. Zgadza się?

Z całą pewnością holenderski gliniarz, Ryjek-Wagon, byłby bardziej wstrząśnięty.

– Nie jest pani debilką – zapewnił mnie grzecznie komisarz po krótkim namyśle. – Skąd pani to wszystko wie?

Rozwścieczył mnie od razu.

– Oczywiście, jeśli ktokolwiek cokolwiek wie albo się domyśla, jest to złoczyńca, sprawca, a co najmniej podejrzany. Ja wiem, że w prawdomówność społeczeństwa wierzyć nie możecie, ale moglibyście chociaż wierzyć w inteligencję. Ale dobrze, powiem. Pod krakowskim adresem, dokąd rzekomo pojechała Ewa Thompkins, mieszka, tak się składa, moja przyjaciółka, która o tej całej Ewie w życiu nie słyszała. Mieszka krótko, lokal stał pusty prawie dwa lata, jeśli Ewa pochodziła z Krakowa, a podobno tak, mogła mieć tam rodzinę, znajomych, o pustym lokalu wiedzieć, podać adres jako bezpieczny, nikt jej tam nie znajdzie. Może spragniona była świętego spokoju? Wy mnie pytacie o parking, stanął obok samochód z trupem, elementarne skojarzenie! Ja z Polski! Nieboszczka też! Może mam związek…? Ej, zaraz… A skąd wiadomo, że on podjechał, kiedy ja tam jeszcze siedziałam…?

Na krótki moment zakłopotali się obaj tak, że chyba to było prawdziwe. Nie udawali.

– Nie wiemy. Nie prowadzimy dochodzenia. Tyle nam Holender powiedział, ile było niezbędne, żeby panią przesłuchać. Wniosek prosty, ktoś widział.

– Tylko mnie? Przyjechałam dwoma samochodami?

– Nie, właśnie idzie o tego drugiego kierowcę…

Opanowałam irytację i znów pozastanawiałam się przez chwilę.

– Dobrze, powiem absolutnie wszystko, co widziałam, co myślę, co mi przychodzi do głowy i tak dalej. Niech pan włączy przyrząd. Niech on ma, ten Ryjek-Wagon, cały tekst z przyległościami.

– Ryjek-Wagon…?

– O Jezu… A umie pan wymówić jego nazwisko jak trzeba…? W Amsterdamie jest ulica, która nam wychodzi jako Nieuwierzyszwwudu… Żółty kapeć mi tam na koło założyli!

Dość długa chwila minęła, zanim mogliśmy wrócić do zasadniczego tematu. Zdaje się, że uznali mnie za jednostkę wysoce spontaniczną, a co za tym idzie, raczej prawdomówną. Komisarz włączył magnetofon.

– Co pani wie o Ewie Thompkins?

– Nic kompletnie. Pierwszy raz usłyszałam o niej od mojej przyjaciółki z Krakowa.

– Niech pani opisze człowieka, który wysiadł z mercedesa. Możliwie dokładnie.

– Wzrostu metr osiemdziesiąt dwa albo trzy – zaczęłam z namysłem. – Umiem oceniać odległości i wymiary. Średnio barczysty, nie gruby, nie chudy, tak w sam raz, gdyby mnie poprosił do tańca, poszłabym chętnie. Bez zarostu, ogolony, twarz… męska szczęka, odrobinę wystająca broda, wąskie usta, ładne w kształcie. Piękne brwi, sama bym chciała takie mieć, tylko wolałabym troszeczkę mniej obfite. Interesujące oczy, jasne, przy odcieniu nie będę się upierać, za słabe światło. Gęste rzęsy, nadawałby się na amanta filmowego. Nos… Do licha, bez znaków szczególnych, prosty, nie rzuca się w oczy. Ogólnie przystojny, ale jakiś taki… zimny. Ćwierć wieku temu mógłby mnie podrywać, być może, z powodzeniem, o ile by w nim coś błysnęło. Na parkingu… moment… słowo przeprosin… coś w nim było twardego. O…! Nie lubił mnie.

– Trudno się dziwić – mruknął inspektor. – Z trupem w bagażniku…

– Wieku pan pod uwagę nie bierze? – spytałam słodko.

Chcieli być grzeczni, tak ich tym zatem ogłuszyłam, że przez dłuższą chwilę nie mogli przyjść do siebie. Pierwszy oprzytomniał komisarz.

– Czyjego wieku…? A, właśnie, w jakim był wieku?

– A diabli go wiedzą. Nie gówniarz i nie stary piernik.

– No nie, jakoś pani przecież może ocenić! Widziała go pani z bliska.

– No dobrze, gdyby za brak odpowiedzi mieli mnie skazać na ścięcie toporem, powiedziałabym, że wyglądał na czterdzieści, do czterdziestu pięciu. Tak około i mniej więcej.

– Widziała pani, co potem zrobił?

– Odszedł szybkim krokiem. Co było dość naturalne, bo nikt nie łazi niemrawo przy deszczu. Znalazłam się tyłem do niego, poszedł w kierunku wyjazdu z parkingu, a ja grzebałam w samochodzie. Potem mógł nawet tańczyć kozaka, też bym nie zauważyła.

– Portret pamięciowy… Myśli pani, że da się zrobić?

– Na ile mi posłuży pamięć wzrokowa…

Trzasnęły drzwi. Tym razem był to Witek. Bez chwili namysłu powiadomiłam go, że jestem świadkiem i właśnie siedzą u mnie panowie z policji. Witek nie zainteresował się tym specjalnie, wziął głęboki oddech przed ciężką pracą, zebrał siły fizyczne i otworzył mój bagażnik.

Panowie z policji zastrzegli sobie możliwość jeszcze jednej wizyty, a nawet wezwania mnie do komendy, i poszli precz.

Trochę potrwało, zanim zdołałam oprzytomnieć i odrobinę pomyśleć, bo jednak rozładowanie samochodu miało swoje wymagania. Dwadzieścia brudnych koszul mojego syna powinno iść do prania, książki musiałam posegregować, treść laptopa przerzucić na komputer, negatywy zdjęć oddać do wywołania, sprowadzić sobie do domu jakieś produkty jadalne… Nakarmić koty, sprawdzić, co się dzieje w ogrodzie…

Późnym wieczorem zadzwoniłam do Martusi.

– Nie ma tej baby – powiedziała, zdenerwowana. – Słuchaj, cały dzień dzwonię, nikt tam nie odpowiada! Ona uciekła czy co?

– Wnioskując z tego, co było u mnie, chyba uciekła – odparłam. – Wychodzi mi… i nie tylko mnie… że Ewa Thompkins nie żyje i znajdowała się w bagażniku samochodu, który zaparkował tuż koło mnie, w Zwolle…

– Nie mów…!

– Tak wymyśliłam. A gliny nie zaprzeczyły…

* * *

Inspektor Rijkeveegeen chwycił faks z Polski jak diabeł dobrą duszę.

Kolejny krok do przodu, miał rysopis faceta. O ile, oczywiście, baba nie zełgała, ale polska policja była zdania, że raczej mówiła prawdę. Owszem, portret pamięciowy, spragniony go był niczym kania dżdżu!

Od tej polskiej policji zresztą w żaden sposób nie mógł się odczepić, ponieważ gosposiokuzynka Ewy Thompkins znikła bez śladu i najbardziej prawdopodobne było, że wróciła do własnego kraju. Jej stały adres miał, znów poprosił o przysługę kolegów po fachu, niech sprawdzą, czy przypadkiem jej tam nie ma. Drogi służbowe owszem, napoczął, ale na razie nie wiodły nigdzie, bo związek holenderskiego trupa angielskiego pochodzenia z polską sprzątaczką wydawał się niejasny i wymagał potwornej ilości wyjaśnień i tłumaczeń wszelkiego autoramentu.

Ponadto małżonek Ewy, pan Thompkins, był chwilowo niedostępny. Podobno, wedle kulawej informacji gosposiokuzynki, dokądś wyjechał, może służbowo, a może na urlop, nie wiadomo, na tydzień przed całym wydarzeniem, więc podejrzany być nie mógł i poszukiwanie go listami gończymi raczej nie wydawało się uzasadnione. Zważywszy, iż wyjeżdżał i wracał wielokrotnie, istniała nadzieja, że wcześniej czy później wróci i tym razem.

Zaraz następnego dnia o poranku Rijkeveegeen dowiedział się, że owej Jadwigi Gąsowskiej w Polsce nie ma. Owszem, mieszka w tych jakichś Łomiankach pod Warszawą, stolicą kraju, zgadza się ulica, numer domu i mieszkania, ale mieszkanie świeci pustką. Nie ma ani jej rodziców, ani młodszej siostry, ani jeszcze młodszego brata, wszyscy są gdzieś na wakacjach, bo wciąż jeszcze mamy okres urlopowy. Apartamentem opiekuje się zaprzyjaźniona z rodziną sąsiadka, która podlewa kwiatki i karmi kota.

Polska policja w swojej grzeczności poszła tak daleko, że urządziła coś w rodzaju dwujęzycznej konferencji na koszt policji holenderskiej. Inspektor Rijkeveegeen zadzwonił pod podany mu numer i w sposób nieco pośredni przesłuchał sąsiadkę. Innych możliwości, jak telefoniczna, nie było, nikt tam bowiem nie posiadał komputera, sąsiadka nie miała komórki, a o takich rzeczach, jak SMS-y albo Internet nawet słyszeć nie chciała. Bała się tych okropnych, nowomodnych urządzeń.

Za to o rodzinie Gąsowskich wiedziała wszystko.

– Ta Jadzia to w Anglii siedzi, już prawie rok będzie – mówiła, a niejaki pod komisarz Adam Błażej, wysoce uzdolniony językowo, trzymał przy uchu słuchawkę i tłumaczył z marszu. – Czasem dzwoni, a przeważnie to listy pisze. Ona tam u jednej takiej pracuje, Topis się nazywa, czy Tomkis, jakoś tak, Ewa, za Anglika poszła, to nawet jakaś rodzina, dziesiąta woda po kisielu, dom duży, ale dzieci nie ma ani nic, więc Jadzia sobie nawet chwali. Ta Ewa po naszemu gada, tam chyba tylko z tym mężem jakieś kłopoty, ona się go trochę boi, Ewa znaczy, zazdrosny okropnie, tak Jadzia pisze. Teraz go nie ma, jak ostatnim razem pisała, do Ameryki jechał biznesy jakieś robić, ale pewno niedługo wróci. A ta Ewa modą się zajmuje, też zarabia, ale gdzie jej tam do jego pieniędzy! A tu się cała rodzina rozjechała, Gąsowscy nad morzem siedzą, Jędruś na jakimś obozie w Bieszczadach, a Basia na Mazurach, całą grupą, kursy pływania robią. A bo w ogóle co się stało?

Inspektor Rijkeveegeen spytał pośrednio, czy Jadzia z Chelsea nie wybierała się przypadkiem również na jakiś urlop. Sąsiadka odparła, że nic o tym nie wie, o żadnym urlopie w listach mowy nie było. Chyba że na krótko, dwa-trzy dni, bo jakąś znajomą tam sobie znalazła, w tym całym Londynie, więc najwyżej może do niej, z taką wizytą. Nie, nazwiska i adresu znajomej nie pamięta, chociaż w listach było, tylko imię, Justyna. A co się stało?

Na Jędrusia w Bieszczadach i Basię na Mazurach wielkiej nadziei nie było, Adam Błażej zatem z własnej inicjatywy spytał o Gąsowskich nad morzem. A tak, ich adres sąsiadka znała i nawet telefon. A co się właściwie sta…?

– Nic – odparł przytomnie. – Pani Ewa Thompkins jest pilnie potrzebna w pracy, wyjechała dokądś, numer jej komórki zgubili i przez gosposię chcą znaleźć. A gosposi akurat nie ma, więc też jej szukają w pośpiechu. Może jest właśnie u tej znajomej. Zaraz się wszystko załatwi i będzie po sprawie.

Po czym, uszczęśliwszy inspektora Rijkeveegeena nowymi szansami, poszedł dzwonić do Gąsowskich z innego telefonu, bo sąsiadka uszy już miała na metr, a wiedział z pewnością, że trochę będzie musiał nałgać. Zadzwonił z łomiankowskiej komendy.

Po czym inspektor Rijkeveegeen poprosił angielską policję o sprawdzenie stanu osobowego apartamentu gdzieś na końcu Whitechapel i odnalezienie osoby o nazwisku Justyna Siejka, cudzoziemki pochodzeniu polskiego. W zamian uzyskał informacje z ostatniej chwili, dotyczące Ewy Thompkins.

Natrafiono mianowicie przed godziną na starszą panią z sąsiedniej willi, jedyną osobę, mającą coś do powiedzeniu, A owszem, panią Thompkins zna, a znacznie lepiej zna ją jej pies, sprawiający ustawicznie kłopoty. Pani Thompkins niewątpliwie kocha psy, pies to wyczuwa i kocha ją wzajemnie, przy każdej okazji pędzi do niej i wdziera się do jej ogrodu. Stąd w ogóle znajomość. Wszystko byłoby dobrze, gdyby nie pan Thompkins, osobnik nader despotyczny, który nienawidzi wszelkich zwierząt i już zapowiedział psu pani Mills straszliwe konsekwencje.

Aktualnie pana Thompkinsa nie ma, wyjechał do Nowego Jorku albo może do San Francisco, w każdym razie do Stanów Zjednoczonych, pies zyskał odrobinę swobody, ale pani Thompkins też wyjechała, co oczywiście stwierdził pies. Ściśle biorąc, suka. Wywęszyła jej wyjazd i pchała się do samochodu, dzięki czemu pani Mills zna dokładnie dzień i godzinę odjazdu Ewy i wie z całą pewnością, że pana Thompkinsa już wtedy od tygodnia nie było. Wie także, iż w domu została gosposia, z którą się dość trudno dogadać. Ponadto coś jej się widzi, że mariaż państwa Thompkins nieco zgrzyta, czemu trudno się dziwić, bo pan Thompkins jest gburowatym i nadętym starym ramolem, a pani Thompkins piękną i młodą kobietą. Nie tylko pies wprowadza zadrażnienia między nimi.

Siłą rozpędu, a może wiedziona ambicją, angielska policja poszła dalej i dyskretnie przepytała innych sąsiadów. Ci z przeciwka wiedzieli tyle, że w tym domu mieszkają dwie piękne kobiety, jedna młodsza, druga starsza, oraz dżentelmen w sile wieku. Młodsza dama zazwyczaj przebywa na miejscu, często ją widać w ciągu dnia, starszą widać rzadziej. A wszyscy razem prowadzą dość regularny tryb życia bez żadnych irytujących ekscesów. Nie ma ich? Możliwe. W okresie wakacyjnym nie ma w domach wielu ludzi.

Sąsiedzi ze strony przeciwnej niż pani Mills stwierdzali, że istotnie, obok ktoś mieszka, zdaje się, że wyłącznie osoby dorosłe, spokojne i niekonfliktowe, które ich nic nie obchodzą. Sąsiadów z tyłu w ogóle nie było, siedziba świeciła pustką.

Pod wieczór, mimo tych niepowodzeń, inspektor Rijkeveegeen uznał, że ma chyba swój dzień, ponieważ dotarły do niego dwie kolejne, napawające otuchą wieści.

Po pierwsze, policja francuska jakieś dziesięć czy jedenaście dni temu złapała narkomana, który usiłował wedrzeć się do prywatnego garażu willi na bliskim przedmieściu Paryża, w Neuilly-sur-Seine, z którego to garażu prowadziło bezpośrednie wejście do budynku. Narkoman dokonywał włamania niezdarnie, acz skutecznie, ponadto włączył alarm, no i został zniechęcony do dalszych działań. Właściciela willi nie było, wyjechał na wakacje, ale w garażu stał samochód, którego numer zapisano tylko z rozpędu, bo nikomu do niczego akurat nie był potrzebny.

Sprawdzając w komputerze rozmaite mandaty i notatki służbowe na prośbę holenderskiego kolegi, odnaleziono ów numer bez wielkiego trudu. Numer upragnionego, poszukiwanego usilnie, ciemnozielonego mercedesa…

Czyniąc dalsze starania, wciąż na rzewną prośbę holenderskiego kolegi, stwierdzono, iż, primo, mercedes wcale nie należy do właściciela willi, który jeździ granatowym jaguarem, a secundo, już go nie ma. Dziesięć dni temu w owym garażu stał, ale teraz nie stoi. Nic tam nie stoi, garaż jest pusty. Właściciel willi, niejaki Marcel Lapointe, może znajdować się wszędzie, szukać go nie będą, chyba że inspektor Rijkeveegeen poda naprawdę poważny powód natychmiastowego łapania faceta.

Przy okazji wszyscy w żywe kamienie przeklęli okres wakacyjny.

Elementarna uczciwość i obawy przed konsekwencjami służbowymi nie pozwoliły inspektorowi twierdzić stanowczo, iż pan Marcel Lapointe zamordował Ewę Thompkins i zawiózł ją do Zwolle jej własnym samochodem. Poprosił zatem tylko o rysopis.

Rysopisem posłużono mu chętnie. Silny brunet, typ nieco diaboliczny, wzrost metr siedemdziesiąt dziewięć, waga siedemdziesiąt osiem kilo, wiek trzydzieści siedem…

Tu mu się zaczęło nie zgadzać i wcześniejsze wątpliwości na tle Ewy Thompkins drgnęły na nowo. Natychmiast jednak przyszła druga wiadomość i wnikliwe rozważania musiały poczekać.

Justyna Siejka w Londynie została znaleziona wręcz błyskawicznie i okazało się, że włada językiem angielskim dostatecznie, żeby dało się z nią porozumieć. Tym razem telefoniczne przesłuchanie inspektor przeprowadził osobiście.

Czy zna Jadwigę Gąsowską? Zna, owszem. Czy wie, gdzie ta Jadwiga znajduje się w tej chwili? Nie, w tej chwili nie. A gdzie znajdowała się, na przykład, wczoraj…?

A, wczoraj… No, była u niej z wizytą. Tak na dzień, dwa, przyjechała, bo tam dom pusty, nic nie miała do roboty, tutaj też nic…

Trochę się ta Justyna Siejka zaczęła plątać, więc inspektor delikatnie przycisnął. Otóż Justyna pracuje u takich jednych, Anglicy, oczywiście, sklep mają, na dwa tygodnie zamknęli i pojechali do Szkocji, a ona tu mieszka i pilnuje. Spotkały się z Jadwigą, bo dlaczego nie? Ale Jadwiga musiała jechać, zajrzeć do willi, kwiatki, ogród i tak dalej, na zakupy się wybierała, więc gdzie jest teraz, nie wiadomo. Ale wróci, umówiły się, też mają rodzaj urlopu, obejrzą sobie Londyn, bo tak normalnie to czasu brakuje…

Kiedy wróci? A kto ją tam wie, może jutro…

Inspektor Rijkeveegeen poczuł w sobie straszliwą chęć zwizytowania Londynu, ale zdołał ją jakoś opanować. W końcu od Jadwigi Gąsowskiej potrzebne mu było tylko jedno, żeby otworzyła drzwi policji i wpuściła do willi bodaj jednego technika, który znajdzie choć jeden odcisk palca jej chlebodawczyni. Wszystko pojedyncze. Z angielską policją żył w przyjaźni, załatwią mu to, takie przysługi bywają wzajemne…

Uprzejmie poprosił panią Siejkę o nawiązanie kontaktu z panem Jamesem Bertlettem, starannie kryjąc profesję, miejsce pracy i stopień służbowy pana Bertletta, i zmartwionym głosem wyjaśniając, że on sam, Holender, ma osobisty kłopocik, który pani Gąsowska w mgnieniu oka może usunąć. Więc bardzo prosi, jeśli się pojawi… Pan Bertlett załatwi. Nie, broń Boże, żadna z pań o nic nie jest podejrzana i nikt nie ma żadnych pretensji, zwykła grzeczność, drobnostka…

Rozłączywszy się z tą Siejką, natychmiast zadzwonił do Jamesa Bertletta, ściśle biorąc, siostrzeńca jego kumpla z młodszych lat, z którym razem uczestniczyli kiedyś w zawodach wędkarskich w Szkocji i bardzo się zaprzyjaźnili, technika w laboratorium kryminalistycznym, już umówionego na wizytę w domu nieboszczki Ewy Thompkins. Odciski palców Ewy zaczynały mu być potrzebne bardziej niż powietrze.

James Bertlett, nie mając akurat żadnych planów na popołudnie i wieczór, natychmiast wybrał się do Chelsea. Bo właściwie co mu szkodziło…?

Jako ostatni element pozytywny przyszedł do inspektora portret pamięciowy faceta z parkingu w Zwolle, stworzony przez jedyną osobę, jaka go widziała. Przyszedł razem z ostrzegawczymi uwagami, osobie się nie podobał, mimo iż sama ustalała rysy twarzy, ciągle coś było nie tak. Niby podobna ta twarz, ale jednak inna. Takich jak ta mogło być tysiące, pasowałoby nawet paru aktorów filmowych, nie należy się stworzonym wizerunkiem zbytnio sugerować, no, tyle że odpadają wszyscy zezowaci, z krzywymi nosami, z cofnięta, bródką, z niskim czółkiem…

Zawsze coś…

* * *

Wściekła byłam przy tym cholernym portrecie. Zmarnowałam w komendzie ze trzy godziny i wciąż nie mogłam trafić na twarz, tkwiącą mi przed oczami. Była chyba zbyt regularna, co miałam im powiedzieć, wszystko prawidłowe, żadnych wypaczeń, żadnych znaków szczególnych… Że przystojna…? Kwestia gustu. Chyba przeszkadzał mi jej wyraz, zimny, twardy, zły… Może była w nim odrobina zaskoczenia, może odrobina okrucieństwa…? Coś, czego należałoby się bać…?

Nie zamierzałam się bać, ale wyrazu nie potrafiłam odtworzyć. Widocznie naturalne ludzkie oblicza prezentowały sobą większą rozmaitość niż wszystko, co zdołały stworzyć komputery. Zawsze byłam zdania, że przyroda z człowiekiem wygrywa.

Machnęłam w końcu ręką wśród tysiąca zastrzeżeń. Wróciłam do domu i ze złości zadzwoniłam do Martusi.

– Słuchaj, jestem dumna z siebie! – krzyknęła Martusia, ledwie zdążyłam się odezwać. – Zmobilizowałam się, uparłam, zadzwoniłam jeszcze raz do tego Ryjka-Wagona, dał mi adres jej rodziny w Łomiankach, wyobraź sobie, znalazłam telefon!!!

Wypuściłam z siebie coś, jakby parę z parowozu.

– Co mówisz? – zainteresowała się Martusia.

– Nic. Wydycham stres. O mało nie pękłam ze złości, bo nie umiem odtworzyć faceta. Niby podobny, ale do bani, stu takich znajdziesz na każdej ulicy!

– Ale nie podziwiasz mnie wcale?

– Nie. Każda jednostka powyżej jełopy powinna zrobić to samo. Dzwoniłaś tam?

– No wiesz…! Dzwoniłam, ale nikt nie odbiera.

– Może wyjechali na urlop. Daj ten telefon, obie będziemy dzwoniły, zaczyna mnie to wszystko coraz bardziej ciekawić. W końcu trup pod nosem to nie jest zjawisko codzienne.

– No więc właśnie, też jestem ciekawa… Czekaj, masz czym pisać?

Podyktowała mi numer telefonu Gąsowskich w Łomiankach, Wściekłość na siebie nieco już we mnie sklęsła, pozostało zainteresowanie. Kto, u licha, widział mnie na tym parkingu i czy rzeczywiście byłam jedyną osoba, która obejrzała faceta, wożącego w bagażniku zwłoki? Żywego ducha tam nie było, ani na zewnątrz, ani w holu hotelowym, dopiero po chwili przybiegła skądś recepcyjna panienka. Czy on wiedział, że ma te zwłoki? Mógł mu je przecież ktoś podrzucić…

Chociaż, sądząc z wyrazu twarzy, chyba wiedział…

Dzwoniłam do Łomianek mniej więcej co godzinę, całkowicie beznadziejnie, zapewne mijając się z Martusią. Tak byłam pewna, że ludzie wyjechali na wakacje, że, kiedy ktoś się odezwał, kompletnie mnie to zaskoczyło.

– Halo – powiedziała jakaś osoba. – Tu nikogo nie ma.

– Jak to, nie ma? – zdziwiłam się. – Przecież pani jest!

– Ale ja tu nie mieszkam.

Oprzytomniałam.

– Chwileczkę. Czy to mieszkanie państwa Gąsowskich?

– Tak. No właśnie. Ale ich nie ma.

– A gdzie są? I kiedy ktoś będzie?

– O, są to różnie, nad morzem i w górach, i na Mazurach… A zaczną wracać za jaki tydzień.

– Ale pani ich zna?

– No pewnie, że znam, ja sąsiadka jestem. Akurat przyszłam kwiatki podlać, bo to na wieczór najlepiej.

– Jasne, że najlepiej – przyświadczyłam. – Chociaż zależy, od której strony słońce, bo czasem lepiej rano. Zaraz, momencik. Skoro pani ich zna… Zna pani Jadwigę Gąsowską?

– A co to tak z tą Jadźką, wszyscy nagle do niej! – zdenerwowała się osoba. – Tu już policja była i po angielsku gadali, pani coś wie? Czy z nią się coś nie stało? O co tu w ogóle chodzi?

Szczerość, może w pewnych granicach, wydała mi się najbardziej opłacalna.

– Z nią to chyba nic się nie stało – powiedziałam ostrożnie. – Ale ona pracuje u takiej jednej w Londynie, u Ewy Thompkins. Zgadza się?

– No zgadza, pracuje, to co?

– No właśnie. To nie o nią idzie, tylko o tę Ewę…

– Aaaa…! – ucieszyła się osoba z wyraźną ulgą. – To już i policja gadała to samo, znaczy musi być prawda? Bo ja dzwoniłam do Gąsowskich, i do nich też dzwonili, Jadźki tak szukają, żeby im coś tam powiedziała. A pani, to co…?

– Nic. Mnie też pytają. Zdaje się, że spotkałam tę Ewę, bo świeżo wróciłam z Europy, i sama nie jestem pewna. Chciałam się o niej czegoś dowiedzieć, a od kogo lepiej niż od osoby, która u niej pracuje? Skąd ja mam wiedzieć, czy to na pewno była Ewa Thompkins…?

No rzeczywiście, skąd niby miałam wiedzieć, kogo ten pacan woził w bagażniku…?

– No to ja pani powiem – rozgadała się nagle osoba z drugiej strony. – Jadźka tam pewno sama nie wie, co zrobić, bo jej ta Ewa numer wywinęła, tam, wie pani, z mężem nie bardzo, on do Ameryki pojechał, a ona skorzystała i z tym takim swoim… no, wie pani… też się wypuściła, a Jadźce kazała trzymać gębę na kłódkę. A tu policja się czepia, to co ona ma zrobić? Do przyjaciółki uciekła, ale przecież domu na łasce boskiej nie zostawi, bo, nie daj Boże, jakie bandziory się włamią albo co… Na nią będzie, nie?

– Na nią, nie na nią, ale czepialiby się jeszcze więcej. Legalnie ona tam jest?

– Chyba legalnie, bo ubezpieczenie na nią płacą.

– To już pół biedy. Tyle że z tym mężem rzeczywiście kłopot…

– Żeby chociaż było wcześniej wiadomo, choćby i wczoraj, powiedzieliby jej, jak dzwoniła, to nie, dzisiaj dopiero. Ona całkiem nic nie wie!

Z drobnym opóźnieniem zrozumiałam, co słyszę, a i to jeszcze nie uwierzyłam własnym uszom. Chyba mi się wydaje, coś tu się gmatwa.

– Zaraz, Chwileczkę. Co pani mówi? Kto dzwonił?

– Jak to kto, ta Ewa!

– Ewa Thompkins dzwoniła? Do kogo? Kiedy…?!

– No jak to kiedy, wczoraj rano, do Gąsowskich dzwoniła, że to niby służbowo wyjechała. Ona tak czasami zdarza się, że dzwoni, szczególnie jak wyjedzie, że tam Jadźka sama zostaje, więc żeby do niej zadzwonili albo co. Mąż mężem, ale to porządna kobieta i o Jadźkę dba jak człowiek. Nie, żeby często, ale z parę razy się zdarzyło i zawsze chce telefony, i wszystko wiedzieć, bo mówi, że obcy kraj, Jadźka języka nie zna, a dobra dziewczyna i jej zależy. Więc z rodzicami zawsze chce się dogadać…

Zastanowiłam się, czy na pewno jestem trzeźwa. No, jeśli można upić się herbatą… Nawet soku grejpfrutowego w ustach nie miałam!

– Niech pani zaczeka chwilę, bo jestem zaskoczona. Nie wiedziałam, że Ewa jest w bezpośrednim kontakcie z Gąsowskimi… Oni są pewni, że to ona?

– No pewnie, że są pewni, przecież ją znają!

– I dzwoniła wczoraj?

– No wczoraj. Nie bardzo rano, ale rano. A co…?

Akurat jej powiem, a co. A w ogóle co, że dzwoniła z samochodowego bagażnika czy z kostnicy…? Na litość boską, kto wobec tego znajdował się w tym cholernym bagażniku, jeśli nie była to Ewa Thompkins…? Gliny mnie oszukały…?!!!

– Nie, nic – powiedziałam słabo. – Myślałam, że skoro z gachem pojechała… Zdziwiłam się, że dzwoni… To chyba jednak nie ją spotkałam…

– A gdzie ją pani spotkała? – zaciekawiła się osoba.

– W Holandii – wyrwało mi się głupio. – Ale mówię przecież, że chyba nie ją…

– No pewnie, że nie ją, ona w jakieś ciepłe kraje pojechała, a ta Holandia, to, zdaje się, takie coś mokre.

Mokre. No owszem, raczej mokre. Sama to stwierdziłam.

O kant tyłka potłuc moje dedukcje…

* * *

O dwudziestej trzeciej dwadzieścia inspektor Rijkeveegeen zmienił zdanie w kwestii szczęśliwego dnia.

James Bertlett, stwierdziwszy, iż w domu Thompkinsów ciągle nikogo nie ma, pospacerował sobie trochę po willowej części Chelsea. Miło mu się oddychało nieco świeższym powietrzem, trawniki wyglądały bardzo ładnie, ale w końcu zrobiło się ciemno, postanowił zatem wracać. Ruszył w kierunku przystanku autobusowego, obejrzał się jeszcze i w świetle latarni ujrzał coś, co sprawiło, że znieruchomiał. Wzdłuż krzewów i murków skradała się ostrożnie zgięta w pół damska postać. Zatrzymywała się, rozglądała podejrzliwie dookoła, przykucała i powolutku podchodziła coraz bliżej upragnionego domu. James Bertlett stał niczym posąg, najświęciej przekonany, że na widok najmniejszego ruchu postać ucieknie.

Wytrzymał, postać doskradała się do wejścia i zaczęła operować kluczami.

Bertlett był wyszkolonym pracownikiem policji, umiał działać szybko i zręcznie. W chwili, kiedy postać otworzyła drzwi i zapaliła światło w holu, znalazł się na progu tuż za nią.

– Bardzo przepraszam… – zaczął.

Postać krzyknęła strasznie, odwróciła się błyskawicznie i spróbowała zatrzasnąć mu drzwi przed nosem. Równocześnie przestała być postacią, a okazała się młodą dziewczyną takiej urody, że Jamesowi na moment dech zaparło. Blondyna pszeniczna, oczy jak talerzyki, zielonopiwne, twarz, przy której brzoskwinia wydaje się orzechem kokosowym, reszta nie gorsza… I wdzięk przerażonej sarny!

Mimo zaparcia, przytomności umysłu nie stracił, nie dał się wypchnąć na zewnątrz. Złożył jej ukłon, najwytworniejszy, na jaki go było stać, i podjął swoje.

– Bardzo przepraszam. Ja do pani Jadwigi Gąsowskiej. Policja. Ale policja prywatnie.

Podetknął jej pod nos legitymację i czekał na efekt.

Mógłby tak czekać do uśmiechniętej śmierci, bo dziewczyna wpadła w jakiś rodzaj paraliżu, gdyby nie to, że sam prezentował się też całkiem nieźle. Nie miał żadnych cech bandyckich, niczym nie przypominał goryla, a miłą twarzą o niewinnych, niebieskich oczach, w każdym budził natychmiastowe zaufanie. Odczekał, ile trzeba, przerażona sarna przyjrzała mu się dokładnie i panika w niej wyraźnie zelżała.

– Ja… nie rozumiem… – wybąkała nieśmiało.

– Nie szkodzi – uspokoił ją natychmiast James Bertlett. – Powolutku wszystko sobie wyjaśnimy. Mogę wejść?

Głowa Jadwigi Gąsowskiej sama skłoniła się przyzwalająco i tak się zaczęła osobliwa wizyta, brzemienna w liczne skutki.

Więcej ta Jadwiga rozumiała niż umiała powiedzieć. Przestała się bać Jamesa, ale wciąż była nieswoja i dziko zakłopotana. O swojej chlebodawczyni usiłowała nie mówić nic, wolała wszystkie inne tematy, dzięki czemu młodzieniec z największą dokładnością obejrzał cały dom, bezproblemowo, acz podstępnie, pobrał odciski palców z garderoby, toaletki i łazienki pani Thompkins, na wszelki wypadek także z gabinetu pana Thompkinsa i w ogóle zewsząd, a chętnie pobierałby ślady daktyloskopijne nawet z sufitu, żeby jak najdłużej gawędzić z tym cudem urody. Konwersacja przebiegała coraz łatwiej, zdążyli się wręcz zaprzyjaźnić i umówić na następne spotkanie.

W euforii i z rozpędu wrócił do pracy, od razu przeprowadził badania, bo materiał porównawczy posiadał od początku, i czym prędzej skontaktował się z holenderskim kolegą.

No i wtedy właśnie inspektor Rijkeveegeen zmienił pogląd na szczęśliwą passę.

Trzy razy James Bertlett musiał powtarzać informacje natury technicznej, po czym olbrzymia ilość dokumentów urzędowych w rozmaitej postaci poleciała do Holandii faksami, mailami i czym się tylko dało. No i nie było siły, straszna prawda wyszła na jaw.

Ani jeden odcisk palca w domu Ewy Thompkins nie odpowiadał odciskom palców nieboszczki z bagażnika mercedesa. Zatrzęsienie ich natomiast znajdowało się we wnętrzu samochodu…

* * *

Po bardzo krótkim namyśle na Martusię zwaliłam rozgłaszanie wieści o moim megalomańskim zidioceniu. No trudno, wygłupiłam się z dedukcjami, ale zdaje się, że nie tylko ja, znalazłam się w całkiem niezłym towarzystwie. Ten tam jakiś Ryjek-Wagon też popełnił pomyłkę i proszę bardzo, nie muszę być osamotniona.

– Straszne pieniądze zapłacimy za te wszystkie telefony – zatroskała się Martusia. – Słuchaj, czy nie dałoby się rozmawiać tylko po dziesiątej wieczorem?

– Nie. My sobie oszczędzamy, a przestępca ucieka do Urugwaju…

– Dlaczego właśnie do Urugwaju?

– Nie wiem. Wymyśliłam cokolwiek małego, co może z nikim nie mieć umowy o ekstradycji. Kiedyś uciekali do Argentyny, ale to się chyba zmieniło.

– Urugwaj…? On mały…?

– Obejrzyj sobie mapę i odwal się od geografii. Nie możemy czekać do dziesiątej. Należało właściwie zadzwonić wczoraj, ale musiałam sprawdzić, a teraz pewno gliny będą sprawdzały. Strasznie późno było, jak złapałam tych Gąsowskich nad morzem, bo uczestniczyli w jakimś przyjęciu, nie wiem, może byli w dyskotece, pozbyli się dzieci i odmłodnieli. Już i ciebie o wpół do pierwszej nie chciałam szarpać. Jeszcze dziś rano się upewniałam… no, średnio rano, ale byłam zdania, że po balandze o wschodzie słońca się nie zerwą. Dzwoń! Ryjek-Wagon powinien się dowiedzieć jak najszybciej!

– A nasi…?

– Ryjek-Wagon ważniejszy!

Martusia, ogólnie biorąc, niezmiernie przejęta, szczególnie myślą, że żywa Ewa Thompkins rzeczywiście może zagościć w jej domu, spełniła polecenie. Przez ten czas złapałam inspektora Górskiego, którego numer telefonu posiadałam od wieków.

– Panie Robercie – rzekłam wprost, chociaż trochę niepewnie. – Co to za jakaś draka holendersko-angielska, która się o mnie obija? Prawdę od was słyszałam czy jakieś łgarstwo?

Górski nawet nie próbował wykręcać kota ogonem.

– Prawdę. Rzeczywiście trafiła pani na zwłoki w bagażniku i zdaje się, że tylko pani widziała tego gościa, który je przywiózł. Nie podoba mi się to wcale.

– Dlaczego? – zdziwiłam się. – Ja lubię sensacyjne wydarzenia. Faktem jest, że portret pamięciowy fatalnie wyszedł, ale w naturze go rozpoznam.

– Otóż to! Jemu to również może przyjść do głowy, nie sądzi pani?

Popukałam się w czoło, czego Górski, na szczęście, nie widział.

– Iiiii tam… Już go widzę, jak się wdziera do mojego domu…

– Wdziera, nie wdziera, ale będę musiał się tym zainteresować, bo akurat nie chcę, żeby panią załatwił, fanaberię mam taką, po pani powtarzam, zdaje się, że pani pochwala fanaberię. Na razie jeszcze niewiele wiem.

– To ja panu zaraz powiem więcej, bo nie bardzo widzę, komu innemu mogłabym powiedzieć. No, poza tym holenderskim Ryjkiem-Wagonem, ale do niego już dzwoni Martusia. Rozmawiałam dziś rano z Gąsowskimi…

Przekazałam mu komunikat o wszystkich rozmowach telefonicznych.

– I wcale nieprawda, że ta Ewa Thompkins tak się troszczy o swoją Jadwigę – dodałam konfidencjonalnie. – Ona się troszczy o siebie. Ma jakieś pierepały z mężem, chciała się dowiedzieć, co słychać w jej domu, dzwoniła, a tu Jadwiga nie odbiera telefonu. Zginęła jej gdzieś, więc złapała rodziców, bo może Jadwiga skorzystała z okazji i skoczyła do Polski. Okazało się, że nie. Podpowiedzieli jej jakąś przyjaciółkę w Londynie, ale nie to ważne i w ogóle czort bierz jej męża, istotny jest fakt, że skoro dzwoniła, musiała być żywa, nie?

– Raczej tak.

– To kogo, do pioruna, znaleźli w tym bagażniku?!

– Nie wiem – wyznał Górski ponuro. – Zamierzam się dowiedzieć. Lada chwila nawiążemy z nimi oficjalną współpracę, ale niech pani tego nie rozgłasza.

– Już właśnie lecę po trąbę i bęben…

Uznałam, że spełniłam obowiązki i zrobiłam co trzeba. Mogłam usiąść do roboty, normalnej po każdej podróży, mianowicie uporządkować zawartość torebki, nawet dwóch torebek, wyrzucając z nich wszystko niepotrzebne. W pierwszej kolejności kwitki bankowe, które należało spalić.

Ledwo zaczęłam, zadzwonił telefon.

– Słuchaj, on wie! – wykrzyknęła Martusia, z jednej strony jeszcze bardziej przejęta, z drugiej oburzona. – Można było poczekać…

Przerwałam jej.

– Co wie?

– Że to nie ona! Nie ta Ewa! Tak im wyszło technicznie. Ale o telefonie nie miał pojęcia!

– To nie wiem… – zawahałam się. – Powinien sprawdzać przez naszych…

– Pięć razy mnie pytał, czy jestem pewna, że to był telefon od żywej Ewy! A jak ja mogę być pewna, nie do mnie dzwoniła!

– Toteż właśnie, uczepią się Gąsowskich. Sama jestem ciekawa… Szczerze mówiąc, ja nawet nie wiem, czy tam rzeczywiście w bagażniku był trup, nie widziałam go przecież…

– Gdyby nie było trupa, nie robiliby takiego zamieszania – zauważyła Martusia nerwowo, ale bardzo rozsądnie. – A gdyby były, na przykład, wyłącznie narkotyki albo kradzione diamenty, szukaliby tylko tego faceta. Tego, co przyjechał i wysiadł. A nie tej Ewy!

Pochwaliłam jej wnioski i zalęgło się we mnie współczucie dla holenderskiego Ryjka-Wagona. Ale ma fajnie! Zwłoki zmieniły mu tożsamość, nic nie wie o ofierze, nic nie wie o kierowcy… No, Ewa Thompkins może mu się jeszcze przydać, bo niby skąd się tam wziął jej samochód…?

Wróciłam do papierkowej roboty.

* * *

Na Marcela Lapointe, adoratora pięknej Ewy, natrafiono zupełnie przypadkowo. Najgłupiej w świecie zastawił swoim samochodem wjazd na teren straży pożarnej w Cabourg, nie zauważywszy żadnych napisów ani znaków, i oddalił się na skromne pół godziny. W okresie turystycznym we Francji panuje najdoskonalszy bałagan samochodowy, ale wszystko ma swoje granice. Straż pożarna akurat chciała wyjechać, na szczęście nie do pożaru, tylko do kota, który nie umiał zejść z czyjegoś dachu, niemniej jednak drogę życzyła sobie mieć otwartą.

Marcel Lapointe wrócił do własnego pojazdu dokładnie w chwili, kiedy ruszyła akcja usuwania przeszkody, nie kłócił się, przeprosił, bez protestu zapłacił mandat, ale dokumenty musiał pokazać. Jego nazwisko, adres i numer samochodu były już policji znane i, aczkolwiek nie zamierzano poszukiwać go zbyt skwapliwie, to jednak w zapomnienie nie poszedł. Krótka chwila uprzejmej konwersacji wystarczyła, żeby wyznał, iż w Cabourg przebywa na wakacjach, nie mieszka w żadnym hotelu, tylko w małej willi, wynajętej prywatnie, kawałek na zachód od kurortu, podał adres willi i grzecznie zwrócił uwagę, że właśnie lada chwila wraca do domu, do Paryża. Może jutro, może pojutrze.

I tyle. W godzinę później powiadomiony o wydarzeniu inspektor Rijkeveegeen nabrał z kolei dzikiej chęci odwiedzenia Francji, powstrzymała go jednak nieznajomość języka. Po francusku nie umiał. Znów poprosił o pomoc kolegów po fachu, z tym że było mu teraz nieco łatwiej, bo dokumenty urzędowe pobiegły już oficjalną drogą.

Wywiadowca francuski, służbowo uczepiony Marcela Lapointe, z wielką przyjemnością, aczkolwiek w celach śledczych, udał się na plażę i wykąpał w oceanie. Po czym doniósł, iż pan Lapointe rzeczywiście mieszka w domku pod podanym adresem i przebywa tam z małżonką. Tak, w każdym razie, przedstawia towarzyszącą mu damę. Obydwoje mówią po francusku i po angielsku, z tym że niejako uzupełniają się wzajemnie, mąż mówi lepiej po francusku niż po angielsku, a małżonka odwrotnie.

Inspektor Rijkeveegeen w małżonkę za grosz nie uwierzył i aż go skręciło. Na własne oczy chciał zobaczyć reakcję beztroskiej pary po zadaniu im pytania o mercedesa w garażu Lapointe’a, informując ich zarówno o pobycie tam pojazdu, jak i o jego zniknięciu. Zważywszy, iż w szybkim tempie docierały do niego wszystkie wieści z różnych stron, że nie był idiotą i swoje doświadczenie posiadał, węszył już w tej imprezie staranie ukrywany romans Ewy Thompkins z diabolicznym Marcelem. Romans go tyle obchodził, co umarłego kadzidło, za to wściekle spragniony był mercedesa. Co ta cholerna właścicielka wiedziała o własnym samochodzie?

Po namyśle zdecydował się zaczekać. Przyszło mu to o tyle łatwo, że kolejne komunikaty donosiły o wyraźnych przygotowaniach Marcela Lapointe do rychłego wyjazdu, zapewne rzeczywiście do Paryża. Gdyby udał się gdzie indziej, postąpi się inaczej, ale jeśli wróci do domu, obejrzy się go w chwili otwierania garażu, a później dopiero pogada.

Podróż z Cabourg do Paryża trwa mniej więcej dwie godziny, ale pan Lapointe zdecydował się na nią dopiero następnego dnia koło południa. Przez ten czas inspektor Rijkeveegeen zdążył uzyskać kolejną wiadomość.

Natychmiast po stwierdzeniu obrzydliwego faktu, iż zwłoki w bagażniku mercedesa nie są Ewą Thompkins, rozesłał szerokim kręgiem pytanie o wszystkie osoby, ostatnio zaginione, i w ciągu kilku godzin dostał odpowiedzi. Nie było ich wiele, pytał bowiem wyłącznie o kobiety w średnim wieku, wykluczając młode panienki, mężczyzn, dzieci i staruszki. No i okazało się, że pasuje mu tylko jedna.

Holenderka, Neeltje van Wijk, zamieszkała w Amsterdamie, prawniczka w jakiejś spółce bankowej, z udziałami w tej spółce. Doniesienie o zniknięciu złożyła dwu dni temu jej przyjaciółka, Amerykanka holenderskiego pochodzenia.

Inspektor Rijkeveegeen doznał ulgi nieziemskiej, bo nareszcie mógł się porozumieć z kimś we własnym języku i we własnym kraju. W dodatku Amerykanka rezydowała w mieszkaniu zaginionej przyjaciółki, co pozwoliło mu przy okazji obejrzeć otoczenie i jej warunki egzystencji. Udał się tam natychmiast.

Przyjaciółka, wspaniała baba posągowej postury, w wieku zbliżonym do wieku ofiary, pięćdziesiąt dwa latka, z wielką stanowczością oznajmiła, że z Neeltje musiało się coś stać. Były umówione na wspólny, wakacyjny wyjazd do Włoch, przyjechała trzy dni temu, zgodnie z umową, i okazało się, że Neeltje nie ma. Już na lotnisku zdziwiła się jej nieobecnością, dzwoniła, telefon nie odpowiadał, złapała taksówkę i znalazła się tutaj chyba w ostatniej chwili, bo gosposia Neeltje właśnie wychodziła. Znają się obie z tą gosposią od lat, ale z jej strony ta znajomość jest trochę wybrakowana, zna mianowicie tylko imię i twarz gosposi, nie ma natomiast pojęcia o jej nazwisku ani adresie. Nie mogłaby się dostać do mieszkania Neeltje, musiałaby szukać hotelu, a w okresie turystycznym w Amsterdamie bywają z tym kłopoty.

No i co? Ta gosposia ją wpuściła?

No pewnie, że wpuściła, doskonale wiedziała o jej przyjeździe…

A jak długo się w ogóle znają?

Z kim? Z gosposią czy z Neeltje?

Z jedną i z drugą.

Z gosposią prawie od początku jej pracy, już blisko piętnaście lat. A z Neeltje chodziły razem do szkoły, do jednej klasy. Przyjaźnią się od dzieciństwa.

I przez tak długi czas nie poznała nazwiska i adresu gosposi…?

W tym miejscu pani Jantje Parker, Amerykanka po mężu, Holenderka z pochodzenia, popatrzyła na inspektora jak na głupiego. W ciągu tych piętnastu lat była tu siedem razy i nie do gosposi przyjeżdżała, nie musiała się nią tak dogłębnie interesować. Wystarczyło jej imię i widok, Mulatka ufarbowana na rudo, trudno zapomnieć. Gosposia panią Parker znała lepiej, jej zdjęcie stało na półeczce w salonie, drugie wisiało na ścianie w sypialni, dwie przyjaciółki po maturze sportretowały się razem, na jej listach widniał adres nadawcy… Łatwo wyjaśnić znajomość poniekąd jednostronną, więcej wiedziała o gosposi z gadania Neeltje niż z osobistych kontaktów. Czy ta kwestia w ogóle w tej chwili jest ważna…?

Inspektor Rijkeveegeen czym prędzej wycofał się z odruchowych podejrzeń na tle znajomości i wrócił do tematu zasadniczego.

Ale wie, jak często gosposia przychodziła?

Pani Parker gosposi zaczynała mieć powyżej uszu.

Wie. Dwa razy na tydzień. Sprzątanie, przepierka, jakieś grubsze zakupy… Czy gosposia jest tu o coś podejrzana…?!

– Nie – powiedział w tym momencie inspektor bardzo spokojnie – ale może się okazać bardzo ważnym świadkiem. Muszę się zorientować, w jakim stopniu można jej wierzyć i jaką wiedzę ma szanse posiadać. Od kogo mam się dowiedzieć, jeśli nie od osób zaprzyjaźnionych, tak jak pani?

Pani Parker zrozumiała i przyznała mu słuszność. Gestem zaprosiła go na fotel i sama też wreszcie usiadła, bo do tej pory we wzburzeniu przemierzała ogromny salon marszowym krokiem, a inspektor grzecznie stał. Zmienił pozycję z dużą ulgą.

Zatem skąd myśl, żeby od razu zawiadamiać policję? Zaraz nazajutrz po przyjeździe?

A stąd, że po pierwsze, były umówione, a Neeltje nie nawaliła nigdy w życiu, wszelkie zobowiązania traktowała poważnie, a po drugie, zdaniem gosposi, nie ma jej od tygodnia. Samochodu też nie ma. Wyjechała i miała wypadek? Straciła przytomność albo pamięć? A dokumenty…? Zawsze woziła je przy sobie. Z całą pewnością coś się stało i pani Parker stanowczo żąda energicznej akcji!

A w ogóle kim była Neeltje van Wijk? Czym się zajmowała? Co robiła?

Dość sztywno i oficjalnie pani Parker wyjaśniła, że Neeltje van Wijk zajmowała się prawną stroną rozmaitych kombinacji finansowych. Ona sama, osobiście, nie zna się na tym, ale wie, że jej przyjaciółka była fachowcem i miała szeroki zakres zainteresowań. Krótko można powiedzieć, że dbała o praworządność.

A rodzina? Mąż, dzieci, rodzeństwo…

Mąż nie żyje już od dziesięciu lat. Uwielbiał sytuacje ekstremalne, mroźne wichry na biegunie, sztormy na oceanach, dzikie puszcze, dzikie pustynie, dzikie góry… Zginął w jednej ze swoich wypraw. Dzieci nie mieli. Rodzice nie żyją, istniał kiedyś starszy brat, ale pani Parker nie wie, co się z nim stało, zapewne plącze się gdzieś po świecie, o ile żyje. Jedna ciotka mieszka w Kalifornii, popadła w manię religijną i nawet rozmawiać z nią się nie da, pięć lat temu pani Parker spróbowała na prośbę przyjaciółki, beznadziejne, jest to osoba zbakierowana umysłowo. O dalszych krewnych nic nie wiadomo. Co to jednakże ma do rzeczy i po co policji rodzina…?

Inspektor postarał się wykrzesać z siebie tyle taktu, ile tylko zdołał.

Przykro mu niezmiernie, ale pojawiły się obawy, że pani Parker ma rację. Istotnie, nastąpił nieszczęśliwy wypadek, nie wiadomo, kim jest ofiara, ale w pewnym stopniu pasuje. Ktoś powinien ją rozpoznać, niestety, po twarzy się nie da, może pani van Wijk miała jakieś znaki szczególne…?

Pani Parker milczała przez długą chwilę, opanowując emocje.

Nie. Znaków nie miała. Ale jej ręce i paznokcie ona sama rozpozna na końcu świata. Za szkolnych czasów nawzajem robiły sobie manikiur…

Zatem pani Parker poproszona została uprzejmie o zgodę na wyjazd do Zwolle, gdzie spoczywały zwłoki tajemniczej ofiary. Pani Parker zgodę wyraziła.

Śpiesząc się jak do pożaru, inspektor Rijkeveegeen popędził do gosposi, której adres z łatwością znalazł poprzez czeki jej chlebodawczyni. Gosposia okazała się znacznie mniej oficjalna, aczkolwiek starała się zachować ostrożność i powściągliwość.

To dobre miejsce i chciałaby przy swoim zajęciu pozostać. Dzieci tam nie ma, zwierząt też nie, duże przyjęcia rzadko, a pani porządna, nie żadna bałaganiara. No owszem, apartament wielki, ale można z nim sobie dać radę. Rodzina… O, do rodziny to pani Neeltje szczęścia nie ma, już jak gosposia nastała, z bratem były kłopoty, van Bevervoorde się nazywał, to jej panieńskie nazwisko, pomstowała na niego niejeden raz i chyba coś z nim zrobili… Psychiczny…? Narkotyki…? Możliwe, gosposia nic nie wie, adwokat rodzinny tym się zajmował. A co do męża, to się rozwiedli przed tą jego ostatnią podróżą, a i tak długo z nim wytrzymała, bo dziwkarz był… Nie, stałego faceta już potem nie miała i nie ma, czasem tam może ktoś się przytrafił, nic poważnego, panu inspektorowi nigdy się nic nie przytrafia…?

– Po pierwsze, mam żonę – rzekł w tym miejscu inspektor, wzdychając – a po drugie, żeby to człowiekowi wystarczało czasu…

– O, jej wystarcza – wyrwało się gosposi. – Ale nie zawsze się układa…

Ugryzła się w język, zamurowało ją, inspektor skorzystał z okazji i wszedł na kwestię rozpoznania zwłok. Gosposia nie wpadła w histerię, zainteresowała się nawet.

– Ja to bym ją po plecach rozpoznała – oznajmiła żywo. – Ma takie coś… No, nie wiem, czy mówić, bo to… no… prywatne.

– Lekarzowi pani powie – uspokoił ją inspektor. – W cztery oczy, tyle że przedtem. Taka procedura, rozumie pani…

W rezultacie wcześniej inspektor Rijkeveegeen wrócił do Zwolle niż Marcel Lapointe do Paryża.

Procedura rozpoznawania przebiegła sprawnie. Obie panie zdobyły się na opanowanie i spokój, Jantje Parker opisała patologowi ręce i paznokcie przyjaciółki, były dość charakterystyczne, gosposia zaś wyznała wstydliwą tajemnicę, mianowicie Neeltje van Wijk na samym środku kręgosłupa miała malutkiego tłuszczaka, który ją okropnie denerwował i którego zamierzała usunąć. Zgadzało się, zwłoki miały.

Inspektor Rijkeveegeen odetchnął z bezgraniczną ulgą. Zidentyfikował swoją nieboszczkę!

* * *

Uparcie, acz z licznymi przerwami, siedziałam przy stole nad stosem śmieci.

Byłabym ten porządek zrobiła znacznie szybciej, gdyby nie to, że na wstępie znalazłam nasionka, które przywiozłam sobie od Alicji. Nie stwarzały mi wielkich nadziei, były chyba trochę niedojrzałe, a do tego zgarnięte w jakiejś takiej wilgotnej chwili, z pewnością nieodpowiedniej. Po namyśle uznałam, że co mi zależy, mogę je wysiać, najwyżej nie wyrosną, na wszelki wypadek tylko powinnam zapamiętać miejsce. Co najmniej milion razy… no, może piętnaście… powtykałam rozmaite rzeczy sobie wzajemnie na głowie, zapomniawszy, że w czarnej ziemi coś już rośnie. Alicja miała rację, zaznaczała posadzone i posiane roślinki długopisami w różnych kolorach i metoda znakomicie zdawała egzamin aż do chwili, kiedy jakiś upiornie gorliwy gość, przyjechawszy z wizytą, wrócił z ogrodu, trzymając w ręku pęk długopisów.

– Alicja, popatrz! – wykrzyknął, rozradowany. – Tyle twoich długopisów w ogrodzie znalazłem!

Nie zabiła go. Wspomniawszy scenę, pomyślałam, że ja bym chyba zabiła, widocznie jestem od niej gorsza. Ale mogę przecież powtykać druty do wełny, mam mnóstwo, plastikowe, też w różnych kolorach…

Rzecz jasna druty oderwały mnie od porządkowania papierków. Wyszłam do ogrodu, wetknęłam je gdzie należało, wróciłam do stołu i zadzwonił telefon. Odezwała się w nim pani Gąsowska. Przez moment zastanawiałam się, kto to może być, ta Gąsowska, ale przypomniałam sobie. Matka angielskiej Jadwigi od Ewy Thompkins, rozmawiałam z nią…

– Przepraszam bardzo, ale to pani chyba dzwoniła do nas z tym o Jadzi? Szukała jej pani i zostawiła pani swój numer…

Przyznałam się od razu.

– Tak, ja. Czy coś się stało?

– My już, proszę pani, będziemy wracali do domu, bo to jakaś dziwna historia i nic z tego nie rozumiemy. Ale może pani coś wie? Jadzia dzwoniła dziś rano, taka jakaś zdenerwowana, i tak jakoś rozmawiała… Że nie wie, co robić. Bo jak pani coś wie, to może pani poradzi?

– Myślałam, że wiem, ale chyba trochę pokręciłam – wyznałam z westchnieniem. – A gdzie pani córka teraz jest?

– W domu już jest. Znaczy tam, w Anglii, w domu. Już wróciła i nie będzie więcej się chować u Justysi, bo to na nic, już tam policjant u niej był, ale nawet jej bardzo nie przepytywał. Nawet taki całkiem sympatyczny.

– To w czym problem? I co miałaby robić?

Pani Gąsowska z drugiej strony była wyraźnie zmieszana.

– No, jak już raz pani w nerwach powiedziałam, to powiem i dalej. O tę Ewę chodzi. Gdyby ją pytali, nie wie co mówić. Bo ten cały Thompkins za parę dni wraca, Jadzia może przed nim udawać, że po angielsku nie mówi i nic nie rozumie, ale przed policją…? Bo ona trochę mówi. I bardzo dobrze wie, że ta Ewa z kochasiem pojechała, a nie służbowo, znaczy najpierw do niego, a potem z nim, więc żeby mąż się, broń Boże, nie dowiedział. Tam o pieniądze idzie, on jest strasznie bogaty, ten mąż, i niemożliwie skąpy, a jakąś taką umowę mają, że jakby rozwód przez nią, to jej się nic nie należy. Więc wcale nie chce rozwodu. To co ona ma robić? Jadzia, znaczy?

– Niech dalej udaje, że nie mówi i nic nie rozumie – poradziłam bez namysłu.

– Na taką rzecz to i ja sama ją namawiałam, ale o co tu w ogóle chodzi? Dlaczego policja? Czego ta policja może chcieć? Czy coś tam się stało okropnego? Bo Jadzia nie wie.

– A czym ta Ewa odjechała z domu?

– Swoim samochodem odjechała…

– Jakim?

– A, tego to ja nie wiem. Jadzia mówiła, że taki duży, elegancki, ciemnozielony.

– A nie mówiła przypadkiem, jak ten gach Ewy wygląda?

– A bo co się stało? Co to za różnica, jak on wygląda…?

Zdecydowałam się na ujawnienie doznań własnych. Tego mi żadne prawo zabraniać nie może!

– Bo ja, proszę pani, rzeczywiście coś wiem. I powiem pani, ale najpierw muszę wiedzieć, jak wygląda ten tajemniczy adorator.

Pani Gąsowska wahała się przez chwilę.

– No, Jadzia go nie widziała, ale raz tej Ewie z torebki wszystko wyleciało i fotografia upadła, to niedawno było. Jadzia podniosła i zobaczyła, zanim jej Ewa z ręki wyrwała. Mówi, że czarny, Włoch albo Hiszpan, piękny, taki co to aż iskry z niego idą…

Z faceta na parkingu w Zwolle żadne iskry nie szły.

– No więc mogę panią uspokoić, że jest afera, ale z Jadzią nie ma nic wspólnego. W Holandii znaleźli zwłoki jakiejś facetki i w pierwszej chwili myśleli, że to Ewa Thompkins, ale okazało się, że nie, całkiem obca baba. I niepotrzebnie Jadzia uciekała, bo oni chcieli tylko sprawdzić odciski palców w domu Ewy i nic więcej, a nie mogą wejść, jeśli ich nikt nie wpuści dobrowolnie. Należało wpuścić i byłby spokój.

– Coś takiego! – przejęła się pani Gąsowska. – To i faktycznie niepotrzebnie się wystraszyła. Ale myślała, że to coś z tym mężem… A co ma Ewa do tego?

– Też zapewne nic. Samochód był podobny. Nawet go widziałam i dlatego spytałam o gacha Ewy, bo widziałam także i kierowcę. Odpada, to nie on.

Jeszcze nie skończyłam zdania, kiedy już tajemniczy głos w duszy poinformował mnie, że popełniam jedną z największych głupot w życiu. Przepadło, raz wypowiedzianych słów cofnąć się nie da.

– To i chwała Bogu! – odetchnęła z ulgą pani Gąsowska. – Znaczy myśli pani, że ta Ewa wróci?

– A dlaczego ma nie wrócić? Zdąży pewnie nawet uzgodnić z Jadzią zeznania przed przyjazdem męża. Policja mało ważna, skoro to nie była Ewa, całą sprawę mają w nosie. Niech pani nie powtarza nikomu tego, co pani powiedziałam, bo możliwe, że to jakaś tajemnica służbowa. Mogą się do mnie przyczepić.

Pani Gąsowska solennie obiecała milczenie i rozłączyła się. Nie miałam najmniejszych wątpliwości, że obietnicy nie dotrzyma nawet przez pięć minut, ale nie wpadłam z tego powodu w nerwicę.

Zawsze byłam nieco lekkomyślna…

Osoba z natury porządna z łatwością posprząta nawet w najbardziej niesprzyjających okolicznościach, osoba nieporządna do sprzątania musi mieć doskonałe warunki, a i to nie najlepiej jej wyjdzie. Zaliczałam się, niestety, do tego drugiego gatunku.

Późnym wieczorem śmietnik na stole jeszcze leżał. Straciłam do niego cierpliwość, przestałam oglądać kwitek po kwitku, rachunek po rachunku, w końcu to wszystko miało mniej więcej taką samą postać, zgarnęłam podobne do siebie świstki, zgniotłam i wrzuciłam na ruszt do kominka. Z darcia na drobne strzępki zrezygnowałam, pogniecione płonęło lepiej. Byłabym od razu ten stos podpaliła, gdyby nie to, że nie mogłam na poczekaniu znaleźć długich zapałek, w czasie mojej nieobecności zostały gdzieś odłożone, zapewne w jakieś właściwe miejsce. Nie umiałam tak od razu i sama z siebie odgadnąć, jakie miejsce zostało uznane przez moją siostrzenicę Małgosię za właściwe, nie chciało mi się do niej dzwonić, dałam spokój porządkom. Makulatura w kominku na razie pozostała nietknięta.

* * *

Inspektor Rijkeveegeen nie zdążył głęboko odetchnąć swoim szczęściem, bo dobiegły go wieści z Francji, które nadleciały wręcz ze świstem.

Do ogólnych obyczajów wszystkich policji należy zazwyczaj używanie podstępów, mącących umysły społeczeństw, i francuska też tak chciała, ale nie bardzo jej się udało. Patrolujący okolice domu Marcela Lapointe gliniarz od razu, ledwo objąwszy służbę, trafił na moment powrotu pana domu i stał się świadkiem otwierania garażu. Od zewnątrz. Po czym rozegrały się sceny, którym przyglądał się z nadzwyczajnym zainteresowaniem, co przyszło mu łatwo, większość ich bowiem rozgrywała się też na zewnątrz.

Pan domu na widok pustego garażu skamieniał. Towarzysząca mu dama wysiadła, ruszyła w kierunku drzwi wejściowych, obejrzała się, zatrzymała, po czym podbiegła do nieruchomej postaci. Równocześnie postać ożyła, wpadła do wnętrza pomieszczenia, jakby usiłując macać powietrze, i wypadła z powrotem. Dama zajrzała go garażu, krzyknęła jakoś strasznie, dogoniła faceta, chwyciła go za koszulę na piersiach i jęła potrząsać. Facet się wyrwał, miotnął w prawo i w lewo, wybiegł na ulicę, wrócił i dopadł damy, która właśnie zaczęła walić pięściami w ścianę budynku. Zagarnął ją jednym ramieniem, drugą ręką wymacał w kieszeni klucze, pośpiesznie otworzył trzy zamki, dama w tym czasie gorzko szlochała, znikli za drzwiami i na tym przedstawienie się skończyło.

Z najczystszym sumieniem wywiadowca mógł przysięgać, iż odkrycie nieobecności mercedesa stanowiło dla tych państwa ciężki szok.

Oddelegowany do holenderskiej sprawy francuski inspektor Cheviot, błyskawicznie powiadomiony o scenie, zdecydował się skorzystać z okazji i już po dwudziestu minutach dzwonił do furtki diabolicznego Marcela. Wiedział, iż zgłoszenie o zniknięciu samochodu w ciągu tych dwudziestu minut nie wpłynęło i sam był ciekaw, co też mu ci państwo powiedzą.

Przedstawił się jak należy, poprosił o chwilę rozmowy i został wpuszczony do salonu. Marcel Lapointe był sam, dama znikła.

Inspektor od razu rąbnął z grubego działa.

– Zechce pan zaprosić tu panią, z którą razem wrócił pan przed godziną z Cabourg, czy też zmusi mnie pan do straty czasu i starań o nakaz przeszukania? – spytał grzecznie.

Pan Lapointe żachnął się nieco.

– Ale to nie… To nie… No, sam pan rozumie…

– Rozumiem, rozumiem. Nie publikujemy w prasie treści naszych wywiadów i przesłuchań. Pańskie prywatne sprawy nie interesują nas wcale, ale dama jest cennym świadkiem.

– Skąd pan wie…?

– Nie będę ukrywał. Chwilę pańskiego powrotu przypadkiem oglądał nasz funkcjonariusz…

Pan Lapointe poddał się i dama wkroczyła do salonu. Zapłakana, zdenerwowana szaleńczo i śmiertelnie przerażona. Inspektor odpracował personalia, zgadzało się, Ewa Thompkins, obywatelka angielska, marginesowo i w dużym skrócie napomknął jej o prawach, może odmówić rozmowy, żądać swojego konsula i tak dalej, ale będzie jej niezmiernie wdzięczny, jeśli zgodzi się udzielić odpowiedzi przez zwyczajną uprzejmość. I natychmiast zadał pytanie:

– Gdzie znajduje się pani samochód, mercedes o numerze rejestracyjnym…

Numer odczytał z kartki, chociaż znał go na pamięć. Słowa na piśmie zawsze robią większe wrażenie.

– Och…! – odpowiedziała Ewa z jękiem.

– W moim garażu – spróbował równocześnie zełgać pan Lapointe.

Inspektor popatrzył na niego z wyrzutem, po czym skierował wzrok na Ewę.

– Och…!!! – jęknęła Ewa ponownie bardziej rozdzierająco i padła na pierś Marcelowi z kolejnym potokiem łez.

– Przecież mówię – wytknął potępiająco inspektor. – Nasz funkcjonariusz widział…

Pani Thompkins i pan Lapointe musieli rzeczywiście zostać zdrowo rąbnięci widokiem pustego garażu, bo nagle zrezygnowali z oporu. No owszem, fakt, spędzili razem urlop w Cabourg, nie chcieli i nadal nie chcą tego ujawniać, pani Thompkins ma męża, jest to człowiek ciężko chory na serce, odkrycie niewierności żony mogłoby go zabić na miejscu…

Gdyby inspektor wiedział, że pan Thompkins zalicza się do gatunku potężnych, krwistych, wysokociśnieniowych byków, pomyślałby raczej o wylewie, bo gdzie bykowi do serca…? Zarazem zwątpiłby silnie, czy nagłe zejście małżonka przyprawiłoby piękną Ewę o nieuleczalną depresję, i w prawdomówność przesłuchiwanych straciłby wszelką wiarę. Na szczęście jednak nie wiedział o tym i potraktował ich zeznania właściwie. Z wyjątkiem męża, wszystko prawda.

…żeby zatem ukryć romans wymyślili w pierwszej kolejności ukrycie samochodu. Nazywa się, że pani Thompkins jest w Paryżu służbowo, przemieszcza się taksówkami i metrem, samochodu nie widać, więc nie może zdradzić właścicielki, a do Cabourg pojechali samochodem pana Lapointe’a, który ma prawo w czasie urlopu robić, co zechce i gdzie zechce. I nie dość na tym, pani Thompkins rozpuściła wieści, że przy okazji jedzie do Polski, do miejsca swego urodzenia, odwiedzić groby przodków i dawne przyjaciółki. A teraz pani Thompkins musi wracać, bo pan Thompkins też wraca ze Stanów Zjednoczonych, jutro miała wyruszyć do siebie, a tu oto dziś okazało się, że jej wóz diabli wzięli. Z zamkniętego garażu…!

Nie, nie zawiadomili jeszcze policji o kradzieży. Zastanawiali się właśnie, co by tu zełgać, skąd on mógł zginąć i kiedy, co Ewa mogła w wymyślonym miejscu robić, bali się przenosić akcję do jakiejś odległej dzielnicy, pan Lapointe już chwytał książkę telefoniczną, żeby znaleźć w pobliżu coś odpowiedniego, salon piękności, kosmetyczkę, fryzjera, krawcową… Nie zdążył, bo pan inspektor zadzwonił do furtki. No i koniec. Co teraz będzie…?

Kiedy ten samochód schowali?

Natychmiast po jej przyjeździe. Dokładnie przed szesnastoma dniami. I wyjechali w dwie godziny później jaguarem pana Lapointe’a, wieczorem byli w Cabourg. Na krok się stamtąd nie ruszyli.

Kto ma zapasowe klucze do tego domu?

Taki konsjerż-ochroniarz tego terenu, niejaki Antoine Meunier, godzien zaufania, od lat tu nic nie zginęło. Jego żona raz na tydzień przychodzi, kwiatki podlewa, wietrzy, czasem odkurza, a on odwala drobne naprawy… Adres? Proszę bardzo…

W tym momencie w inspektorze Cheviot strzelił błysk natchnienia.

Państwo oboje, pani Thompkins i pan Lapointe, mają sporządzić listę swoich znajomych. Wszystkich. Szczególnie takich, którzy tu bywali. Obojętne, gdzie poznanych i skąd pochodzących, jeśli któreś z nich dwojga wizytowało Chiny, niech będą i ci z Chin. Owszem, inspektor rozumie, że to ciężka praca, ale jedyna, jaka może im zaoszczędzić dalszych przesłuchań, dodatkowych kłopotów i wszelkich niebezpieczeństw. Ułatwi ukrycie romansu, bo takie ludzkie uczucia policja, szczególnie francuska, doskonale rozumie. A co do samochodu, to on się już znalazł…

Tym komunikatem inspektor pani Ewie niemal odebrał dech. Sam się zastanawiał już od dłuższej chwili, czy nie dałoby się zwrócić babie mercedesa, zbadanego dotychczas na wszystkie strony, żeby mogła wrócić nim do domu i dalej kantować męża. Nie zamierzał stwarzać jej zbyt wielkich nadziei, ale z inspektorem Rijkeveegeenem mógł się przecież porozumieć. A wdzięczność świadka też się czasem przydaje…

Wszystko to, razem ze spisem znajomych, w elektronicznym tempie dotarło do Holandii, po czym inspektor Rijkeveegeen, do niedawna cierpiący na brak materiału do rozważań, poczuł się zmuszony posegregować walący się teraz na niego nadmiar. Przytłoczony nieco geografią, rozdzielił całość na poszczególne kraje.

Najważniejszy chwilowo konsjerż-ochroniarz, Antoine Meunier – Francja.

Znajomi Marcela Lapointe – też Francja.

Znajomi Ewy Thompkins – Anglia.

Najważniejszy świadek naoczny – Polska.

Najwięcej wiedzy o nieboszczce – Holandia.

Osobiście, rzecz jasna, złapał się za Holandię.

* * *

– Pytał o panią jakiś facet – powiedział do mnie przez telefon Tadzio, syn Maćka, jednego z moich najdawniejszych przyjaciół. – Dzwonił. Mój szwagier odebrał.

– Tam dzwonił? – spytałam podejrzliwie.

– Tam.

– A co twój szwagier tam robił?

– No jak to co, stolarkę malował. Już kończymy ten remont.

– A…! No i co?

– Nic. Mówił, że skądś przyjechał, od jakichś pani znajomych, i chce się zobaczyć.

– Skąd przyjechał? Z Kanady, z Australii, z Nowego Targu…?

– Nie, z zagranicy, ale szwagier nie zapamiętał.

– I co powiedział?

– Który?

– Twój szwagier.

– Że pani nie ma. Wyjechała pani na urlop. A on zapytał, czy pani w ogóle tam mieszka, bo miał adres źle zapisany, więc chciał się upewnić. Szwagier powiedział, że tak.

– Bardzo rozumnie – pochwaliłam. – Nie był to przypadkiem dziennikarz?

– Nie mówił, czym jest. Spytał tylko, kiedy pani wraca, bo chciał się zobaczyć, ale szwagier powiedział, że nie wie. On tu tylko stolarkę maluje i nic więcej. Ten gość jeszcze spytał, czy nie wie, gdzie pani może być, na co szwagier odpowiedział, że wszędzie.

– Nadal bardzo rozumnie. I co?

– I on myśli, szwagier znaczy, że on był nie nasz, bo z obcym akcentem mówił. Więc chyba rzeczywiście z zagranicy. Albo miał wadę wymowy. Czeka pani na jakiegoś takiego?

– Nic o tym nie wiem, ale wszystko jest możliwe. Do licha, powinnam zadzwonić do Australii… I co?

– Nic więcej, wyłączył się, ale na wszelki wypadek wolałem panią zawiadomić. Jakby jeszcze raz dzwonił, to co mówić?

Zastanowiłam się. Po zmianie numeru telefonu mnóstwo osób straciło ze mną kontakt, sama się pogubiłam, komu dałam nowy numer, a komu jeszcze nie, i miałam z tym kłopoty. Należało korzystać z okazji.

– Dajcie mu tę służbową komórkę i niech dzwoni do mnie, bo rzeczywiście mogę być wszędzie… A w ogóle jestem, tylko chwilowo mnie nie ma.

Tadzio przyjął polecenie do wiadomości i rozłączył się. W pięć minut później o całej rozmowie zapomniałam. Zajęta byłam sprawdzaniem, gdzie brakowało czerwonych tulipanów, których zamierzałam dosadzić trochę więcej, a dokumentalne zdjęcia właściwych miejsc gdzieś mi zginęły. Tonęłam w rozpaczy i w śmietniku fotograficznym…

* * *

Odciski palców w domu Neeltje van Wijk niezbicie potwierdziły opinię przyjaciółki i sprzątaczki, tak jest, w bagażniku samochodu Ewy Thompkins spoczywały zwłoki Neeltje. Jantje Parker z granitową zawziętością zapowiedziała, że rezygnuje z urlopu we Włoszech, w nosie ma te tam wszystkie południowe kraje, na krok się stąd nie ruszy, dopóki tajemnica śmierci jej przyjaciółki nie zostanie wyjaśniona. Jeśli nie wolno jej zostać w tym domu, załatwi sobie hotel, w ciągu dwóch-trzech dni z pewnością znajdzie miejsce w czterech gwiazdkach, chociaż chętniej w pięciu, ale jak się nie da, niech będzie, nawet w trzech. Inspektor Rijkeveegeen wolał się jej pozbyć, cztery gwiazdki w postaci Amsterdam Marriott pojawiły się zatem jeszcze tego samego wieczoru i mieszkanie ofiary stanęło pustką.

Policja z natury rzeczy nie wierzy nikomu, dopóki sama nie sprawdzi niewinności i uczciwości delikwenta. Jantje Parker z dobrego serca i dbałości o wizerunek utraconej przyjaciółki mogła coś ukryć, coś zniszczyć, z zamiłowania do porządku coś wyrzucić albo oczyścić, powodując straty nieodwracalne. Pod tym względem żadnej babie inspektor nie ufał. Owszem, Jantje potrzebna mu była przy sprawdzaniu szczegółów egzystencji ofiary i przeglądaniu jej papierów, ale wolał mieć ją wówczas na oku.

Sprzątaczkę, po stwierdzeniu śmierci chlebodawczyni, odblokowało całkowicie i ją wziął inspektor na pierwszy ogień.

– Szkoda jej – stwierdziła na wstępie. – Ale sama się prawie prosiła… Ja tam nie wiem, kto jej się tak przysłużył, bo niejednemu za skórę zalazła, a i to jeszcze, że z latami co i raz się gorsza robiła, to przez chłopów chyba… Wie pan, jak to jest, swojego nie miała, przebierała w rozmaitych, no i tak po trochu, po trochu, nie było w czym przebierać. Dobrze się trzymała, nie powiem, ale co innego trzydzieści, a co innego pięćdziesiątka, ostatnimi czasy to już takiego kręćka dostała, że nie na nią lecą, tylko na jej pieniądze. Bo miała pieniądze, i co i raz to więcej. Skąd…? A ja wiem…? Z pracy, z interesów, o, do interesów miała głowę, jak rzadko! Ja się na tym nie znam, o interesach więcej panu powie adwokat, no taki, wie pan, notariusz, plenipotent to się nazywa…? Znam go, pewnie, już z dziesięć lat się nią opiekuje, może trochę mniej, Meier van Veen się nazywa, też już go zaczęła trochę szczypać. Ale najwięcej to jej chyba dogodził ten Herbert…

– Jaki Herbert?

– A, taki młody, uczepiła się go, z piętnaście lat od niej młodszy, no nie powiem, piękny, baby na niego leciały, chciała go dla siebie… On nawet owszem, ale to już jakiś czas, ze cztery lata temu, albo nawet i pięć, spodobała mu się, ale mnie się zdaje, że tylko udawał. Trochę w niego włożyła, samochód dostał, papierośnicę złotą… Herbert Moeller się nazywa, to wiem. Dobrze udawał, aż nawet testament chciała na niego pisać, czasem tak do mnie mówiła, jakby do siebie…

– I napisała ten testament?

– Tego to nie wiem, van Veen chyba będzie wiedział. Ostrzegał ją, żeby nie. Awantury były, a od dwóch lat to już prawie jakby całkiem przepadł. Chodził koło niej taki jeden, budowlanymi rzeczami się zajmował, ziemią, nieruchomości to się nazywa, też z nim robiła interesy, a on owszem, tu kwiaty, tu kolacje, ale go nie chciała, starszy od niej, łysy… Ona chciała pięknych i młodych. A to już wiek nie ten, twarz nie ta, figura nie taka, grymasy różne stroiła, złośliwości robiła. Przeważnie na pieniądze.

– W jakim sensie na pieniądze? – zdziwił się inspektor.

– Zarobić nie dała. W tym swoim banku, w tej spółce. Niech tylko kto spróbował coś tam wykręcić, zaraz wyłapywała i jeszcze rozgłaszała. Natrząsała się z nich. Za gardło trzymała, można powiedzieć, a różni tylko zębami zgrzytali. Ja się nie znam, tyle wiem, co od niej słyszałam, chichotała tu, że od każdego pokazuje się lepsza…

Powolutku inspektorowi klarował się obraz wiedźmy, znienawidzonej przez całe otoczenie. Obraz, całkowicie wbrew chęciom, uzupełniła Jantje Parker.

Upierała się wprawdzie, że Neeltje była jednostką nieposzlakowaną, znakomitym fachowcem, kryształowo uczciwym, ale niechęć do ludzi wyłaziła z tej opinii wszystkimi stronami. Jeśli tylko mogła komuś zaszkodzić, utrącić biznes, zmniejszyć zysk, czyniła to z największą przyjemnością. Mściła się zapewne za brak powodzenia, bo do mężczyzn, zdaniem Jantje, szczęścia nie miała i jakoś od niej stronili. Oszukiwali ją, zdradzali, uciekali w końcu… Nie wiadomo dlaczego, bo była przecież kobietą atrakcyjną, inteligentną, no, może miała pewne skłonności despotyczne, ale zdarzają się gorsze wady…

Nader pobłażliwie wypowiadał się o nieboszczce mecenas Meier van Veen. Piękne kobiety mają prawo do kaprysów, a ta była w dodatku wspaniałym człowiekiem interesu, pilnowanie praworządności zaś należało do jej obowiązków. Tak, oczywiście, mniej więcej zna jej sprawy, jakiś czas temu pojawił się kłopot, firma poniosła duże straty, pozostały różne nieścisłości, ale z pewnością Neeltje dałaby sobie z tym radę. Wrogów miała, któż ich nie ma, zapewne wszyscy, którym nie pozwoliła na oszustwo, udaremniła podstępne knowania…

Ale też z niego wyszło. Mężczyźni w jej życiu… Istotnie, trwałe związki jakoś jej się nie udawały. Może i rzeczywiście była trochę agresywna, ale dziś przecież większość kobiet zachowuje się podobnie…

Przez jeden dzień inspektor Rijkeveegeen zdążył przesłuchać siedem osób, nikogo przesadnie nie dociskając. Do przeglądania papierów w domu ofiary, służbowych i prywatnych, zagonił swojego asystenta, młodzieńca po studiach ekonomicznych, całkiem nieźle zorientowanego w rozmaitych machlojkach finansowych. Nieposzlakowany kryształ nieposzlakowanym kryształem, a takie rzeczy zawsze warto sprawdzić. Poszła w ruch machina policyjna, miejscami pracy Neeltje zajął się również fachowiec, wywiadowcy przystąpili do działania, tyle że intymne rozmowy z gronem najbliższych przyjaciół i znajomych inspektor wolał przeprowadzać osobiście.

Już po dwóch dniach wytypował kilku podejrzanych…

* * *

Robert Górski złożył mi wizytę.

Powitałam go z podwójną, a nawet potrójną przyjemnością, bo nie tylko żywiłam do niego prywatną sympatię, nie tylko od razu zyskałam nadzieję na jakieś tajemnice śledcze, ale przy okazji oderwał mnie od ciężkiej pracy, która wychodziła mi już nosem, uszami i czubkiem głowy. Musiałam zrobić porządek w szufladach z papierami, ponieważ zginęła gdzieś polisa ubezpieczeniowa, na której znajdował się numer telefonu, do czegoś tam niezbędny i już nawet zdążyłam zapomnieć do czego. Pretekst, żeby porzucić to okropne zajęcie, zachwycił mnie niezmiernie.

Tajemnicę śledczą inspektor Górski zwierzył mi niezwłocznie.

– Holendrzy mają kłopoty. Co prawda i sukces, wiedzą już, kim była denatka w bagażniku. Wcale nie Ewa Thompkins…

– Tyle zgadłam sama – mruknęłam.

– A zna pani może niejaką Neeltje van Wijk? Słyszała pani o niej?

– W życiu…! Wnioskując z nazwiska, Holenderka? Nie znam kompletnie nikogo z Holandii, aż dziwne, mam znajomych we Francji, w Danii, w Szwecji, w Anglii, w Austrii, we Włoszech, w Niemczech, w Kanadzie, nawet w Australii, a w Holandii nic, zero. O tej Neeltje pierwsze słyszę. Kto to jest?

– Właśnie ofiara.

– Co pan powie? I co?

– I zaczynają przesłuchania od początku pod nowym kątem widzenia. I tak sam się porozumiewam z Rijkeveegeenem, więc wolałem bezpośredni kontakt z panią, a co mam panią włóczyć do komendy… Miło tu u pani i jestem pewien, że kawy dostanę… Chociaż nie! Wolałbym herbaty. U pani jest najlepsza herbata na świecie.

– Byłaby lepsza, gdybym ją mieszała z namysłem i na spokojnie – wyznałam z westchnieniem żalu. – To nie, zawsze w pośpiechu. Ale przynajmniej na dobrej wodzie.

Usiedliśmy przy tej herbacie i Górski jawnie wyciągnął magnetofon, nie bawiąc się w żadne podchody. Rozumiałam go doskonale, w końcu musiał przekazać moje gadanie holenderskim glinom z możliwie największą dokładnością, w dodatku tłumacząc na obcy język. Gotowa byłam wprawdzie powtarzać wszystko po pięć razy, ale i tak przesadne obciążanie pamięci potrzebne mu było jak dziura w moście, mnie zaś magnetofon w najmniejszym stopniu nie przeszkadzał.

Chwila po chwili, kawałek po kawałku, przekazałam wszystkie wydarzenia z parkingu w Zwolle. W zamian dowiedziałam się, skąd pochodziło puste miejsce parkingowe, tak cudownie ulokowane. Jakiś bucefał z nadwagą stanął okrakiem, potem odjechał i nikt już nie zdążył tego zająć, miły facet, niech mu to sadło lekkie będzie…

– Sam zresztą o to spytałem – wyznał Górski. – Korciło mnie, jakim cudem, wobec braku miejsc w hotelach, może się przytrafić taki fart na parkingu? Wątpliwości należy wyjaśniać, na szczęście już wiedzieli.

– A kto mnie właściwie zakapował? Pusto wszędzie, głucho wszędzie…

– Niech pani tylko nie zaczyna z poezją, bo od razu czuję w sobie braki humanistyczne. Dziecko, jakiś chłopiec, jedyna istota ludzka, która wyglądała przez okno, deszcz padał, telewizja była nudna…

– Dobry wzrok miał – pochwaliłam. – Grubego okrakiem też widział?

– Nie, gruby pochodzi z innego źródła. Zaraz, całą polską stronę musimy załatwić, Rijkeveegeen tu przecież nie przyjedzie. A nawet gdyby, nic mu z tego nie przyjdzie, bo nie zna języka.

– W dzieciństwie miałam przedwojenny rocznik „Płomyka” – wyrwało mi się w zadumie. – Na każdej stronie był apel: „Ucz się języka esperanto!”. Nie chwyciło, ale „ucz się języków obcych” ma swój sens. Polski należy do najtrudniejszych, przez gramatykę, ale za to gramatyka daje mu szaloną elastyczność. Różne lenie śmierdzące, tumany i głąby usiłują sprawę pogorszyć…

– Naprawdę chce pani rozmawiać o polityce? – zdziwił się zgryźliwie Górski.

– Nie. Z dwojga złego wolałabym już rzucać kamieniami w okna, ale po pierwsze, celnie rzucać nie umiem, a po drugie, nie wiem, gdzie głąby mieszkają.

– Może to i lepiej. Z Gąsowskimi też ktoś rozmawia, już wrócili do Warszawy, to znaczy do Łomianek. Ale… O ile wiem… Pani też…?

Pokiwałam głową, bo Gąsowska żadnych tajemnic mi nie zwierzała, to raczej ja jej, a doskonale wiedziałam, jak społeczeństwo traktuje pogawędki z policją. Na wszelki wypadek każdy usiłuje ukryć nawet fakt, że na śniadanie spożył jajecznicę, aczkolwiek spożywanie jajecznicy niczym mu absolutnie nie grozi. Ale policja…?

– Naprawdę chce pan rozmawiać o polityce? – spytałam znacznie bardziej zgryźliwie niż on.

Górski znał moje poglądy, odgadł potężny skrót myślowy, co ta policja może zrobić w obliczu stojącego na głowie wymiaru sprawiedliwości, roześmiał się, chociaż może raczej obydwoje powinniśmy byli się rozpłakać. Ale możliwe, że nasze rzewne łkania wystraszyłyby koty, gapiące się na nas z tarasu, nie należy denerwować niewinnych zwierzątek…

– Powiem panu, a pan sobie porówna ich gadanie i moje. I nie ma siły, własne wnioski dołożę. Jadzia w Chelsea z całej siły stara się być lojalna, lubi panią Thompkins i nie przepada za panem Thompkinsem, niespodziewane wydarzenia ją przeraziły, ale, jeśli ma kontakt z mamusią, wróciła już chyba do równowagi. Co ta Ewa wywinęła, pojęcia nie ma, poza tym, że z gachem wyskoczyła na krótkie pitigrili. Ludzka rzecz. Tam, w Zwolle, to był jej samochód?

– Jej.

– To ją ładnie trzasnęło. Niech sprawdzą, do pioruna, gdzie i kiedy mogli jej ten samochód podwędzić, bo w życiu nie uwierzę, że poszła na spółkę w mokrej robocie przy okazji romansu. Rzadkiej w końcu chyba, nie wiem, jak często jej mąż podróżuje. O ile wiem, facet jest wściekle atrakcyjny…

– Bardzo cenna uwaga – przyznał Górski po krótkim namyśle. – Rozumiem, że ten amant atrakcyjny, nie mąż…?

– Amant. Mąż bogaty.

– Pojęcia nie mam, ile Rijkeveegeen wie o kobietach, ale przetłumaczę mu to z wielkim naciskiem. Osobiście bym Ewę wykluczył.

– Łaska boska, że możemy rozmawiać w pewnym stopniu prywatnie…

– Sama pani mówiła, że policjant to też człowiek.

– W głębi duszy. Po wierzchu ofiara. Co do Ewy, nawet zaczynam zgadywać, dlaczego ona zamieszkała u Martusi w Krakowie, za jej wczesnej młodości tam żadnych domów nie było, jakieś chałupki stały na ziemiach uprawnych i mógł w nich mieszkać ktokolwiek, krewny, przyjaciółka… Skoro sielanka z gachem, skoro męża skołować… nie moja sprawa, w życiu męża nie kołowałam, ale różnie się zdarza… ten mąż mógł jej szukać, sprawdzać, w obliczu zmian urbanizacyjnych wcale by nie znalazł i we wszystko musiałby uwierzyć. Nawet niezły pomysł, a Martusia tu czysta jak łza.

– Jak łza… – przyznał Górski w zadumie i zatroskał się nagle. – Niech mnie krowa na lody zaprosi, jeśli pani naprawdę nie jest jedyną osobą, która na własne oczy widziała tego faceta na parkingu…!

Przez ułamek sekundy oczyma duszy widziałam krowę, zapraszającą Górskiego na lody. Lody na stoliczku turystycznym, na pastwisku, krowa, cholera, dygała wdzięcznie…

Wyrzuciłam obraz sprzed oczu z lekkim wysiłkiem, bo nawet mi się dość podobał.

– No to co? – spytałam bez emocji.

– To na jego miejscu ja sam bym panią rąbnął. O ile nie dotrą do niego inaczej, pani stanowi jedyne zagrożenie.

Zaciekawiłam się.

– A dotrą?

– Diabli wiedzą. Ale nic, dowiem się, mam w ręku argument. Na razie, o ile wiem… Może nie tyle wiem, ile się domyślam. Zrobili tam duży zygzak finansowy…

– Mafia…?

– Właśnie nie… – rzucił okiem na magnetofon i machnął ręką. – A, co tam, wykasuję, a może pani powie coś, co się przyda. Nie żadna mafia, tylko jeden człowiek, nie wykluczam wspólnictwa, może dwóch albo trzech. Do kasacji. Nieboszczka poszła na przemiał pierwsza…

– To chyba pozostali powinni się zdenerwować?

– Zwracam pani uwagę, że to tylko moje fantazje. Naleciałości zawodowe. Odruchowo próbuje się wyciągać wnioski, snuć domysły… Uzgodnili, że ją trzeba załatwić, nie mają co się denerwować, może kłapała gębą, może trzymała szmal w ręku i stawiała warunki…? W grę wchodzą, na moje wyczucie, grube miliony euro. I tylko pani może rozpoznać faceta. To uważa pani, że co?

– Niech mnie pan głupio nie straszy! – zirytowałam się. – Skąd on ma wiedzieć, że ja to ja? W jaki sposób do mnie dojdzie? Śledził mnie? Dokąd? Do Alicji? Nikt za mną nie jechał, kotek, ja po autostradach szybko jeżdżę, nie lubię mieć nikogo na ogonie, asysta rzuca mi się w oczy! A polskie drogi…? Cha, cha, już widzę tego biednego cudzoziemca na naszych drogach, my wszyscy musimy być znakomitymi kierowcami, inaczej nikt z nas by z życiem nie uszedł! Jakim cudem nie zabijamy się na każdym kilometrze, sama nie wiem!

– Tu się z panią zgadzam – rzekł Górski grzecznie. – Ale on wcale nie musiał pani ganiać, nie odkręciła pani przecież na poczekaniu tablic rejestracyjnych? Nawet jełopie wystarczy numer samochodu.

– Taką ma pamięć komputerową, raz spojrzał i zapamiętał na zawsze – wymamrotałam pod nosem. – To uważa pan, że co mam zrobić? Powiesić się? Czy rozbić wystawę jubilera, dać po pysku policjantowi, strzelać śrutem…

– I tak pani nie zamkną. Brakuje miejsc.

– To co?

– Nic. Uważać na siebie. W razie czegokolwiek podejrzanego dzwonić do mnie. A ja się postaram swoją drogą…

* * *

Francuski konsjerż, Antoine Meunier, z oburzeniem odrzucał posądzanie go o niedbalstwo. Mowy nie ma, żeby zapasowe klucze nieobecnych mieszkańców swojego rejonu bodaj na chwilę wypuścił z ręki! Pilnuje ich jak oka w głowie! Żonie wydziela, kiedy idzie wietrzyć i sprzątać! Sam obchodzi teren i we dnie, i w nocy, alarmy tu wszędzie, ucha nadstawia, szczególnie teraz, w okresie wakacyjnym, kiedy wszyscy powyjeżdżali! I co, zginęło coś z domu? Wdarł się kto? Ślady były…?!

A, garaż… Co do garażu, to przyznaje, nie zaglądał i nie sprawdzał, żona też nie, kwiatków do podlewania tam nie ma. Pan Lapointe wyjechał samochodem, garaż powinien zostać pusty, zresztą, proszę bardzo, jak ten głupkowaty ćpun usiłował się włamać, on sam był na miejscu równocześnie z policją, nikt go nie musiał wzywać. Do garażu się pchał ten psychopata, nie do domu, później, o ile wie, wyszło na jaw, że ćpun się pomylił. Obok mieszka lekarz, do lekarza chciał wleźć, liczył na narkotyki, popieprzyło mu się we łbie i źle trafił, poza tym do lekarza też by nie wlazł, bo tam alarmy jeszcze lepsze.

A owszem, zgadza się, w garażu stał samochód, ale to nie był samochód pana Lapointe’a, jakiś inny, ciemny mercedes. Nic go to nie obeszło, nie jego sprawa, nie wie czyj, każdemu wolno trzymać w garażu co mu się podoba, może ktoś znajomy wstawił na czas nieobecności właściciela. Możliwe, że ta pani, z którą pan Lapointe razem wyjechał, bo jego jaguar już trochę wcześniej stał na zewnątrz, przed wejściem…

Wnikliwe dociekania wykazały, iż w chwili łapania ćpuna nastąpiło lekkie zamieszanie, które z ciekawości oglądała także małżonka konsjerża-ochroniarza. Nie, nie wzięła kluczy od domu pana Lapointe’a i nie musiała po nie wracać, nie były potrzebne, nieudolnego włamywacza złapano niejako na progu, zdążył zepsuć otwierające urządzenie, ale mąż później naprawił, bo w ogóle to te wrota garażowe otwierają się pilotem, zapasowy pilot tu leżał, na półeczce, tak jak leży i teraz. Od środka można otworzyć i ręcznie, tylko trzeba taką wajchę opuścić. Zamknąć też można…

Do wnętrza domu nikt nie wchodził, sama pilnowała. Krótko to w ogóle trwało i zaraz wróciła do siebie, bo tylko na jeden zatrzask własne drzwi zamknęła, a pech się czasem przytrafia. Ale nic się nie stało.

No dobrze, a kiedy dokładnie konsjerż naprawił urządzenie elektroniczne?

Tu pan Meunier zmieszał się nieco i z lekkim oporem wyznał, że nie tak od razu. Ledwo na dwa dni przed powrotem pana Lapointe’a, a i to jeszcze gratulował sobie przeczucia, które go tknęło, bo ogólnie był przekonany, że pan Lapointe wróci znacznie później. Duży fart, że zdążył przed nim. Nie, żadnego samochodu już wtedy nie było, ale też go to nie obeszło.

Cała relacja razem z wnioskami poleciała do inspektora Rijkeveegeena, który z łatwością odgadł przebieg wydarzeń.

Ktoś, niewątpliwie zabójca Neeltje van Wijk, względnie jego wspólnik, upatrzył sobie mercedesa Ewy Thompkins, widząc w nim pojazd, którego kradzieży nikt szybko nie zauważy. Prawdopodobnie podpuścił ćpuna, skorzystał z pierwszej chwili zamieszania, może przez moment udawał gliniarza w cywilu, sięgnął ręką i podwędził pilota. Na wszelki wypadek. Widząc panią Meunier, skoczył do jej domu, zaledwie kilkadziesiąt metrów dalej, zatrzask otworzył z łatwością, odcisnął sobie klucze Marcela Lapointe, zapewne też na wszelki wypadek, bo nie mógł wiedzieć, czy pilot zadziała, po czym znikł w sinej dali. Państwo Meunier ułatwili mu zadanie, ponieważ wszystkie klucze trzymali w jednej szufladzie komody, wszystkie na kółkach i każde kółko miało plakietkę, elegancko podpisaną, żeby uniknąć kłopotu z szukaniem właściwych.

Ćpun przepadł w odmętach narkomaństwa i nic się już z niego nie wydoi.

Następnie sprawca czynu wybrał właściwy moment, co przyszło mu bez trudu, bo konsjerż-ochroniarz-złota rączka często dokonywał różnych napraw w różnych domach, jego małżonka zaś wietrzyła i podlewała, zajęci byli i nie mogli widzieć, co się dzieje gdzie indziej. Otworzył garaż, zapewne ręcznie, od środka, skoro Meunier jeszcze nie dokonał naprawy, klucze mu się przydały, pilota podrzucił z powrotem na miejsce, zamknął wrota od zewnątrz i spokojnie odjechał. Kiedy to było dokładnie, nie sposób odgadnąć.

Ze wszystkiego jednakże wynikało, że ów ktoś miał znakomite rozeznanie w sytuacji. Wiedział o romansie Ewy i Marcela, wiedział o ich wyjeździe, wiedział o samochodzie ukrytym w garażu, znał obyczaje ciecia, tkwił, można powiedzieć, w samym środku wydarzeń. A zatem musiał być znajomym, i to dobrym znajomym. Wręcz zaprzyjaźnionym i wtajemniczonym w sprawy intymne i prywatne.

Inspektor Rijkeveegeen rzucił się na listy nazwisk niczym głodny szakal na żer.

Rzecz oczywista, wykorzystując pomysł francuskiego gliniarza, współpracownikom grzebiącym w papierach polecił to samo, spisać wszystkie osoby, mające cokolwiek wspólnego z nieboszczką. Także nazwiska z jej notatek, kalendarzyków, korespondencji…

Przywaliła go cała piramida roboty, ale był człowiekiem spokojnym, systematycznym, metodycznym i doświadczonym. Także pracowitym. Umiał sobie ten cały nabój porozdzielać i uporządkować, aczkolwiek dopadły go kłopoty dodatkowe. Mianowicie z dokumentów ofiary jęło się wyłaniać coś dziwnego i wysoce podejrzanego. W jej papierach służbowo-prywatnych widniały notatki, dotyczące operacji finansowych, związanych, dziwna rzecz, z ubezpieczeniami. Umarł jakiś tam Kooij van Vuuren, zwyczajnie umarł, ze starości, w szpitalu, ubezpieczony był na życie ze wskazaniem numeru konta beneficjenta, ubezpieczenie wypłacono i niby co w tym niezwykłego? Nikt się nie czepiał, obrażonej i pokrzywdzonej rodziny nie było. Stara prostytutka wpadła pod samochód, dawno już wyszła z obiegu, ale tuż przed wyjściem, jeszcze na chodzie, ubezpieczyła się na życie, rozsądna kobieta, i również podała odbiorcę. No i cóż takiego, mnóstwo ludzi postępuje podobnie, jeśli nie mają naturalnych spadkobierców ani bliskich krewnych, ubezpieczają się na rzecz przyjaciela, sąsiada, kogoś, kto im pomógł czy pożyczył pieniędzy, i nic się przy tym nie dzieje. Co też ta cholerna Neeltje mogła tu dostrzec…?

Zwaliwszy badanie sekretów finansowych na fachowców, inspektor osobiście zajął się tym, co znał lepiej, mianowicie ludźmi. Sprawdzałby swoje spisy nazwisk do sądnego dnia, gdyby nie pomoc nakarmionego nimi komputera, który w błyskawicznym tempie wyłapał wspólnych znajomych. Ze wszystkich list, od Ewy Thompkins, od Marcela Lapointe, od Jantje Parker i z notatek, notesów i kalendarzyków Neeltje wyszło zaledwie jedenaście osób, które znali wszyscy i które znały się wzajemnie. Ponadto szesnaście sztuk znało się częściowo.

W dodatku wśród prywatnych notatek Neeltje pojawił się jakiś Soames Unger. Ni przypiął, ni wypiął. Istniał wyłącznie na papierze, wśród znajomych go nie było i nikt o nim nic nie wiedział. Neeltje van Wijk zapisała go sobie trzykrotnie, w różnych miejscach i w różnym czasie, przy czym środkowy zapisek opatrzony był wielkim znakiem zapytania, ostatni zaś trzema wykrzyknikami. Kolejność zapisków sama wynikała z miejsc, w jakich zostały ulokowane. Poza wszystkim, wcale nie musiał to być człowiek, imię i nazwisko mogły stanowić rodzaj symbolu, względnie hasła, którym określiła swoje odkrycie.

Mimo iż komplikacje natury służbowej natrętnie pchały się na pierwsze miejsce, inspektor Rijkeveegeen, natchnieniem wiedziony, zaczął od Jantje.

– Przecież panie rozmawiały na wszystkie tematy – rzekł łagodnie. – Pani van Wijk nie miała bliższej przyjaciółki, musiała zwierzać się pani ze swoich niepokojów, problemów… Każdy człowiek potrzebuje kogoś zaufanego, komu może wyjawić gnębiące go zgryzoty.

Jantje Parker zgodziła się z nim dość niechętnie.

– Czy, na przykład, słyszała pani od niej nazwisko Soames Unger?

Jantje ożywiła się wyraźnie i łypnęła okiem. Wyglądało to tak, jakby oczekiwała zupełnie innego pytania, przeciwko któremu z góry stawiała opór. Soames Unger nieco ją odblokował.

– Tak. Raz jeden… Nie, dwa. W zeszłym roku osobiście, a później przez telefon. Ona… To był ktoś… Ona coś odkryła.

– Zatem ktoś czy coś? Nazwisko człowieka czy ogólna nazwa osiągnięcia?

– A wie pan, że nie wiem – zawahała się Jantje. – Zdawało mi się, że Neeltje mówi o facecie, ale teraz, kiedy podsunął mi pan taką myśl…

– Oczywiście pamięta pani te rozmowy?

– W pewnym stopniu. Były dla mnie niejasne. Rok temu, akurat jak przyjechałam, taka jakaś była rozgorączkowana, pełna emocji. Powiedziała mi, bo oczywiście zainteresowałam się… Nie powtórzę tego dokładnie, nie przywiązywałam do jej słów dostatecznej wagi, poza tym nie znam się na jej dziedzinach wiedzy, ja pracuję w sztuce, rzeźba średniowieczna, rzeczoznawstwo, aukcje… Bankowość, finanse… to mi jest obce.

– Nic nie szkodzi, niech pani powie, co pani pamięta.

– Mówiła wtedy, że wykryła wspaniałe przestępstwo. Rozwodziła się nad pomysłowością ludzką. Miało to być połączenie… jak by tu powiedzieć… prymitywnego wścibstwa z najnowszą techniką. O, właśnie, takiego określenia użyła, co mnie trochę zaintrygowało, prymitywne wścibstwo i najnowsza technika. Och, dużo mówiła na ten temat, szalała przez cały wieczór, ale to chyba nie ma sensu i nic panu nie da…

– Nie szkodzi, mamy dużo czasu. Chętnie posłucham.

Pani Parker, ściągnięta do mieszkania nieboszczki przyjaciółki, rozejrzała się odruchowo i wręcz bezwiednie sięgnęła do barku. Niczym pani domu, najwidoczniej czuła się tu prawie jak u siebie, wyciągnęła koniak, wodę mineralną, kieliszki i szklanki. Nie bacząc na to, co czyni, pochłonięta wspomnieniami, urządziła prawie przyjęcie, które inspektor bez chwili namysłu zaakceptował.

– Kiedyś byli tacy chłopcy – rzekła w zadumie. – Gońcy pocztowi, czy jak ich nazwać… Może giełdowi? To dziewiętnasty wiek. Przychodziły depesze, pędzili, żeby je oddać adresatom, informacje o rozmaitych odkryciach, tu kopalnia złota, tam diamentów, gdzie indziej znaleziono miedź, nie wiem co jeszcze… Ktoś umarł, ktoś podjął decyzję i coś podpisał… Każda taka wiadomość oznaczała ruch na giełdzie, hossę czy bessę, zyski albo straty… Jeśli taki chłopiec potrafił czytać i nie miał skrupułów, wiadomość zawartą w depeszy przekazywał komuś umówionemu i ten ktoś korzystał, kupował albo sprzedawał akcje, bogacił się… Niekiedy chłopiec specjalnie zwlekał z dostarczeniem adresatowi, żeby ten jego ktoś zdążył. To samo, jeśli chodziło o statki handlowe, one już wtedy były ubezpieczone, sięgnęło to początków Lloyda, wystarczyła malutka wiadomość, że statek na pewno się rozbił i zatonął albo przeciwnie, że rozbił się, ale ładunek uratowano. Tyle rozumiem i zapamiętałam, bo brzmiało to bardzo romantycznie. A nawet sam fakt, że okręt już nadpływa, już go widać… Przyrównała to do czasów współczesnych.

Inspektor musiał zdobyć się na cierpliwość, bo pani Parker rozejrzała się, znalazła cytrynę, przyniosła z kuchni nóż, przekroiła ją i wcisnęła trochę soku do szklanki z wodą mineralną. Poszedł nawet za jej przykładem.

– No i jak przyrównała…?

– Nie wiem – westchnęła pani Parker, popijając koniaczek doprawioną wodą. – Ale brzmiało to jakoś podobnie. Ktoś umarł, ja o tym wiem… Mówiła do mnie, więc to ja miałam wiedzieć. Ubezpieczenie na życie, polisa, ktoś podejmuje pieniądze. Dowiaduję się wcześniej, mam dostęp do komputera, na komputer kładła wielki nacisk, ale naprawdę nie mam pojęcia, jak to się ma do tych chłopców z depeszami. Kto pierwszy, ten lepszy, powtórzyła to wiele razy. Triumfowała. Ale chyba tylko częściowo, nie była pewna, nie zrozumiałam sedna rzeczy.

– I wtedy wymieniła nazwisko Soames Unger?

– Tak. Wtedy. Powiedziała… spróbuję zacytować, chociaż chyba mi się nie uda… Każda śmierć bogaci Soamesa Ungera… Nie, trochę inaczej. Każda odpowiednia śmierć… Coś w tym rodzaju. Spytałam, oczywiście, co to za jakiś Soames Unger, ale roześmiała się na to i odparła, że jeszcze nie wie. Soames Unger jest jej największym osiągnięciem zawodowym, to pamiętam. Naśladuje stare metody. Więc może i rzeczywiście określiła tak rodzaj wykrytego przestępstwa… Była w szampańskim humorze i zaraz potem zaczęłyśmy mówić o czymś innym, no, o naszych planach wakacyjnych, bo wtedy miałyśmy jechać do dziwnego kraju, do Polski, nasłuchała się o tamtejszych górach, regionalnych obyczajach, egzotyka! Ale ucywilizowana…

– I pojechały panie?

– Oczywiście. O Boże, cóż za niezwykłość w środku Europy! Dwa tygodnie wśród kontrastów! Czegoś podobnego nie ma nigdzie, ani w Austrii, ani w Szwajcarii, ani u nas, prymityw i luksusy o krok od siebie, ale widoki górskie przepiękne…! I tubylcy… Czy da pan wiarę, że prawdziwy, miejscowy góral mówił po angielsku…?! Co za mężczyzna…! Ochłonąć nam się udało dopiero w Baden-Baden…

Z największą przykrością i niemal wyrzutami sumienia inspektor Rijkeveegeen oderwał panią Parker od tych czarownych wspomnień.

– Gratuluję wakacji. A kiedy pani usłyszała o Soamesie Ungerze po raz drugi?

Pani Parker popatrzyła na niego wzrokiem, który stopniowo gasił swoje iskry i nabierał wyrazu wyrzutu.

– Och, niech pan tam pojedzie… – zreflektowała się nagle. – No, może dla pana taki tubylec, to nie to… Zaraz. Drugi raz? Przez telefon. Nie tak dawno temu, ze dwa miesiące.

– I co pani van Wijk mówiła?

– Też była pełna emocji. Powiedziała, że wie, kim jest Soames Unger, dzwoniła do mnie, był to chyba jej pierwszy okrzyk. Odgadła, jest dumna z siebie. Tak to zabrzmiało. Zrozumiałam, że wykryła jakieś oszustwo, chociaż w ogóle nie pamiętałam wtedy tego nazwiska, dopiero teraz, kiedy pan pyta, mam właściwe skojarzenia. Ona mu pokaże. Tak, to był przewodni motyw jej euforii, ona mu pokaże. Z czego wynikałoby, że to jednak człowiek.

– No i kim on miał być?

– Ależ nie powiedziała tego! Mówiła o sposobach dotarcia do niego, ale tego panu nie powtórzę, bo to skomplikowane kombinacje bankowo-komputerowe, których nie znam kompletnie. Podobno pomógł jej jakiś drobny przypadek, nie wiem jaki. Moim zdaniem, miała do całej sprawy… albo może do tego człowieka… osobisty stosunek, możliwe, że ją oszukał, możliwe, że istniała w niej jakaś chęć zemsty, tak to odczułam. Niewątpliwie ktoś… blisko znajomy…

Przy ostatnich słowach głos pani Parker jakby się lekko załamał i inspektor Rijkeveegeen wywęszył w tym rodzaj rozpędu. Powiedziała więcej niż miała zamiar. Wciąż usiłowała chronić pamięć przyjaciółki.

Sama jednakże weszła na ten śliski grunt. Inspektor nie omieszkał skorzystać z okazji.

– Panie miały wielu wspólnych znajomych – zaczął smętnie i subtelnie. – Wspólnych bodaj ze słyszenia. Niech pani wyrzeknie się na razie taktu i dyskrecji, niech pani pomyśli, przecież ktoś z nich może być zabójcą pani van Wijk. Skoro jej odkrycie było tak emocjonujące, w grę może wchodzić każdy, nawet ktoś zaprzyjaźniony, niech pani podejmie decyzję. Chce pani wykrycia sprawcy czy też woli go pani zostawić na wolności, bezkarnego…?

Pani Parker kropnęła sobie następną bombę koniaku, pozastanawiała się przez chwilę i spełniła życzenie inspektora.

– Chcę wykrycia. Wierzę, że niewinnych pan nie tknie i tego, co powiem, pan nie rozgłosi. A jeśli pan rozgłosi, wytoczę panu potworną sprawę sądową. W porządku. Niech pan pyta.

Inspektor Rijkeveegeen odetchnął głęboko, acz nieznacznie i ruszył życie uczuciowe ofiary.

Z życia uczuciowego ofiary, mimo rzetelnej niechęci pani Parker, wyszło dość wyraźnie, że mężczyźni na Neeltje van Wijk jakoś słabo lecieli. Coś miała w sobie takiego, co było antyseksowne. Współpracować tak, chętnie, przyjaźnić się jak z kumplem, owszem, ale do łóżka…? A nawet współpraca i przyjaźń nacechowane były ostrożnością, Neeltje była nieobliczalna i nieprzewidywalna, praworządna do obrzydliwości, uczciwa kamiennie, ale zarazem złośliwa, perfidna i może nadmiernie wykształcona…? Instynkt miała jakiś czy co…? Jej ambicją było: nie przepuścić kantu, wyłapać najmniejszy. Najdrobniejsza odchyłka od prawa, wykorzystanie luki, już stanowiło dla niej żer. Niektórzy twierdzili, że nie praworządność wchodzi tu w grę, tylko jej osobiste ambicje, umie pokazać, że jest lepsza od reszty świata. I niech się płaszczą przed nią, niech się kłaniają, niech żebrzą, niech udają namiętność i wloką ją do łóżka…

Oj, to łóżko, ten seks… Stanowiły, niestety, sedno zgryzoty.

Wyrwało się to z pani Parker po licznych koniakach. Neeltje na chłopów leciała i pchała się do nich, chociaż udawała, że nic podobnego, seks jej wcale nie obchodzi, a nieprawda, histerie różne wyczyniała i widać było, że to na tym tle. Nawet Meier jej nie chciał, on w jej wieku, może ciut młodszy, upatrzyła go sobie prawie dziesięć lat temu, możliwe, że jakieś tam ekscesiki nastąpiły, ale krótko i więcej on nie reflektował. Neeltje usiłowała twierdzić, że to ona zrezygnowała, bo się nie nadawał, niemrawy jakiś, ale wszyscy wiedzieli, co o tym myśleć. Herberta trzymała pazurami, z tym że on z doskoku, ciągle w rozjazdach, bywał zaledwie, a i to rzadko, nawet pieniądze go nie ciągnęły, prezenty przyjmował niechętnie, ubierać się nie pozwalał, no, jaguara wziął, któryż facet by nie wziął…? Za młody dla niej, Herbert, nie jaguar, a ona wciąż próbowała go kupić dla siebie, w tym jednym miejscu popadała wręcz w rozrzutność, chociaż we wszystkim innym była raczej oszczędna. No dobrze, mówmy wprost, skąpa. Tak tego Herberta odcierpiała i tak jej dokopała jego nieobecność, że przez ostatnie dwa lata, może nawet trochę dłużej, prawie przestawała panować nad sobą, skorzystała z tych polskich górali do tego stopnia, że… Och, no już trudno, Jantje powie, ale to naprawdę nie do rozgłaszania, nie powinno się kalać jej pamięci… Na jakiejś łące, wśród owiec… Wspaniały chłop, owszem, tylko przecież zupełny prymityw! Widać było, że właściwie jest mu wszystko jedno, Neeltje czy owca…

Inspektor Rijkeveegeen ukrył lekkie zaskoczenie i grzecznie spytał, co z tego wynikło.

Nic nie wynikło, odwiedzała tę łąkę przez kilka dni wprost zachłannie, a potem z żalem odjeżdżała. A w Baden-Baden zagięła parol na Friedricha de Roos, to ktoś z tej wielkiej spółki komputerowej, poznała go już dość dawno na jakimś oficjalnym spotkaniu w Monachium czy gdzieś tam, podobał jej się i w Baden-Baden przypadkiem go dopadła. Wdali się w rozmaite interesy, ale też jej nie chciał, a w każdym razie nie na stałe i później była na niego wściekła.

– Dała temu wyraz?

– Odgrażała się. Mówiła, że nie ma takiego człowieka, który by nigdy nie obszedł prawa, gdzieś czegoś nie skręcił, i już ona na niego haka znajdzie. Do mnie to mówiła, często rozmawiałyśmy przez telefon…

– Był jeszcze ktoś?

– Nikt. Reszta to już tylko jej pobożne życzenia. Ledwo ktoś owdowiał… Albo co…

Tu pani Parker przewróciła prawie pustą butelkę, upuściła kieliszek i kropnęła się spać na najbliższej kanapie. Inspektor mieszkanie ofiary miał już dokładnie spenetrowane, pozwolił jej zatem pozostać tutaj i odpocząć po wyczerpującej rozmowie. Sam wkroczył na świeży trop.

* * *

Mężczyźni pomiędzy sobą plotkują wcale nie mniej niż baby, nawet jeśli są funkcjonariuszami policji. Inspektor Rijkeveegeen znalazł pokrewną duszę w dość odległym kraju i zaprzyjaźnił się przez telefon z polskim inspektorem Robertem Górskim. Komuś musiał się zwierzyć, bo wszystkie okoliczności dodatkowe przepełniały go wręcz do wypęku, Górski był pewny, tak samo jak Rijkeveegeen związany tajemnicą służbową, angielski język znał świetnie, a do tego jeszcze roztaczał bezpośrednią opiekę nad jedynym naocznym świadkiem.

Stąd przychodziła do mnie wiedza o co barwniejszych zeznaniach podejrzanych.

* * *

Gdzieś w zakamarkach podświadomości kołatał się inspektorowi niepokojący i nieprzyjemny strzępek myśli. Sprawdzając wzajemne powiązania różnych osób i wysłuchując sprawozdań fachowców ekonomiczno-finansowo-bankowych, oceniając rodzaj i rozmiar wyłażącego na wierzch przestępstwa, wciąż miał wrażenie, że czegoś zaniedbał i o czymś zapomniał. To coś znajdowało się na początku śledczej drogi i tkwiło w zeznaniach pierwszych świadków, zlekceważył je chyba, a mogło być ważne. Musiało być ważne!

Ogrom wyłaniającej się z odmętów bankowości afery wprawił go w podziw i napełnił czymś w rodzaju wdzięczności dla Neeltje van Wijk. Gdyby nie jej notatki, pies z kulawą nogą nie tknąłby sprawy, nie mając nawet pojęcia o jej istnieniu. To Neeltje jakimś tajemniczym sposobem wyłapała pierwsze ziarenko i odhodowała je troskliwie, nie dość na tym, prawie doczekała się owoców. No, nie zdążyła ich zerwać…

Co zostało sfałszowane i ukradzione, po kilku dniach już wiedział, aczkolwiek oszołomieni nieco fachowcy nadal jeszcze upierali się przy sprawdzaniu i zbieraniu dowodów. Czuli się przy tym ciężko urażeni, zhańbieni, upokorzeni i zgoła zdeptani, proceder bowiem trwał od ładnych kilku lat, a im nic do głowy nie przyszło! Trzeba było baby, w dodatku zamordowanej, żeby ten wspaniały kant w ogóle zauważyć! Oburzające!

Inspektor Rijkeveegeen zdążył już dokonać wielkich odkryć w zwykłych układach międzyludzkich, kiedy nadeszła chwila, dla wszystkich poniekąd przełomowa.

Nim jednakże nadeszła, Rijkeveegeen uporządkował zdobytą wiedzę.

Pana Thompkinsa, małżonka pięknej Ewy, normalnego biznesmena, znało mnóstwo osób. Marcel Lapointe, co wydawało się dość zrozumiałe, władcy konsorcjum bankowego, miejsca pracy ofiary, adwokat nieboszczki, Meier van Veen, Friedrich de Roos, też biznesmen, oraz Jantje Parker, natykająca się na niego czasem w Stanach Zjednoczonych z racji obowiązków towarzyskich własnego męża.

Spośród nich wszystkich do osobistej znajomości z Ewą przyznał się tylko Friedrich de Roos i, rzecz jasna, Marcel Lapointe, któremu doprawdy trudno byłoby tę znajomość ukryć.

Samego Marcela w Holandii jakoś nie znał nikt, za to przyjaźniło się z nim liczne grono we Francji, nieco mniej liczne w Anglii, jeszcze skromniejsze w Niemczech i w Austrii, oraz pojedyncze sztuki w innych krajach.

Ewa Thompkins sporządziła długą listę, na której znalazł się Friedrich de Roos, owszem, to się zgadzało, a oprócz niego zatrzęsienie angielskich przyjaciółek, kilkoro znajomych w Stanach, gdzie była z mężem, trochę znajomych we Francji, dwóch Włochów i potworna liczba Polaków. Przed Polakami inspektora cofnęło, bo ich nazwiska go zadławiły, ktoś jeden nazywał się Krzysztof Szczebrzyński, przerażające, nie do wymówienia i nie do napisania! I ktoś drugi, Brókwiak. Szczepan. I ktoś trzeci, Chrząstocki… Nie, to zbyt upiorne…

Jantje Parker wymieniła, można powiedzieć, dwie grupy społeczeństwa. Ludzi interesu, związanych z Neeltje, i ludzi sztuki, związanych ze sobą. I, oczywiście, Herberta Moellera, związanego z uczuciami ofiary.

Meier van Veen również znał Herberta Moellera, co do Ewy, to orientował się, iż pan Thompkins posiada małżonkę, ale nie natknął się na nią bezpośrednio, poza tym wymienił połowę książek telefonicznych całej Europy, bo z racji zawodu, a także towarzyskiego usposobienia znał wszystkich.

Najtrudniej było złapać Herberta Moellera, który przebywał gdzieś poza Holandią. Poza Holandią przebywał często i długo, niemniej jednak obudziło to delikatne podejrzenia. Skoro wszyscy są dostępni i na pytania odpowiadają chętnie i wyczerpująco, ten ktoś jeden, nieosiągalny, musi co najmniej irytować. Inspektor Rijkeveegeen rozzłościł się nagle i po całej policji Europy rozesłał jego podobiznę, zabraną z sypialni Neeltje.

No i błyskawicznie dostał odpowiedź. Z Francji. Dziwią się bardzo, bo dostali zdjęcie Marcela Lapointe, który wcale nie zginął, tylko wrócił do domu, mieszka normalnie u siebie i chodzi do pracy. Otworzył swoje pośrednictwo handlu nieruchomościami, zamknięte na okres urlopu, i można go tam znaleźć z największą łatwością. Prawie w każdej chwili.

Inspektor Rijkeveegeen, jako doświadczony policjant, nie zgłupiał z tego, nie zdrętwiał, zachował pełną przytomność umysłu, złapał za kok panią Parker i poleciał do Paryża. Uczynił to służbowo, tak że strat finansowych nie poniósł.

Gliny pomiędzy sobą mnóstwo rzeczy potrafią załatwić koncertowo. Jeśli chcą, oczywiście, i jeśli nie przeszkadzają im w tym czynniki odgórne. A nawet i wtedy…

– Herbert…! – krzyknęła zbulwersowana pani Parker na widok Marcela, kiedy zostali wprowadzeni do jego gabinetu.

Marcel zachował granitowe opanowanie.

– Słucham? – rzekł z grzecznym zdziwieniem.

– Herbert Moeller – powtórzyła pani Parker bardzo stanowczo i gniewnie. – I nie mów mi, że mnie nie znasz!

– Przykro mi bardzo – zaczął Marcel. – Chyba nie miałem przyjemności…

– Jestem upoważniony skłonić pana do wyjazdu do Amsterdamu – przerwał mu zimno inspektor Rijkeveegeen, doskonale pamiętający, że Marcel Lapointe świetnie zna język angielski. – Wszelkie koszty zostaną panu zwrócone, o ile stwierdzimy pomyłkę, ale konfrontacja jest niezbędna. Czy zechce pan poddać się jej dobrowolnie?

Marcel Lapointe zastanawiał się bardzo krótko.

– Nie mógł pan tu przyjść sam? – spytał z wyrzutem. – Dobrze, może pan sobie darować tę konfrontację. Przyznaję, że w Holandii występowałem pod nazwiskiem Herbert Moeller, a całą resztę rozmowy wolałbym odbyć w cztery oczy. Może pan ją nagrać, ale wyłącznie do dyspozycji władz śledczych.

Pani Parker była osobą na poziomie, nie zgłosiła protestu. Poczęstowano ją gdzieś tam kawą i białym winem, inspektor z Marcelem zaś odpracowali zwierzenia.

– Wiem doskonale, że w grę wchodzi zbrodnia – wyznał posępnie zdenerwowany Marcel. – Słyszałem przecież o zamordowaniu Neeltje van Wijk, czytałem w prasie. Muszę zacząć od dawnych czasów, sprzed blisko dwudziestu lat. Jeszcze nie byłem pełnoletni, chociaż odpowiadałem już przed prawem, miałem siedemnaście lat, wygłupiłem się, poszło o narkotyki. Niejaki Herbert Moeller przedawkował, żulia, w którą się wtedy wplątałem z głupoty, utopiła jego ciało, nikt się nie upominał o niego, nikt go nie szukał, chyba był sierotą. Ja miałem zniszczyć jego odzież i dokumenty, zostawiłem sobie dokumenty i uciekłem. To wydarzenie mną wstrząsnęło, później wyszło na jaw… znacznie później… że nie zostałem ujawniony, mogłem wrócić we Francji do własnego nazwiska. Przedtem skończyłem w Anglii szkołę jako Holender, zacząłem pracować… Istniałem w dwóch osobach i nawet mi się to dość podobało, odziedziczyłem spadek po rodzicach, tu mam agencję nieruchomości, w Holandii byłem w pewnym stopniu niebieskim ptakiem. Pięć lat temu uczepiła się mnie Neeltje van Wijk, bogata baba, nie bardzo atrakcyjna, ale co mi szkodziło…? W pewnych sprawach mi dopomogła, w końcu jednak miałem dosyć i wycofałem się z tego, pożal się Boże, romansu. Poza tym poznałem Ewę Thompkins i tu nastąpił koniec, nie spodziewałem się, że tak ugrzęznę. Zacząłem unikać Neeltje, ale nawiązałem już rozmaite kontakty zawodowe, musiałem bywać w Holandii, a ona… Powiem panu szczerze, można było się jej bać, straszna kobieta. O jej śmierci dowiedziałem się z prasy, nie ukrywam, że mi to ulżyło, ale, na litość boską, niech się o tym Ewa nie dowie! Odgaduję, że chce pan się ode mnie dowiedzieć mnóstwa rzeczy, proszę bardzo, powiem wszystko, co wiem, ale wyłącznie panu, nie publicznie. Czy jest to możliwe?

Inspektor odpowiedział mu tak, jak odpowiadają wszystkie policje świata. Jeśli sprawa nie dotyczy zbrodni, nikt się o niczym nie dowie…

No i dobrze. Posępny i zdeterminowany Marcel złożył zeznania.

Od następnego dnia po przyjeździe Ewy aż do chwili powrotu, dokładnie, o ile wie, stwierdzonego, przebywał w Cabourg, nie oddalając się stamtąd ani na moment. Gdyby pan inspektor miał możliwość spędzać czas z taką kobietą, też by się nie oddalał. Ludzie ich widzieli, rzecz jasna z wyjątkiem chwil wymagających intymności, bo poza tym nie ukrywali się, plaża, restauracje, kasyno… Usługująca osoba bywała w domu codziennie, widziała ich. Nie zna szczegółów zbrodni, ale rozumie, że wszystko nastąpiło w Holandii, choćby się skichał, nie dałby rady, jechać tam, zabić babę, gdzieś ją zawieźć, wrócić… Mowy nie ma! Problem dla niego stanowi nie żadne alibi, tylko Ewa. Ewa! Przed nią ukryć kontakty z tym potworem… O, najmocniej przeprasza, ze świętej pamięci Neeltje…

Inspektor uwierzył mu w połowie. Alibi, rzecz oczywista, musiał sprawdzić dokładnie, chociaż nie wiązał z nim żadnych nadziei, mając w pamięci opis sprawcy, uzyskany od jedynego świadka. Demoniczna uroda Marcela rzucała się w oczy, lekka asymetria pięknej twarzy tym bardziej, nie mogło to zostać pominięte i zapomniane przez kobietę! Nie on znajdował się na parkingu w Zwolle.

Ale reszta wiedzy o Neeltje i jej otoczeniu mogła okazać się cenna.

Z rozbrajającą szczerością Marcel wyznał, iż na początku znajomości z ofiarą, zanim jeszcze odziedziczył spadek, wszedł w pewnym stopniu w rolę żigolaka. Podjął już pracę w nieruchomościach, ale niewiele z tego miał, przyjmował zatem jej pomoc, brał prezenty, jasne, że nad wyraz dyskretnie, bo ani ona nie chciała ujawniać faktu opłacania gacha, ani gach się nie rwał do rozgłaszania, nikt zatem o tym związku nie wiedział, sfinansowała mu ze trzy transakcje, bardzo korzystne, po czym zaczął wychodzić do przodu. Przed dwoma laty uprawomocnił się jego spadek…

Inspektor Rijkeveegeen na wszelki wypadek poprosił o szczegóły dziedziczenia spadku. Marcel nie miał oporów.

W zasadzie był to spadek po matce. Ojciec umarł znacznie wcześniej, zabiło go ciśnienie i upór. Nie stosował się do opinii lekarzy, wiedział lepiej, zawsze wszystko wiedział lepiej, uważał, że nic mu nie będzie, no i przesadził. Dostał rozległego wylewu w domu, żadna pomoc nie nadeszła, bo służba już wyszła, a matka…

Tu zawahał się jednak. Pomilczał chwilę, popatrzył w okno i wzruszył ramionami.

– I tak to kiedyś trzeba będzie powiedzieć – rzekł z niechęcią. – Nie jest mi przyjemnie, ale trudno… Matki też nie było, wróciła rano kompletnie pijana i nawet do sypialni nie dotarła, padła w progu salonu i zasnęła na swoim futrze. Tak ich obydwoje znalazła dochodząca pomoc domowa, matkę śpiącą na podłodze i ojca w gabinecie, już nieżywego. Nic nie poradzę na to, że moja matka była alkoholiczką.

– A pan gdzie był wtedy?

– W Anglii. Nasze stosunki rodzinne już wcześniej mocno się rozluźniły. O śmierci ojca dowiedziałem się z dużym opóźnieniem. Przez to całe wydarzenie, zgódźmy się, że okropne, nastąpiły komplikacje ze spadkiem, bo matkę usiłowano oskarżyć o nieudzielenie pomocy… Wybronili ją lekarze, z jednej strony jej alkoholizm od dawna był stwierdzony, poddawała się leczeniu, ale nie pomagało, a z drugiej autopsja wykazała, że w chwili jej powrotu ojciec nie żył co najmniej od trzech godzin. Oskarżenie upadło, ale spowodowało poślizg spadkowy.

Inspektor złożył wyrazy współczucia i spytał, co dalej, bo Marcel znów zamilkł, westchnął i popatrzył w okno.

Dalej okazało się, że ojciec wszystko zapisał matce jako dożywocie, a syn miał dostać swoje dopiero po jej śmierci. Majątek w ogóle był znacznie mniejszy niż się spodziewano i dopiero po śmierci matki, przed trzema laty, wyszło na jaw, że była ubezpieczona na sumę około dwóch milionów dolarów, na rzecz syna. Ubezpieczył ją ojciec dawno temu, w okresie swojej prosperity, kiedy jej skłonność do alkoholu jeszcze się nie ujawniła. Składki płacił bank, złożono na ten cel odpowiednie fundusze. Mimo to jednak znów pojawiły się przeszkody, towarzystwo ubezpieczeniowe kręciło nosem, że nic nie wiedziało o chorobie ubezpieczonej, alkoholizm to choroba, ale ponownie wystąpili lekarze, bo choroba chorobie nie równa. Matka mogła jeszcze długo pożyć, gdyby nie to, że po pijanemu spadła ze schodów w Sacre Coeur i zabiła się na miejscu. Na oczach licznych wycieczek, świadków było zatrzęsienie, nikt jej nie popchnął, niczego szczególnego nie zrobiła, potknęła się zwyczajnie na samej górze i cześć. Zatem w końcu synowi wszystko wypłacono.

– Miało to jakiś związek z Neeltje van Wijk? – spytał inspektor.

– Podwójny – przyznał Marcel. – Po pierwsze, skończyłem z tą kretyńską rolą pazia i zacząłem się od niej odrywać, a po drugie, zainteresowała się moim spadkiem. Polisą. Właśnie w tym mi dopomogła. W swoim komputerze miała nieograniczone możliwości, podłączona była do rozmaitych sieci, lepiej się na tym znała niż ja, więc szczegółów technicznych panu nie podam. No i przy tej okazji dokonała jakiegoś odkrycia. Pamiętam jeden taki wieczór, kiedy przyszedłem do niej po dość długiej przerwie, nastawiony na wyrzuty i awantury, ona zaś była rozemocjonowana do nieprzytomności. Wydawała okrzyki triumfu, na coś trafiła, złego słowa mi nie powiedziała, przeciwnie, wyrażała wdzięczność, bo to podobno dzięki mnie, szalała ze szczęścia, a co mnie zdziwiło najbardziej, to wyjątkowe zjawisko, nie pchała się do… no, jak by tu… do seksu. Nie ciągnęła mnie do łóżka tak natrętnie, jak zazwyczaj, cóż, rozumiem, brutalnie to brzmi, nie powinienem tego mówić, ale… Tak było, czy ja wiem, może to dla pana cecha istotna…?

Inspektor potwierdził, owszem, istotna. I kiedy dokładnie przytrafił się ten niezwykły wieczór?

Po dość nawet krótkim grzebaniu w dokumentach i kalendarzach Marcel podał mu datę. Miała ścisły związek z załatwianą wówczas transakcją, mógł ją zatem skojarzyć z właściwym okresem. Inspektor też sobie coś niecoś skojarzył.

– Czy padło może wówczas jakieś nazwisko…?

– Padło, rzeczywiście – odparł zaskoczony lekko Marcel. – Zaraz, jakieś obce mi… Moment, przypomnę sobie, mam pamięć do nazwisk, w moim zawodzie to niezbędne. Harper…? Nie… Unger! Soames Unger. Tak wykrzykiwała, Soames Unger, ja mu pokażę Soamesa Ungera!

– Czy wyjaśniła może, kto to jest?

– Nie, nic więcej. Już ani słowa o całym odkryciu, jej euforia, niestety, zmieniła nieco kierunek…

Inspektor pomaltretował Marcela jeszcze trochę pytaniami o rozmaitych ludzi i poszedł, bardzo zadowolony. Tak intensywnie zastanawiał się przy tym nad cholernym Soamesem Ungerem, który znów przeistaczał mu się w symbol lub hasło, że omal nie zapomniał o czekającej cierpliwie pani Parker.

No i natychmiast po jego powrocie do Amsterdamu nadeszła owa przełomowa chwila.

O ludzkiej stronie wiedział już tyle, że techniczne szczegóły afery stały mu się niezbędne. Zwołał malutką konferencyjkę z udziałem kontrolerów bankowych, którzy mieli dość rozumu, żeby wyniki swoich badań dostarczyć w postaci licznych wydruków, bo posługiwanie się wyłącznie ekranami komputerów byłoby nieco uciążliwe. W pomieszczeniu znalazło się mnóstwo papieru.

Na zewnątrz lał deszcz. Holandia jest krajem czystym o wielkiej obfitości utwardzonych nawierzchni, deszcz jednakże robi swoje, a zbyt krótko lał, żeby idealnie umyć wszystkie jezdnie i chodniki. Jakaś ilość kurzu, pokrywającego całą Europę, zamieniła się w błoto.

Okno w pokoju było otwarte. Wiatr, ogólnie biorąc, wiał. Wnosząca kawę sekretarka szeroko otworzyła drzwi, dmuchnął potężny przeciąg i część mniejszych kartek sfrunęła na podłogę. Tuż za sekretarką wszedł ostatni, spóźniony nieco uczestnik konferencyjki, jeszcze w płaszczu, prosto z ulicy, w obuwiu, noszącym na sobie znamiona pogody.

Ktoś jeden rzucił się do przymykania okna, ktoś drugi do zbierania kartek, ktoś trzeci wrzasnął:

– Uważaj, bo zadepczesz błotem! Mam tylko jeden egzemplarz!

I wówczas inspektora Rijkeveegeena odblokowało, w umyśle z trzaskiem otworzyła mu się oporna klapka. Rzucił się do telefonu.

* * *

Upewniwszy się, że jestem w domu, Robert Górski ponownie złożył mi wizytę.

– Nie jest dobrze – rzekł z troską, kiedy już ustawiłam na stoliku jakieś napoje. – Holendrzy mają kłopoty.

Mimo upływu trzech tygodni, nie zapomniałam o holenderskiej aferze, bo ciągle mi o niej ktoś przypominał. Martusia nerwowo dopytywała się przez telefon, czy coś wiem o Ewie Thompkins i czy ona na pewno do niej nie przyjedzie. Nie wynikało z tego wprawdzie jasno, która do której miałaby przyjechać, ale pocieszająco twierdziłam, że nie. Gąsowska dzwoniła dwukrotnie, cała zatroskana, bo Jadzia tam się martwi i nie wie co zrobić, Thompkins chodzi ponury, a Thompkinsowa w strasznych nerwach. Samochód, co jej ukradli, już odzyskała, ale teraz go nie chce i płacze, żeby jej inny kupić, a kto by się dziwił, skoro w nim trupa znaleźli. Gorzej, podobno jej mąż tego trupa znał, więc tym bardziej nie wiadomo, co robić.

Poradziłam, żeby nic. Znajomość z trupem, o ile został pochowany, niczemu nie szkodzi.

Teraz znów Górski…

– Całkiem jak „Dzień Szakala” – skrytykowałam. – Tam Francuzi mieli kłopoty. Holendrzy też zgubili swojego złoczyńcę?

– Gorzej. W ogóle go jeszcze nie znaleźli. No i ten cały Szakal nie wdawał się przynajmniej w szulerstwa komputerowe. A ci tutaj owszem.

– Inne czasy były. I co? Wiadomo coś więcej?

– Wiadomo, Rijkeveegeen mi powiedział przez telefon, bo i tak afera ma szeroki zakres i tajemnicy nikt nie utrzyma. A ja mogę pani powtórzyć, dlaczego nie, tylko przedtem chciałbym załatwić podstawową sprawę. Sprawdzili zeznania tego chłopca, który panią zakapował i podobno, dopiero teraz zwrócili na to uwagę, pani coś zbierała po parkingu.

Zdumiał mnie potężnie.

– Ja coś zbierałam po parkingu? Gdzie, w Zwolle, przed Merkurym? Co, na litość boską, mogłam tam zbierać, przecież nie grzyby! Pereł nie mam, nie mogły mi się rozsypać!

– O grzybach i perłach nic nie wiem. No dobrze, załatwmy to wedle reguł. Niech pani powtórzy całe swoje zeznanie, wszystko co pani tam robiła, szczegół po szczególe.

– Niech się pan cieszy, że wynikła z tego sensacja, bo inaczej już bym nie pamiętała. A tak, to w oczach mam ten parking i całą resztę…

Z wielką satysfakcją ponownie opisałam swój pobyt w Zwolle, miłosiernie zaczynając tylko od stacji benzynowej, a nie od chwili wjazdu do miasta. W połowie opisu zreflektowałam się.

– Nie, źle robię. Powinnam zrelacjonować panu całą podróż, poczynając od Charles de Gaulle, gdzie z uporem wyjeżdżałam na Paryż, zamiast na Lilie. Już tam się umęczyłam jak dzika świnia. I potem dopiero całą resztę tej drogi, bo inaczej ciężko zrozumieć, dlaczego byłam taka ochwacona i tkwiłam w samochodzie, nie wysiadając. Jeszcze się zrobię podejrzana albo co.

Górski westchnął smętnie i wypił trochę piwa.

– Podejrzenia w stosunku do pani jeszcze się nie pojawiły – zapewnił mnie grzecznie. – Osobiście, z dwojga złego, wolałbym podejrzenia niż to, co mi tu wychodzi. Zdaje się, że posiedzę u pani, aż wszystko ze mnie wywietrzeje, więc piwa mogę się napić. Ja rozumiem i potrafię im przekazać, niech pani kontynuuje.

Kontynuowałam zatem. Dojechałam do końca i popatrzyłam na niego pytająco.

– No dobrze – zgodził się Górski. – A chłopiec twierdzi, że jak pani już wysiadła i powyciągała jakieś rzeczy, coś pani upadło i zbierała pani to z ziemi. No…?

Och, cholera…!

Skrucha we mnie wręcz eksplodowała.

– Ma pan rację, chłopiec też. Do licha, wyleciało mi z głowy! Atlas samochodowy, z atlasu wyleciał mi jakiś papier, możliwe, że z torebki też, śmietnik miałam w rękach. Pozbierałam to, ale już sobie przypominam, wielkie mi zbieranie, dwie sztuki. No więc zgadza się, zbierałam. Bardzo przepraszam.

– Nie szkodzi. Gdzie one leżały, te dwie sztuki?

– Jedna… moment… prawie pod zderzakiem, na środku, a druga bliżej lewego tylnego koła. Po zewnętrznej stronie tego koła.

– Podniosła pani to…

– Podniosłam, to nie jest karalne. I nawet nic następnego przy tym nie zgubiłam!

– I co to było?

– A skąd ja mam wiedzieć? Nie czytałam przecież po ciemku! Coś z tego wszystkiego, co miałam w torebce i w kieszeniach, przeważnie rachunki i pokwitowania bankowe, pozbierałam z obowiązku, bo podobno wystarczy jeden kwitek z bankomatu, żeby inteligentni złodzieje pana okradli. Trzeba to niszczyć, najlepiej spalić.

Górski siedział jak kamień. Mignęło mi gdzieś wrażenie, że solidarność zawodowa solidarnością zawodową, może i biega po nim współczucie dla Ryjka-Wagona, ale gdyby sam tę sprawę prowadził, bodaj trochę tego kamienia by mu się ukruszyło.

– Paliła pani ogień? – zainteresował się jakoś tak beznadziejnie.

– Jaki ogień?

– Jakikolwiek. Chociażby w kominku.

Spojrzałam w głąb kominka, na ruszt. Leżała tam cała góra rozmaitości, żadnym ogniem nie tknięta. Korespondencja, reklamy, zawiadomienia bankowe, suche gałęzie sosnowe, tekturowe pudełka po różnych rzeczach, zwykłe papierki z opakowań, wysuszone resztki roślin, niepotrzebne wydruki z komputera… Przypomniałam sobie, że już dawno zamierzałam to podpalić, bo rosło przesadnie, ale do tej pory nie sprawdziłam, gdzie leżą długie zapałki. Na dnie musiało się znajdować wszystko, co przywiozłam z podróży.

– No i widzi pan, jakie korzyści można odnosić z osoby nie bardzo porządnej? – wytknęłam Górskiemu, chociaż nigdy jednego słowa na temat porządku do mnie nie powiedział. – Cały chłam leży w tej kupie na spodzie. Nie zdążyłam podpalić.

Robert Górski przyjrzał mi się niedowierzająco, po czym ze świstem złapał dech.

– Tego się naprawdę nie spodziewałem – oznajmił niemal w podziwie i zerwał się z fotela. – Pytanie zadałem wyłącznie z obowiązku, dla świętego spokoju. Szukamy!

Utemperowałam go, bo grzebanie w kominku mogło cały mój salon zamienić w wysypisko miejskie. Należało znaleźć folię, rozesłać ją, posegregować papierki…

W trakcie tych poszukiwań dowiedziałam się, co właściwie zrobił tajemniczy złoczyńca.

– Wykryła to ofiara – mówił Górski. – Podobno trafiła przypadkiem. Gość czatował na osoby zmarłe i samotne, takie bez naturalnych spadkobierców. Miał dojście do komputerów towarzystw ubezpieczeniowych, kilku, niech mnie pani nie pyta, jak był do nich podłączony, bo to skomplikowana sprawa…

– Już się rozpędziłam pana pytać, jeszcze czego! Skołowałby mnie pan do reszty, bo ja nawet nie chcę tego rozumieć.

– To i lepiej. W skrócie mówiąc, wprowadzał do komputera polisę, antydatowaną, wskazującą, na czyją korzyść gość się ubezpieczył, umieszczał ją we właściwym miejscu, były to średnie pieniądze, nie takie, żeby zaraz sprawdzać cokolwiek i robić sensację, ubezpieczenie dostawało akt zgonu i wypłacało forsę. Numer konta był podany. Potem właściciel konta, od razu powiem, że wszystko to były osoby fikcyjne, operowały numerem konta i hasłem, kazał robić przelew na inne konto do innego banku. Szwajcaria i Luksemburg. Kontami docelowymi dysponował prawdopodobnie jeden facet, ten sprawca, bo w zasadzie jest to przestępstwo jednoosobowe, wspólnicy mu niepotrzebni. Pojawiło się tam nazwisko Soames Unger, możliwe, że stanowiło po prostu hasło.

– Ale człowiek musi w tym tkwić! – zaprotestowałam. – Hasło, samo z siebie, takiej roboty nie odwali. I zwłok do bagażnika nie wepchnie!

– Owszem, zgadza się. Tyle że nie wiadomo kto to jest, nikt go nigdy na oczy nie widział, nie wiadomo, czy jakiś Soames Unger w ogóle istnieje, ale zdaje się, wszystko na to wskazuje, że ta baba go dopadła. Odgadła. Jakim sposobem nie wiem i nie będę wnikał. Musiała się z czymś zdradzić, najprawdopodobniej on ją kropnął, Rijkeveegeen podejrzewa, że jest to ktoś ze znajomych, ale pytanie kto. Ma taki cień nadziei, że ten drugi papierek nie pani zgubiła, tylko on. A może…? Ponadto, i to jest druga sprawa, pani jedna go widziała…

– Ja jedna i ja jedna! – prychnęłam. – Już setny raz to słyszę!

– Bo to fakt, nieodwracalny. Nic pani to nie mówi?

Nie wdawałam się w pogawędkę z faktem, bo poukładałam już papierki i pilnie zaczęłam wczytywać się w ich treść. Na większości znajdowały się tylko numery kart kredytowych i ewentualnie miejsce załatwiania transakcji. Skąd, na litość boską, miałam wiedzieć, czy to moje?

– Niech pan zaczeka. To będzie trwało do uśmiechniętej śmierci, pięciu kart używałam, a może i sześciu, trzeba spisać ich numery i razem będziemy sprawdzać. Pan również. Sto piw może pan wypić, zanim skończymy, i też wywietrzeją. Łaska boska, swoją drogą, że ich nie darłam!

– A dlaczego pani nie darła? – zaciekawił się Górski, pośpiesznie sięgając po część tego śmietnika.

– Bo mi się nie chciało. Tyle darcia…? Jak pierze. Poza tym pogniecione lepiej się palą.

Znalazłam karty, porządnie wypisałam ich numery i przystąpiliśmy do okropnej pracy. Gdzieniegdzie przytrafiało się nazwisko, niestety, moje. Do niczego. Usilnie starałam się przypomnieć sobie papierek, który leżał za kołem, czy on nie był trochę większy niż te bankomatowe? Chyba był… Ale wśród moich też przytrafiały się większe…

I wreszcie Górski trafił.

Siedział nad kartką i siedział, porównywał ją ze spisem numerów, przetarł nawet oczy, wreszcie sapnął i odchylił się na oparcie krzesła.

– Albo źle widzę, albo znalazłem – oznajmił niepewnie. – Albo posiada pani jeszcze jakąś kartę…

– Posiadać, posiadam, ale jej nie używałam, bo ona trochę inna i od czego innego.

– No to ta się nie zgadza… Nie ma u pani takiego numeru.

Wyrwałam mu z ręki papierek, z tych nieco większych, i przyłożyłam do spisu. Rzeczywiście, nie moja!

– Bruksela – przeczytałam. – Total… To benzyna. Nie brałam benzyny w Brukseli, w ogóle tym razem w Brukseli nie byłam! Rany boskie, Ryjek-Wagon miał rację! Zbrodniarz płacił za benzynę w Brukseli i zgubił kwitek… Zaraz, jest tu jakaś data…? Jest! Osiemnastego sierpnia, to by się mniej więcej zgadzało… Nie, za wcześnie!

Robert Górski zmarszczył brwi.

– Kto tak powiedział?

– Ja. Bo co z tym samochodem robił przez trzy dni… A, rozumiem. Przygotował się, trzymał go w jakimś podziemnym garażu… No dobrze, więc podwędził Ewie samochód w sprzyjającej chwili, jechał z Paryża do Amsterdamu przez Brukselę, po drodze brał benzynę…

– Dlaczego nie wyrzucił kwitka od razu? – spytał Górski z taką naganą, jakby miał do faceta ciężką pretensję za głupie niedopatrzenie.

– Nie wyrzuca się tych kwitków od razu, najpierw trzeba odjechać. Dowód, że pan zapłacił, każdy oszust może wejść, postać przy kasie, kupić batonik za osiemdziesiąt groszy i nic więcej, benzynę pominąć. Sama byłam świadkiem, jak takiego szukali, ruszył spod pompy, ale nie uciekł całkiem, na parkingu się zatrzymał i siedział w wychodku. Ale mógł uciec, nie? Z tym że nie miał takiego zamiaru i później grzecznie przepraszał. Też odjeżdżam z kwitkami, dzięki czemu w samochodzie mam rosnący śmietnik.

– No tak, ale nikogo pani, o ile wiem, nie zabija. Gdyby miała pani w planach zbrodnię…

– Identycznie odjechałabym z kwitkiem, zapewniam pana. Nawet tym bardziej, żeby nie zwracać na siebie żadnej uwagi. Nie mógł pan znaleźć tego śmiecia na początku, a nie pod koniec roboty?

– I tak musimy przejrzeć wszystko do końca, bo nigdy nie wiadomo. A w dodatku powinienem się upewnić, że to jest wszystko, co pani przywiozła z podróży i nic więcej nigdzie się nie zaplątało. I niczego pani nie wyrzuciła.

– Wszystkie osoby, które mnie bodaj trochę znają, przed sądem zaświadczą, że nigdy niczego nie wyrzucam – powiedziałam stanowczo. – Nawet prawdziwych śmieci. Od czasu, kiedy wyrzuciłam komplet zdjęć, które wiozłam specjalnie dla trzech osób… No owszem, przez pomyłkę, ale kto mi kazał tak wściekle sprzątać? I w ogóle było to dawno, od tamtego czasu wszelkie sprzątanie powoduje u mnie paraliż ręki. Niech sobie Ryjek-Wagon sprawdza, ile mu się podoba, pan też może…

– Nie, ja nie muszę…

– W samochodzie też nic nie ma, mój siostrzeniec wziął go do mycia, szczątki ze środka zebrał do foliowej torby i przyniósł mi do domu, na wszelki wypadek, bo mnie zna. I rzeczywiście, pod fotelami leżała mała lupa, taka podróżna, mam na myśli samo szkło, wyleciało z oprawki. No dobrze, jedną rzecz wyrzucił, zawartość popielniczki. Ale jeśli… – rozzłościłam się nagle – ważne dokumenty przechowuję w używanej popielniczce, to znaczy, że nie ma co ze mną gadać, kwalifikuję się do zakładu zamkniętego i jestem Lukrecja Borgia. Więc niech on mi nie zawraca głowy!

Lubiłam Roberta Górskiego, po chwili zatem złagodniałam. Przyniosłam drugą torebkę i torbę plażową i sprawdziliśmy wszystko. Poza jednym grzebieniem, jednym przegranym biletem z wyścigów w St. Malo i dwiema muszlami po ostrygach, które, mimo zamknięcia w torbie, wyschły i wcale nie śmierdziały, nic tam więcej nie było. Muszle bardzo mnie ucieszyły, bo przedtem nie mogłam ich znaleźć. Widząc wyraz twarzy Górskiego, poczułam się zmuszona złożyć wyjaśnienie.

– Niech pan tak nie patrzy, przywiozłam je dla osób obcych ostrygom, specjalnie wybrałam największą z numeru zero i najmniejszą z numeru trzy, żeby pokazać różnicę. Umyłam je przedtem. Muszla jak muszla, o co chodzi?

Zdaje się, że Robert Górski upewnił się, że kontakty ze mną rozszerzają mu horyzonty przesadnie i nie do zniesienia, bo nie wdawał się w temat. Zresztą, był już chyba uodporniony. Wrócił do holenderskiej afery.

– No więc chcę pani powiedzieć i niech pani, na litość boską, raz wreszcie potraktuje to poważnie, że jest pani jedynym świadkiem, który gościa rozpozna. Z twarzy. I zezna, że on właśnie przyjechał tam samochodem, w którym znajdowały się zwłoki. Cokolwiek by im powychodziło z dokumentów, tylko pani go może przygwoździć. Zapewne nie wie, że zgubił ten kwitek, gdyby miał o tym pojęcie, już by panią rąbnął i podpalił w kominku…

– A, właśnie! – przypomniało mi się. – Niech ja wreszcie znajdę te długie zapałki!

– …a teraz to wyjdzie na jaw, bo będą go szukać, a skoro ma dostęp do rozmaitych sieci komputerowych, dowie się od razu.

– I co? Przyjedzie do mnie?

– Cholera go wie. Może wynajmie zawodowca.

– Mam szyby kuloodporne.

– O Jezu… Ale wychodzi pani z domu!

– Bardzo nieregularnie.

– Nieprawda! – zaprzeczył Górski z nagłą energią. – Codziennie rano i wieczorem daje pani kotom jeść! A on może mieć dużo cierpliwości, wystarczy poczekać za żywopłotem…

Zastanowiłam się i postanowiłam dawać kotom jeść w samo południe. W krwiożercze zamiary zabójcy baby z bagażnika nie wierzyłam za grosz. Pomachałam Górskiemu ręką przed nosem.

– Niech pan przestanie opowiadać te brednie. Gdybym rzeczywiście była taka wściekle ważna, ściągnęliby mnie do Holandii, posadzili w jakim kącie i wzywali kolejno wszystkich znajomych ofiary. Każdego w kurtce od deszczu. Sam pan mówi, że im wyszło, że to musiał być znajomy… Zaraz, ofiary jak ofiary, ale mur-beton znajomy Ewy Thompkins i tego jej adoratora, nikt inny nie wypatrzyłby samochodu! Obcy rąbnąłby cokolwiek, znajomy musiał wiedzieć, że nikt tak zaraz kradzieży nie zgłosi. I co, tych znajomych nie potrafią skojarzyć? Idiotyzm. Widocznie im tak znowu bardzo nie zależy i on się nie musi przejmować.

Robert Górski zgrzytnął zębami.

– Owszem, zależy. Nie zauważyła pani, kto przy tej okazji został oszukany? Towarzystwa ubezpieczeniowe i urząd skarbowy, odbiorca forsy nie płacił podatków. A obliczyli, ile zarobił, zdaje się, że jeszcze nie do końca, ale już im wychodzi około stu milionów euro. Wierzy pani, że położą na tym krzyżyk?

No nie, na stu milionach może nie…

– To co pan uważa? – zirytowałam się. – Co niby powinnam zrobić? Oni tam gdzieś, w Stanach chyba, mają swój program ochrony świadków, mnie bez różnicy, niech mi tylko dadzą komputer i drukarkę, wszystko mi jedno, gdzie będę! I dużo papieru… Z tym że nie w górach, w górach szlag mnie trafi. Zamierza im pan to zaproponować?

Górski jakoś dziwnie błysnął okiem, pozgrzytał jeszcze trochę zębami, opanował emocje, troskliwie schował odnaleziony papierek, z naciskiem zażądał ode mnie szczególnej ostrożności, która nie wiadomo na czym miała polegać, i poszedł.

Natychmiast zaczęłam szukać długich zapałek.

Szukanie, jako takie, jest zajęciem mało absorbującym umysłowo. Chyba że szuka się drogą dedukcji, ale w tym momencie nie wchodziło to w grę, bo nie miałam pojęcia, kto i kiedy używał ich ostatnim razem. Małgosia albo Witek. W lecie…? Podgrzewali dom kominkiem…? A, może Witek używał do grilla.

Owszem, pamiętałam, że w pudełku zostało ich ledwo parę sztuk, dwie czy trzy. Ale miałam przecież zapasowe pudełka, pełne, ciekawe, gdzie też zostały ulokowane?

Szukając tylko oczami i zaglądając gdzie popadnie, mogłam myśleć. Nie o kombinacjach komputerowych, niech mnie ręka boska broni, nawet ich sobie nie próbowałam wyobrażać, zgłupiałabym z tego do reszty. Wyłącznie o ludziach, w końcu ten cały kant opierał się na jednostkach ludzkich, jakim sposobem cholerny, podwójny przestępca wynajdywał swoich samotnych nieboszczyków…? Miał jakieś wtyczki w szpitalach czy co…?

Może w zakładach pogrzebowych…?

Opieka społeczna. Też nieźle. Domy starców…?

A gdybym sama chciała takich znaleźć…?

Skupiłam się trochę i policzyłam. Znane mi osobiście, względnie ze słyszenia, osoby samotne, bezdzietne, bez rodzeństwa, rodzice nie żyją, względnie jednostki radykalnie skłócone z otoczeniem, owdowiałe, mściwe… Naliczyłam szesnaście sztuk, a nie starałam się przecież specjalnie o tego rodzaju towarzystwo i wiedzę. Gdybym się nieco przyłożyła, zapewne znalazłabym więcej. Ktoś zainteresowany tematem, obracający się wśród ludzi, zajmujący się ich sprawami zawodowo… Adwokat, notariusz, lekarz, a może zwyczajny urzędnik w ubezpieczeniach…? Może ktoś z dostępem do ewidencji ludności…?

Musiałby ten przestępca istnieć co najmniej w dwóch osobach. Jedna jest całkiem kimś innym, a druga lata po nieboszczykach. Albo ma informatora, bezwiednego najlepiej, bo informator zorientowany w procederze z łatwością wskoczyłby na szantaż. Zatem nie zorientowany, a tylko donoszący, na przykład, za forsę.

I druga strona medalu. Znajomi Ewy. Przyjaciółki.

Która z przyjaciółek Ewy jest zarazem przyjaciółką złoczyńcy? Nie mając o tym, rzecz jasna, zielonego pojęcia…?

Pożałowałam gorzko, że nic kompletnie o tej Ewie nie wiem i postanowiłam nawiązać ściślejszy kontakt z Gąsowskimi. Listy od Ewy wszak przychodzą, bliskie znajomości w Anglii nawiązała, nie dość na tym, z Polski do Anglii różne osoby jeżdżą, niektóre sama zaprasza, w Krakowie też jej zostało parę sztuk z dzieciństwa i wczesnej młodości. O romansowych perypetiach z przyjaciółkami się rozmawia…

A on, ten morderca, akurat taki romansowy jak ja arcybiskup! Jeśli żadne uczucia nie wchodzą w grę, Ewa mogła o nim nigdy w życiu nawet nie wspomnieć! Co ją obchodzi jakiś tam notariusz, adwokat, biznesmen, wspólnik męża…

W tym momencie znalazłam długie zapałki na półce z zapasowymi świecami, co jakoś dotychczas umykało mojej uwadze. Zabrałam jedno pudełko i przestałam myśleć.

* * *

Za to wyszło później na jaw, że myśl inspektora Rijkeveegeena biegła podobną drogą. Tyle że miał szersze pole działania i na samym myśleniu nie poprzestał.

Odnaleziony papierek dotarł do niego od polskiego gliniarza wszelkimi dostępnymi drogami, faksem, mailem, przez telefon i wreszcie w naturze. Został zbadany wszechstronnie, możliwości policji nie są w końcu dużo mniejsze niż możliwości złodziei, i ujawnił nazwisko posiadacza karty kredytowej.

Brzmiało ono: Soames Unger.

Inspektora Rijkeveegeena żaden szlag nie trafił, bo już z góry gnębiły go złe przeczucia. Soames Unger w całej tej sprawie wychodził mu na prowadzenie bez najmniejszych wątpliwości, kłopot polegał na tym, że nie istniał. Ściśle biorąc, istniał bardzo porządnie, ale wyłącznie na papierze. Jednakże nie stanowił hasła, ktoś nim był, pytanie kto?

Inspektor nie miał nawet pewności, czy to Soames Unger we własnej osobie woził po kraju zwłoki Neeltje van Wijk, mógł wszak wynająć sobie dowolnego kierowcę na tę jedną podróż, kierowca zaś mógł nie mieć pojęcia, co wiezie. Nie musiał nawet znać osobiście tego cholernego Soamesa, tyle spraw daje się załatwić na odległość, że i to być może, nie wymagało kontaktu bezpośredniego. Zlecenie przez telefon, pieniądze jakimś przelewem, względnie zwykłym listem, zawierającym kluczyk lub hasło, i numer skrytki bankowej, boksu bagażowego, czegokolwiek… Wynajęty kierowca po przeczytaniu prasy za skarby świata nie przyzna się do siebie samego.

Jedyną nadzieję stwarzała karta kredytowa, potwierdzona kwitkiem ze stacji benzynowej. Był tam osobiście w określonym czasie…

Z drugiej znów strony talenty komputerowe Soamesa Ungera, całą aferą dokładnie udowodnione, dały mu może szansę naknocenia i w kartach kredytowych…?

Po głębokim namyśle inspektor Rijkeveegeen doszedł do wniosku, że musi iść własną drogą. Jak wynika z wszelkich zeznań, świętej pamięci Neeltje, eksplodująca swoim sukcesem, chyba faceta zaskoczyła, nie miał dowolnej ilości czasu, żeby jej się pozbyć, wiedza o poczynaniach Ewy Thompkins spadła mu jak z nieba i czym prędzej skorzystał.

A zatem prosta sprawa. Rzucić się na znajomych Marcela i przyjaciółki Ewy Thompkins!

Tą ostatnią konkluzją inspektor niebotycznie uszczęśliwił Jamesa Bertletta, dla którego podstawowym źródłem informacji stała się natychmiast Jadzia Gąsowska.

* * *

– Ja przepraszam, że pani głowę zawracam, ale już sama nie wiem co robić i trochę z tego głupieję – powiedziała żałośnie Elżbieta Gąsowska, matka Jadzi. – I tak panią nachodzę z tej niepewności, pani tam była, pani się orientuje, a ja całkiem jak tabaka w rogu. Czy ona tam w co nie wpadła…?

Telefon nie wystarczał, przyjechała do mnie, zdezorientowana i zaniepokojona, bo może jednak coś wiem. Najpierw Jadzia zginęła, na krótko wprawdzie, ale jednak, potem leciały od niej jakieś przerażające wieści i policja się czepiała, a teraz chyba jej córka już się do reszty wygłupiła. Nic z tego wszystkiego nie można zrozumieć.

Zainteresowałam się wręcz chciwie.

– Jakiś policjant tam się koło niej plącze – wyznała Gąsowska, okropnie skrępowana. – Jadzia już się go wcale nie boi, ale wie pani… ja nie wiem. Zakochała się czy co…? W angielskim policjancie…?!

Uznałam, że jest to rzecz zupełnie możliwa, co matkę Jadzi przeraziło ostatecznie.

– To jak to…? I co pani myśli? Że co z tego wyniknie?

– Z dwojga złego lepiej, że zakochała się w Angliku niż, na przykład, w Turku – pocieszyłam ją. – Albo w Arabie. Wie pani, ci muzułmanie bardzo źle traktują kobiety, natomiast Anglicy to naród, bądź co bądź, cywilizowany. Sama znam dziewczyny, które się zakochały w Anglikach.

– I co?

– I nic. Na dobre im wyszło.

– To możliwe?

– A dlaczego nie?

– To ja już nie wiem…

Przyhamowałam jej rozterkę.

– Zaraz. Niech się pani napije wina, czerwone wino jest zdrowe. I niech pani powtórzy to wszystko jeszcze raz porządnie i dokładnie. To ten sam policjant, który ją złapał?

– No ten sam, no złapał, ale nie zaaresztował. Ciągle o Thompkinsową idzie, jak oszalały Jadzię wypytuje o jej, znaczy tej Ewy, przyjaciółki i znajomych. I podobno uczciwie powiada, że to do jakiejś sprawy potrzebne, ale Jadzia niewinna i nawet Ewa też. A ta moja głupia córka z początku tak ledwie bąkała, ale teraz mówi mu wszystko, co tylko wie, bo on taki nadzwyczajny. I taki sympatyczny, i Bóg wie, co tam jeszcze, to nawet pień by się zorientował, że na niego leci. I on na nią też, to jakieś tańce, to pikniki, to imprezy, no niech pani sama powie, gdzie jaki policjant na imprezę panią zaprasza, żeby panią przepytać?! Do komendy biorą i tyle, a nie grille i łódeczki, i dyskoteki! Jadzia to przyzwoita dziewczyna, czy on ją tam kołuje, czy coś prawdy w tym jest?

Byłam zdania, że bardzo dużo prawdy i angielski gliniarz obrał znakomitą metodę, ale zaniepokoiłam się o doznania uczuciowe Jadzi.

– Powtórzyła pani jakieś konkretne pytanie, które jej zadał?

– Konkretnie to trudno powtórzyć, ale ciągle o Ewę. Nawet nie o samą Ewę, tylko o te jej przyjaciółki. I o sąsiadów, o wszystko w ogóle. Jadzia… no… aż głupio przyznać…

Pani Gąsowska zmieszała się lekko, napiła się wina, popatrzyła na koty w ogrodzie i westchnęła. Podjęła męską decyzję.

– Jadzia w ostatnich czasach bardzo się języka poduczyła. Przyłożyła się, to przez tego policjanta, w parę tygodni więcej się nauczyła niż przedtem przez rok. I ciągle się do tego nie przyznaje, ani Ewa, ani ten jej mąż nic wcale o tym nie wiedzą. Jak przychodzą te angielskie dziewczyny… Bo nasze to nie ma o czym mówić, po polsku gadają, ale tamtejsze po angielsku i Jadzia teraz prawie wszystko rozumie, a one myślą, że nie… No to tak jakby podsłuchiwała, nie…?

– A nawet gdyby, to i cóż takiego? – spytałam zimno.

– Co też pani…? – zgorszyła się pani Gąsowska. – Nieładnie!

– A babę zabić to ładnie?

Zdenerwowałam ją na nowo, niepotrzebnie.

– Jezus Mario… Jaką babę?!

– No jak to, mówiłam pani przecież. Facetka jedna została zamordowana i szukają sprawcy, a ten sprawca, tak im wyszło, musi znać Ewę Thompkins. Albo którąś z jej przyjaciółek. Więc tak próbują dojść, która tam z kim kombinuje, i sprawdzają każdego. Nie mogą tego robić jawnie, bo niech pani sama pomyśli, ten sprawca się połapie i, nie daj Boże, rąbnie dziewczynę, żeby o nim nic nie powiedziała. Nowe nieszczęście. Jadzia słusznie czyni, mówiąc wszystko, a ten gliniarz wcale jej tak bardzo nie oszukuje.

– Myśli pani…? Ale ona się w nim zakochała!

– A on w niej nie mógł? Pani jest taka ładna, że, jeśli Jadzia do matki podobna, brzydka być nie może.

– Mam zdjęcie…

Pośpiesznie wygrzebała z torebki podobiznę Jadzi i podetknęła mi pod nos. Przyjrzałam się skwapliwie.

A cóż za prześliczna twarz! No, jeżeli taka dziewczyna ma wątpliwości, czy facet na nią leci, to już doprawdy nie wiem, kto mógłby się komukolwiek podobać! Nie jest chyba garbata i nie ma krzywych nóg, młodzież teraz dorodna.

Na wszelki wypadek upewniłam się, że i na figurze Jadzia nie szwankuje, po czym pocieszyłam zarówno panią Gąsowską, jak i samą siebie. Gdyby wystawił Jadzię rufą do wiatru, byłby ostatnim kretynem, a zdaje się, że angielska policja rekordowych imbecyli nie stara się zatrudniać.

Niezależnie od hipotetycznie zakochanego gliniarza, też zainteresowałam się gwałtownie przyjaciółkami Ewy Thompkins. Z pustej ciekawości chciałabym się dowiedzieć, co za galimatias nad głową mi się kotłuje, szczególnie jeśli mam się bać o własne życie, i jakiż to kretyn podobno musi mnie zabić? Może warto by pogawędzić z Jadzią bezpośrednio? No, nie pojadę teraz do Londynu, ale istnieją przecież telefony!

Propozycję mojej rozmowy z jej córką pani Gąsowską przyjęła wręcz entuzjastycznie.

– Ja, proszę pani, nie śmiałam… Ale gdyby pani mogła… Tylko te koszty, no i oni, ci Thompkinsowie, zaraz by wszystko na rachunkach mieli, chyba że przez komórkę, ale to jeszcze drożej…

Uspokoiłam ją, że zapłacę, po czym znalazłam nowy kłopot. Ja będę dzwonić, nie Jadzia, tyle że Jadzia może rozmawiać wyłącznie wtedy, kiedy państwa nie ma w domu. Skąd, do pioruna, mam wiedzieć, kiedy ich nie ma? Szczegóły ich egzystencji poproszę!

Tym sposobem poznałam dokładnie tryb życia państwa Thompkinsów. Okazał się nawet dość regularny, pan domu odjeżdżał o wpół do dziewiątej i udawał się do pracy, pani domu wyruszała w miasto koło dziesiątej i obydwoje po piątej wracali, Ewa nieco wcześniej, mąż później. Obiad przeważnie jedli w domu, później ona miewała jakieś pokazy, on spotkania w klubie czy gdzieś tam i prawie przez cały dzień Jadzia była sama. Szła po zakupy, sprzątała, gotowała… Mogłam dzwonić, kiedy mi się podobało.

Co też uczyniłam przy najbliższej okazji.

* * *

Soames Unger doskonale wiedział, że znalazł się w gronie podejrzanych.

I tak zamierzał skończyć ze swoim intratnym procederem, który wzbogacił go potężnie, z góry bowiem zakładał, że w nieskończoność tego ciągnąć się nie da. Wygładzał już ostatnie operacje finansowe, kiedy dopadła go ta stara prukwa, Neeltje van Wijk.

Starą prukwę załatwił szczęśliwie. Wydawało się także, że zdołał zniszczyć wszelkie notatki o sobie, ale niestety, zapisała jego nazwisko w czymś, czego nie odnalazł, i policji stało się znane. Liczył się z tym, likwidację Soamesa Ungera miał przygotowaną w najdrobniejszych szczegółach, postarał się o to na wszelki wypadek, groźba była zerowa. Mógł przejść na inną tożsamość, nawet na dwie po kolei, a na końcu wrócić do własnej, najdawniejszej, wrócić także do własnej twarzy, nic w jego legendzie nie mogło budzić podejrzeń, i pozostało tylko jedno niebezpieczeństwo.

Istniała mianowicie osoba, która widziała jego prawdziwą twarz.

W Zwolle popełnił błąd. Z pośpiechu, to fakt, ale kto mógł się spodziewać takiego pecha? Zupełnie jakby ta idiotyczna baba czatowała na sposobność obejrzenia go sobie dokładnie, przypadek, niewątpliwie, gdyby ktoś się specjalnie starał, nigdy nie wyszłoby mu tak precyzyjnie, ale przypadek wyjątkowo nieszczęśliwy. W chwili obecnej bez znaczenia, mogą go jej pokazywać sto razy, nie rozpozna, ale po powrocie do siebie samego…? Drugi przypadek sprawi, że się na nią natknie ponownie i wówczas może nastąpić klęska, nie wolno liczyć na jej krótką pamięć, już samo podejrzenie wystarczy!

Babę trzeba usunąć definitywnie.

Nie ma pożaru. Może sobie ta zmora zniknąć razem z Soamesem Ungerem, wcześniej nie musi. I żadnych morderstw, powinno to wyglądać na nieszczęśliwy wypadek, samobójstwo, cokolwiek, w ostateczności na ewidentny napad rabunkowy jakichś prymitywnych bandziorów. Za wszelką cenę należy uniknąć jakichkolwiek skojarzeń i głupich przypuszczeń.

Jest jeszcze trochę czasu, zna już jej miejsce zamieszkania, ma dokładny adres, nie są to obce mu strony. Gdzieś się ta idiotka plącze, ale okres urlopowy właściwie się skończył, powinna już wkrótce wrócić do domu, przeprowadzi dokładne rozpoznanie i zaplanuje całą akcję. Sądząc ze spotkania w Zwolle, facetka jeździ samochodem, prawdopodobnie najlepsza będzie katastrofa, na polskich drogach o kraksę łatwo…

* * *

Zadzwoniłam do Roberta Górskiego.

– Nie wiem, co oni tam kombinują, i nie wiem, co pan – oznajmiłam niecierpliwie. – Ale mogę panu powiedzieć, co mnie poprzychodziło do głowy. Nie na temat kantu komputerowo-bankowego, bo takie rzeczy mogę najwyżej ujrzeć w koszmarach sennych, kura więcej wie o całkach i różniczkach, tylko na temat kontaktów międzyludzkich. Mnóstwo się dowiedziałam i mnóstwo wnioskuję, chociaż w dedukcjach już teraz będę ostrożna. Chce pan?

Górski chciał. Powiedziałam mu zatem.

Jak się okazało, Ewa Thompkins ze swoją pomocą domową była wręcz zaprzyjaźniona i wiodła z nią niebywale swobodne rozmowy, zazwyczaj przy drobnych zajęciach ogrodniczych, bo wtedy pan Thompkins nie przeszkadzał, a sąsiedzi nie rozumieli po polsku. Jadzia zaś umiała milczeć. Nie była jednakże ani głupia, ani ograniczona, a kłębiące się w niej uczucia do angielskiego gliniarza zmusiły ją do pomyślenia o sobie samej. Najpierw wymogła na mnie przysięgę, że potraktuję ją jak człowieka, a nie jak podejrzanego świadka, a potem eksplodowała szczerością.

– Bo widzi pani, ja nie mam z kim pogadać, a wszystkich się boję, nawet Jamesa, możliwe, że mu na mnie zależy, chociaż trudno mi w to uwierzyć, ale przecież to policjant, nie? Więc zależy, nie zależy, służbowo swoje musi, nie? Mój stryj był w wojsku, to ja wiem, ja to rozumiem, a policja to chyba jeszcze gorzej, nie?

Przyznałam, że chyba jeszcze gorzej, przypominając zarazem delikatnie, że ona sama raczej nie jest pokraką. Nawet gliniarzowi może na niej zależeć, oczy w głowie oni mają.

– No może… – zgodziła się Jadzia, lekko podniesiona na duchu. – To ja się w ogóle już domyślam, i pani Ewa też, że wszyscy wiedzą o tym jej… no… odskoku. Znaczy, nie całkiem wszyscy, ale policja i pani. Nie?

Wyznałam, że owszem.

– Ale Żorż nie wie. Mąż, znaczy, Thompkins, on ma George na imię, pani Ewa mówi na niego Żorż. I nikt mu nie powie, bo każdemu głupio, bo on jest taki zazdrosny, że nawet o listonosza… Ale ja już zgadłam, że to idzie o to, kto wcześniej wiedział, że ona z tym swoim Marcelem jedzie i jej samochód schowają, nie? Z pytań tak zgadłam, dobrze zgadłam, nie?

Z zapałem przyświadczyłam, że dobrze.

– No to nikt nie wiedział. Bo wcześniej to ona się z tym kryła z całej siły, nawet żadnej przyjaciółce nie powiedziała, nie tak znów dużo tych przyjaciółek, jednej tylko powiedziała, ale ona nie stąd, tylko z Polski. Z Krakowa. Co roku przyjeżdża i ja o niej nikomu nie mówiłam, i zdaje się, że pani Ewa też. I pani powiem, a pani zrobi z tym, co pani uważa, ale żeby z tego żadnej szkody nie było. Może tak być? Dech mi niemal zaparło. Zastanowiłam się, nie, chyba żadnej nie będzie, mogłam to Jadzi obiecać. Co ma dziewczyna z Krakowa do holenderskiego złoczyńcy?

– Zaraz – powiedziałam ostrożnie. – A jeśli okaże się, że ona, ta przyjaciółka z Krakowa, jakimś niezwykłym przypadkiem poznała mordercę i mówiła mu o tym? I od niej zbrodniarz wiedział…? To co?

– To co…?! – przestraszyła się Jadzia.

– No właśnie. Wcale nie musi tak być, ale jeśli…? Ona w najlepszej wierze i nawet nic jej do głowy nie przyjdzie, a on skorzystał i kropnął babę…? I właśnie jego szukają?

Jadzia milczała długą chwilę.

– To nie wiem. Ja rozumiem, co pani mówi, ja czytam kryminały, po polsku. Po angielsku trudno mi idzie, ale też. To właśnie chciałam, żeby pani zdecydowała, bo przecież, w razie czego, wszystko można załatwić jakoś tak… ukradkiem. Nie?

Znając życie, bez wahania potwierdziłam, że tak.

– A tu, po angielsku, to ja się z nimi tak poufnie nie dogadam, pani łatwiej, nie? A jak ona nikomu… no… to nawet na jaw nie wyjdzie. A ja za panią Ewą jestem i wcale nie chcę, żeby miała przechlapane. Więc pani powiem.

Poczułam się trochę tak, jakby mi zwalała na plecy wór kartofli, ale wyraziłam zgodę.

– Małga Kuźmińska się nazywa. W Krakowie mieszka, Witosa dwadzieścia dwa, mieszkania czternaście. A jeszcze pani powiem… ale to już mi pani Ewa tak w nerwach mówiła, wyrwało jej się, bo przecież ona też rozumie, że o samochód idzie, kto wiedział, że on u Marcela stoi i w ogóle… Że dlaczego ona, Marcel też mógł komuś powiedzieć, ona nie wie komu, mało zna jego znajomych, a teraz nawet się z nim porozumieć nie może, przez telefon ostrożnie, a osobiście mowy nie ma, a ten, co im dom wynajął, to też jakiś przyjaciel. A kto go tam wie, kogo on zna! To teraz niech pani robi, co pani uważa.

Zrobiłam, co uważałam, i zadzwoniłam do Roberta Górskiego.

Robert Górski wcale nie krył, że korzysta z okazji i przychodzi do mnie na herbatę. Lubi dobrą herbatę, a moja najlepsza. Chętnie w to wierzyłam i nie żałowałam mu napoju.

– Nie mogę się wtrącać zbyt nachalnie – rzekł na wstępie – bo w końcu moja znajomość z Rijkeveegeenem istnieje wyłącznie na bazie służbowej, przedtem o człowieku nawet nie słyszałem, więc nie wiem, czy wpadł na ten sam pomysł. Ale Gąsowska ma racje, facet mógł komuś chlapnąć. I Kuźmińską w Krakowie… Zaraz, Kuźmińską…? To jest przecież panieńskie nazwisko tej całej Ewy? Rodzina?

Rzeczywiście, z przejęcia nie zwróciłam na to uwagi.

– Chyba nie, mowa była tylko o przyjaciółce, ale może to przyjaciółka spokrewniona. Spytam Jadzię przy najbliższej okazji.

– A teraz…?

Rzuciłam okiem na zegar.

– Do licha, za późno. Co najmniej jedna sztuka mogła już wrócić do domu, nie będziemy Jadzi robić koło pióra. Ale co szkodzi popytać Małgę Kuźmińską w Krakowie? Sama bym to zrobiła, tyle że… czy ja wiem…? Może lepiej osobiście?

Górski patrzył na mnie jakoś dziwnie. Słowa jednego nie mówił, we wzroku jego jednakże było strasznie dużo wszystkiego. Wysiliłam się potężnie i coś z tego wszystkiego zaczęłam rozumieć.

– No owszem – zgodziłam się niepewnie. – Baby między sobą… Ale mnie głupio. Ja ich przecież, tych Gąsowskich, nie oszukuję, one doskonale wiedzą, że jestem w kontakcie z policją, właśnie dlatego mówią mi całą prawdę, żebym sama wybrała co trzeba i powtórzyła wam bez szkody dla zdrowia. Wierzą mi, mają zaufanie… A Kuźmińską mam brać podstępem…?! I nie pojadę teraz przecież do Krakowa! No to co, że blisko… A, rozumiem, Martusia… No tak, Martusia do podstępów niezdolna, chlapnie prawdę bez namysłu, co ma w sercu, to i na języku… Myśli pan, że tak będzie skuteczniej? Zgadza się, ona sympatyczna… I dopiero, jeśli się okaże, że Małga Kuźmińska z czymś się do kogoś wyrwała, gliny się za nią wezmą… Naprawdę uważa pan, że należy ją napocząć prywatnie? Przez Martusię?

– Czy ja powiedziałem chociaż jedno słowo…?

– Nie musi pan mówić, widzę i bez gadania. Dziwię się trochę, skąd ta wiara we mnie.

Górski znów patrzył dziwnie. Rozzłościłam się.

– No dobrze, znamy się prawie dwadzieścia lat, no i co z tego? Nie trzymał mnie pan za rękę dzień po dniu i noc po nocy! Przemyciłam kiedyś dwadzieścia trzy dolary…! A, prawda, to już przedawnione i nie znał mnie pan wtedy, do szkoły pan chodził, a może do przedszkola. No niech będzie, od lat chcę popełnić jakieś przestępstwo i chała dęta, nie wychodzi mi, możliwe, że jestem na to za głupia, a wy o tym doskonale wiecie… Cholera. Dobrze, spróbuję i zobaczymy, co z tego wyniknie.

– Pani, po prostu, jest po stronie sprawiedliwego i sensownego prawa – powiedział Górski uprzejmie. – Oczywiście nie wolno pani przystępować do jakichś własnych śledztw i zdradzać tajemnic dochodzenia…

Przerwałam mu bez cienia uprzejmości.

– Ale niech ten Ryjek-Wagon weźmie się za amanta. Jadzia Gąsowska ma rację, od kogo on wynajął willę w Cabourg? Ja znam te tereny, zabłądziłam kiedyś akurat w tych okolicach, nie ma takiego miejsca, gdzie nie zdołałabym zabłądzić! A ten sąsiad w Paryżu…? Oczu nie miał, nie widział zamiany samochodów w garażu?

– Przypominam pani, że nie znam szczegółów…

– To niech pan pozna. Skoro jestem taka ważna, że aż mnie trzeba zabijać, niech się przynajmniej dowiem możliwie dużo!

Zaledwie Górski wyszedł, rzuciłam się do telefonu.

Złapałam Martusię w samochodzie gdzieś na jakimś skrzyżowaniu. Komunikatem, że ma natychmiast znaleźć na ulicy Witosa Małgę Kuźmińską, wystraszyłam ją śmiertelnie, do tego stopnia, że pojechała prosto, zamiast skręcić w prawo.

– Czekaj, zatrzymam się… O Boże, wszędzie zakaz… Całe miasto objadę, mam odwrotne kierunki ruchu! Zaraz… No, już, wszystko jedno, potem wrócę… Dlaczego ja mam ją łapać i kto to w ogóle jest?!

Wyjaśniłam sprawę wstępnie.

– I masz ją spytać, czy jest z Ewą spokrewniona. Albo spowinowacona, ktoś tam mógł za kogoś wyjść za mąż…

– A jaka to różnica?

– Cioteczna siostra to pokrewieństwo. Ale mąż ciotecznej siostry to już tylko powinowaty. Jak sama nazwa wskazuje. A potem musisz się dowiedzieć, co wiedziała o tych wakacyjno-romansowych planach Ewy i komu o tym mówiła, gach, przyjaciółka, byle kto, duże grono towarzyskie… Sama rozumiesz.

– Rozumieć, rozumiem – zgodziła się Martusia. – I nawet jestem dość blisko tego Witosa. Ale czy nie lepiej byłoby przedtem zadzwonić i umówić się jakoś?

– Nie wiem. A jeśli ona powie, że nie chce z tobą rozmawiać i cześć? Stracisz szansę na kontakt osobisty, więc może lepiej z zaskoczenia. Pomijam już to, że nie mam jej numeru telefonu.

Martusia zadziwiająco szybko odzyskała przytomność umysłu.

– No dobrze, ale przecież ty też znasz Kuźmińską. Ja pamiętam, mówiłaś, że chodziłaś z nią do szkoły! Może ona jest krewna albo powinowata?

– Nic nie stoi na przeszkodzie, żebyś ją również wykorzystała – stwierdziłam bezlitośnie. – Jak nie Ewa, to może Lalka Kuźmińska, naprawdę miała na imię Maria.

– A ty jej nie możesz…

– A diabli wiedzą gdzie ona jest. Zmieniła miejsce zamieszkania już przed wiekami i teraz może siedzieć w Ameryce albo we Francji, albo w Pernambuco. Bez znaczenia… Albo nie, owszem! Chcesz ją odnaleźć i dlatego łapiesz wszystkie Kuźmińskie, jak leci.

– I tak mam z nią rozmawiać? Bo co właściwie mam jej powiedzieć? Tak z marszu, od progu, pytać ją o gacha Ewy?!

– Też dobrze – pochwaliłam. – Weźmie cię za jego żonę i chwyci pazurami. A jeszcze lepiej, gdyby cię wzięła za żonę swojego gacha…

– A ma jakiegoś?

– A skąd mam wiedzieć? Zaraz… Ewa podobno mieszkała u ciebie, gliny cię maglowały, proszę! Tematów masz skolko ugodno, wykorzystaj wszystkie. Najlepiej jedź zaraz, o tej porze ona może być w domu, normalni ludzie są.

– A mnie, na przykład, nie ma! Siedzę w samochodzie na środku miasta!

– Mówiłam, normalni…

– No dobrze, to spróbuję, bo co mi właściwie zależy…

Załatwiłam mnóstwo, ale właściwie to co i mnie zależało? Nie moje zwłoki, nie moje śledztwo, nie moja praca… Wyłączyłam słuchawkę i odetchnęłam.

Ale przecież nie zostawię odłogiem czegoś takiego, jak trup w bagażniku o pół metra ode mnie, charakter mi na to nie pozwoli! Jeśli nie będę się wtrącać, niczego mi na końcu nie powiedzą, zlekceważą mnie i zostanę z takim idiotycznym niedosytem. Jakby mi sprzed nosa zabrali kryminał bez zakończenia, obrzydliwe, spać bym nie mogła!

Zatem będę się wtrącać…

Pomyślałam jeszcze, że do czegoś takiego charakter trzeba mieć wszechstronnie przystosowany. Każda przyzwoita, obowiązkowa kobieta miałaby na głowie cały dom, sprzątanie, jakieś posiłki, rodzinę, gości, czułaby się zmuszona tym gościom dać coś do jedzenia, podjąć ich, własnemu dziecku, w razie wizyty, przyrządzić ulubione pożywienie… Robiłam takie rzeczy, czemu nie, przeciętnie raz na rok. Ponadto zadbałaby o siebie, fryzjer, kosmetyczka, maseczki, makijaże… O, rzeczywiście, już się rozpędziłam!

Zdecydowanie wolę zbrodnię…

* * *

Jadąc do Warszawy wypożyczonym samochodem, Soames Unger rozmyślał na tematy polityczne. Weszła ta Polska do Europy jakby specjalnie na jego życzenie, niemieckie numery rejestracyjne przenosiły go do innego kraju zgoła niezauważalnie. Sprawdzali Wschód: Rosję, Białoruś, Ukrainę, Niemców już nie… Jeśli nawet jakakolwiek fotokomórka rejestrowała numery, to i tak wypożyczył ten wóz pod innym nazwiskiem, jako lekarz pediatra, który, chwalić Boga, umarł dwa miesiące temu. Niemożliwe, żeby przez tydzień ta rzecz wyszła na jaw!

Porzucił politykę i przeszedł na tematy osobiste.

Po tygodniu wróci i lekarz pediatra przestanie istnieć, będzie sobie spokojnie leżał w grobie. Na rozeznanie się w sytuacji tydzień wystarczy mu w zupełności, jest już ta zmora czy jej nie ma, sprawdzi wszystko, nie musi to koniecznie być kraksa, można spaść ze schodów, zatruć się gazem, dostać ataku serca w wannie, popełnić samobójstwo, niechby nawet przez pomyłkę… On sam również nie musi się jeszcze ujawniać, w obecnej postaci nikt go nie pozna, a nawet może lepiej będzie, jeśli Soames Unger zginie później. Nie zginie, zniknie. Zdematerializuje się. Żadnych wygłupów ze spalonymi zwłokami, żadnych utonięć, po prostu, nie ma człowieka.

Dojeżdżając do stolicy na wszelki wypadek, tak sobie, zadzwonił.

* * *

Tadzio wpadł do mnie z korespondencją i czterema zgrzewkami wody mineralnej, Mazowszanki, której uparcie używałam do parzenia herbaty od dawna, a tym bardziej teraz, kiedy herbata stanowiła przynętę dla Roberta Górskiego. Ucieszyłam się, bo już mi zostały trzy ostatnie butelki.

– On znowu dzwonił – powiedział, upychając zgrzewki w kącie kuchni. – Dopiero co, teraz właśnie, jak wpadłem po listy.

– Kto dzwonił? – zainteresowałam się, bo poprzedni komunikat całkowicie wyleciał mi z głowy.

– Ten tam jakiś, co rozmawiał ze szwagrem. Zgadłem, że to on, po akcencie, ale wie pani, że też się zastanawiam czy to akcent, czy wada wymowy. Właśnie jak się zacząłem zastanawiać, przypomniał mi się poprzedni telefon.

– A…! I co mówił?

– To samo. Pytał, czy pani jest. Powiedziałem, że ogólnie pani jest, ale chwilowo pani nie ma. I dałem mu tę pani służbową komórkę. Tak miało być?

– Tak. Bardzo dobrze. To chyba ktoś z Australii, bo już do nich dzwoniłam i okazuje się, że zmienili telefon, w ten sposób oni zgubili mnie, a ja ich. Możliwe, że ten ktoś przyjechał i szuka mnie przy okazji, bądź co bądź Polska trochę mniejsza od Australii. Pogadam z nim, jak zadzwoni.

Tadzio wsunął na miejsce kosz na śmieci.

– Już wymieniłem to gniazdko w kuchni, które ciągle nawalało – pochwalił się. – Miała pani rację, tam było zwarcie. Dlatego tak trzaskało raz za razem.

– To nie ja miałam rację, to moja dusza. Ja się na tym nie znam. Dużo ci jeszcze roboty zostało?

– Nie, skąd, już prawie koniec, zaczynamy się urządzać. Jakbym znów trafił na wodę, przywieźć pani więcej? Jeszcze się zmieści.

– Pewnie, że przywieźć, u mnie pójdzie każda ilość, sam wiesz. Co za cholera, że tej Mazowszanki nigdzie nie można dostać, a do herbaty najlepsza. I tak łaska boska, że masz ten wyjątkowy sklep koło siebie, aż się martwię, co będzie po waszej przeprowadzce.

– Sklep zostanie, a ja go znam. Będzie się pani przemeldowywać?

Prawie mnie przeraził tym przypuszczeniem.

– No coś ty, czy ja nie mam co robić? Musiałabym zmieniać wszystkie dokumenty, nowy dowód, nowy paszport…

– Paszport teraz chyba pani niepotrzebny?

– Na wszelki wypadek ja go wolę mieć. Nowe prawo jazdy, karta rejestracyjna, wszystkie banki, wszystkie urzędy, wariactwo! Zastanowię się nad tym w wolnej chwili.

– Już widzę tę pani wolną chwilę…

– Tadziu, nie strasz!

Tadzio zachichotał i zgodził się napić piwa. Myśl o zmianie meldunku czym prędzej wyrzuciłam z głowy, bo mnie dławiła.

– Co za cholera jakaś – powiedziałam z irytacją – że w żadnym innym kraju takie kłopoty nie istnieją, człowiek zmienia adres, wpisują mu to gdzieś tam i po krzyku, niczego zmieniać nie musi, a u nas kołomyja i szaleństwo…!

Zreflektowałam się.

– Nie, nie słuchaj, przesadzam. Jakiś dokument zmienia, ale przechodzi to ulgowo, a reszta na gębę. Ale u nas jest to ciągle katorga. Galery. Roboty ciężkie…

– No to i tak przecież pani sama mówi, że dwa pokolenia grzęzły w ustroju i teraz się to za nami wlecze – przypomniał Tadzio trzeźwo. – A sejm…

– Nie rozmawiaj ze mną o polityce! – wrzasnęłam okropnie. – Kicham na przemeldowanie, mieszkam u ciebie, moje zwłoki w trumnie będą w twoim przedpokoju stały! On długi, trumna się zmieści!

Urocza wizja wcale jakoś Tadziem nie wstrząsnęła. Jego przedpokój znałam doskonale, ponieważ nie tak dawno był to mój przedpokój, wymieniliśmy się lokalami, wszystko było własnościowe i nikogo to nie obchodziło. Jedyny kłopot sprawiała korespondencja, która przychodziła rozmaicie, to do mnie, to do niego, i musiał mi ją przywozić. Niekiedy z opóźnieniem, dzięki czemu udawało mi się unikać niektórych uciążliwych zaproszeń. Ale oficjalnie wciąż mieszkałam tam, a nie tu, i tajemniczy cudzoziemiec z wadą wymowy, z hipotetycznej Australii, wcale nie stanowił żadnej niezwykłości. Numer mojej komórki dostałby zapewne od razu, gdyby trafił na Tadzia, a nie na jego szwagra.

Tadzio jechał do pracy na nocny dyżur, musiał się zatem oddalić. Ledwo wyszedł, zadzwoniła Martusia.

Emocje wystrzeliły ze słuchawki od pierwszego słowa.

– Słuchaj, niesamowite! Znalazłam ją, ona ze mną rozmawiała, jakbyśmy się znały od urodzenia, zdenerwowana jest potwornie, wszystko wie od tej Ewy, mąż jej na włosku wisi, a w dodatku gach jest podejrzany, nie może się z nim spotkać, ta Małga z nim rozmawiała, ale źle mówi po angielsku, a po francusku wcale, przyznał się chyba, komu co mówił, ale ona nie jest pewna czy to nazwisko, czy jakieś słowo, którego nie zna…!

Długim krzykiem udało mi się ją utemperować.

– Czekaj, zaraz, nie wszystko równocześnie! Spróbuj może jakoś po kolei, grzeczne wstępy możesz pominąć…

– Nie było żadnych wstępów, bo tam był pies, suka, wywęszyła mojego i rzuciła się na mnie, od razu zakochana. I na bazie psów, sama rozumiesz…

– Szczególnie, że zakochana…

– Zaraz, moment… Dlaczego…?

– Ewa też zakochana.

– A… Wiesz, że masz rację, chyba rzeczywiście, jakoś nam się tak weszło w temat! Tam były dzieci i mąż, ale myśmy siedziały w kuchni, a oni oglądali telewizję, jakąś kasetę mieli i chyba nawet nie zauważyli, że ja przyszłam. No więc tak, Ewa szaleje, o inne Kuźmińskie wcale jej nie pytałam, bo nie było potrzeby, a to był jakiś zaprzyjaźniony znajomy, ten, który im wynajął willę nad morzem, uprzejmość zrobił, więc ona jest pewna, że się orientował i mógł powiedzieć każdemu, nie żeby plotki robił, ale tak zwyczajnie, gdyby ktoś się zdziwił, że w środku sezonu, ma własny dom na plaży, a jedzie gdzie indziej…

Mimo lekkiego pomieszania jednostek ludzkich doskonale ją rozumiałam. Wskoczyłam z własnymi pytaniami.

– A dokąd pojechał?

– Podobno do Norwegii.

– To przynajmniej wytłumaczalne, do Norwegii jeździ się tylko w lecie. Ma żonę i dzieci?

– Kto?

– Ten znajomy od willi.

– Nie wiem… Zaraz, ma! Jedno w wieku szkolnym. I żonę, owszem. O Boże, żona też mogła powiedzieć!

– Znakomicie. Pół Europy wiedziało, że ten, jak mu tam, o, masz ci los, nawet nie wiem, jak się nazywał, gach Ewy, przyjechał z podrywką i muszą się ukrywać przed mężem. Pytanie, czy komukolwiek przyszedł do głowy jej samochód, mogła lecieć samolotem, nikogo to zazwyczaj nie obchodzi. Czekaj, ale przecież nie o tym z nią miałaś rozmawiać!

– A o czym? – zaniepokoiła się Martusia.

– O niej samej. Czy Małga Kuźmińska komuś o tym nie powiedziała! Bo skoro wiedziała wcześniej… Wiedziała?

– Wiedziała. Nawet obie z tą Ewą rozmawiały i Małga Ewie radziła, chyba nawet to ona, ta Małga, wymyśliła, żeby schować samochód u Marcela w garażu… O, widzisz! Gach ma na imię Marcel!

– No i co? Mówiła komuś?

Martusia milczała przez chwilę.

– Wiesz… Nie wiem. Taka byłam przejęta, że teraz muszę się zastanowić. Mam wrażenie, że tak, ale przecież… Zbrodnia była w Holandii, nie? A samochód w Paryżu! A ona, jeśli nawet rozmawiała, to w Krakowie! To jak to sobie wyobrażasz? Jak takie gadanie mogło przelecieć przez pół Europy?

– Do Unii weszliśmy – mruknęłam. – Wieść gminna nie zna granic ni kordonów…

– A przed Unią znała? – zainteresowała się Martusia gwałtownie.

– Nie. Też nie. Chociaż nawet telegrafu na drucie nie było.

Martusia z drugiej strony jakby się nieco zachłysnęła.

– Słuchaj, Joanna, co ty do mnie mówisz? Co to jest telegraf na drucie? Czy my teraz musimy rozmawiać jakoś technicznie? Może ja zawołam moją córkę, ona jest lepsza w te klocki ode mnie…

– Nie, dziecku daj spokój. Nie wiem, co to jest telegraf na drucie, ale wiem, że wybuchowym zjawiskiem okazał się kiedyś telegraf bez drutu. Więc taki na drucie musiał przedtem istnieć, nie?

– No… Chyba musiał…

– A jeszcze wcześniej i na drucie nie było, tylko dymy i tam-tamy…

– Nie dobijaj mnie! – jęknęła Martusia rozpaczliwie. – Naprawdę przestałam rozumieć, o czym my mówimy! Co to ma do rzeczy?!

– Nic – wyjaśniłam niecierpliwie. – Ja przez cały czas myślę, a myślenie szkodzi. Rzecz w tym, że jeśli rozmaite wiadomości rozchodziły się po świecie bez żadnych wynalazków, tym bardziej teraz się mogą rozchodzić. Ona, ta Małga w Krakowie, w parę osób siedziała przy piwie albo winie, w gościach była albo co, o kradzieżach samochodów gadali, komuś podwędzili pojazd ze strzeżonego parkingu, ktoś inny się zmartwił, że mu z lotniska rąbną… albo co… jej się wyrwało, że można zostawić w czyimś garażu, jej przyjaciółka właśnie i tak dalej… Tak mi się to wyobraża i usiłuję dopasować wyobrażenia do rzeczywistości.

Martusia znów myślała przez chwilę.

– Nie mogłaś powiedzieć tego wszystkiego wcześniej? – spytała z wyrzutem. – Ja na taki pomysł nie wpadłam, a kazałabym jej przypomnieć sobie, z kim i o czym rozmawiała. W okresie turystycznym po Krakowie plączą się zagraniczni goście, ona angielski zna słabo, ale niemiecki bardzo dobrze.

– Niemiecki nam akurat potrzebny jak piąte koło u wozu…

W rezultacie, po tej rozmowie, uznałam za słuszne zadzwonić do Roberta Górskiego, nie bacząc na godzinę…

* * *

Wtedy właśnie przez Górskiego zaczęły do mnie gęściej docierać wieści o poczynaniach inspektora Ryjka-Wagona.

Do właściwej stacji benzynowej w Brukseli trafili wręcz błyskawicznie. Niestety, klienta, który przed miesiącem brał benzynę, sam ją sobie nalewał, nie próbował podpalić obiektu, nie zdemolował butiku, nie uciekł bez płacenia rachunku, krótko mówiąc, nie odznaczył się niczym szczególnym, nikt nie zdołał zapamiętać. Mógł być rudy, łysy, brodaty, a nawet żółty i skośnooki, beznadziejne. Może gdyby wystąpił w rytualnym stroju czarownika któregoś z plemion środkowoafrykańskich… a i to wątpliwe.

Inspektor Ryjek-Wagon złapał się zatem za sprawę od przeciwnej strony. Miał swoich podejrzanych i nic nie stało na przeszkodzie, żeby sprawdzić ich alibi. Gdzie też znajdowali się owego dnia, wymienionego na kwitku, co robili i kto to może potwierdzić?

Bardzo szybko wyszło na jaw, że jedynym niewinnym, który i tak już właściwie odpadał, okazał się Marcel Lapointe, dokładnie w owym czasie zakotwiczony w Cabourg. W żaden absolutnie sposób nie mógł znajdować się równocześnie na kolacji w Grand Hotelu i na stacji benzynowej w Brukseli, a obecność jego stwierdzili wszyscy kelnerzy restauracji. Znali tych państwa doskonale i byli pewni, że akurat w tym tygodniu dzień w dzień widzieli ich przy zarezerwowanym stoliku.

Reszta jakby się złośliwie zmówiła. W końcu był to okres wakacyjny, tempo pracy osłabło, interesy uległy drobnemu zawieszeniu, nikt nie zajmował się niczym regularnie. Porządkowali papiery w swoich biurach, łowili ryby w odludnych okolicach, zwiedzali obce miasta, siedzieli w domu w damskim towarzystwie… o ile można to określić mianem „siedzieli”… Zażywali kąpieli, żeglowali, uprawiali jakieś sporty, odbywali małe spotkanka, podróżowali dla przyjemności, nocowali w przypadkowych hotelikach…

Rzetelnego, murowanego alibi nie miał nikt.

Wieczór dostarczenia zwłok Neeltje na parking w Zwolle wyglądał podobnie. Tu jednakże wymagany był dłuższy okres czasu lub też kilka kawałków czasu. Morderca, o ile nie miał wspólnika, musiał znaleźć się w Paryżu w chwili łapania narkomana pod domem Marcela, musiał odjechać później samochodem Ewy Thompkins, w decydującej chwili musiał brać benzynę w Brukseli i wreszcie zwizytować Zwolle w ściśle ustalonym momencie. Te trzy daty, trzy terminy, nie ulegały wątpliwości. Pomiędzy nimi musiał odbyć podróż z Francji do Holandii, musiał coś zrobić ze swoim samochodem i w jakiś sposób przemieszczać się bez niego z jednego miejsca w drugie i nie było na to siły. Gniótł go przymus wielokrotny i wszechstronny. W ostateczności mógł skądś dokądś lecieć samolotem, pod jakimkolwiek fałszywym nazwiskiem, coś powinno być wpisane na listę pasażerów… ale przy stosunkowo niewielkich odległościach nie bardzo to skraca czas podróży, biorąc pod uwagę dojazdy do lotnisk i wszelkie manipulacje w salach odpraw, samochodem niekiedy wypada szybciej. Wypożyczonym może…? Ukradzionym, tak jak Ewy…?

Całe grono podejrzanych ogólnie pędziło żywot ruchliwy. Konferencje, narady, międzynarodowe kontakty osobiste, towarzyskie i służbowe, obowiązkowe przyjęcia, tysiączne sposoby załatwiania najrozmaitszych spraw, wszystko to powodowało, że każdy mógł znikać z ludzkich oczu w jednym miejscu i pojawiać się w innym, zazwyczaj w licznym towarzystwie, dzięki czemu po krótkim czasie nikt już nie pamiętał kiedy, kogo i gdzie widział.

Inspektor męczył się jak potępieniec i przygniatał swoich ludzi. Artystyczne, ukradkiem wykonane podobizny wszystkich podejrzanych wysłał do Polski z cichą nadzieją, że jedyny naoczny świadek kogoś rozpozna.

Naoczny świadek, niestety, okazał się bezużyteczny.

Właśnie przy okazji rozpoznawania uzyskałam bieżące informacje, bo Górski przyleciał ze zdjęciami osobiście. Znając mnie nieco, właściwie wybrał przynętę i nie pożałował plotek, pewny, że prawdziwych, prywatnych tajemnic chwilowo nie ujawnię i nazwiskami się szastać nie będę. Z zachwytem wysłuchałam sprawozdania z co atrakcyjniejszych zeznań.

– Nie uważa pan, że Ryjek-Wagon ma ślepy fart? – rzekłam w podziwie. – Nie uważa pan, że każdy z was, z dochodzeniówki, w marzeniach sennych podobne rzeczy widzi?

– Co pani ma na myśli? – zainteresował się podejrzliwie Górski.

– A chociażby taki Marcel Lapointe. Wyobraża pan sobie, ile czasu i wysiłku oni by zmarnowali, gdyby nie chciał nic mówić? A on powiedział, wystarczyło potem sprawdzić, nie? Nawet posługiwanie się nazwiskiem nieżywego chłopaka uległo chyba przedawnieniu?

– Uległo, istotnie.

– A on, raz się kiedyś przedstawiwszy, dokumentów tego, jak mu tam, Moellera, nie pokazywał, więc posługiwanie się cudzymi dokumentami odpada. A romans, jako taki, nie jest karalny.

– Toteż właśnie. Ma pani rację, facet niegłupi, nie chciał swędu koło siebie, wyrypał prawdę. Oczywiście mógł nałgać, ale Rijkeveegeen sprawdził i tych rodziców, i te spadki, i te polisy, i tak dalej. Cichutko, bez szumu, wszystko się zgadza. Nawet studia odpracował uczciwie, chociaż jakiś jeden wywijas musiał mu się przytrafić, bo dyplom ma na własne nazwisko, prawdziwe. Ale gdyby każdy mówił prawdę, nieszkodliwą dla siebie, nasze życie byłoby połowicznym rajem. Utopia. Obejrzy pani te gęby…?

Wdałam się już w tę całą okropną historię, przez dobre serce zapewne, bo holenderskiemu inspektorowi szczerze współczułam. Bez oporu zgodziłam się oglądać. Na zdjęciach ujrzałam same obce twarze, nikt nie był podobny do faceta z parkingu, jeśli innych podejrzanych Ryjek-Wagon nie miał, leżał martwym bykiem. Podsunęłam myśl, żeby szukał po ludziach, którzy mają liczne kontakty ze społeczeństwem, nawet z kilkoma społeczeństwami, bo tych samotnych nieboszczyków towarzystwa ubezpieczeniowe miały w różnych krajach, ale okazało się, że Ryjkowi-Wagonowi też to przyszło do głowy. Wśród niepodobnych podejrzanych znajdowali się adwokaci, notariusze, lekarze, ktoś z ewidencji ludności, ktoś tam z zakładów pogrzebowych, jeden dziennikarz, jacyś od nieruchomości, kupna, sprzedaży, remontów i tak dalej i, oczywiście, pracownicy instytucji ubezpieczających. Wyczerpał chyba listę możliwości, bo i sama nie umiałam już nikogo więcej wykombinować.

Wszystko to byli znajomi ofiary. Wnioskując z jej satysfakcji po odkryciu kantu, nie tylko mordercę znała, ale też płonęła do niego dziką nienawiścią, czyli musiał jej się ciężko narazić. Podobno jednak tego rodzaju uczucia żywiła do wszystkich facetów, którzy nie chcieli na nią lecieć, a znalazło się ich dużo. Nie była, zdaje się, zbyt pociągająca.

Za to, tu inspektor Ryjek-Wagon uczuł widocznie potrzebę pochwalenia się, bo inaczej nie miał powodu zwierzać się Górskiemu, wyszedł na jaw kolejny etap zbrodni. Liczne przymusy, ciążące na mordercy, spędzały mu sen z oczu, inspektorowi, rzecz jasna, chociaż możliwe, że i Górskiemu też… i rozpętał całą akcję poszukiwania rozmaitych samochodów, w tym samochodu ofiary. Nie gardził również innymi rodzajami pojazdów mechanicznych i bardzo poważnie potraktował komunikat o dość niezwykłej kradzieży motocykla.

Zamieszkały w Zwolle dwudziestoletni młodzieniec, bardzo zdenerwowany, o poranku nazajutrz po podrzuceniu zwłok na hotelowy parking zameldował o kradzieży hondy. Spod domu. Przyjechał poprzedniego dnia około pierwszej po południu, z wakacji wrócił, ustawił motor jak zwykle, w stałym miejscu za śmietnikiem, zmęczony był trochę, deszcz zaczynał padać, więc już się nie ruszył. Rano zaś okazało się, że motoru nie ma.

Odzyskał swoją własność w błyskawicznym tempie, ponieważ jego honda stała sobie zaparkowana dokładnie przed komendą policji w Amsterdamie. Było to wydarzenie dostatecznie śmieszne, żeby nie umknęło od razu z pamięci osób zainteresowanych, ale nikt się nim nie przejął.

Dla inspektora Ryjka-Wagona stanowiło punkt wyjścia.

– On musiał zrobić tak – mówił Górski, powtarzając holenderskie poglądy – żeby mieć komunikację pod ręką. Od tyłu licząc, zostawił mercedesa z nieboszczką na tym parkingu, obok pani, poleciał na piechotę nieduży kawałek i tam musiał mieć samochód, żeby odjechać całkiem. Nie mógł ryzykować, że żadnej komunikacji nie trafi i będzie się plątał w pobliżu ofiary do uśmiechniętej śmierci. Więc podstawił sobie wóz wcześniej. Ale musiał wrócić do Amsterdamu po denatkę, jeszcze żywą…

– Zaraz – przerwałam, słuchając w skupieniu. – A nie umówił się z tą babą gdzieś bliżej, na przykład w połowie drogi? Nie stwierdzono czegoś takiego?

Górski pokręcił głową, pokiwał i znów pokręcił.

– Tu jest właśnie szkopuł i kwestia otwarta. Ona wyszła z domu żywa i zapewne dobrowolnie, ale dokąd pojechała, nie wiadomo, więc możliwe, że załatwił ją gdzieś po drodze. Jej samochodu na razie jeszcze nie odnaleziono, z tym że w tej kwestii Rijkeveegeen nie ma wielkich nadziei, bo jest przekonany, że on to pudło po prostu utopił w jakimkolwiek odludnym miejscu. Wody tam dużo.

– Za to odludnych miejsc raczej brakuje.

– Sama pani na takie trafiła. No, owszem, w sprzyjających okolicznościach… Ale zaraz, bo przedtem, podstawiwszy sobie komunikację, podwędził motor chłopakowi i już miał z głowy. Możliwe, że od początku zamierzał na tym akurat odcinku komuś coś ukraść.

– A ślady? Miał chyba tę obowiązkową banię na głowie…

– Ślady, ślady… To jakiś myślący facet. Miał banię, jasne, chłopak zostawił swój hełm na kierownicy, ale pomiędzy hełm i własny łeb włożył folię, taką zwyczajną foliową torebkę ze sklepu, zabrał ją później ze sobą, mikroślady folii owszem, wypatrzyli. Zaraz. Rijkeveegeen poszedł dalej, od tyłu do przodu, pojawiło mu się pytanie, gdzie w tym czasie znajdował się mercedes Ewy Thompkins, on, ten sprawca, jeździł nim czy też trzymał w upatrzonym miejscu, a jeździł swoim. Bo może go trzymał tam, gdzie ją zabił…?

– I co? – popędziłam go niecierpliwie.

– I dotarła nowa wiadomość. Jednak te komputery się przydają, na piechotę ludzie by się w tym grzebali do sądnego dnia. Z wypożyczalni samochodów. Jeden facet w tym samym mniej więcej czasie wypożyczył dwa samochody. Z dwóch wypożyczalni, z czego jedna na amsterdamskim lotnisku, odebrał go wcześniej, a druga… zaraz… oni mają te nazwy… w Amersfoort.

Zerwałam się z miejsca i popędziłam po atlas samochodowy.

– To na trasie do Zwolle!

– A gdzie miał jechać? Do Barcelony? Oba samochody odstawił na miejsce, zapłacił z góry, nikt by na to nie zwrócił uwagi, gdyby teraz komputery nie wyłapały. I oczywiście nazwisko w obu wypadkach to samo, Soames Unger.

– No to zgłupiał – zaopiniowałam stanowczo. – Albo taki bezczelny.

– Albo mu już zabrakło fałszywych dokumentów, bo prawo jazdy tam trzeba pokazać.

– Ale jakoś chyba musiał wyglądać?

– Nikt nie zapamiętał. Głównie załatwiał sprawę przez telefon, potem przyszedł, wsiadł do wozu i odjechał, ledwo im mignął w oczach. Rijkeveegeen wyliczył sobie, można powiedzieć, początek i koniec tej akcji. Facet pojechał do Paryża, zabrał mercedesa Thompkinsowej, wrócił nim, zaparkował w upatrzonym miejscu…

– Czym pojechał?

– Czymkolwiek. Samochodem wypożyczonym na inne nazwisko, samolotem na fałszywych dokumentach, pociągiem… Jakimś struplem, którego zostawił potem byle gdzie.

– Struplem, po autostradach…?

– Istnieją tam przecież jakieś podrzędniejsze drogi? Pociągiem wydaje mi się najprościej. W każdym razie wrócił mercedesem Ewy i zaczął tę polkę z samochodami. Wypożyczone poustawiał sobie w miejscach strategicznych, wyciągnął babę z domu, dowiózł do mercedesa, tam trzasnął…

– W mercedesie nie…?

– Mercedesem żywa nie jechała. Martwą wepchnął do bagażnika, podrzucił na ten parking, pani pod nos, wrócił wypożyczonym, oddał go…

– Doskonały organizator – pochwaliłam cierpko.

– …na lotnisku, wziął taksówkę, podjechał pod byle który hotel. Takich kursów lotnisko-hotele to oni mają zatrzęsienie, a pasażer nie musi im się przedstawiać. Rijkeveegeen próbuje ustalić, czy ktoś nie widział gdzieś zaparkowanego na dłużej samochodu, ma numery wszystkich…

– Beznadziejne. Sama gapiłam się przez miesiąc na idiotycznie zaparkowany samochód i do głowy mi nie przyszło spojrzeć na numery!

– Niektórzy patrzą. Nigdy nie wiadomo, ślepy fart może się przytrafić. Ale i tak większe nadzieje stwarza ta ludzka droga, to musi być ktoś ze znajomych, Rijkeveegeen przetrzepał towarzystwo dokładnie i sam jestem rozczarowany, że pani go na tych zdjęciach nie rozpoznała. Jest pani pewna, że przyjrzała mu się pani naprawdę porządnie?

– Nawet zdążyłam pomyśleć, że ileś tam lat temu dałabym mu się może poderwać – wyznałam ponuro i zamilkłam nagle. Zamyśliłam się.

Coś było. Jakieś mgnienie. Człowiek patrzy, przelatują ułamki sekund, nawet nie wie, że coś widzi. A jednak spostrzeżenie zostaje. Spostrzeżenie to za duże słowo, mniej, może drgnięcie…? Czego drgnięcie?

Wzrok. Obraz. Wszelkie moje myślenie przez całe życie składało się z obrazów, umykały mi rozmaite wrażenia z dźwiękami na czele, obraz trwał w najgłębszych zakamarkach pamięci. Musiało jeszcze coś być…

Straciłam z oczu własne mieszkanie i koty za szybą, widziałam zadeszczony, mroczny parking w Zwolle, twarz faceta, oświetloną bardziej od dołu niż od góry, przystojną, męską… Nie, twarz to za mało, czy nie mignęła mi w oczach jego sylwetka…? Odszedł od razu. Czy na pewno nie spojrzałam za nim, nie zdając sobie z tego sprawy…? Bo niby dlaczego błysnęła mi ta myśl o poderwaniu…?

Górski patrzył we mnie jak w obraz święty.

– Strasznie grubo to powiem i wręcz ordynarnie – rzekłam z wahaniem. – A to cienkie i maciupcie takie, że pod mikroskopem nie uświadczysz. Mam wrażenie… nie, mam cień wrażenia, że dostrzegłam go chyba jakoś w całości. Prawie się z nim zderzyłam, zderza się pan wtedy, kiedy pan nie widzi przeszkody, nie? Ale ja zderzyłam się PRAWIE, z czego wynika, że zobaczyłam go PRZED zderzeniem. Jak pan myśli, ile to mogło być czasu? Jedna tysięczna sekundy? Czy nie odwróciłam głowy, mówiąc „przepraszam”? Uważam, że nie, ale nie dam się zabić za to, że dobrze uważam, bo może źle…?

– I…? – powiedział Górski ze straszliwym naciskiem i dziką chciwością.

– I mam ten cień wrażenia, że została mi… nie w żadnej pamięci, tylko na dnie doznań wzrokowych… jego sylwetka. Cała, znaczy, figura, rozumie pan. Człowiek w całości. Wydaje się to niemożliwe, bo dużo pan widzi w całości, patrząc z bliska na szczegół, a mimo to, on był chyba do kogoś podobny. I niech pan nie robi sobie żadnych nadziei, bez wygłupów, ja nawet nie jestem pewna, czy sobie tego w tej chwili nie wymyśliłam, a już z pewnością nie zgadnę, jakie podobieństwo może wchodzić w rachubę, Dawid z tą swoją procą, Herkules Polikleta… nie, na żadnego z nich bym nie poleciała… już prędzej Apollo Belwederski, ale to też nie to… Może w ogóle tylko mi się wydaje, a może znaczenie miał strój? Ta czarna kurtka, lśniąca w deszczu, bardzo, trzeba przyznać, twarzowa… I może tego podobnego widziałam, kiedy miałam dwadzieścia pięć lat…?

– I kto to był?

– Kto?

– Ten podobny, jak pani miała dwadzieścia pięć lat?

– Pan się puknie w głowę. Kapitan Żeglugi Wielkiej na wczasach i chodził wtedy w dresie. Ale zapomnieć go nie mogę do dziś i pewnie nie ja jedna, bo powodzenie miał szaleńcze.

– Jak się nazywał?

– A cholera go wie. Na imię miał Zbyszek. Co najgorsze, to to, że nigdy się z nim nie przespałam.

Westchnęłam tak ciężko i z takim żalem, że Górski, poczuciem taktu chyba wiedziony, zrezygnował z tematu. Ewentualnie postanowił może szukać kapitanów Żeglugi Wielkiej o właściwym imieniu, nie bacząc na ich wiek, bo nie omieszkałam dość zgryźliwie zwrócić mu uwagi, że obecnie ów kapitan byłby już dawno na emeryturze. Wróciliśmy do aktualnego wątku ludzkiego.

– No dobrze, więc druga możliwość, znajomi, kto i komu powiedział o szczegółach tego całego romansu Ewy z tym, jak mu tam, Marcelem? Gdyby nie ta kradzież mercedesa… no i Gąsowska…

Kwestia kto, komu i co mówił, wciąż pozostawała otwarta, i to obustronnie. Inspektor Ryjek-Wagon musiałby chyba zastosować średniowieczne tortury, żeby wyzemdać ze świadków prawdę, szczególnie, że istotnie mogli nie pamiętać o własnym gadaniu. Dla mnie starała się Martusia, ale pierwsza próba nie wyszła jej najlepiej. Gąsowska… Z rozmów mi wynikło, że o zamiarze ukrycia samochodu Ewy wiedziała, ale o szczegółach nie miała najmniejszego pojęcia. Zdaje się, że wyobrażała sobie jakiś płatny parking podziemny, ogólnie jednak zbytnio jej to nie obchodziło, ponadto, zobligowana przez Ewę, trzymała gębę na kłódkę. Nie, Jadzia Gąsowska odpadała.

Jeszcze ten lekarz, zamieszkały obok amanta… On jak on, lekarze na ogół bywają zajęci, z pięknym gachem Ewy zaprzyjaźniony być nie musiał, ale może mieszkała w jego domu jakaś córka, pomoc domowa, żona w końcu, gapiąca się na sąsiada, zainteresowana nim… No, ja tego towarzystwa przepytywać nie będę, ale Ryjek-Wagon powinien.

Górski zatrzaskiwał za sobą furtkę, kiedy zadzwoniła moja służbowa komórka.

– Tak, słucham?

– Pani Chmielewska? – spytał ktoś silnie zakatarzony. Musiał być zakatarzony, bo mówił przez nos.

Przyznałam się, że to ja.

– Pani Joanna Chmielewska?

– Tak, jestem. Słucham.

Chrypnęło, siąknęło i zawyło. Rozłączyło się. Normalna sprawa, ustawicznie te urządzenia różne sztuki pokazują, zakatarzony miał pewnie zły zasięg. Dałam mu szansę, zadzwoniłam do Martusi z drugiej komórki. Nie odbierała, może była na mieście i akurat policja się w nią wpatrywała, nagrałam się jej na sekretarkę i pomyślałam, że to nawet lepiej. Spiszę pytania, które powinna zadać tej Kuźmińskiej, i później odczytam albo wyślę faksem.

Usiadłam do komputera.

* * *

Soames Unger w ciągu jednego dnia dokładnie spenetrował okolice miejsca zamieszkania wiszącej mu nad głową zmory.

Spodobały mu się. Całe otoczenie budynku prezentowało sobą przynajmniej w połowie dziki bajzel. Z jednej strony wąska i niesłychanie ruchliwa ulica, z drugiej nie dość że jeden potężny plac budowy, to jeszcze kompletnie zdezorganizowany bazar. Wszystko wymieszane ze sobą dokładnie, parking, place budowy, samochody osobowe, transport i maszyny budowlane, prymitywne stragany z kalafiorami i odzieżą, do tego wyjścia na cztery strony świata, a przy odrobinie pomysłowości nawet na pięć. Istne cudo!

Penetrację przedłużył na godziny nocne i sposobów nieszczęśliwego zejścia z tego świata niezdarnej baby zalęgło mu się co najmniej trzy. Ściśle biorąc, było ich z pięćdziesiąt, ale trzy mogły stwarzać najlepsze wrażenie, smutny przypadek i tyle, odrobina nieostrożności ofiary, odrobina czyjegoś niedbalstwa i nikt nie dojdzie czyjego…

Obmyślił sobie dokładnie metodę działania, w trzech wariantach. Jeśli baba utkwi kamieniem w domu, jeśli wyjdzie wieczorem i jeśli będzie skądś wracać. Spowodować jej wyjście, a zatem i powrót, potrafiłby bez trudu, na wszelki wypadek jednak powinien poznać dom. Sąsiadów. Zorientować się w ich obyczajach.

Zdecydował się poświęcić na to jeszcze jeden dzień. Rano wymeldować się z hotelu, co każdemu nasunie myśl o jego wyjeździe, dzień spędzić na węszeniu, a wieczorem rzeczywiście odjechać. Wracać do siebie musiał, nie mógł pozwolić sobie na zbyt długą nieobecność, noc spędzi w podróży i nazajutrz w południe już go będą wszyscy widzieli.

W domu zmory istniał strych, wysoce użyteczny. Zamknięty na klucz, zamknięcie czysto teoretyczne, bo otworzył go kawałkiem zagiętego drutu. Ujrzał tam pozostałości dawnej pralni, kocioł, palenisko, obtłuczone koryto, pełniące zapewne niegdyś obowiązki balii, dalej zakurzone sznurki, powiązane na supły, rozciągnięte w rozmaite strony. Część pomieszczenia była rupieciarnią, zapchaną czym popadło, wśród rumowiska zaś widniały ludzkie ślady: butelki po piwie i wódce, puszki po jakimś pożywieniu, poszarpane opakowania i mnóstwo petów. Wskazywało to wyraźnie na użytkowanie strychu przynajmniej od czasu do czasu i ślady pobytu tam jednej osoby więcej nie powinny budzić niczyjego zdziwienia.

Klatka schodowa w tym domu była jedna, windy brakowało, poruszenia mieszkańców z łatwością dawały się zaobserwować. Nie byli ci ludzie przesadnie ruchliwi, większość mieszkań w ciągu dnia stała pustką, bo dorośli szli do pracy, a dzieci do szkoły, pozostawało kilka matek z niemowlętami i kilkoro emerytów, wychodzących wyłącznie po zakupy. Nikt nie prowadził nocnego życia i zaledwie jedna staruszka żyła z okiem w wizjerze, ale nieszczęśliwym dla siebie trafem, mieszkała w załomku korytarza i miała ograniczony widok.

Wszystko to Soames Unger stwierdził w ciągu jednego dnia, bezczelnie wizytując lokale jako wysłannik inspekcji budowlanej, pobieżnie sprawdzający, czy świeże budowy obok nie naruszyły równowagi budynków istniejących. W pogawędki z emerytami wdawał się chętnie, błyskawicznie wyciągając z nich pożądaną wiedzę.

Jedno tylko bezwiednie ominął. Gdyby lokatorów z drugiego piętra zastał w domu, uzyskałby informację, że nad nimi, na trzecim, od dłuższego czasu trwa remont, a lokatorka jest nieobecna. Nie zastał ich jednakże i w nieświadomości pozostał.

Ale i tak już plany ładnie mu się ułożyły i wiedział, co zrobi przy następnym przyjeździe.

Nie wiedział tylko, że później będzie sobie pluł w brodę i na buty za niepotrzebne zmarnowanie czasu w tym tak znakomitym, wręcz wymarzonym miejscu…

* * *

– Ty ten faks przysłałaś do Jolki! – krzyknęła mi Martusia w telefon.

– A gdzie miałam go wysłać, skoro ty w domu nie masz…

– To istny cud, że ja do niej wstąpiłam! Po drodze, a właśnie jechałam do Małgi, umówiłam się z nią, jeszcze było za wcześnie, a Jolkę miałam pod nosem… Słuchaj, ona rzeczywiście o tym powiedziała na takim spotkanku przy piwie!

– Czekaj. Po kolei. Czy Małga wie, że chodzi o zbrodnię?

– No pewnie, że wie, musiałam jej przecież powiedzieć, dlaczego ją wypytuję!

– I teraz obie szukacie złoczyńcy. Bardzo dobrze. Gdzie one się widziały, Małga i Ewa, i kiedy?

Zadając to pytanie, zastanowiłam się, czy Ryjek-Wagon zdążył już osiągnąć w tej kwestii jakąś wiedzę od drugiej strony. Maglował chyba Ewę Thompkins bez miłosierdzia, choćby i przez posły, a sama mu doniosłam o istnieniu Małgi Kuźmińskiej. Za pośrednictwem Górskiego, co prawda, więc drobny poślizg mógł nastąpić.

– Małga była w Londynie – mówiła z przejęciem Martusia – dopiero co, w tym roku, w czerwcu, bo Ewa do Polski przyjeżdża raz na pięć lat. Wtedy im się zgadało, Małga Ewę namawiała na przyjazd tutaj, ale Ewa powiedziała, że z gachem jedzie, no i reszta im sama wyszła. Do gacha Ewa jej się przyznała już nawet wcześniej, że tak jej na nim zależy, zakochała się i cześć, ale rozwodu się boi, bo zostanie bez grosza i na Marcelu będzie wisiała. A wiadomo, co z takiego wiszenia wynika, chociaż z drugiej strony ona by chciała mieć dzieci i czy Marcel to finansowo wytrzyma i tak dalej, rozumiesz. Rozumiesz? – zaniepokoiła się nagle.

Zdziwiłam się.

– A dlaczego miałabym nie rozumieć? Ale już mi z tego wychodzi, że to ten cały Thompkins powinien zostać zamordowany, a nie jakaś tam Holenderka. Motyw jak czyste złoto!

– No właśnie, zbyt wyraźny, więc nikt się nie będzie wygłupiał. No, ale Ewa jej opowiadała… A! One nie są spokrewnione, Małga w ogóle jest Kuźmińska po mężu, w średniej szkole się zaprzyjaźniły, chodziły do jednej klasy, aż Ewa jeszcze przed maturą wyjechała do Anglii, do ciotki, bo jej rodzice zginęli w katastrofie. A potem bardzo śmieszne im się wydało, że Małga wyszła za Kuźmińskiego, ale on też nie jest spokrewniony, a Ewa nawet specjalnie przyjechała na jej ślub, bo już miała obywatelstwo i Thompkinsa, a ciotka dawno nie żyje. Thompkins jest od niej dwadzieścia osiem lat starszy, więc rozumiesz…

Doskonale rozumiałam nawet i to, że Thompkins jest o przeszło ćwierć wieku starszy od Ewy, nie od nieboszczki ciotki. Pewno dobrze się trzyma…

– Małga się bardzo przejęła – kontynuowała Martusia. – Tu one sobie zrobiły piętnastolecie matury, duży jubel, zaraz potem miała jechać do Londynu, wszystkie nawzajem pytały się o nieobecne, więc, oczywiście, powiedziała o Ewie. To właściwie nie był duży jubel, tylko taki mały jubelek, w piwiarni, piętnaście ich się zebrało, też było śmieszne, że akurat piętnaście sztuk na piętnastolecie…

– Urżnęły się wszystkie i Małga roztrąbiła problemy Ewy, wojaże z amantem, samochód w garażu…

– Nie wymieniała żadnych nazwisk! – zastrzegła się pośpiesznie Martusia. – Chyba że jakieś jedno, a najwyżej dwa. Ale na pewno nie gacha, bo do tej pory nie wie, jak on się nazywa. Że Kuźmińska, to owszem, przecież się wszystkie znały!

– I Thompkins, nie…?

– Możliwe, bo Małga nie pamięta, jak mu na imię, Ewa zawsze mówi o nim po nazwisku. Ale przecież… No czekaj! Przecież one gadały po polsku!

– Po chińsku byłoby bezpieczniej. Kto tego wszystkiego słuchał?

– Jak to kto, cała knajpa! I dziewczyny…

– Spytałaś, czy któraś nie siedzi gdzieś…

– Otóż to! Dlatego mówię, że słusznie wstąpiłam do Jolki, miałam ten twój faks, zadałam jej takie pytanie! Z tych piętnastu, które się zjechały, jedna mieszka w Niemczech, a jedna plącze się po całym świecie, bo robi za gida w turystyce. Reszta nasze, krajowe.

– Gdzie w Niemczech?

– W Stuttgarcie. W jakimś hotelu pracuje, takim więcejgwiazdkowym. Możliwe, że pięcio. Myślisz, że ona by mogła…?

– Masz się dowiedzieć, jak się nazywa, gdzie mieszka dokładnie i co to za hotel. Ta od wycieczek też, nazwisko i adres. I to już, zaraz. Skoro się Małga wygłupiła, kłapiąc paszczą, niech teraz odpracuje! Może to właśnie będzie klucz do złoczyńcy!

Martusia przejęła się jeszcze bardziej, ja zaś od razu przekablowałam najnowsze informacje Górskiemu. Nie tyle może na wszelki wypadek, ile z nadzieją, że też się czegoś dowiem. Niestety, Ryjek-Wagon ostatnio się nie zwierzał…

* * *

Ciężko pracująca ekipa holenderska wreszcie zdołała ściśle sprecyzować, kto i gdzie się znajdował w chwili podstawiania mercedesa Ewy na parking w Zwolle.

Wśród podejrzanych na prowadzenie zaczęło wychodzić trzech: mecenas Meier van Veen, Friedrich de Roos i niejaki Dekker de Haes, zatrudniony w służbie wywiadowczej towarzystwa ubezpieczeniowego.

Wszyscy trzej dysponowali niezbędnymi możliwościami, mieli mianowicie liczne kontakty z ludźmi, dostęp do pożądanych sieci komputerowych i tak zwany nienormowany czas pracy, żaden nie posiadał żony ani dzieci, ponadto utrzymywali bliską znajomość z Neeltje van Wijk, mniej ścisłą niżby dama sobie życzyła. Znali się ze sobą wzajemnie, znali pana Thompkinsa, a jeden z nich znał nawet osobiście piękną Ewę.

Ten jeden to był Friedrich de Roos, wysokiej klasy komputerowiec.

Wiekowe wszyscy plątali się w rejonach powyżej czterdziestki i zaliczali do mężczyzn atrakcyjnych, co pozostawiono ocenie Jantje Parker, znającej gust przyjaciółki. Jantje Parker, wróciwszy po urlopie do Stanów, nie tylko pozostawała w stałym kontakcie z Rijkeveegeenem, ale przylatywała do Holandii mniej więcej co dwa tygodnie, twardo trzymając rękę na pulsie dochodzenia. Jej zdaniem, najbardziej pasowałby Neeltje Friedrich, Dekker był może odrobinę zbyt żylasty, a Meier jakby za miękki i może odrobinę za gruby. Neeltje określiła go podobno mianem „gumowaty”, z tym że ową gumowatością nie czuła się zniechęcona, poza tym dziesięć lat temu był szczuplejszy.

Zatem Friedrich wysunął się na czoło stawki, ale pozostała druga strona medalu. Dekker de Haes stał na straży interesów oszukanych instytucji, sprawdzał, badał, wnikał, pilnował, Neeltje van Wijk w ostatnim okresie swego życia wczepiona w niego była wręcz pazurami, nie pozwalała mu odetchnąć, on zaś o ludziach żywych i martwych wiedział najwięcej.

Wściekły jak diabli tłumaczył inspektorowi, że owszem, w małym palcu ma wysokie ubezpieczenia, żaden milion nikomu nie przejdzie ulgowo, żadna katastrofa, żadna śmierć, żadna kradzież, żadna klęska żywiołowa nie zostanie zrekompensowana bez jego osobistego dochodzenia i wykluczenia kantu, ale wszystkie pomniejsze odszkodowania załatwiane już są przez komputery. Niemożliwą rzeczą byłoby wnikliwe sprawdzanie każdych kilkudziesięciu czy nawet stu tysięcy, miał ten jakiś pogorzelec u siebie w domu sewrską porcelanę w komplecie czy może przed pożarem żona w gniewie mu ją wytłukła. Komputer twierdzi, że miał, trzeba się na tym opierać, bo inaczej do sądnego dnia klienci nie dostaliby ani grosza. To samo śmierć, polisy na życie, trudno wszak zakładać, że wszyscy starzy i chorzy ludzie popełniają samobójstwo albo zostają zamordowani! Szczególnie, jeśli nie ma spadkobierców…

A ta straszna baba… o, gorące sorry… szacownej pamięci Neeltje van Wijk czepiała się właśnie drobnych sum. Jasne, teraz widać, że miała rację, wywęszyła gruby przekręt, ale nic przecież nie szło na tego jakiegoś Soamesa Ungera!

Inspektor Rijkeveegeen jak na dłoni widział, że Soamesem Ungerem bez najmniejszego trudu mógłby być Dekker de Haes we własnej osobie. Nikomu nie przyszłoby to łatwiej.

A Meier van Veen? W stu procentach zorientowany we wszystkich poczynaniach i całym życiu, także prywatnym, nieboszczki Neeltje… I nie tylko, w egzystencji iluż ludzi…! Notariusz, plenipotent, adwokat, doradca, znawca prawa, omnibus, można powiedzieć, autorytet. Operatywny, energiczny, ruchliwy, miał w sobie zarazem jakiś kojący spokój.

Na Neeltje zbytnio psów nie wieszał, prezentował raczej pobłażliwość, kobieta godna podziwu, tyle że właśnie może troszeczkę zbyt despotyczna. Ze skruchą wyznaje, że chyba jej nie docenił, bo i jemu się zwierzała, że dokonała potężnego odkrycia, sądził, że przesadza, potraktował to może z nadmierną rezerwą. Orientuje się oczywiście w sprawie, ale sam nie miał z nią nic wspólnego, po cóż, na miły Bóg, miałby swoją klientkę zabijać…?!

Rijkeveegeen za plecami rozmówcy węszył nie tyle może smród, ile delikatny odorek. Któż miał lepszy dostęp do wszystkich papierów, notatek, dokumentów Neeltje niż jej własny adwokat, notariusz i plenipotent? Musiał znać każde drgnięcie jej komputera, wejść, gdzie zechciał, do ustrojstwa i do umysłu. Mógł nie chcieć, ale jeśli chciał…?

No i Friedrich de Roos…

Bon vivant, błyskotliwy szaleńczo, genialny w tej całej elektronice, wcale nie krył, że od pierwszej chwili znajomości pani van Wijk wręcz rzuciła się na niego. Och, oczywiście, z awansów interesującej kobiety normalny wolny mężczyzna czemuż nie miałby skorzystać…? Co nie znaczy, że natychmiast powinien założyć sobie jarzmo na kark, pani van Wijk nie była w jego typie, sporadyczny kontakt osobisty z nią potraktował jak rodzaj uprzejmości i bardzo mu przykro, jeśli ona potraktowała to inaczej. Owszem, orientuje się, że inaczej, ale zarazem ciekawy okazał się kontakt zawodowy, zrobiła sobie z niego coś w rodzaju sprawdzianu, kto w te klocki okaże się lepszy, konkurs czy jak to nazwać…? Bawiło go to nawet, trzeba przyznać, że niezła była, ale teraz dopiero widzi, że z pozornej zabawy wyciągnęła poważne konsekwencje. Nie, skąd, jemu samemu do głowy nic podobnego nie przyszło, to ona była prawnikiem, a nie on. A czy umiałby dokonać tych wszystkich manipulacji…? Ależ oczywiście, bez trudu, ale doprawdy nie interesował się i nie ma pojęcia, kto umarł, gdzie i kiedy, samotny, bez spadkobierców…

Ewa Thompkins…? Boże drogi, też nie zamierza ukrywać zainteresowania piękną panią Ewą, ale bardzo szybko zorientował się, że nie ma szans, ktoś inny musiał tam być na tapecie, nie miał pojęcia kto i prawdę mówiąc, do tej pory nie ma pewności. Co tu w ogóle jest grane? Romanse pani Thompkins, jeśli nie z nim, wcale go nie dotyczą i nie zamierza w nie wnikać…

Soames Unger wcielał się inspektorowi w postać Friedricha z siłą kilku trąb powietrznych, trąb morskich i w ogóle tsunami.

Co w dniu dwudziestego drugiego sierpnia robił Dekker de Haes…?

Siedział w Paryżu, w jednym z pomieszczeń Interpolu, i przeglądał dokumenty, dotyczące spółki akcyjnej zbankrutowanej na skutek malwersacji, dokonanych przez jej własnego prezesa, który to prezes postradał życie w niewyjaśnionych okolicznościach i co, do pioruna, zrobił z forsą? Odszkodowania opiewały na sumę około trzech milionów euro, a milionów Dekker już nie lubił przepuszczać. Siedział od rana, przez cały dzień i całą noc, nie, nie wrósł w krzesło i nie odgniótł sobie tyłka, latał do sali komputerów, wyszedł coś zjeść, wrócił, miał wstęp wolny wszędzie, nie wie, do diabła, kto i gdzie go widział, nie obchodziło go to! Zdaje się, że niedziela to była, opuścił instytucję w poniedziałek późnym rankiem, jak już ludzie zaczęli przychodzić do pracy. Mało ludzi, pracownicy Interpolu też miewają urlopy! Owszem, wyszedł zadowolony, odkrył swoje.

Zeznanie sprawdzono.

Był tam, istotnie. Ale był niejako w kratkę. To go widziano, to nie, światło się paliło, urządzenia pracowały, dyżurujące osoby nie interesowały się gościem, ale około czwartej nad ranem dostrzegł go strażnik. Wchodził do pokoju i zamykał za sobą drzwi. Urządzenia elektroniczne zarejestrowały różne wyjścia i wejścia, Dekker nie był jedyną ludzką istotą, jaka znajdowała się w budynku, inni też wchodzili i wychodzili, a w dodatku nie patrzyli na zegarki, nie przewidując późniejszego przesłuchania. Około trzynastej panował stosunkowo największy ruch, jeśli wtedy Dekker wyszedł… a wrócił w nocy… trasę Paryż-Amsterdam da się przelecieć w cztery godziny…

Meier van Veen przyznał się, że wracał powolutku z krótkiego wypadu do Francji. Taki tam sobie weekendowy wyskok. No dobrze, niech będzie, skoczył do Biarritz, lubi kasyno w Biarritz i nic na to nie może poradzić. Nigdzie się nie zatrzymywał, spędził cały czas w kasynie i w niedzielę rano zaczął wracać. Zmogło go pod sam koniec podróży, poddał się i wynajął pokój w Campanilli pod Rotterdamem, wstyd wyznać, ale nie miał już siły do tego ostatniego, malutkiego kawałeczka drogi, zasypiał na autostradzie. Wziął z baru butelkę wina, zjadł przydziałowe ciasteczka i kropnął się spać. Odjechał nazajutrz wcześnie rano, na śniadaniu był pierwszym gościem.

Zeznanie również sprawdzono.

Zgadzało się, Meier van Veen przyjechał przed osiemnastą, jak na Campanillę to bardzo wczesna pora, kolacji nie jadł, zabrał tylko do pokoju butelkę wina, zamknął się i znikł z ludzkich oczu. Rano rzeczywiście był pierwszy, przepraszał, przeszkadzał przy nakrywaniu stołów, więc mgliście, bo mgliście, ale go zapamiętano. Reszta wynikła z rachunków. Jego samochód cały czas stał na parkingu, trochę krzywo, dzięki czemu rzucał się w oczy, a przechodząca kelnerka dostrzegła przez nie dosuniętą zasłonę butelkę wina opróżnioną w trzech czwartych. Mała lampka paliła się w pokoju. I tyle.

Friedrich de Roos beztrosko stwierdził, że nie wie, gdzie był akurat tego określonego dnia. W zasadzie urlop spędzał na północy, w Norwegii. Ale chyba już wracał, bo tam zaczynały się chłody, i pętał się po rozmaitych miejscowościach, wybrawszy kierunek na południe, do Paryża. Niewątpliwie wstąpił po drodze do własnego domu w Amsterdamie, ale nie był nigdzie poumawiany ściśle, więc nie zwracał uwagi na daty. Rachunki hotelowe powyrzucał, co, jak sądzi, nie czyni z niego przestępcy.

Inspektor Rijkeveegeen poczuł zdecydowany przypływ antypatii do podejrzanego, który dowalił roboty policji i zmusił liczne recepcje hotelowe do poszukiwań w komputerach. Owszem, odnaleziono Friedricha de Roos prawie dokładnie, prawie, bo zgubiły się gdzieś dwie noce, i to w jego drodze powrotnej. Dwie daty wypadły mu z udokumentowanego życiorysu, dziewiętnasty i dwudziesty drugi, zatem właśnie chwile zasadnicze.

Niewiele brakowało, żeby Rijkeveegeen zapudłował Friedricha z samej irytacji, opanował się jednak, bo doskonale wiedział, że głupie pomyłki tylko czyhają na to, żeby je ktoś popełnił. Nie zamierzał być tym kimś.

I zaraz potem samemu sobie złożył gratulacje, dotarły do niego bowiem nowe wieści od naocznego świadka.

* * *

Komunikatem, że podobno za Ewą Thompkins latają wszystkie psy, Martusia zdenerwowała się do szaleństwa.

– To jak to? – wykrzyknęła z oburzeniem. – Wyobrażasz sobie, że mój też…?!

– Ja sobie nic nie wyobrażam – odparłam zimno i bezlitośnie. – Ale tak słyszałam od Jadzi Gąsowskiej i policja potwierdza. Porzucają swoje panie i panów i lecą do Ewy. Więc jeśli nie chcesz, żeby ona tam przyjechała i poderwała twojego psa…

Doping zadziałał. Martusia sprężyła się w sobie i przygniotła Małgę Kuźmińską, która rzuciła się na szkolne koleżanki niczym rozżarta harpia. Podpowiedziałam im dodatkowe pytanie, chytrze podpuszczona przez Roberta Górskiego, który pozwalał sobie na karygodne posunięcia, korzystając z faktu, że, bądź co bądź, to nie jego śledztwo. Wbrew wszelkim przepisom włączał w sprawę osoby postronne i wyjawiał tajemnice służbowe.

Nazwiska podejrzanych musiałam przeliterować, a i to Bóg raczy wiedzieć, jak je Martusia odczytała, a Małga powtórzyła, ale rezultaty były rewelacyjne. Martusia wystrzeliła emocjami.

– No więc słuchaj, ta ze Stuttgartu nazywa się Natalia Sterner, ona poszła za Niemca, i mieszka… zaraz… przy takiej ulicy…

– Lepiej to napisz i przyślij mi faksem od Jolki – poradziłam.

– Może masz rację, napiszę. Ręcznie, bo tu są te różne umlauty. No i ona, ta Natalia, zna osobiście jednego, tego, czekaj, Dekkera de coś tam na samo h. To znaczy jej maż zna, bo jakieś komplikacje z ubezpieczeniami mieli, rozwalił im się cały transport samochodów, w katastrofie, same mercedesy, i ten Dekker tam był, on jest od ubezpieczeń, poznali się wszyscy razem i prawie zaprzyjaźnili. Możliwe, że ona z nim kręci, Natalia z Dekkerem, bo jej się wyrwało, że szatan, nie kogut…

– Skąd to wszystko tak od razu wiesz…?

– Przy mnie Małga do niej dzwoniła, nie żadne tam esemesy i małpie poczty, tylko twoją metodą, zwyczajnie, przez telefon. Wieczorem, więc taniej. Pogadały sobie od serca i samo im wyszło. Ale o Ewie Thompkins przysięga, że Dekkerowi nie mówiła, nie mogła mówić, bo od czerwca go na oczy nie widziała. Ale mówiła jednej takiej przyjaciółce, Hilda Markwart się nazywa, tyle że bez nazwisk, bo zapomniała, jak się nazywa Ewa Thompkins, a komu mogła nakablować Hilda, to już nie wie…

– Adres Hildy masz?

– O Boże! Czy ja mam ci przepisać całą książkę telefoniczną Stuttgartu?! Hilda też ze Stuttgartu!

Odpuściłam jej Hildę.

– No dobrze, jakoś ją tam znajdą, niech się martwi Ryjek-Wagon. Tych pozostałych Natalia nie zna?

– Nie, żadnego. Zna rozmaitych, ale więcej Holendrów akurat nie.

– To teraz ta z turystyki. Ona co?

– No właśnie! – podchwyciła żywo Martusia. – Ta od turystyki, Malwina Dwernik, ona z Warszawy, mogłabyś ją sama łapać…

– Puknij się – poprosiłam energicznie. – Pójdę do obcej facetki i zacznę ją wypytywać o intymne konwersacje…

– A ja mogę?

– Ty musisz. Przez psa.

– No wiesz…! Ale i tak nie pójdziesz, bo ona w tej chwili jest w Egipcie.

– Ale wróci?

– Do tej pory zawsze wracała, więc chyba wróci. Ale Małga zdobyła jej komórkę i zadzwoniła z rozpędu…

– To po cholerę ja bym ją miała łapać?

– Bo dosyć krótko rozmawiały. Ale, wyobraź sobie, ona zna tego Fryderyka de Ros!

– On jest przez dwa o – poprawiłam, chociaż też poczułam się przejęta.

– No jest – zgodziła się Martusia ze skruchą – ale ja nie wiem, jak się czyta dwa o po holendersku. Innych nie zna, ale z Fryderykiem się spotyka przy każdej okazji! O Ewie możliwe, że mówiła, nie pamięta, a teraz nie ma czasu. Więc szczegółów nie znamy.

– Jestem pewna, że mówiła, tylko pytanie komu, Fryderykowi czy komuś innemu. Masz rację, trzeba ją będzie łapać. Dawaj jej adres…

W pół godziny później wszystkie te informacje, poprzez Roberta Górskiego, dotarły do inspektora Rijkeveegeena.

* * *

Soames Unger zaczął się nieco denerwować. Wygospodarował sobie czas na załatwienie tej irytującej sprawy i coś mu zaczęło kuleć. Zmora była w Warszawie, tak wynikało z telefonów, dlaczego zatem nie wracała do domu? W kilku punktach obserwacyjnych spędził okrągłą dobę i nie zobaczył jej ani razu, gorzej, nie dostrzegł także jej samochodu. Mogła go trzymać w jakimś garażu, ale gdzie, do diabła, podziewała się sama, skoro nie było jej w domu? Dzwonił do drzwi w postaci, której nie dałaby rady rozpoznać, nikt nie otwierał, puste mieszkanie, co to miało oznaczać?

Wchodził tam facet, nawet dwóch różnych facetów, widział ich na balkonie, każdego oddzielnie, widział światło w oknach, a obrzydłej suki ani śladu. Sprawdził skrzynkę listową, zgadzało się, przychodziła do niej korespondencja, wpatrzony w oświetlone okna zadzwonił pod domowy numer, jeden z owych dwóch facetów odebrał, powiedział, że jej chwilowo nie ma i nie wie kiedy będzie, ale owszem, jest w Warszawie, po czym znów podał numer komórki. Soames Unger zadzwonił na komórkę i zaryzykował dłuższą rozmowę.

Ma przesyłkę z DHL i kiedy może dostarczyć, czy pani jest w domu…

Nie, pani nie ma w domu, jest na mieście, ale będzie jutro rano. Co najmniej do południa. Ewentualnie wieczorem, bo dziś jej nie ma, ale jutro będzie.

Udzieliłam jakiemuś obcemu facetowi tej kłamliwej informacji i wyłączyłam komórkę. Nie musiałam koniecznie przyznawać się, że właśnie siedzę w kasynie.

Nic podobnego, Soames Unger sprawdził, nie wróciła ani wieczorem, ani w nocy i rano jej nadal nie było. Zaraz, komórka…

Nie darmo elektronikę miał w małym palcu. Zły na siebie, że nie uczynił tego wcześniej, błyskawicznie dotarł do właściciela komórki i okazało się, że jest to jakaś Małgorzata Konopacka, zamieszkała całkiem gdzie indziej, na Czerniakowskiej.

Zatem pełny kamuflaż. Zmora się ukrywa? W tym kraju nie ma programu ochrony świadków, ukrywa się we własnym zakresie, na wszelki wypadek? Ale gdzieś przecież, do pioruna, mieszkać musi, hotele mu odpadły, też sprawdził, może właśnie u tej Małgorzaty Konopackiej…?

* * *

Brzęknął gong u furtki, podkradłam się pod drzwi bez mała na czworakach i ostrożnie spojrzałam przez szybę. Tadzio, chwałaż Bogu! Wyprostowałam się i nacisnęłam prztyczek.

– Cześć, Tadziu – powiedziałam z ulgą, otwierając drzwi. – Zatrzaśnij furtkę za sobą, bo się okropnie boję.

Tadzio zdziwił się i zainteresował ogromnie.

– Czego się pani boi? Pierwszy raz coś podobnego słyszę.

– Tych od drewna i tych od ziemi. Już kupiłam wszystko, drewno do kominka, ziemię i korę, i nawet krowiak, sam widzisz, pomyliły mi się worki i mam dodatkowe obawy, że znów rozsypię krowiak po wierzchu i będzie śmierdziało w całej dzielnicy. Sięgnij po piwko, ja tu mam szklanki.

Usiedliśmy w salonie.

– Nic nie rozumiem – wyznał Tadzio. – To przez ten krowiak boi się pani furtki?

– Nie, przez ludzi. Dzień w dzień przyjeżdżają następni i pchają mi towar. Nie mam już siły im odmawiać i tłumaczyć, że lada chwila musiałabym chyba spać na tej ziemi i drewnie, cały dom mam zapchany z garażem włącznie. A oni się upierają. No więc zaczęłam się przed nimi ukrywać i udawać, że mnie nie ma, bo przez te protesty tylko sobie wrogów narobię. Ziemi jeszcze się trochę rozsypie, kora też pójdzie, ale drewna w żaden sposób nie spalę, skoro wyjeżdżam.

– Do Piasków pani jedzie?

– Do Piasków. Listopad to piękny miesiąc nad morzem, a może bursztyn podejdzie…? Poza tym, może bym tak mogła popracować trochę w spokoju?

Tadzio wydawał się jakiś zakłopotany.

– No tak. A tu ciągle coś… No, głupia sprawa i sam nie wiem, jak pani powiedzieć…

– A co się stało?

Tadzio westchnął i napił się piwa.

– Nie wiem, czy to szwagier, czy ja, czy jakiś głupi chuligan…? No już powiem, trudno. Zginęła pani korespondencja.

Zdziwiłam się.

– Jak to? Cała? Jak zginęła?

– Ze skrzynki. Wie pani, ciągle coś przychodzi, ja tak co dwa, trzy dni wyjmuję, ostatnio coś tam było, szwagier widział, ale do pracy leciał, więc zostawił, a jak wczoraj wieczorem przyszedłem, pusto. A musiało być. I diabli to wzięli, nie wiem jak i dlaczego. Skrzynka zamknięta, a nikt inny nie ma kluczyka, tylko szwagier i ja. To co wcześniejsze, to jest, o, proszę. A ostatnie zginęło.

Przejrzałam plik, który położył na stole, normalka, zaproszenia, zawiadomienia bankowe, jakieś tam inne dyrdymały, dwa listy od obcych osób. Nic tajemniczego, zaginiona reszta bez wątpienia wyglądała podobnie. Ktoś chciał się dowiedzieć, ile pieniędzy mam na koncie? Akurat miałam bardzo mało, niech mu będzie na zdrowie.

Wzruszyłam ramionami.

– Nie masz się czym przejmować, chociaż głupio. Ale może zmień zamek?

– Też już o tym pomyślałem i zmienię. Tyle że dla takiego, co się chce włamać, zamek to małe piwo, ale tu się nikt nie włamał, nic nie uszkodzone, no, skrzynka listowa to nie skarbiec, byle czym otworzy. Pierwszy raz coś podobnego się zdarzyło.

Zastanawiałam się przez chwilę.

– Nie widzę wytłumaczenia. Chyba że wyjątkowo ktoś wysłał coś, list na przykład, i doszedł do wniosku, że się strasznie wygłupił… ja wiem? Oświadczył mi się albo co… I czatował na listonosza, żeby to wycofać. Ukradł ze skrzynki.

– Ale to by chyba ukradł tylko swój list, a nie całą resztę?

– Może się śpieszył. Nie zgadnę, pies go trącał.

– A może to ten, co się ciągle o panią pyta?

– Jaki ten…?

– No ten, z wadą wymowy. Już ze cztery razy dzwonił, gdzie pani jest i tak dalej. Dałem mu komórkę, nie dzwonił do pani?

– Nie wiem. W każdym razie nie dzwonił nikt z wadą wymowy. Ale mogłam nie zwrócić uwagi, bo jak ktoś dzwoni i mówi do mnie „Zygmunt…?”, nie rozpamiętuję takich rzeczy, mówię, że nie Zygmunt i cześć. Albo „poproszę Bożenkę”, a skąd ja mu wezmę Bożenkę…?

– To co mam mówić, jak znów zadzwoni?

– Najlepiej daj mu numer pana Tadeusza. Mam w końcu plenipotenta czy nie?

Ledwo Tadzio wyszedł, pojawił się Górski. Ściśle biorąc, minęli się w furtce, dzięki czemu nie musiałam zakradać się na czworakach do własnego przedpokoju.

Znów usiedliśmy w salonie, z tym że Górskiemu czym prędzej dostarczyłam herbaty.

No i dowiedziałam się o rezultatach babskiego gadania.

Inspektor Rijkeveegeen okazał się, mimo wszystko, lepszy niż Małga Kuźmińska, być może dysponował szerszym zakresem wiedzy. W mgnieniu oka połapał wszystkie dziewczyny, z Malwiną Dwernik w Egipcie włącznie. Zdaje się, że przesłuchanie jej zostało przeprowadzone w samolocie.

Efekty wszystkich rozmów dobiły go ostatecznie. Jak miał trzech podejrzanych, tak mu tych trzech podejrzanych pozostało, bo każdy z nich dowiedział się o samochodzie Ewy Thompkins w garażu Marcela Lapointe od jakiejś blisko zaprzyjaźnionej damy. Mogli, oczywiście, nie zwracać uwagi na głupie plotki, ale zwracania albo niezwracania uwagi nie ma sposobu udowodnić. Niemniej jednak Friedrich de Roos zachwiał się na swoim pierwszym miejscu, ponieważ w parze z mecenasem Meierem van Veen wystąpiła drobna komplikacja.

Otóż Natalia Sterner, szkolna koleżanka Małgi Kuźmińskiej, żadnego van Veena nie znała, znała za to Gerharda Thorna, czarującego Szweda. Natalia Sterner, za panieńskich czasów Gomorek, już w szkolnych czasach miała na swoim punkcie lekkiego hopla. Kto jej to wmówił i kiedy, nie wiadomo, ale żyła w przeświadczeniu, że jako kobieta, nie prezentuje sobą nic interesującego. Nikt jej nigdy nie będzie chciał, nikt na nią nie poleci, w nikim nie wzbudzi żadnych pożądań ani w ogóle myśli erotycznych. Dręczyła się tym i gryzła przez całe lata, co nie miało najmniejszego sensu, bo była bardzo ładną dziewczyną. Tyle że może nieco sztywną, trochę nieśmiałą, pełną rezerwy, która dość wyraźnie odbijała od ogólnej agresywności i drapieżności płci pięknej.

Małżonek, pan Sterner, posiadał temperament przeciętny, daleki od, powiedzmy, hiszpańskiego ognia, i obsesji młodej żony nie ukrócił. Znalazł się za to ktoś tam…

Kolejnych adoratorów, dziko lecących na Natalię, nie byłam w stanie zapamiętać. Oszołomiona nagle powodzeniem, jęła utwierdzać się w wierze we własną atrakcyjność, domagając się, rzecz jasna, potwierdzenia jej czynem. Wykazała dość taktu i umiaru, żeby nie zyskać opinii nimfomanki, ale subtelnie odpracowała tych gachów zatrzęsienie. Sumiennie sprawdzała, co też w nich budzi.

Wśród tego grona znalazł się Gerhard Thorn, zakotwiczony przy niej na dłużej. Przyjeżdżał, bywał, spotykali się, oprócz upodobania łóżkowego zakwitła między nimi przyjaźń, no i teraz ujawniło się coś dziwnego. Wszystkie przesłuchiwane osoby Rijkeveegeen twardo uszczęśliwiał wizerunkami znajomych Neeltje, Natalię Sterner również i oto, ujrzawszy oblicze mecenasa Meiera van Veen, bez namysłu wykrzyknęła, że to przecież właśnie on! Gerhard Thorn!

Z czego wynikło, że Meier van Veen istnieje w dwóch osobach. Na liście podejrzanych niemal przebił Friedricha.

Inspektor Rijkeveegeen działał spokojnie, bez wulkanicznych wybuchów, najpierw postanowił pogadać z Meierem, a potem ewentualnie doprowadzić do konfrontacji. Już pierwszy punkt programu musiał chwilowo poczekać na realizację, bo mecenasa diabli nosili po świecie w interesach, a Rijkeveegeen nie zamierzał rozsyłać za nim listów gończych. Górski u mnie pił herbatę, inspektor zaś czekał razem ze swoim punktem.

Informacja o rozdwojeniu pana mecenasa zaciekawiła mnie nad wyraz, bo to już był drugi, najpierw Marcel Ewy, teraz adwokat Neeltje, co za urodzaj jakiś…? Tak im tam łatwo o fałszywe dokumenty?

Znów wpatrywałam się w podobizny bardziej i mniej podejrzanych z takim natężeniem, że w końcu wszyscy zaczęli mi się wydawać znajomi. Brak twarzy, zapamiętanej z parkingu w Zwolle, irytował mnie i niepokoił, jak oni, do groma ciężkiego, prowadzą to całe śledztwo, skoro tylu różnych nałapali, a tego jednego nie…?!

– Tak samo wygląda, a inaczej się nazywa – powiedziałam, rozdrażniona. – Sobowtór…? Tak samo się nazywa, a inaczej wygląda. Różnie się nazywa i różnie wygląda. To kogo szukacie, agenta o stu twarzach? Kłaki, broda, wąsy… o, tu jeden wąsaty, jeden brodaty, niech zgoli tę brodę!

– Zaraz, zaraz – zainteresował się Górski. – Jak pani powiedziała? Różnie się nazywa i różnie wygląda… To chyba jedyne wytłumaczenie, możliwości plastyczne są obecnie wręcz nieograniczone! Nawet oczy, szkła kontaktowe, już i uszy do niczego, można powiększyć, inaczej ukształtować… no, zmniejszyć się nie da. Może z natury ma nieduże. No, nie zazdroszczę Holendrom!

– Ja też nie. Ale szukają z uporem, niech pan popatrzy, już tyle czasu, przeszło dwa miesiące! A trup tylko jeden, i to nawet nie jakiś tam prezydent, tylko zwykła baba. Co oni tacy gorliwi?

– Szmal – odparł Górski krótko i treściwie. – Duża forsa. Poszkodowani naciskają i nie popuszczą. A pani…?

– Co ja?

– Nikt koło pani nie chodził? Nikt się nie czepiał?

Pokiwałam głową z politowaniem.

– Czepiają się bez przerwy, przyjeżdżają z ziemią i drewnem, ale to normalne o tej porze roku. I nakłaniają mnie do nabycia obrazów i dywanów, do założenia sobie telewizji, nie wiem czego tam jeszcze, i ciężko ich przekonać, że albo mam, albo nie chcę. Ukrywam się przed nimi.

– Bardzo słusznie. Zdaje się, że pani wyjeżdża?

– Jak zwykle. Morski klimat mi potrzebny.

– Niech pani nie rozgłasza, dokąd pani jedzie.

– I tak wszyscy wiedzą. A…! – przypomniałam sobie nagle. – Jakiś pacan ostatnio nęka Tadzia telefonami i uparcie o mnie pyta. Ale to też dosyć normalne… A…! I korespondencję ze skrzynki listowej ktoś podwędził. To już rzadszy wypadek.

Górski przypiął się do telefonów i korespondencji i musiałam mu powtórzyć wszystko, co usłyszałam od Tadzia. Nie skomentował opowieści, tylko westchnął ciężko.

– Cokolwiek dziwnego by się pani przytrafiło, uprzejmie proszę o telefon. Natychmiast. Chociaż, jeśli on zmienia twarz, możliwe, że… Ale nie, lepiej na zimne podmuchać!

Pomyślałam, że lada chwila na bałtyckiej plaży zimne będzie dmuchało na mnie, nie chciało mi się jednak z nim sprzeczać. I tak przecież nie będę padała w objęcia każdemu obcemu chłopu za furtką.

Górski poszedł, zostawiając mi zdjęcia. Przez chwilę był spokój.

Po czym zadzwoniła moja siostrzenica, Małgosia.

– Jesteś w domu? To ja chyba przyjadę, Witek mnie podrzuci, bo ja się nie znam, ale to nie na telefon rozmowa…

Zaniepokoiłam się, ilekroć bowiem ktoś z młodszego pokolenia, z moimi dziećmi na czele, mówił: „Muszę z tobą poważnie porozmawiać” dreszcze mi po plecach latały. Moje dzieci zresztą twierdziły, że mają ten sam objaw, o ile straszne słowa wypowie mamunia. Małgosia wprawdzie nie była moją córką, ale dość ściśle należała do rodziny.

Mogłam otworzyć furtkę bez skradania się, bo samochód Witka, mimo panujących już wokół ciemności, rzucał się w oczy.

– Nic się nie stało – uspokoiła mnie na wstępie, zanim jeszcze zdążyła wejść w głąb domu i usiąść – tylko jakaś głupota mi się nie podoba. Witek też nie wie, o co chodzi, więc niech siedzi i słucha.

– Niech siedzi – zgodziłam się. – Może mu dać piwa albo whisky? Potem dzieci mogą po was przyjechać.

Witek powiedział, że woli kawę, a gdzie są jego dzieci, nie ma pojęcia. Pracowita młodzież nie dysponuje nadmiarem czasu. Dla Małgosi i siebie wyciągnęłam wino, pewna, że coś nam będzie potrzebne dla podtrzymania ducha.

– Jakiś facet przyszedł – oznajmiła Małgosia, wyraźnie zniesmaczona. – Taki starszawy, siwy, ale na chodzie. Nawet sympatyczny. Przedtem dzwonił, mówił, że ma kłopoty z telefonami, coś mu nie gra z komórką, mętnie mówił, to znaczy, może on dobrze mówił, tylko mnie się mętnie zrozumiało. Tak mi się jakoś wydało, że on ma na myśli twoją komórkę, ona jest na mnie, więc może mu się pomyliłaś ze mną. Albo ja z tobą.

– Też mętnie mówisz – skrytykowałam. – Skąd wiedział, że ona na ciebie? Znaleźć człowieka po numerze komórki, to wcale nie jest takie łatwe.

– Jak dla kogo – mruknął Witek i poszedł do kuchni robić sobie kawę, bo czajnik już bełkotał.

– Wracaj! – wrzasnęła Małgosia. – Potem powiesz, że połowy nie słyszałeś!

– To poczekaj z gadaniem, aż sobie zrobię napój.

Poparłam go, spojrzawszy przypadkiem na drzwi tarasowe, gdzie już siedział wał futrzany.

– Możemy poczekać, dajmy jeść tym cholerom, popatrz, już czekają jak wyrzut sumienia. Chyba są wszystkie, przed zimą więcej żrą.

Równocześnie koty dostały kolację i wrócił do stołu Witek z kawą.

– No dobrze, po kolei – zarządziłam. – Nadawaj.

– Po kolei to było tak – zaczęła Małgosia – że zadzwonił facet na domowy i powiedział, że ma numer komórki, ale myślał, że to twoja komórka, a tu się okazuje, że moja. Chce się z tobą dogadać i nie może, bo ta komórka coś nawala…

– Nawala – przyznałam.

– To ta felerna? – zainteresował się Witek.

– Ta. Mówiłam, że zły egzemplarz! Niefartowna. Może zmienimy jeszcze raz?

– Nie pamiętam, jak tam jest z gwarancją…

– Można sprawdzić, o ile wiesz, gdzie ona leży…

– To nie teraz – ucięła energicznie Małgosia. – Później sobie będziecie szukać i sprawdzać. On w ogóle był grzeczny i bardzo przepraszał, taki zmartwiony, pytał, czy ja cię znam, wyrwało mi się, że owszem, to moja ciotka…

– A sam się przedstawił?

– Tak, powiedział, jak się nazywa, ale ja zapomniałam, nie zapisałam sobie. Skądś tam przyjechał, z Niemiec, z Austrii albo z Australii…

– Geograficznie dosyć odległe – zauważył delikatnie Witek.

– Ale ja nie zwróciłam uwagi, bo jeszcze nie wiedziałam, że to może być ważne!

– Prędzej Australia niż Austria, bo tam mi zginęły zaprzyjaźnione osoby – wtrąciłam. – W Austrii dopiero co byłam, niedawno. I co?

– I czy on może wpaść, żeby wyjaśnić, bardzo przeprasza i tak dalej. No to niech wpada, zgodziłam się i za pół godziny już był. Znów się przedstawił, ale to już jak zwykle, mamrocząc, zdaje się, że Stefan, nie wiem, Obelga…? Olaboga…? Obladro…? Obliga…? No nie wiem, skojarzyło mi się z obleganiem twierdzy.

– Takiego nie znam – powiedziałam stanowczo.

– Nie szkodzi. I kiedy cię może zastać. Powiedziałam, że nie bywasz u mnie, bo tu są schody bez windy. No to gdzie bywasz albo czy masz jeszcze jakiś telefon, który działa. Zełgałam, że nie, na wszelki wypadek, bo to nowe osiedle i jeszcze tam nie ma telefonów. No to zaczął się dziwić, że jak to, nie na Dolnej…?

– Aaaaa…! – wykrzyknęłam w olśnieniu, bo kryminalna część mojego umysłu ruszyła nagle pełną parą.

Małgosia i Witek zaciekawili się natychmiast. Zaczęłam myśleć na głos, z wielką uciechą tworząc sensacyjną powieść.

– To ten złoczyńca. No i proszę, Górski ma rację, chce mnie kropnąć, po Dolnej lata, korespondencję ze skrzynki kradnie, dzwoni jak dziki i ciągle pyta, gdzie ja jestem. Po samochodzie do mnie trafił, a on jest zarejestrowany na stary adres, po komórce do Małgosi, a listy do mnie przychodzą i wszystko mu się zgadza. Z wyjątkiem osoby, łaska boska, że wcale tam nie bywam. Ciekawe, jak dalej będzie szukał, hej, jak tu jechaliście, nikt was nie śledził? Jeśli nie, to kretyn, powinien był, bo niby jak inaczej swojej ofiary dopadnie…?

Małgosia i Witek patrzyli na mnie, jakbym znienacka zwariowała.

– Ty to piszesz? – spytała Małgosia podejrzliwie.

– Nie, to się dzieje w naturze – odparłam, wciąż radośnie, ale moja uciecha nieco sklęsła. – E, nie, chyba nie, to byłoby zbyt piękne… Siwy i w sile wieku… To jednak nie ten, może on i rzeczywiście z Australii…

– A można wiedzieć, dlaczego chciałby cię kropnąć? – zainteresował się Witek ostrożnie.

– Bo go widziałam. A, prawda, wy nic nie wiecie… Coś podobnego, w ogóle wam o tym nie opowiedziałam, zlekceważyłam może trochę i wyleciało mi z głowy. To wam powiem, cała polka, trupa mi zaparkował pod nosem…

Zważywszy, iż trup pod nosem stanowił temat nie do odrzucenia, swobodnie i bez przeszkód wyjawiłam im wszystko. W połowie gadania przyszło mi do głowy, że może będą mieli jakieś twórcze wnioski, które się do czegoś przydadzą.

Z twórczych wniosków wynikło właściwie tylko jedno, mianowicie, że mam pamiętać o włączaniu alarmu. Zgodziłam się na to niechętnie, bo włączony alarm głównie straszył mnie, zapominałam o nim właziłam tam, gdzie nie należało, i dzikie wycie przyprawiało mnie o palpitacje, ale Małgosia z Witkiem uparli się i wymogli na mnie obietnicę.

– A co do jechania za nami – dodał Witek – to raczej wątpię, bo jechałem od tyłu, tak jak ty nie lubisz…

– Po tych zaułkach i wywijasach?

– …a za nami chyba nikogo nie było. Tam mały ruch. W dodatku jakimś dźwigiem manewrowali, musiałem przeczekać, dali mi drogę i znów wyjechali na środek, więc ten ktoś za mną też by musiał przeczekać.

– A potem już cię nie znalazł. Bardzo dobrze. Teraz powinien śledzić Małgosię. A ja i tak wyjeżdżam w przyszłym tygodniu, więc niech sobie śledzi do upojenia.

– W końcu trafi tutaj – ostrzegła Małgosia.

– Niech trafia. Też mnie nie będzie. Później wynajmiemy kogoś, kto się na niego zaczai i z głowy. Ale martwię się trochę, bo siwy mi nie pasuje.

Małgosia oglądała zostawione przez Górskiego podobizny podejrzanych.

– Mnie też, z tych tutaj, żaden nie pasuje. Może on jednak z Australii? Nie chcesz się z nim skontaktować?

– Jeśli z Australii, to chcę. Gdyby jeszcze dzwonił albo przylazł, niech zostawi swój telefon i niech wyraźnie poda imię i nazwisko. Umówię się z nim podstępnie, jakoś tak, żeby go wszyscy obejrzeli. Musiałby upaść na głowę, żeby mnie zabijać publicznie.

– Zabije cię ukradkiem, jeśli już raz cię dopadnie – zaopiniowała Małgosia, podnosząc się z fotela. – O ile, oczywiście, ma takie głupie chęci. I wszyscy będziemy milczeć jak grób na temat tego, gdzie jesteś.

– Przeciwnie – zaprotestował Witek i również się podniósł. – Będziemy rozgłaszać, że pojechałaś, ja wiem…? Do Bułgarii na przykład. Nad morze. Prędzej uwierzy, że pojechałaś nad morze do Bułgarii albo do Grecji niż nad Bałtyk. Zaraz od jutra zacznę to mówić każdemu, kto mi pod rękę wpadnie.

Po namyśle pochwaliłyśmy pomysł i obydwoje poszli, nieco zatroskani.

* * *

Soamesa Ungera o mało szlag nie trafił. Cały tydzień, razem wziąwszy, zmarnował na poszukiwanie ohydnej starej prukwy w niewłaściwych miejscach, a w dodatku musiał ujawnić jedno ze swoich wcieleń. Niemiecki lekarz pediatra już mu przepadł, pozostało ostatnie, jak długo się utrzyma? I żebyż tylko, także ów zaplanowany nieszczęśliwy wypadek należało przemyśleć na nowo i skorygować, chociaż wzmianka o jakimś nowym osiedlu stwarzała pewne nadzieje. Możliwe, że i tam panuje przydatny chaos budowlany i samo sedno rzeczy pozostanie bez zmian…

Siostrzenica. Ta jakaś Małgorzata Konopacka. Nie wyparła się ciotki, pozostawała z nią chyba w dobrych stosunkach, skoro tamta zaraza posługiwała się jej telefonem. Widywały się zapewne, trudno, trzeba było poświęcić trochę czasu i dopilnować, wyłapać spotkanie, a może nawet wizytę. Pierwszą próbę diabli wzięli, taksówka z głupią dziewuchą znikła mu z oczu na jakichś cholernie krętych, wąskich, pogmatwanych uliczkach, a na kolejne próby zabrakło czasu. Znów musiał wracać, na żaden dłuższy urlop nie mógł sobie pozwolić, ponowny przyjazd okazywał się niezbędny. Pociechą była myśl, że znalazł osobę, która z pewnością powinna doprowadzić go do upragnionej zwierzyny.

Rzecz jasna, o tym, iż ową taksówkę prowadził Witek Konopacki, rodzony mąż Małgorzaty, nie miał najmniejszego pojęcia…

* * *

Inspektor Rijkeveegeen z kolei nie miał najmniejszego pojęcia o zamiarach, potrzebach i ostatecznym celu poszukiwanego zabójcy. Owszem, zdawał sobie sprawę, że jedynego naocznego świadka facet powinien się bać, ale naoczny świadek musiałby go zobaczyć. Tymczasem nieszczęsny naoczny świadek naoglądał się wizerunków rozmaitych gąb do diabła i trochę i nie rozpoznał nikogo, zatem doskonała nieuchwytność przestępcy zdecydowanie mogła zmniejszać jego obawy. Inspektorowi nawet w głowie nie zaświtało, bo niby dlaczego miałoby zaświtać, że bez pozbycia się świadka przestępca w żaden sposób nie może wrócić do własnej, starannie przygotowanej postaci.

Ponadto nic nie wiedział o postaci, aczkolwiek jakiś podstępny kamuflaż wręcz walił po oczach. Przyjmował możliwość, że wśród wszystkich, bardziej czy mniej podejrzanych, sprawcy nie ma wcale, jest on jakąś tajemniczą istotą, kryjącą się w cieniu, nie znaną nikomu, ale było to mało prawdopodobne. Z pewnością istniał w pobliżu, pętał się wokół Neeltje i tylko po prostu odmiennie wyglądał.

Polskie gliny miały rację, charakteryzacją, maskami, tworzywem sztucznym, można osiągnąć istne cuda. Rijkeveegeen poświęcił się, chociaż raczej poświęcił nie tyle siebie, ile pieniądze, i od własnej żony zażądał przeistoczenia się w cokolwiek innego. Zważywszy, iż małżonka liczyła sobie trzydzieści osiem wiosen, wahał się, co powinna z siebie zrobić, nastolatkę czy staruszkę, aż w końcu wybór zostawił jej, czym istotę płci żeńskiej wprawił zgoła w euforię.

Po czym sam jej nie poznał.

Żona, mająca w sobie trochę francuskiej krwi, uznała, że spadła na nią jedyna okazja w życiu i zrobiła z tego wielkie halo. Do dyspozycji miała wszelkie branże i wszelkich fachowców, poświęciła zadaniu dwie pełne doby, uprzedziwszy przedtem męża, że w gospodarstwie zastąpi ją wynajęta pomoc, i oto wróciwszy wieczorem do domu, Rijkeveegeen na progu własnej kuchni ujrzał obcą mu osobę, starszą od jego matki o dobrą dychę, z silną nadwagą, z krogulczym nosem, pomarszczoną, z zaciśniętymi usteczkami, o wyrazie twarzy godnym złośliwej strzygi, bezrzęsą i dość nieruchawą. Osoba zdarła z niego płaszcz i powiesiła na wieszaku. Gosposia, rany boskie…! Jak jego żona mogła zaangażować coś podobnego…?!

Jednakże chciał być grzeczny, powiedział zatem „dobry wieczór” i spytał, czy jest pani. Strzyga kiwnęła siwym łbem, co zapewne miało oznaczać, że owszem, pani jest. Rijkeveegeen ruszył dalej i obszedł całe mieszkanie w poszukiwaniu żony bez żadnego rezultatu, łazienki, sypialnie, jadalnia, gabinet, wszystko stało otworem, ale jego żony nigdzie nie było. W dodatku strzyga chodziła za nim krok w krok, przyglądając mu się natrętnie.

Inspektor wreszcie nie wytrzymał.

– Czy mógłbym dostać filiżankę kawy? – spytał uprzejmie, acz zimno, zatrzymując się w swoim gabinecie.

– Mógłbyś – odparła strzyga głosem jego żony. – Zaraz ci przyniosę. Naprawdę mnie nie poznałeś?

Rijkeveegeen o mało trupem nie padł i nie uwierzył ani głosowi, ani strzydze, ani sobie samemu. Widząc efekt osiągniętej przemiany, małżonka czym prędzej jęła zdzierać z siebie warstwy zewnętrzne, co przywróciło mężowi przytomność umysłu.

– Nie!!! – wrzasnął gorączkowo i chwycił ją za rękę. – Zdjęcie! Ja ci muszę zrobić zdjęcie!!!

Uwieczniwszy strzygę na wszelkie dostępne mu sposoby, z szalonym zainteresowaniem obserwował jej zdumiewająco szybki powrót do własnej postaci. Zaniepokojona jego reakcją, a zarazem mocno rozśmieszona, małżonka w błyskawicznym tempie pozbyła się foliowej maski z twarzy, siwej peruki z głowy, mazidła z rąk i olbrzymich płatów gumy piankowej z całej figury, dodających jej dobre sześćdziesiąt kilogramów. Zostało jeszcze trochę zwałów na nogach, odwijała je już wolniej.

– Każdy policjant w zasadzie jest uodporniony na wstrząsy – powiedział Rijkeveegeen, oddychając głęboko. – Ale przez coś takiego można umrzeć na serce. Gdzie dzieci? Widziały cię?

– Właśnie nie. Wolałam się im nie pokazywać. Załatwiłam, żeby przenocowały u babci…

Właściwie inspektorowi wystarczyłby ten jeden pokaz odmiany powierzchowności, ale żona nie popuściła. Doskonale zdawała sobie sprawę z wrażenia, jakie swoją urodą wywarła, i wcale nie miała ochoty zostawiać mężowi w oczach takiego widoku. Dzięki czemu dostarczyła dużego przeżycia szerszemu gronu osób.

Do komendy policji, gdzie o poranku Rijkeveegeen miał zwykłe, codzienne spotkanko u zwierzchnika, wdarła się rozhisteryzowana jednostka płci żeńskiej, żądająca natychmiastowego kontaktu zarówno z inspektorem, jak i z jego szefem. A najlepiej z całym personelem komendy. Zostałaby z pewnością utemperowana, gdyby nie to, że za dużo wiedziała, znała nazwiska i stopnie służbowe, numery pokoi i przeznaczenie pomieszczeń, nawet wyposażenie wnętrz, w dodatku upierała się, że idzie o sprawę życia i śmierci, i ten, kto jej nie wpuści, poniesie konsekwencje po prostu straszliwe. Aspirant, konferujący z nią przy wejściu, na wszelki wypadek wolał doprowadzić ją do szefa, zrzuciwszy na strażnika obowiązek uprzedzenia go telefonicznie.

Zgromadzone w gabinecie kilka osób usłyszało zatem, że Wendel prowadzi do nich jakąś dziewczynę, potwornie zdenerwowaną. Nie, skąd, nie kurwa, przeciwnie, duża klasa, może studentka z bogatej rodziny…

Zanim strażnik zdołał się wytłumaczyć z nieznajomości jej nazwiska, aspirant z petentką wkroczyli do gabinetu. Ciemnowłosa piękność, na oko dwudziestoletnia, szarooka i dość blada, o kształtach nader wdzięcznych, zatrzymała się przy drzwiach i chusteczką delikatnie osuszyła łzy.

– Słucham, o co chodzi? – spytał szef, znacznie mniej cierpko niż zamierzał.

Piękność wskazała chusteczką Rijkeveegeena.

– Ten pan wie – wyszeptała cichutko.

Rijkeveegeen zbaraniał.

– Pierwszy raz w życiu widzę tę panią na oczy – rzekł stanowczo, bo szef skierował na niego surowe spojrzenie. – Pani nazwisko?

Piękność rozejrzała się dookoła pytająco, czym spowodowała ogólny niepokój, bo wszystkim zgodnie błysnęła myśl, że może jest to wypadek amnezji. Facetka zapomniała, jak się nazywa i przyszła po pomoc.

– Może… jakiś dokument… – podsunął niepewnie najbliższy współpracownik Rijkeveegeena, który miliony razy jadał w jego domu kolacje i popijał drinki.

Piękność westchnęła ciężko.

– No i proszę – rzekła głosem, który wszyscy od dawna doskonale znali. – Rijkeveegeen się nazywam. Własny mąż znów mnie nie poznał po piętnastu latach małżeństwa. Młodziej wyglądam, co? Jak chcecie, mogę się zaraz rozebrać, mam na myśli, zdjąć to maskowanie, chętnie to zrobię, bo mnie gorset ściska…

Zważywszy, iż omawiana była właśnie sprawa wyglądu zewnętrznego sprawcy i przydatności naocznego świadka, wyjaśnienie zostało powszechnie zrozumiane, ale i tak przez dłuższą chwilę nikt nie był w stanie wydać z siebie głosu. W każdym razie, bez względu na powodzenie eksperymentu, inspektorowa osiągnęła swój cel, zatarła w pamięci męża wiedźmowatą strzygę i pozostawiła wizję pięknej i młodej kobiety.

Ponadto publiczna niejako prezentacja w komendzie policji okazała się pomysłem znakomitym, bo Rijkeveegeenowi zwrócono koszty. Na co zresztą od początku miał cichą nadzieję.

Nieszczęścia, być może, chodzą parami, powodzenie biega w kratkę.

Kolejna informacja dotarła do inspektora właściwie przypadkowo. Nie szukał usilnie samochodu Neeltje, a jednak go znalazł, sam ten samochód, można powiedzieć, do niego przyszedł.

Z Nunspeet, miejscowości położonej niedaleko Zwolle, służbową drogą nadbiegła wieść o szarym peugeocie, pozostawionym na odludziu, w połowie drogi między Nunspeet a Undel. Odludzie właściwie było nieco wybrakowane, bo w kraju tak gęsto zamieszkanym, jak Holandia, wielkich pustaci raczej brakuje, i polegało na tym, że po śmierci właścicielki jej dom stał nieużywany i czekał na spadkobiercę. Gdzieś tam przy domu zaś stał i czekał szary peugeot.

Obecność pojazdu stwierdził osobiście miejscowy gliniarz, który usłyszał plotkę, krążącą wśród obsługi technicznej stadionu sportowego, jakoby jeden z podrzędnych pracowników znalazł gablotę w dziwnym miejscu. Usłyszawszy, pojechał sprawdzić, po czym na wszelki wypadek, doniósł o znalezisku.

Rijkeveegeen pojawił się w komisariacie wręcz błyskawicznie. Gliniarz już tam na niego czekał, razem udali się do zaniedbanej nieco siedziby nieboszczki. Zgadzało się, tył peugeota wystawał z szopy, bujne zielsko już przywiędło, krzaki straciły liście i tablica rejestracyjna stała się doskonale widoczna.

Był to samochód Neeltje van Wijk, dotychczas lekceważąco traktowany.

Inspektorowi zrobiło się trochę gorąco, natychmiast wezwał swoją ekipę techniczną i zażądał znalazcy, którego bezwzględnie i czym prędzej należało przesłuchać.

I tu pojawiła się zgryzota.

Znalazcą okazał się niejaki Philip Feuillet, zatrudniony na stadionie sportowym, który powinien znajdować się w pracy, w Nunspeet, ale go tam nie było. W ogóle w dniu dzisiejszym do pracy nie przyszedł, co wszystkim wydawało się dość dziwne, bo spóźniał się co prawda notorycznie, ale zdrowie miał żelazne i żadnych zwolnień nigdy nie brał. Nie upijał się także i nie zażywał narkotyków. Mieszkał na wsi z rodzicami i rodzeństwem i z upodobaniem jeździł, na rowerze.

Inspektor wysłał po niego człowieka, ale w domu Philipa także nie było. Matka stwierdziła, że pojechał do pracy.

Jeździł do tej pracy właśnie na rowerze, boczną drogą wśród pól uprawnych, gdzie żaden wielki ruch nie panował i niebezpieczeństwo kraksy raczej nie groziło. Do roboty nie dojechał. Co, u diabła, mogło się z nim stać?

Współpracownicy nie mieli na ten temat żadnych poglądów. Spokojny facet, za dziewczynami nie latał, kręcił się koło paru, chyba niepewny, którą wybrać, ale bez żadnej ognistej przesady, dosyć leniwy i powolny, trochę uparty, bąkał ostatnio coś o samochodzie, że rower rowerem, a jak deszcz leje, dobrze byłoby mieć jakiś dach nad głową. Możliwe, że go ciągnęło do tego bezpańskiego wozu, wypatrzonego u starej Bernardyny nieboszczki.

Tknięty złym przeczuciem Rijkeveegeen wrócił do szopy z samochodem, gdzie jego ekipa już działała, i kazał dokładnie spenetrować teren dookoła. Spenetrowano i nawet nie trzeba było dokładnie. Philip Feuillet znalazł się bardzo blisko, zaraz za szopą, pod starym, rozrośniętym orzechem, którego ogromny konar odłamał się i spadł mu na głowę. Spadł jakoś tak nieszczęśliwie, że złamał mu kark.

Technicy z ekipy trochę kręcili nosami. Żaden konar nie spada tak błyskawicznie, żeby nie dało się spod niego uciec, najpierw trzeszczy, nadłamuje się, potem dopiero leci, a ten cały Feuillet nie był przecież głuchy ani pijany. Nie usłyszał, nie spojrzał…? I w ogóle dlaczego to się złamało, wiatru przecież nie ma…

– Chyba że chwycił, bo chciał wleźć i właśnie spojrzał, jak trzasnęło – zaopiniował jeden. – Schylił głowę, to odruch, rąbnęło go za mocno i cześć. Ciężkie to drewno, chociaż spróchniałe.

– Możliwe – mruknął Rijkeveegeen i kazał zbadać wszelkie ślady dookoła, po czym zwrócił się do gliniarza, który był tam pierwszy. – Nie pilnowałeś tu? Nie zostawiłeś nikogo?

– Nie – wyznał gliniarz, usiłując ukryć lekką urazę, a wyeksponować skruchę. – Nie było czego pilnować, stało jak stało, widać, że dosyć długo, bo pajęczyną zarosło. A on, jak przyjechałem, już tu, zdaje się, leżał.

– O tym lekarz zadecyduje…

Lekarz poparł jego pogląd, konar trafił Philipa o wczesnym poranku, kiedy niewątpliwie jechał do pracy. Dlaczego zboczył i przylazł pod to drzewo?

Inspektorowi nie pozostało nic innego, jak tylko przydusić współpracowników ofiary. Możliwe, że ten Feuillet nie był gadatliwy, ale przecież coś mówił. Skoro napomykał o samochodzie…

Już pierwsza informacja wyjaśniła przyczynę zboczenia z drogi. Zakłopotani nieco kumple wyznali grzech nieboszczyka.

– Bo tam orzech rośnie… – zaczął jeden, urwał i zakłopotał się bardziej, a pozostali kiwnęli głowami.

Orzech istotnie rósł i nawet się nadłamał, ale jego związek z samochodem ofiary wydał się inspektorowi niejasny, nacisnął zatem. Kumple westchnęli i jeden przez drugiego wygłosili usprawiedliwienie.

Nikogo tam nie ma, owoc leci i się marnuje. No to dlaczego trochę nie pozbierać? Sami go namawiali, przyznają się, na nieboszczyka zwalać nie będą, świeże orzechy do roboty przywoził, wszyscy chcieli. Akurat podobno to drzewo koło szopy rośnie, zielsko już zmarniało, i zaraz Philip zobaczył, że ten peugeot ciągle stoi, no to się zdziwił, bo przy nim przyjechał już dawno, tak mówił. Widać było, że nikt go od tamtego czasu nie ruszył, tak mówił. Nie żaden wrak przecież, tak mówił, z tydzień temu najmarniej…

– Zaraz – przerwał w tym miejscu inspektor. – Tydzień temu tam przyjechał? I nie wszyscy razem proszę, po kolei, każdy oddzielnie.

– A skąd – odparł ten, na którego Rijkeveegeen akurat spojrzał. – Już więcej niż dwa miesiące temu i każdy to pamięta, bo to był jedyny raz, kiedy Philip do pracy przyjechał nie spóźniony, tylko o półtorej godziny za wcześnie. Z rowerem coś miał, to rodzina panu inspektorowi najlepiej powie. Natrząsaliśmy się z niego i któryś z nas nawet taką czerwoną kropę na kalendarzu postawił.

Kalendarz został natychmiast obejrzany. Zgadzało się, był to następny dzień po śmierci Neeltje van Wijk.

– To co właściwie było tydzień temu?

– Tydzień temu zaczął o tym gadać. Jak przywiózł orzechy.

– I co mówił? Co widział?

Tu już zaczęły się schody. Kumple zbyt uważnie nie słuchali, każdy zapamiętał tylko trochę. Z tych strzępków inspektorowi ułożyła się następująca historia:

Przed dwoma miesiącami, w drodze do domu, Philipowi z jakiegoś powodu rower nawalił. Szedł piechotą, prowadząc rupiecia. W połowie drogi postanowił odpocząć, bo do długich marszów nie był przyzwyczajony. Nie lubił chodzić, miał platfusa. Usiadł za krzakami, akurat koło domu tej starej, jak jej tam, Bernardyny. Piwo wiózł w torbie, zużył puszeczkę, a możliwe, że dwie, i tam przyjechał jakiś facet mercedesem jak cacko, E 320, ciemnozielonym, tak jakby jechał do Bernardyny, co Philipa zdziwiło, bo Bernardynie wizyty można już było składać tylko na cmentarzu, a nie w domu. Ten dom miał przed nosem, tyle że krzaki nieco zasłaniały i widział mercedesa w dwóch trzecich, bez tyłu. Nawet się zgorszył, bo głupek wjechał w zarośla i mógł podrapać karoserię. Philipa nie zauważył, chociaż tak się jakoś rozejrzał dookoła…

I za jakieś dziesięć, piętnaście minut przyjechał drugi samochód, ten peugeot właśnie, o którym tu jest całe gadanie. Za dom pojechał, znaczy od frontu, gdzie jest wejście, ale tej strony Philip nie widział, bo siedział od tyłu. A facet wysiadł i też tam poleciał. I za chwilę znowu wrócił, z babą, znaczy z jakąś panią, duża była, podobno taka w sobie. Do mercedesa doszli i na tył, coś robili. Bagażnik otworzyli, takie odgłosy się zna, i coś tam jeszcze, jakby co pakowali albo wyciągali, tak Philip mówił. Ale krótko. Zatrzasnęli bagażnik, ona przy mercedesie została, a on sam poszedł znów za dom, znaczy od frontu, niedługo wrócił, wsiadł i odjechali. Philip z ciekawości też tam poszedł, za dom znaczy, bo tam miał ścieżkę na skróty, do jazdy się nie nadaje, ale iść nią można. Myślał, że peugeot na podwórzu stoi, ale nie, więc się rozejrzał, gdzie się podział, no i w szopie tył wypatrzył. Znaczy, pomyślał, że razem pojechali, jeden wóz zostawili i pewno po niego wrócą. I tyle.

Rzecz oczywista, cała opowieść nie poszła tak składnie, jak ją sobie później inspektor ułożył. Czterej kumple Philipa przerywali sobie wzajemnie, przypominali fragmenty, uzupełniali zasłyszane wieści, pilnowali, żeby nie opuścić ani jednego słowa. Starali się z nadludzką wręcz gorliwością, bo czuli się nieswojo przez te cholerne orzechy nieboszczki Bernardyny, pożarte po jej śmierci, przez które w dodatku Philip życie stracił.

– I nic o tym wszystkim wcześniej nie powiedział? – spytał Rijkeveegeen z naganą. – Nikomu nie doniósł?

Kumple zdziwili się szczerze.

A o czym miał donosić? Że jakieś dwie osoby spotkały się pod domem starej Bernardyny i odjechały jednym samochodem, drugi zostawiając, zapewne chwilowo? Żadne dziwo i żadna sensacja.

– A teraz powiedział…?

– To przez te orzechy. Poszedł zbierać i zobaczył, że peugeot ciągle stoi. To mu się takie dziwne wydało.

– No dobrze, a nie mówił przypadkiem, jak ten facet wyglądał?

Kumple zakłopotali się i popatrzyli na siebie.

Nie mówił. O babie to tak, że duża i dosyć gruba, taka krowiasta. Jakoś mu chyba nie pasowała do romantycznej randki. A o facecie…

– Kurtkę miał – wyrwał się nagle jeden. – O kurtce Philip gadał. Czarną, taką od deszczu. One strasznie drogie, te kurtki, każdy by chciał taką mieć. Ale już nic więcej.

Z tym się Rijkeveegeen zgodził w głębi duszy, rzeczywiście, więcej z tych chłopaków nie wyrwie. A może jednak…?

– Słyszał to gadanie ktoś jeszcze? Klienci jacyś albo w ogóle ktoś obcy?

Kumple, jak na komendę, wzruszyli ramionami i znów popatrzyli na siebie.

Każdy mógł słyszeć, ludzie się kręcą, tu ruch duży, myjnia jest, serwis, pompy, a Philip gadał z przejęciem. Pokrzykiwali nawet do siebie i śmieli się, bo od razu tę nadgorliwość mu wypomnieli, półtorej godziny przed czasem, półroczne spóźnienia nadrobił. Natrząsali się, że zakochaną parę podglądał, więcej mu nadokuczali niż sam powiedział, dopiero orzechy ich utemperowały. Czy ktoś zwrócił uwagę, nie wiedzą, ale słyszeć naprawdę mogli wszyscy. O, chociażby pan sierżant, zainteresował się nawet, popytał…

Rijkeveegeen obsługę techniczną uznał za wydojoną dokładnie i postanowił jeszcze pogadać z rodziną Feuilleta, bo może w domu zwierzał się obszerniej.

No i dowiedział się, tyle że całkiem czego innego. W ową niedzielę właśnie młodszy brat bez pytania zabrał rower Philipa, prawie nowy i w pełni sprawny, i zostawił takiego starego rupiecia, który już się rozlatywał. Philip musiał jechać rupieciem, w drodze powrotnej rupieć mu nawalił ostatecznie, łańcuch pękł i dwa ogniwa diabli wzięli, musiał iść piechotą, po czym okazało się, że brat rozwalił i ten nowy rower, więc musiał brata sprać. Na co włączyła się matka, stanęła w obronie młodszego syna i wybuchła z tego ogólna awantura, bo włączył się także i ojciec. Philip nazajutrz nie miał czym jechać do pracy, ojciec musiał go podrzucić swoją furgonetką, a wcale nie miał na to czasu, w rezultacie pojechali bez mała w środku nocy i Philip znalazł się w robocie o półtorej godziny za wcześnie, przez co wszyscy się z niego śmieli. Taki niefart ciężko zapomnieć, Philip jeszcze przez dwa dni pomstował i dlatego wszyscy wszystko tak dokładnie pamiętają.

– A o spotkaniu na drodze nie mówił?

– Jakim spotkaniu? – nastroszyła się podejrzliwie matka.

Reszta rodziny patrzyła nieufnie, choć może z odrobiną zaciekawienia, i wyraźnie było widać, że jednak Philip bratnie dusze znajdował bardziej w pracy niż w domu. Rijkeveegeen dał im spokój.

Gotów był jednak głowę na pniu położyć, że wreszcie znalazł drugiego świadka, który na własne oczy widział Soamesa Ungera. Niestety, świadek stał mu się niedostępny w sposób nieodwołalny.

Mikroślady wokół domu nieboszczki Bernardyny zostały potraktowane poważnie i kazały zwątpić w całkowitą przypadkowość śmierci Philipa Feuillet. Nie sam znajdował się pod tym orzechem. Żywa ludzka istota w rozmaity sposób może ukrywać swoją obecność, nosić chirurgiczne rękawiczki, nie opierać się o nic, nie siadać nigdzie, nie dotykać niczego, ale w żaden sposób nie zdoła fruwać ani nawet unosić się lekko w powietrzu. Musi stąpać po ziemi.

Samochody również jeżdżą po ziemi.

Ślady ludzkich stóp wokół orzecha wykryto i nie były to wyłącznie ślady Philipa. Ekipa techniczna Rijkeveegeena, wyćwiczona przez niego już dawno, miała dość rozumu, żeby najpierw przeprowadzić stosowne badania, a dopiero potem osobiście zadeptać teren. Ktoś tam był równocześnie z Philipem, możliwe, że był i wcześniej, ślady się przeplatały i zachodziły na siebie wzajemnie, nie dość na tym, ktoś trzymał w rękach ten odłamany konar. Mógł to być Philip, oczywiście, chwycił konar, żeby wspiąć się na drzewo, ale kora świadczyła, że chwycił go jakoś dziwnie. Jakby go objął nie w celu uwieszenia się na nim, tylko po to, żeby się nim zamachnąć.

Ślady samochodu też istniały. Ktoś zjechał z szosy na drogę, wiodącą do budynku, potem zawrócił i odjechał. Niestety, przywiędła trawa, zwarzone zielska, liście i ogólny jesienny śmietnik nie pozwoliły nigdzie wyodrębnić ani kawałka protektora. Tyle tylko stwierdzono, że ten wjazd i wyjazd nastąpiły nie dawniej niż dziś nad ranem, bo poprzedniego wieczoru padał deszcz, który zatarłby wszystko.

Gdyby nie szczególna uwaga, jaką Rijkeveegeen kazał poświęcić nieszczęśliwemu wypadkowi, nikt tych mikroskopijnych drobnostek by nie dostrzegł i śmierć Philipa uznano by za jego prywatny niefart.

Rijkeveegeen oddał się dedukcjom…

* * *

– Słuchaj, jesteśmy genialne! – wykrzyknęła Martusia w telefon. – Zalazłyśmy przestępcę! Wiesz już coś o tym?

Porzuciłam komputer i udałam się do salonu, gdzie miałam otwartą butelkę czerwonego wina. Byłam zdania, że przy takim początku dalszy ciąg rozmowy będzie wymagał jakiegoś wsparcia sił duchowych i fizycznych.

– Zależy, o którym mówisz. O tym naszym wspólnym, holenderskim, czy też macie tam nowego, w Krakowie?

– No coś ty? O tym naszym! Popatrz, jaka ty jesteś mądra, a ja pracowita! Kazałaś mi przeszukiwać książki telefoniczne Europy i proszę, mamy rezultat!

– Rozumiem, że dziewczyny na jakiegoś trafiły? Czekaj, nie śpiesz się tak, mów po kolei. Która to…?

– Po kolei, to trzeba zacząć od Małgi Kuźmińskiej. Jedna z tych dwóch zagranicznych, pamiętasz je…? Natalia Sterner, z domu Gomorek…

Czym prędzej sięgnęłam na półeczkę pod stołem, gdzie miałam kartkę ze spisem dziewczyn. Znalazłam ją od razu.

– Ze Stuttgartu?

– Zgadza się, ta ze Stuttgartu. Ryjek-Wagon ją wypytywał, pośrednio, żadnego z tych jego podejrzanych nie znała, ale wtrynił jej zdjęcia i wyobraź sobie, zanim zdążyła się pohamować, wyrwało jej się, że jednego zna. Z tych zdjęć. Od razu jej się strasznie głupio zrobiło, bo to gach, ale już przepadło, musiała się do niego przyznać. I okazało się, że on się zupełnie inaczej nazywa, to wcale nie Holender tylko Szwed, czekaj, mam zapisane… Gerhard Thorn.

– A u Ryjka-Wagona jak się nazywał?

– Czekaj, też mam zapisane… Meier van Veen. Przez dwa e.

– Coś podobnego! – zainteresowałam się gwałtownie. – Ta sama gęba o dwóch nazwiskach?

– I dwóch narodowościach, zwracam ci uwagę. To jeszcze bardziej podejrzane, nie?

– Nawet całkiem podejrzane, tylko czy aby pewne? Może zwyczajne, przypadkowe podobieństwo…

– Ale coś ty! – oburzyła się Martusia. – Własnego gacha by nie rozpoznała? Chociaż owszem, też to biorą pod uwagę i już ją wystraszyli konfrontacją, z tym że, oczywiście, do gachostwa ona się nie przyznała, już taka głupia nie była, ona ma męża i powiedziała, że to wspólny znajomy. Ale ukryć się nie dało i teraz się strasznie martwi, że mu narobiła koło pióra, bo ogólnie ona go nawet lubi, ale męża też lubi, zależy jej na nim i chce go mieć bez żadnych głupich komplikacji. Doskonale pojmowałam te zgryzoty uczuciowe.

– A mąż o tym wie?

– Mąż gówno wie i ona błaga, żeby go nie włączać. Męża, znaczy. Gotowi są iść na ustępstwa i męża zostawić na uboczu. W nerwach cała i pluje strasznie na Małgę Kuźmińską, że ją wrąbała w taki pasztet, a Małga się martwi. Bo rozumiesz chyba, że od nas poszło tam, a stamtąd przyszło z powrotem tu, tą samą drogą, telefoniczną.

– To akurat rozumiem najlepiej. Piękna sprawa, popatrz, zręczniej nam się udało niż holenderskim glinom!

– I to na odległość!

Zreflektowałam się nagle.

– Czekaj, zaraz, fajnie, wrobiłyśmy Meiera i Natalię, tylko co komu z tego? To przecież nie on!

– Jak to, nie on? – rozczarowała się Martusia. – Co nie on?

– Nie on jest mordercą. Nie ten Meier, jakkolwiek by się nazywał. Ja też widziałam jego zdjęcia, nawpatrywałam się w niego do upojenia i nie ma siły. Przy samochodzie z nieboszczką był kto inny, inna gęba. Możliwe, że wykryłyśmy nową aferę, ale tamta, niestety, ciągle zostaje.

Zdezorientowana jakby Martusia milczała chwilę.

– No zaraz, to Meier co? Jakiś zwyczajny hochsztapler? Tam ich tak na kopy lata?

– A u nas to nie? Ale nie martw się, może to po prostu bigamista. W Szwecji ma jedną żonę, w Holandii drugą, w Stuttgarcie gaszycę, a w Paryżu może ze dwie…

– W ogóle to ona go już dawno nie widziała – przerwała mi Martusia wyliczanie podbojów owego Meiera. – I najbardziej się wścieka, że teraz to wyskoczyło, kiedy prawie całkiem przestała z nim sypiać. I nawet jej nie zależy, bo jej się trafił następny, znacznie lepszy. Meier się ostatnio pogorszył i zniemrawiał, może dlatego, że utył, nie żeby bardzo, ale trochę, i jakoś zmiękł w sobie, a takich zmiękłych ona wcale nie chce.

– To czego się w ogóle o niego martwi?

– Bo się z nim przyjaźni. On jej doradzał różne rzeczy i tak dalej, a teraz on się obrazi i ona straci z nim kontakt. No i tak wystawić faceta na strzał…? Głupio, nie?

Przyznałam, że głupio.

– Ale po pierwsze bezwiednie, a po drugie może on się wyłga – dodałam pocieszająco. – Może wcale się z tymi żonami nie żenił, tylko tak je sobie podrywał, na doskok. Przy najbliższej okazji dowiem się od Górskiego, co z tego wynikło, bo Ryjek-Wagon ze wszystkiego mu się zwierza, a Górski mi to powtarza nielegalnie. Nie przejmuj się na razie…

* * *

– Jednego świadka już kropnął – oznajmił złym głosem Górski, zatrzymując się w progu mojej kuchni. – Do odstrzału tylko pani została.

Przelotnie zastanowiłam się, dlaczego wszyscy ciągle wchodzą w głąb mojego domu przez kuchnię, skoro kuchnia jest z boku, a do salonu prowadzi prosta droga. Drzwi zamykać czy jak…? Nie lubię pozamykanych drzwi, wolę otwartą przestrzeń.

Sięgnęłam po butelkę z wodą mineralną i dziadkiem do orzechów odkręciłam kapsel.

– To jednak nie byłam taka osamotniona? – powiedziałam równocześnie z jadowitą słodyczą. – Skąd się wziął ten drugi świadek? I skąd wiadomo, że go zabił? Niech pan idzie dalej, tam wygodniej, a woda się zaraz zagotuje.

Górski posłusznie poszedł dalej, oczywiście przez kuchnię, nie wracając do przedpokoju.

– Widział go wcześniej. To był, ściśle biorąc, pierwszy świadek. Rijkeveegeen dopadł go w parę godzin po śmierci i musiał sobie dedukować z przesłanek, z ludzkiego gadania i z mikrośladów. Chłopak, technik mechanik, nadział się na spotkanie sprawcy z ofiarą, samego zabójstwa nie widział, ale odgłosy wskazywały, że akurat zostało popełnione. Otwieranie i zamykanie bagażnika umiał wyodrębnić, nie przyszło mu jednakże do głowy, że w tym bagażniku znalazły się zwłoki. Ale faceta widział.

Usiadłam na kanapie, dając wodzie te parę minut.

– I co?

– I nic. Słowa o nim nie zdążył powiedzieć, ale przy spotkaniu rozpoznałby go z pewnością. O babie tylko gadał.

– Zaraz. Kiedy on to wszystko mówił, za życia czy po śmierci?

– Za życia. Niestety, nie do inspektora, tylko do kumpli. No dobrze, podam pani wszystkie szczegóły. Musiał tam być z nią chyba umówiony albo co, bo przyjechał mercedesem Ewy Thompkins, a w parę minut po nim przyjechała ofiara swoim własnym peugeotem…

Przez czas, kiedy zapoznawał mnie z najnowszymi odkryciami, woda zdążyła się zagotować, przyniosłam zatem herbatę. Dedukcje Ryjka-Wagona wciąż jeszcze budziły we mnie wątpliwości.

– Po pierwsze, skoro złoczyńca chłopaka nie widział, to skąd wiedział, że go widział? – powiedziałam surowo. – A po drugie, jak stwierdzili zabójstwo? Bo może ten orzech naprawdę sam się złamał? Mnie takie niebezpieczeństwo nie dotyczy, od paru lat już po drzewach nie łażę.

– Istnieje duże prawdopodobieństwo, że usłyszał plotki w tej ich stacji obsługi, czy co to tam jest. Tak jak policjant, policjant też na plotkach się oparł. Holendrzy w zasadzie nie są przesadnie gadatliwi, ale rodowity Holender to tam pracował jeden, właśnie ten zabity. Chociaż też pochodzenia belgijskiego. Pozostali jeszcze lepiej, same narodowości z większym temperamentem, przy robocie do siebie pokrzykiwali, dowcipkowali… A resztę wyjawiły mikroślady, na ziemi i na konarze.

– Wiem, równie dobrze jak pan, że odciski palców na korze drzewa to jest mit, legenda i senne marzenie…

– Toteż daktyloskopia w grę nie wchodzi. Ale zgniecenia kory widać, ona na starym i zmurszałym drzewie jest krucha…

Mimo woli rzuciłam okiem w kierunku ogrodu, ale żadnego zmurszałego drzewa nie miałam.

– …jak się dobrze ściśnie, ślad zostaje. I inaczej się chwyta, włażąc, a inaczej, jeśli się łapie i wali kogoś po łbie. To nie był bardzo bystry chłopak, można go było zaskoczyć, ten konar mógł zostać odłamany odrobinę wcześniej i leżeć, gotowy do użytku, chłopak szukał orzechów na ziemi, schylił głowę, facet rąbnął… Możliwe, że czaił się i trzymał drąg w ręku…

– Jeszcze musiałby wiedzieć, że ten chłopak tam będzie.

– Z gadania w warsztatach wynikało, że będzie z pewnością.

Zastanowiłam się i zrezygnowałam z oporu. O ruchliwości zbrodniarza zostałam poinformowana już dawno i nawet dziwiło mnie, że zdążył odbyć te wszystkie podróże, skoro jednak ściągnął Neekje bliżej Zwolle, od razu wszystko zrobiło się łatwiejsze. Na wszelki wypadek postanowiłam nie dać się namówić na żadne spotkanie z nikim i nigdzie, inne środki ostrożności nie przyszły mi na myśl.

Górskiemu przyszły.

– Coś w tym musi być, że ten jego wygląd zewnętrzny stoi mu kością w gardle i wisi nad nim jak miecz Damoklesa. Rijkeveegeen w głowę zachodzi, bo wszystko wskazuje na to, że ma go pod nosem i rozpoznać nie może, już nawet robił próby z własną żoną, za własne pieniądze, nawet nie wiedział, czy mu zwrócą.

– Ale zwrócili?

– Zwrócili. No i fakt, nikt jej nie poznał, da się osiągnąć taki efekt wspólnymi siłami, charakteryzatornia filmowa, teatralna i policyjna, do tego zakład kosmetyczny, cholernie to drogie, ale wychodzi rewelacyjnie. Bez żadnej chirurgii plastycznej, tyle że na krótko starcza, więc może on sobie codziennie poprawia.

– I już mu to nosem wyszło, chciałby przestać i wystąpić w naturalnej postaci, której nikt dotąd na oczy nie widział.

Górski przyjrzał mi się jakoś dziwnie.

– Otóż to. Z wyjątkiem pani. Dociera to wreszcie do pani?

– Dociera – rozzłościłam się. – I co mam zrobić, setny raz pytam! Do Chin nie jadę, niech pan to sobie wybije z głowy od razu! Do Indonezji też nie, tam są pijawki!

– Alarm pani włącza?

Zastopował mnie. Nie dotrzymałam obietnicy, danej Małgosi i Witkowi, bo wciąż ten cholerny alarm straszył bardziej mnie niż złoczyńców, miałam już z nim okropne doświadczenia. Zapominałam o nim ustawicznie, wstałam sobie kiedyś spokojnie o poranku, poszłam do kuchni i zaczęłam robić herbatę. Coś okropnie wyło, spojrzałam za okno, jakiś samochód przejeżdżał, z pewnością to on wył, a kierowca, zamiast zareagować, jak idiota gapił się na mój dom. Wyło i wyło, wyszłam w końcu, żeby zlokalizować źródło dźwięku i okazało się, że strasznie błyska nad moim garażem i wyje, rzecz jasna, ode mnie. Czym prędzej złapałam telefon i powstrzymałam ochronę już w połowie drogi, bardzo przepraszając.

Wróciłam z miasta z pełnym bagażnikiem, otworzyłam garaż pilotem, wjechałam, wysiadłam w ciasnocie z pewnym wysiłkiem, weszłam do mieszkania i zanim zdążyłam odłożyć torebkę, runęło mi na głowę upiorne wycie. Znów telefon, znów przepraszać…

Coś mi się wylało w bagażniku i zalatywało jakby stęchlizną, Witek uparł się, że trzeba wywietrzyć, no dobrze, zostawił garaż w połowie otwarty i przykazał mi pamiętać o zamknięciu go przed nocą. Gdzieś koło wpół do trzeciej wyrwały mnie ze snu jakieś tajemnicze hałasy, ktoś obcy był w domu, z najwyższą niechęcią wstałam i poszłam do przedpokoju. Ujrzałam Witka. Podobno powiedziałam do niego:

– To już nie masz kiedy mi wizyt składać?

– Nic, nic – odparł Witek. – Możesz spać dalej.

Wróciłam zatem do łóżka i zasnęłam na nowo. Nazajutrz okazało się, że o zamknięciu garażu zapomniałam i do środka wlazły koty. Póki zwiedzały dolne rejony i pętały się pod samochodem, nic się nie działo, później jednak ruszyły wyżej i wówczas, rzecz jasna, cholerny alarm też ruszył. Zrobiło się piekło na ziemi, podstawowy ochroniarz zadzwonił do Witka, który miał do mnie dziesięć minut drogi, inni też przyjechali, wyłączyli ustrojstwo i wygonili koty, ja zaś obudziłam się dopiero pod koniec imprezy.

Więcej miałam takich uciech, nic więc dziwnego, że do alarmu czułam lekką niechęć. Przełamałam się jednak i solennie poprzysięgłam Górskiemu, że dobrze, będę drania włączać. W poszukiwaniu innych rozwiązań przypomniałam sobie coś jeszcze.

– Ej, zaraz! A co z tymi podejrzanymi, których Martusia w Krakowie wśród dziewczyn wypatrzyła? Bo okazuje się, że jeden z nich, Meier coś tam… zaraz… przez dwa e… o, van Veen, występuje w dwóch osobach…

– Skąd pani to wie?

– A co, myślał pan, że Natalia ze Stuttgartu nagle zaniemieje? Może się i zdenerwowała, ale nie do tego stopnia, żeby odjęło jej mowę. Jak on się tłumaczy? Ryjek-Wagon już go złapał?

Górski ciężko westchnął.

– Nie, van Veen jeździ służbowo po całej Europie, ale Rijkeveegeen trzyma rękę na pulsie i złapie go, jak tylko wróci.

– Mataczy – powiedziałam surowo.

– Proszę…?

– Podejrzanego zamyka się niekiedy, żeby uniknąć matactwa – pouczyłam zawodowego policjanta. – Nie słyszał pan o czymś takim?

– Sama go pani uniewinniła i nikt go nie będzie ścigał listami gończymi, bo odszkodowania mogłyby wypaść za drogo. Ale skoro panie omawiają sprawę we własnym gronie, może pani mi powie, co wam z tego wynika? Osoby postronne miewają niekiedy bardzo odkrywcze pomysły.

Wyjawiłam poglądy, przed kilkoma godzinami zaprezentowane Martusi, powątpiewając w ich odkrywczość, ale co mi szkodziło. Wszystko było lepsze niż czepianie się mojego alarmu.

Górski znów westchnął, zamyślił się jakby i utkwił wzrok w pustej szklance, czym prędzej zatem poleciałam zrobić mu drugą herbatę. Postawiłam ją przed nim, skorzystał od razu, mimo że była gorąca, i podjął:

– Pani sobie, oczywiście, zdaje sprawę, że jest pani wtajemniczana w szczegóły dochodzenia całkowicie bezprawnie i nie bez powodu? Rijkeveegeen może sobie udawać, że nie ma o tym pojęcia, a otóż nic podobnego, wie doskonale. Rzecz w tym, że już parę razy powiedziała pani coś, co okazało się szalenie przydatne. Sensu nie miało żadnego, a jednak. Dzisiaj również…

Zaciekawiłam się niezmiernie, z czym też takim użytecznym wyskoczyłam mu dzisiaj, ale nie chciał powiedzieć. Przejechał trochę obok tematu.

– To jest, wie pani, z dziedziny: zawodowiec i amator. W życiu zawodowiec nie zrobi takiej głupoty, jaką amator bez namysłu może popełnić, z pomysłami jest to samo. W dodatku właściwie jesteśmy pewni, Rijkeveegeen sobie, a ja sobie, że ten poszukiwany sprawca, niewątpliwie wysokiej klasy fachowiec jako hochsztapler komputerowy i finansowy, jako zabójca jest amatorem i działa po amatorsku. Dysponuje fałszywymi dokumentami i zmienia wygląd zewnętrzny, ale w morderstwach doświadczenia nie ma i potrzeba mu odrobiny fartu. Łapie, można powiedzieć, okazję. W tamtą niedzielę, kiedy rąbnął pierwszą ofiarę, fart mu nieco nawalił, z jakiegoś powodu pokazał twarz, którą właśnie za wszelką cenę chce ukryć, i tę twarz widziały dwie osoby. O jednej dowiedział się przypadkiem i czym prędzej temu zaradził, druga mu jeszcze została…

Przerwałam mu, bo coś mi nagle przyszło do głowy.

– Niech pan zaczeka, bo ja przecież myślę oczami, a nie tym urządzeniem w głowie. Teraz, jak pan mówił, wszystko widziałam oczyma duszy i wyszło mi, że on, ten sprawca, wcale nie musiał osobiście słuchać plotek w serwisie. Ktoś całkiem inny czekał, na przykład, na umycie samochodu, nie wiem, czekał na cokolwiek, na wychodek, który był zajęty, spóźnił się na jakieś spotkanie i wyjaśniał przyczyny. I złoczyńca to słyszał. Trochę tak, jak z tym samochodem Ewy Thompkins.

W oczach Górskiego błysnęło współczucie.

– No tak. Aż mi żal Rijkeveegeena. Od razu pani powiem, że tą swoją wizją dowaliła mu pani roboty, że hej…! Co nie zmienia faktu, że ma pani włączać alarm, nikomu nic nie mówić i uważać na siebie…

* * *

Soames Unger, przeobraziwszy się chwilowo w agencję kupna-sprzedaży nieruchomości, polatał sobie do Polski i z powrotem, i te wyskoki, aczkolwiek krótkie, bardzo mu się opłaciły. Nareszcie odkrył miejsce pobytu swojej upiornej zmory.

Miejsce nie było takie złe. Nieruchomości wybrał sobie zapewne w natchnieniu, bo okazały się nad wyraz przydatne wśród świeżo wykańczanych budynków z apartamentami na sprzedaż, gdzie mógł się pętać nawet po całych dniach, oglądać, wybrzydzać i symulować chęć kupna. Arcydzieł sobą nie prezentowały, żaden łakomy kąsek, wahania były zatem w pełni usprawiedliwione i niczyich podejrzeń nie budził.

Trafił tam zresztą po tysiącznych udrękach i zmarnowaniu mnóstwa czasu. Ludzi nie chciał pytać, wciąż jeszcze miał nadzieję zorganizować nieszczęśliwy wypadek, którego nikt nie powiąże z odległą zbrodnią, śledził zatem tę cholerną Małgorzatę Konopacką, prowadzącą obrzydliwie ruchliwy tryb życia. Wreszcie, jednak! Doczekał się. Na własne oczy ujrzał, jak poszukiwana zołza otworzyła drzwi domku i wyjrzała na zewnątrz, ciemno już było wprawdzie, ale trzy lampy nad wejściem świeciły, a zołza nie znikła natychmiast, stała w progu i machała ręką. Od tej chwili właśnie jął intensywnie reflektować na apartamenty po drugiej stronie ulicy.

A zarazem obmyślać nieszczęśliwy wypadek.

Najlepszy byłby wybuch gazu. Niestety, prukwa ohydna nie miała gazu, posługiwała się prądem elektrycznym. Zlecieć ze schodów, też niezłe, zdaje się nawet, że jakieś schody znajdowały się w jej domu, przecież chyba czasem po nich chodziła… Kraksa samochodowa, jeździła wszak samochodem, uszkodzić hamulce, układ kierowniczy… Musiałoby jej to wysiąść co najmniej na szynach tramwajowych, inaczej bowiem przy największych staraniach nie zdołałaby się zabić. Pożar…? Był tam kominek, ale przed kominkiem na podłodze blacha, a firanki w zbyt dużej odległości, to na nic. Zasnęła może z papierosem, podpaliła pościel, przedtem zażyła proszki nasenne… Czy ona w ogóle żre jakieś proszki nasenne…?

Soames Unger wyraźnie poczuł, że zaczyna go trzaskać ciężka cholera. W dodatku penetracja domu zmory napotykała trudności, nawet obejście budynku dookoła było wręcz niemożliwe, ilość okien powodowała, że obchodzącą osobę ktoś z wnętrza natychmiast by zauważył. Chyba że w czasie jej nieobecności…

I nie od frontu. Od tyłu. W jednym miejscu można było przeleźć przez siatkę. Soames Unger przełazi, szczęśliwie trafiwszy na chwilę, kiedy wstrętna baba wyjechała gdzieś samochodem, zdołał zajrzeć przez dwa okna i musiał szybko uciekać, bo przyszli jacyś ludzie z kluczem, otworzyli sobie furtkę i wnieśli skrzynki z czymś, w dodatku nie do środka, tylko właśnie na tyły, omal nie odcinając mu drogi ucieczki. A potem już baba wróciła.

Zastrzelić ją natomiast byłoby bardzo łatwo. Chociażby w chwili, kiedy wychodziła na taras i karmiła koty. No tak, ale to wykluczało przypadek.

Kiedy Soames Unger przyjechał kolejny raz, okazało się, że zmora znikła. Nie było po niej najmniejszego śladu, a w jej domu rezydowała Małgorzata Konopacka.

Zrezygnował z przypadkowości.

* * *

Inspektor Rijkeveegeen dopadł wreszcie Meiera van Veen, który wrócił ze swoich służbowych podróży. Zaprosił go do siebie.

Bardzo grzecznie spytał, czy zna Natalię Sterner ze Stuttgartu, na co Meier van Veen pomilczał chwilę i westchnął.

– Każdy ma coś do ukrycia i jesteście chyba do tego przyzwyczajeni – rzekł smętnie. – Miałem nadzieję, że uda mi się ukryć znajomość, która w końcu w tej całej sprawie jest bez znaczenia, a mnie może nawet trochę kompromituje. Ale już widzę, że nic z tego. Owszem, znam.

Rijkeveegeen zrezygnował z pytania, dlaczego nie wpisał jej na listę znajomych, bo po pierwsze, odpowiedź usłyszał poniekąd z góry, a po drugie Meier nazwisko wpisał. Tyle że nie Natalii, a jej męża. Przeszedł do drugiego punktu programu.

– Wyjaśni pan od razu, kto to jest Gerhard Thorn, czy też mam zarządzić konfrontację? – spytał jeszcze grzeczniej.

Meier van Veen westchnął ciężej.

– Nie mam pojęcia – wyznał szczerze. – Przypuszczam, że ktoś taki istnieje, nawet jestem pewien, bo widziałem przelotnie wizytówkę faceta. Czy naprawdę muszę mówić o sprawach aż tak bardzo prywatnych? Nie zgadzam się na nagrywanie.

– Może zadzwoni pan do swojego adwokata?

– Nie, nie chcę go wtajemniczać. I nie widzę potrzeby. Mógłbym odmówić odpowiedzi, ale już przewiduję skutki. Muszę się zastanowić…

Rijkeveegeen pozwolił mu się zastanawiać dość krótko, po czym przypomniał, że chodzi o zbrodnię i wyjaśnić należy wszystko, a poza tym spraw prywatnych, nie związanych z przestępstwem, policja nie rozgłasza. Szczególnie w odniesieniu do osób niewinnych.

Poprzekomarzali się tak jeszcze przez parę minut, wreszcie Meier van Veen uległ ze szczytową niechęcią, zdążywszy przedtem obudzić w inspektorze całkowicie pozasłużbową ciekawość.

No i Rijkeveegeen dowiedział się, iż jego rozmówca posiada osobliwą cechę, starannie ukrywaną. Mianowicie boi się kobiet. Ściśle biorąc, boi się kobiet agresywnych, nachalnych, płonących temperamentem i w ogóle zaborczych. Od pierwszego wejrzenia zorientował się, że Natalia Sterner do takich właśnie należy, poczuł się ciężko spłoszony i zataił przed nią swoją tożsamość. Nie przewidując aż tak wielkiego zacieśnienia i utrwalenia znajomości, potraktowawszy rzecz na razie bardzo lekko, przedstawił jej się pierwszym lepszym nazwiskiem, jakie mu wpadło do głowy. Akurat był to Gerhard Thorn, który nie wiadomo dlaczego utkwił mu w pamięci. I tak już zostało, mimo no… jak by tu powiedzieć… bardzo bliskich stosunków, kilkuletnich, nawet pewnej przyjaźni, jaka się między nimi zalęgła. Głupio mu było wyznać prawdę, ponadto wolał, żeby nie miała dostępu do niego. Zarazem, no dobrze, skoro już tyle mówi, powie i resztę, kobiety, acz groźne, zawsze były dla niego nad wyraz pociągające, nigdy nie umiał się ich wyrzec, a za nic w świecie nie chciał się wiązać… I nadal nie chce. I oczywiście żadnego wplątywania się w jakieś afery i skandale… Z czego Rijkeveegeen doskonale zrozumiał, że Meier van Veen jest po prostu przeraźliwie strachliwym dziwkarzem.

Nie popuścił jednakże i podrążył jeszcze trochę kwestię Gerharda Thorna. Kiedy też i gdzie ta wizytówka wpadła Meierowi w ręce, a nazwisko w oko? W jakich okolicznościach i przy jakiej okazji?

Meier Van Veen naprawdę bardzo się starał przypomnieć sobie wszystkie szczegóły, ale doszedł tylko do przekonania, że było to na jakimś zbiegowisku, wśród tłumu ludzi, konferencja może czy zjazd, i musiało nastąpić przed zawarciem znajomości z Natalią Sterner, zatem mniej więcej pięć lat temu. I tyle. Więcej, niestety, nie pamięta i samego Gerharda Thorna też by nie pamiętał, gdyby nie to, że użył go krótko potem i używał do tej pory. I wcale nie zamierzał ujawniać nikomu swoich odchyleń od normy damsko-męskiej, będzie więc inspektorowi niezmiernie wdzięczny za okazanie odrobiny taktu. O ile, rzecz jasna, nie zostanie uznany za zbrodniarza.

Inspektor Rijkeveegeen zachował kamienną twarz i ukrył starannie zarówno szlag, który go właśnie trafił, jak i decyzje, jakie rewolucyjnie podjął. Naciskany był wściekle, wyraźnie zatem poczuł, że musi pójść drogą, dotychczas użytkowaną bardzo niechętnie i zaledwie po odrobinie. Coś już zaczynał węszyć…

* * *

– Gdzie jesteś? – spytała silnie zdenerwowana Martusia.

– W Piaskach – odparłam zgodnie z prawdą, w przeciwieństwie do niej bardzo zadowolona z życia. – Bo co?

– Bo jeszcze dalej ode mnie! Już całkiem nie można się z tobą zobaczyć inaczej, jak tylko przez telefon, a ja tu nie wiem, co zrobić!

– A co się stało? – zaciekawiłam się, nie wnikając, jakim też sposobem mój wizerunek przez ten telefon ogląda.

– Doszło do mnie metodą łańcuszkową, wiesz, że te wszystkie dziewczyny są chyba całkiem głupie, ta Natalia ze Stuttgartu… Okazuje się, że było odwrotnie i dlaczego taka idiotka nie powie porządnie od razu?

– Czekaj. Spokojnie. Niech ja usiądę…

– A gdzie jesteś? Tylko mi nie mów, że w Piaskach, bo to już wiem. Tak ściśle?

– Ściśle biorąc, na plaży. I mam tu pieniek akurat. No dobrze, już siadam… O rany, on krzywy trochę. Mów po kolei i dokładnie.

Z dużą ulgą usiadłam na kawale drewna, wyrzuconego przez morze, i wpatrzyłam się w chlupoczące fale. Wiatr z północnego wschodu ucichał, fale malały, bardzo mnie to zjawisko interesowało, gdyby tak ucichł całkowicie albo zmienił kierunek na południowy, kto wie czy nie zaczęłoby śmiecić? Gdzieś tam się może jakiś bursztyn pęta?

Sytuacja atmosferyczna nie przeszkadzała mi słuchać relacji Martusi.

– Bo wyobraź sobie, dopiero teraz ta kretynka się namyśliła i dzisiaj do mnie doszło. To wcale nie ona powiedziała temu przez dwa „o” o samochodzie Ewy Kuźmińskiej, tylko przeciwnie, jej to doradził ten Szwed, który okazał się wcale nie Szwedem, a w ogóle ona wiedziała już wcześniej, że on używa dwóch nazwisk, ona go znała pod innym, a jej mąż pod innym, a doradził jej, czekaj, zaraz, też wcześniej, przed tym ich jubileuszem. I przed wyjazdem Małgi Kuźmińskiej do Londynu, one o tym rozmawiały i Małga Ewie powtórzyła, a potem coś jej się pomyliło i przypomniała sobie rychło w czas. Teraz! I żadna nie wie, co z tym zrobić, ja też nie wiem, to uważasz, że co?

– To uważam, że Ryjek-Wagon powinien o tym natychmiast usłyszeć – odparłam stanowczo i bez namysłu. – Ale nie dzwoń do niego osobiście, bo jeśli powiesz mu to tak jak mnie, nie zrozumie ani słowa.

– No wiesz…! – oburzyła się Martusia. – Dlaczego nie zrozumie? Nie mówiłaś, że to debil?

– Bo nie debil. Czekaj, niech ja to ułożę po kolei. Zwracam ci uwagę, że siedzę na plaży i z pomocy naukowych posiadam przy sobie wyłącznie komórkę, więc muszę się posłużyć pamięcią. Mówisz, oczywiście, o samochodzie Ewy Thompkins…

– A czy ja nie mogę w nerwach na chwilę zapomnieć, za kogo ona wyszła za mąż…?

– Możesz. Za Thompkinsa. I jak Małga Kuźmińska u niej była, gadały o gachu, o wyjeździe, i Małga podpowiedziała jej…

– Nie. To jeszcze nie tak. Naprawdę tak niewyraźnie ci powiedziałam?

– Może nie całkiem wyraźnie – złagodziłam, bo w głosie Martusi dźwięczał potężny niepokój, a po co miałam dobijać ją stresami. Morski klimat zawsze dodawał mi cech anielskich. – Może po prostu troszeczkę nadmiernie streściłaś. Zatrzymaj się przy początku i rozwiń temat.

– Czy ja jestem w szkole i piszę wypracowanie? – rozgoryczyła się Martusia. – Ale dobrze, niech ci będzie. Początek, czekaj… Ten jej podwójny… Nic nie mów, wiem, o co mnie zapytasz, ja też, wyobraź sobie, czasami coś myślę. Oni się spotkali, Natalia i podwójny, zaraz po jej powrocie z jubileuszu, i podwójny…

– Dla ścisłości – przerwałam, bo, rzecz jasna, pamiętałam o zmartwieniu Ryjka-Wagona, któremu amanci Natalii rozmnożyli się w sposób równie cudowny, co uciążliwy, pomijając nawet fakt, że wiedziałam o tym także i od Martusi – i dla uproszczenia. Podwójny miał na imię Gerhard i Meier, nazwiskom dajmy spokój bez względu na ilość o i e. Używaj imienia.

– Kiedy nie wiem, którego. Podwójny bardziej mi się podoba.

W gruncie rzeczy mnie też się bardziej podobał. Wycofałam propozycję.

– No dobrze, niech będzie podwójny. Spotkali się i…?

– Gadali o jej pobycie w Krakowie. Jak im w to wskoczyły kradzieże samochodów, nie mam pojęcia i Natalia też za skarby świata nie może sobie przypomnieć, ale to podwójny poradził, żeby zaparkować w znajomym, pustym garażu. I Natalia jest pewna, że wyrwało jej się coś o Ewie. Co ona, Ewa znaczy, ma zrobić z samochodem, bo nie pojadą dwoma i tak dalej, a on, podwójny znaczy… Czy ja teraz mówię wyraźnie i porządnie?

– Bardzo wyraźnie, porządnie i całkiem niegłupio – pochwaliłam.

– Podwójny zdziwił się, skąd problem i od czego garaż faceta. Natalia chwyciła pomysł i natychmiast zadzwoniła do Małgi, a Małga właśnie jechała do Ewy, powiedziała jej o tym i Ewa też chwyciła. Więc Natalia nie musiała nikomu niczego mówić, bo do niej przyszło. A przypomniała to sobie tak dokładnie teraz ze strasznego powodu.

Z wyraźną satysfakcją Martusia zamilkła i prawie pożałowałam, że zaoszczędziłam jej stresu. Potem, wpływ morza oczywiście, ukoiłam uczucia, bo w końcu znajdowałam się w ulubionej okolicy i mogłam znieść więcej niż osoba w mieście bliskim gór. Gdybym znajdowała się wśród gór, przegryzłabym gardło pierwszemu napotkanemu odyńcowi.

– No! – pogoniłam ją średnio łagodnie. – Wal ten powód.

– Widziała tego… no, jak mu tam… Dekkera de coś. Ten szatan, nie kogut. I zalęgła się jej wątpliwostka, bo wątpliwość to za dużo powiedziane. Takie tam mikroelementy procentu…

Przez moment plątał mi się po umyśle jakiś mikron czy coś w tym rodzaju, odpędziłam od siebie określenia matematyczne, znając wiedzę w tej dziedzinie Martusi, poprzestałam na doznaniach natury humanistycznej i doskonale pojęłam, iż chodzi po prostu o cień wrażenia.

– …że to nie był podwójny, tylko właśnie Dekker. I wtedy jej klapkę odblokowało. Przypomniała sobie wszystko, prawie każde słowo, ale za faceta zabić się nie da. Pewne jest, że on wymyślił, a nie ona i nie Ewa. I co teraz zrobić?

Samą mnie to dziwiło, ale jednak myślałam.

– Zaraz, czekaj. A skąd ci się wzięło dwa o? Taki z dwoma o należał do tej drugiej, tak mi się wydaje, do tej jeżdżącej po świecie.

– A ja mówiłam dwa o? – zaniepokoiła się Martusia. – Nie upieram się, czegoś dwa, może e. Żaden z nich nie ma w nazwisku dwóch o?

– Jeden ma, ale to ten od, no, jak jej tam, Malwiny. Ustalmy to, bo żaden policjant świata takiego czegoś nie zniesie. Wniknij w siebie, skąd wzięłaś dwa o?

– Z rozpędu – wyznała Martusia po długim i głębokim namyśle, z bardzo wyraźną skruchą. – Dwa o możesz wyrzucić. Chyba masz rację z tym Ryjkiem-Wagonem, to nie ja powinnam do niego dzwonić. To co teraz?

– Czekaj – powstrzymałam i ją, i siebie, widocznie morze miało pozytywny wpływ także na umysł. – To dlaczego ona była taka spłoszona, jak go rozpoznała na fotografii jako tego drugiego? Podwójnego mam na myśli. Skoro wcześniej wiedziała, że on jest podwójny…?

– Bo wiedziała nieoficjalnie. Przez męża, jakoś to się zrobiło przypadkiem. I zdaje się, że on wcale nie wiedział, że ona wie, a ona myślała, że chodzi o przekręty w interesach. I dalej tak myśli. I oczywiście tym bardziej nie chciała robić mu koło pióra, a przy zdjęciu jej się samo wyrwało, z zaskoczenia, bo lepiej go znała jako Szweda niż jako tego drugiego. Powiesz wreszcie, co teraz?

– Tyłek mi się odgniótł na tym pieńku doszczętnie, jakieś sęki tu sterczą. W dodatku nie mam papierosów, na plażę nie zabieram. Ale wytrzymam jeszcze chwilę, powtórzmy to sobie granitowo porządnie i zadzwonię do Górskiego, a dalej niech on się martwi. I niech on uszczęśliwia Ryjka-Wagona, szczególnie tym mikroelementem dla Dekkera…

Mikroelementy Górskiemu darowałam ze zwyczajnej litości. Wciąż na tym nierównym pieńku, lepszy taki niż żaden, powtórzyłam mu całą relację, korzystając ze znakomitego zasięgu komórki. Wysłuchał z wielką uwagą i całkowicie potwierdził moją opinię, że Ryjek-Wagon ma fajne życie…

* * *

Inspektor Rijkeveegeen zachował spokój tylko dzięki temu, że był Holendrem i wybuchy temperamentu nie musiały mu niszczyć psychiki. Z trzech podejrzanych Friedrich de Roos zszedł mu na ostatnie miejsce i może całkowicie wyrzuciłby go z listy, gdyby nie brak alibi beztroskiego podleca akurat w momentach zasadniczych. Z drugiej jednakże strony, na chwilę walenia w łeb Philipa Feuilleta spróchniałym konarem Friedrich alibi miał. Granitowe i gwarantowane. Mianowicie właśnie owego poranka wsiadał do samolotu w Rzymie, żeby wrócić do Amsterdamu, w dodatku nie sam, a w towarzystwie dwóch wspólników firmy, nie mających żadnego powodu do wygłaszania łgarstw. Jego obecność w okolicy domu nieboszczki, starej Bernardyny, odpadała.

Meier van Veen i Dekker de Haes znaleźli się na pierwszym miejscu łeb w łeb, aczkolwiek Dekker wyrównał z Meierem dopiero po ostatnich wiadomościach z Polski.

Tajemniczy Soames Unger kamuflował się znakomicie i mógł nim być każdy z tych dwóch, pod warunkiem odmiany powierzchowności. Małżonka inspektora udowodniła niezbicie, iż taka odmiana nie napotyka najmniejszych trudności, poza kosztami, rzecz jasna. Mimo głębokiego przekonania o słuszności podejrzeń, Rijkeveegeen nie miał jednak szans na drapanie podejrzanych po twarzy i nacinanie im skóry żyletką, prawo wzbraniało mu nawet szarpania ich za włosy, nie wspominając o dłubaniu w oczach. Same możliwości natury poniekąd technicznej, jakie obaj posiadali, nie wystarczały na postawienie ich w stan oskarżenia, szczególnie, że sprawcą zbrodni musiał być jeden. A nie dwóch.

Usilnie popierany przez poszkodowane towarzystwa ubezpieczeniowe Rijkeveegeen uzyskał wreszcie zgodę na dyplomatyczne naruszenie rozmaitych tajemnic finansowych. Nie żeby zaraz wszystkich, ale przynajmniej niektórych. Na tę właśnie drogę wkroczył już wcześniej, poniekąd nielegalnie, a teraz złapał szerszy oddech i doznał wyraźnej ulgi.

No i rezultat zaczął błyskać.

* * *

Soames Unger błyskawicznie połapał się, że to koniec. Nie może zwlekać ani sekundy dłużej, musi zniknąć ze świata w swojej oficjalnej postaci, zlikwidować także Soamesa Ungera, co przyjdzie mu bez trudu, i wrócić do siebie samego, prawdziwego. Z całym szmalem, który udało mu się zdobyć i który, co najśmieszniejsze, miał pełne prawo posiadać. Jako geolog, od ćwierćwiecza fartowny w poszukiwaniach.

A jako fartownego geologa znało go mnóstwo ludzi i w razie potrzeby wszyscy mogli za nim świadczyć. Potrzeby zresztą nie przewidywał.

Na przeszkodzie stała mu wyłącznie ta jedna jedyna upiorna zmora. I teraz wreszcie mógł się nią zająć poważnie i bez przeszkód.

* * *

Na moją służbową komórkę zawsze można mnie było złapać, przeważnie nosiłam ją ze sobą. Jakoś ostatnimi czasy szczęśliwie się zdarzało, iż byłam łapana w sytuacjach bezkonfliktowych, na fotelu u fryzjerki, w kuchni moich nadmorskich przyjaciół, w samochodzie zanim jeszcze zdążyłam ruszyć, względnie na plaży, w pobliżu czegoś, na czym dawało się usiąść.

Elżbieta Gąsowska, matka Jadzi, złapała mnie w drzwiach zakładu fryzjerskiego.

– Ja już, proszę pani, sama nie wiem, co z tą moją głupią córką robić – powiedziała głosem pełnym uczuć mieszanych. – Ona tu chce przyjechać na święta i przywieźć ze sobą tego angielskiego policjanta. Ma pani pojęcie?

Cofnęłam się od drzwi i usiadłam na zewnątrz, na murku.

– Mam. Moja wnuczka też tu była z narzeczonym. Nic w tym nie widzę niewłaściwego, bardzo dobry pomysł. Pani się nie podoba?

– Sama nie wiem. Myśli pani…? On się z nią w końcu ożeni!

– No… wie pani… przytrafiają się gorsze nieszczęścia…

– Ale to tak… w obcym kraju?

– A jak on wygląda? – zaciekawiłam się. – Nie przysłała pani jego zdjęcia?

– No właśnie nie. I sama nie wiem… Mówi, że owszem, całkiem do rzeczy i proszę bardzo, może go pokazać. Mamy się wszyscy uczyć po angielsku, dobrze, że chociaż dzieci w szkole angielski mają. Ale ja nie o tym chciałam, tylko tak mnie to gnębi…

Gnębiło ją średnio, bo i radosna była, i przerażona, i zaniepokojona, i dumna, i chyba ożywiona nadzieją. Na moment przestałam słyszeć, co mówi, ponieważ rozzłościła mnie znienacka myśl, że nie znam ludzi. Cała ta idiotyczna, zbrodnicza afera, którą powinnam być śmiertelnie wystraszona, dzieje się poza moimi oczami. Nie poznałam nikogo… No nie, przesada, podejrzanych oglądałam na zdjęciach, ale reszta? Ewa Thompkins, inspektor Rijkeveegeen, nieboszczka Neeltje, Jantje Parker, Natalia ze Stuttgartu, gliniarz Jadzi Gąsowskiej, paryski cieć… No dobrze, ciecia im mogłam darować. Ale zatrzęsienie glin holenderskich, żona Rijkeveegeena, zabity pod orzechem Filet… nie, jak mu tam… a, Feuillet… Braki optyczne po prostu potworne!

– …o panią pytał już dwa razy, zmartwiony taki – mówiła matka Jadzi. – Nazwisko podał jak trzeba, paszport pokazywał, zapisałam nawet, więc mu powiedziałam, że pani jest w Piaskach, zapamiętałam, jak mi pani mówiła, bo myśmy z mężem też tam przecież byli. W Krynicy Morskiej. Może ja źle zrobiłam?

Nagle do mnie dotarło.

– O rany. Kto to był? Jakiś dziennikarz?

– Nie, on mówił, że z zagranicy, na krótko przyjechał, a jacyś znajomi coś chcieli.

– I jak się nazywał? Zostawił może telefon?

– Telefonu nie, ale nazwisko… Zaraz. Stefan Obliga.

– Masz ci los, to trąba, może on z Australii, znajomi z Australii właśnie mi zginęli. A ja im. Nie mógł zostawić telefonu, półgłówek? Jakoś bym go złapała.

– Nie zostawił, a mnie to do głowy nie przyszło.

– Zaraz. A jak on w ogóle do pani trafił? Skąd wiedział, że pani mnie zna?

Gąsowska trochę się zakłopotała.

– A, bo wie pani… To przez Jadzię… Znaczy, przez Ewę… To ich znajomy jakiś, tego męża znajomy, tam był, w Anglii, specjalnie podobno przyjechał, żeby tej Ewie coś załatwiać i jakoś im się zgadało, że to pani właśnie przy tej zbrodni była. Czy coś takiego… On po polsku mówi przecież i tak się nawet ucieszył, bo właśnie pani szuka… Czy coś takiego, ja, tak prawdę mówiąc, nie wiem dokładnie, ale w końcu do nas przyszedł…

Wyzbyłam się złudzeń w kwestii głupkowatego poszukiwacza z Australii. Gąsowską docisnął morderca, który uparł się mnie zabić…

Czarowną myśl zostawiłam sobie na później.

– A, czort go bierz. Zaraz. Wie pani co, niech Jadzia przyśle zdjęcie tego swojego wielbiciela, obejrzę go sobie przy okazji, ja lubię wszystko oglądać na własne oczy. A, właśnie! Jak ten Obliga wyglądał?

– A nawet sympatycznie, powiem pani. Siwy, taki starszy pan, ale z tych, co się dobrze trzymają. Powiem Jadzi, pani ma rację, ja już nawet pytałam ją, czy ten Obliga nie od nich, i właśnie tak. Niech przyśle zdjęcie, zanim co…

Obelga, Oblega, Obladro, Obliga… Do Małgosi też się pchał. Wszystkim stronami do mnie dociera, a kontaktu do siebie nie zostawił ani razu…

Do fryzjera weszła klientka, która, zdaje się, zajęła czekające na mnie miejsce. Nie przejęłam się tym, przeciwnie, chętnie ustąpiłam jej pierwszeństwa i pozostałam na murku.

Zadzwoniłam do Górskiego.

– Otóż oświadczam panu – rzekłam z wielką zaciętością – że palcem o palec nie stuknę, słowa nie powiem i pozwolę się zabić, jeśli Ryjek-Wagon nie przyśle swojego zdjęcia razem z żoną. Ostatecznie może być oddzielnie on, oddzielnie żona. Ja muszę wiedzieć, z kim mam do czynienia, a inaczej, niż oczami, nie rozpoznam. Zdjęcie przysłać, nie sztuka, te małpie poczty potrafią wszystko. A do mnie proszę DHL-em.

Robert Górski zaniepokoił się porządnie.

– Coś się stało?

– Szuka mnie jakiś. Rysopis pan uzyska od Małgosi, mojej siostrzenicy, i od Elżbiety Gąsowskiej, matki Jadzi. A…! Także od Jadzi i Ewy Thompkins. Możliwe, że i od jakichś innych osób, ale tylko o nich wiem na pewno. Nie znam człowieka, ale niemożliwe, żeby posłaniec z Australii szukał mnie tak idiotycznie.

– Dlaczego z Australii?

Wyjaśniłam sprawę. Górski milczał przez chwilę, a potem odetchnął głęboko i puścił farbę.

– Rijkeveegeen już wie o tym. Bertlett mu powiedział. Przypadkiem był przy rozmowie tej angielskiej Gąsowskiej z matką i od razu go tknęło. Holendrom zginął pierwszy podejrzany i wszyscy mają złe przeczucia, to może być on, facet cały czas jedzie na lewych papierach. Wszyscy uważają… no, niech pani się sama zastanowi… ile czasu można udawać kogoś innego? Jeśli obmyślił sobie całą aferę, od początku do końca, jeśli przez lata robił te sztuki z twarzą i tak dalej… Może w końcu ma dosyć? I chce się odpalantować od charakteryzacji?

– I akurat tak będzie wyglądał, jak na parkingu w Zwolle?

– Rijkeveegeen już odbadał, że ta denatka, van Wijk, zaskoczyła go. Tam rozmaitych fachowców zaangażowali, od czasu do czasu on musiał odpocząć, jak by tu… fizjologicznie. Kropnął ją we własnej osobie, a nie odmieniony, no i tę własną osobę akurat pani musiała zobaczyć. I Philip Feuillet. A tymczasem, lekarze tak twierdzą, do tej własnej osoby musi wrócić, dla zdrowia i w ogóle. Philipa ma z głowy…

– I ja mu zostałam.

– Zgadza się. Jak naprawdę wygląda i jak się nazywa, nikt nie ma pojęcia. Teraz się wcielił w Stefana Obligę, tego prawdziwego Obligę już mamy, istnieje, mieszka… jakie znowu mieszka, przebywa… w Paryżu, w charakterze kloszarda, i nawet nie jest pewne, czy jeszcze żyje. Ale bardzo niedawno żył. Okradziony z dokumentów przeszło dziesięć lat temu. Sztuczny, ten wcielony, zmył się nam dosłownie spod ręki, przedwczoraj, chyba miał ślepy fart. Jak on nie leci na panią, to ja jestem przeorysza u klarysek.

– Bardzo mi przyjemnie – skomentowałam zgryźliwie. – W tym wieku ktoś na mnie leci…? Siwych, w każdym razie, będę unikać.

– Niech się pani nie wygłupia. Nie mamy ludzi do ochrony. Jak Boga kocham, nie wiem, co z panią zrobić!

– Udusić – mruknęłam, możliwe, że bez nacisku. – Facet znalazł się w naszym ukochanym kraju, gdzie ciągle jeszcze pokutuje ewidencja ludności. Gdzieś zamieszkał, nie? Hotele, wynajmowane lokale mieszkalne…

– Niechże pani da spokój. Owszem, miesiąc temu pomieszkał parę dni w Sobieskim, ale na tym koniec. Wynajął sobie coś gdziekolwiek, już zaraz każdy leci z meldowaniem, niech mnie pani nie rozśmiesza. Musiała pani tak się ujawnić przed Gąsowskimi?

Pamięć, wyjątkowo, zgodziła się świadczyć mi usługi, bodaj przez chwilę. Rzeczywiście, wyznałam Gąsowskiej, matce Jadzi, że widziałam złoczyńcę, podałam jej swój adres, była u mnie, nie kryłam wyjazdu… Przypadkowo znała miejsce, mogła powiedzieć każdemu, od pierwszej chwili plątały się po mnie złe przeczucia…

A tam, zawracanie głowy z przeczuciami!

– I rzeczywiście pan, razem z Ryjkiem-Wagonem, uważa, że on zmył się z oczu świata i teraz się ujawni, próbując mnie zabić? On głupkowaty czy jak? Siwy, za pół godziny możecie mieć rysopis…

– Naprawdę pani uważa, za cała policja zacznie teraz łapać wszystkich siwych?

– A dlaczego nie? Na własne oczy widziałam, jak drogówka łapała tłuste blondynki w małych fiatach na całej trasie od Młocin do Mokotowa…

– Drogówka może, ale jeśli on będzie szedł piechotą? Gąsowska… o, żeby tylko Gąsowska, całe Łomianki trąbią o strasznej zbrodni, którą pani widziała na własne oczy. Nie zdaje pani sobie sprawy z tego, że jest pani osobą w pewnym stopniu znaną? Może nie tak, jak, na przykład, Maryla Rodowicz, ale też starczy. Mógł się dowiedzieć o pani wszystkiego, plotek również, Gąsowska w dobrej wierze wyjawiła mu miejsce pani pobytu i cześć. Przecież ja też wiem, gdzie pani jest… A, właśnie! Z drugiej strony, trzeba uczciwie przyznać, obie te Gąsowskie okazały się przydatne, Jadzia od pierwszego kopa zwierzyła się Bertlettowi, a on miał dość rozumu, żeby z miejsca pchnąć sygnał do Rijkeveegeena. A on do nas, dzięki czemu fałszywy Obliga już ma przechlapane. Ale tam, na Mierzei, rąbnąć kogoś i ukryć zwłoki w dziczym dole, żadna sztuka, a może pani być spokojna, że on wygląda inaczej i diabli wiedzą, jak się teraz nazywa. I nikt na świecie już go nie rozpozna!

Zastanowiłam się.

– Zaraz. Tylko anielski spokój może nas uratować. Ja nie stanowię jedynej drogi do niego, jakiś wściekle bogaty facet musi się gdzieś objawić…

– Nie musi – przerwał mi Górski energicznie. – Może być objawiony już dawno. Obojętne, kto to taki, protetyk dentystyczny, wspólnik jakiejś firmy, spadkobierca wuja z Argentyny, giełdziarz, któremu się powiodło… Siedzi na ciężkiej forsie, nie musi nią szastać na prawo i na lewo, ale resztę życia ma z głowy. Na atłasach. We własnej postaci, z własną gębą, bez tej udręki z maskowaniem…

Zastanowiłam się ponownie.

– Coś go trzyma w Polsce? Kto powiedział, że musi mnie spotkać?

– Pani się plącze po Europie…

– Ale do Ameryki nie latam! Do Australii też nie! Nigdzie nie latam, nie podobają mi się przepisy linii lotniczych! Kalifornia ma łagodny klimat…

– Może on nie lubi trzęsień ziemi…

– Nie codziennie się trzęsie! Floryda…

– Tajfuny.

– Afryka Południowa! Nowa Zelandia!

– To może niech pani tam pojedzie – zaproponował Górski z silną irytacją. – Nie czepiałbym się, bo świat przed nim stoi otworem, to fakt, ale po cholerę on pani szukał? Dlaczego trzasnął Feuilleta? Coś w tym ma, że nie może pokazać twarzy!

– Mel Gibson to on nie jest – zapewniłam go zimno. – Książę Filip też nie.

– O Jezu, ratuj… Możliwe, że chce się swobodnie kontaktować z ludźmi, bez obaw, że ktoś go rozpozna. Cholera go wie. Może liczy się z jakimś pokazywaniem publicznie albo co. Może w ogóle jest znany z twarzy, tylko nikt nie wie, że to on. Może już istnieją w stosunku do niego jakieś podejrzenia, a te zabójstwa byłyby gwoździem do trumny. Dowiemy się, jak zostanie złapany, ale bez pani nie ma na to szans, więc niech pani przestanie lekceważyć samą siebie!

Zapewniłam go, że przeciwnie, zdobędę się raczej na skłonności megalomańskie, i wstałam wreszcie z murku. Siedząc na fryzjerskim fotelu, zaczęłam rozmyślać nad motywami, które kazały facetowi tak uparcie na mnie dybać. Bo że dybał, wydawało się pewne, po diabła by inaczej mnie szukał? Nie po to przecież, żeby ponownie przepraszać za zderzenie przy moim bagażniku ani też w celu odzyskania kwitka ze stacji benzynowej!

Wyobraziłam sobie siebie na jego miejscu.

Zabiłam kogoś. Osobiście, ja jako ja. Załóżmy, że zamierzam istnieć nadal jako ja, a zbrodnię ukryć na wieki. Tymczasem złapała mnie na tym jakaś ludzka jednostka, jedyna, która może mnie zdradzić, ujrzawszy przy byle jakiej nieszczęśliwej okazji. Nerwicy dostanę, starając się unikać okazji, fotografować się każę wyłącznie od tyłu, na żadne spotkanie z ludźmi nie pójdę, żadnego zaproszenia nie przyjmę, a jeszcze gdybym, nie daj Boże, miała załatwiać różne interesy…? Piekło, nie życie!

Wobec tego muszę zabić jednostkę.

Ale zabić bez wzbudzania jakichkolwiek podejrzeń, bo złośliwość losu spowoduje, że padnie akurat na mnie. Nie, nic z tych rzeczy, musi to być przypadek, co też ona może, ta jednostka, niefartownym przypadkiem…? Wpaść pod pociąg? Nikt nie posądzi maszynisty, że specjalnie na nią czatował, tak jak może się przytrafić w wypadku samochodu. Wylecieć z okna dziesiątego piętra? Myła to okno, na przykład… A jeśli mieszka na parterze? A jeśli w ogóle muszę zabić faceta?

Popłynął na ryby i utopił się. Jeśli nie jest wędkarzem i żadnych ryb maniacko nie łowi, już będzie podejrzane, bo niby dlaczego nagle popłynął, i to jeszcze wybrał sobie sztormową pogodę? Po górach cholernik nie chodzi, w przepaść nie zleci… Jak oni się właściwie zabijają…? A, prawda, motor! Samochód niepewny, może wyjść z kraksy połamany, ale z życiem, chyba że się spali, pas mu się zaciął, wybuchło i cześć. Jeszcze go trzeba namówić na kraksę, bo każde uszkodzenie znajdą i przypadkowość diabli wezmą. Nie, motor lepszy, oni ostro latają, byle dziura w nawierzchni, byle kamień, drzewo…

A jeśli ten mój podlec nie jeździ motorem? I nie pije, ścierwo, abstynent się znalazł, parszywa jego twarz!

Otruć. Chyba tylko…? Jad kiełbasiany, grzyby… Zeżarł, powiedzmy, przez pomyłkę, pomoc lekarska nie zdąży, o to nie ma obawy, ale skąd ja mu wytrzasnę jad kiełbasiany? I jak go nakłonić do spożycia? Z mojej ręki przecież niczego do pyska nie weźmie!

Umęczyłam się na tym fotelu fryzjerskim zgoła do nieprzytomności i nic mi z tego nie przyszło, nie dałam rady zabić go przypadkowo. W drodze powrotnej wróciłam do koncepcji zabijania baby, co o tyle miało sens, że zabójca Neeltje też sobie planował babę. To znaczy mnie.

Zaczęłam obmyślać przypadkowe zabicie siebie. Szło mi jak z kamienia, do tego stopnia, że w końcu machnęłam ręką na przypadkowość i postanowiłam się zwyczajnie zastrzelić. Z daleka, śladów nie będzie, broń nie rejestrowana, nabyta na bazarze od ruskich, potem ją utopić nie w żadnym morzu, tylko w dziczym dole. Morze potrafi wyrzucić wszystko ze słupem telegraficznym i cysterną kolejową włącznie, a na głębię o tej porze roku się nie dostanę, dziczy dół natomiast… Proszę bardzo, kto chce, niech się pcha do niego, nawet nielegalni poszukiwacze bursztynu ze swoją maszynerią nie dali tym dołom rady.

Na wszelki wypadek może się przebiorę tak, żeby z daleka mnie nie rozpoznał. W starą odzież Waldemara, na przykład…

* * *

Inspektor Rijkeveegeen zdołał w pewnym stopniu uzupełnić swoje braki wiedzy i pozbyć się Friedricha de Roos jako podejrzanego.

Z dwóch dni, na które brakowało mu alibi, jeden został zbadany. Kradł samochód Ewy Thompkins czy nie, Neeltje w każdym razie zabić nie mógł. Nie było go ani w Amsterdamie, ani w Zwolle, ani w ogóle w Holandii, znajdował się w Danii, a konkretnie w Charlottenlund, na wyścigach kłusaków. Mógł tego nie pamiętać, bo w czasie urlopu bywał na wielu różnych torach wyścigowych i niekoniecznie w niedziele, jego pobytu zaś nie zarejestrował żaden hotel, nie spędził bowiem nocy w hotelu. Spędził ją na jachcie, właściwie na dwóch jachtach, zakotwiczonych tuż obok siebie, nie na obu równocześnie, rzecz jasna, tylko kolejno. Najpierw na jednym grał w pokera w przypadkowym i obcym, ale całkiem przyzwoitym towarzystwie, a potem przeniósł się na drugi, gdzie równie obca mu dama czuła się osamotniona, pełna obaw i żałości, bo mąż jej się gdzieś zapodział, i usilnie domagała się towarzystwa. Potowarzyszył jej chętnie, o poranku zaś odjechał. Wszystko to razem miało prawo wylecieć mu z głowy, zważywszy, iż od popołudnia był na niezłej bani.

Na bani zaś był z tej przyczyny, że pokochał go dziko jeden z graczy. Gracz ów trafił po szóstej gonitwie osławionego vifajfa, wygrał rzetelny pieniądz i uparł się, że jest to zasługa Friedricha, który podsunął mu konia. Począł go czcić niezwłocznie bardzo licznymi napojami, zapamiętał dokładnie i pamiętał do tej pory, być może również dzięki temu, że jeździł nowym samochodem, kupionym za wygraną. Szczegóły wydarzenia w upojeniu wspominał i opisywał każdemu, kto mu tylko wpadł pod rękę, aż wreszcie dotarły i do policji, wspomagającej holenderskiego kolegę.

Graczy w pokera połapano, odnalazła się nawet i dama, bo jachty bywają rejestrowane, nikt się Friedricha nie wyparł i w ten sposób Rijkeveegeen zdjął sobie z głowy najgorszego z podejrzanych.

Dekker de Haes, niebotycznie wściekły, odpowiedział na wszystkie pytania, nie podważając nawet uczuć Natalii Sterner, stosując przy tym, jako przerywniki, najrozmaitsze groźby karalne, z wytoczeniem policji sprawy sądowej na czele. Za kompromitację, na jaką został narażony, za spaskudzenie opinii zawodowej, za straty czasu i moralne, za posądzenie o talenty ogiera, buhaja, tryka i knura, za wrzody żołądka, które z pewnością będzie miał, oraz za mordobicie, o które niewątpliwie zadbają mężowie wszystkich znajomych dam. Zbrodnia w tym całym interesie stała na ostatnim miejscu.

Mimo wszystkich awantur, Rijkeveegeen na razie jeszcze z niego nie zrezygnował, bo Soamesa Ungera podejrzewał o talenty także i aktorskie.

Meier van Veen nie został ponownie przepytany. Jak zwykle, opóźniał inspektorowi wszelkie działania, wciąż podróżując służbowo. Tym razem znikł z horyzontu jakoś wyjątkowo dokładnie i nie było go nigdzie. Rijkeveegeen zdenerwował się trochę, bo był z nim umówiony na określony dzień i godzinę, a dotychczas Meier terminów dotrzymywał, możliwe zatem, że coś mu się stało. Soames Unger w pełni był zdolny go sprzątnąć, tym samym rzucając nań wszystkie podejrzenia.

Poszukiwania Meiera van Veen ruszyły pełną parą i Rijkeveegeen odpracował całą geografię. Sprawdził w Brukseli, w Paryżu, w Stuttgarcie, w Berlinie, w Kopenhadze, w Atenach, w Madrycie, w Kairze, w Tokio, w Nowym Jorku, w Ottawie, w Zurichu, w Londynie, w Wiedniu, nawet w Moskwie. Nie pożałował sobie Australii, Nowej Zelandii i Ameryki Południowej, rozpuścił wici wszędzie.

Zewsząd uzyskał informacje, że owszem, mecenas van Veen był, bardziej czy mniej dawno, ale już go nie ma. Jego chwilowa nieobecność nikomu w niczym nie szkodzi, bo prowadzone sprawy doprowadził do szczęśliwego zakończenia, a nowych jeszcze nie napoczął. Robiło to takie wrażenie, jakby uporządkował co trzeba i zrobił sobie urlop, może zwiedza góry Hogar albo przepływa Ryczące Czterdziestki.

W żadne Czterdziestki Rijkeveegeen nie uwierzył i zdenerwował się silniej. Idąc drogą rosnących podejrzeń, skontaktował się z Polakami i spytał, gdzie się podziewa ten ich Stefan Obliga.

A nigdzie. Obliga Polakom zginął. Wypisz, wymaluj tak samo, jak Rijkeveegeenowi Meier van Veen.

Subtelnie, delikatnie i bez oficjalnego krzyku inspektor sprawdził konta bankowe Meiera i okazało się, że jest na nich zdumiewająco mało pieniędzy. W ostatnich tygodniach pan van Veen zrobił się jakiś taki strasznie rozrzutny i powydawał prawie wszystko. Co z tym zrobił, nikt nie wie, może skompletował sobie kolekcję diamentów.

Meier van Veen nareszcie wyszedł inspektorowi na prowadzenie i o ładne parę długości wyprzedził rozzłoszczonego Dekkera.

Kołatał się w atmosferze jeszcze ostatni cień wątpliwości, bo Meier znikł dziwnie. Mieszkanie zostawił tak, jakby lada chwila miał do niego wrócić, pełne odzieży, książek, dokumentów, korespondencji i pamiątek, gabinet podobnie, personel w postaci jednej sekretarki i jednego aplikanta pracował nadal, nie został zwolniony ani powiadomiony o utracie pracodawcy, pensje dla obydwojga leżały na koncie służbowym i wystarczały do końca roku, nic nie wydawało się ostateczne. Znikł jakby bez przygotowania, znienacka. Może i rzeczywiście ktoś go zabił, jakiś bandzior dokonał napadu, obrabował, zwłoki utopił…

Zabezpieczywszy się na wszelki wypadek ze wszystkich stron, zaopatrzony w pełny asortyment odpowiednich zezwoleń, nakazów i wyroków, Rijkeveegeen przystąpił do szczegółowej penetracji całego stanu posiadania zaginionego mecenasa. Apartament poszedł na pierwszy ogień.

* * *

Soames Unger umiał się wtapiać w otoczenie. Gdziekolwiek się znajdował, pasował tak, że nie budził w nikim najmniejszych podejrzeń. Jako ekolog, wydelegowany z Unii Europejskiej dla sprawdzania równowagi pomiędzy florą i fauną, dał się już zauważyć w Bieszczadach, w Białowieży, w Kampinosie i na Mazurach, zdążył, nie musiało to długo trwać, wystarczyło pokazać się paru osobom, zamienić kilka słów i gotowe. Teraz mógł w tej samej postaci wystąpić na Mierzei, z nazwiskiem tylko miał kłopot.

Stefan Obliga wściekł mu się za szybko. Może nie tyle wściekł się Obliga, ile podła zmora nie dała się zabić. Może to on sam był zbyt ostrożny…? Może niepotrzebnie obawiał się podejrzeń, złapania, w końcu bandytyzm w tym kraju jest tak rozpanoszony, że o jakimś natychmiastowym pościgu po byle strzale nawet myśleć nie warto. Nie tak od razu by jej trupa znaleźli, jeszcze później rozpoczęliby śledztwo, a wówczas on byłby już daleko, wśród starych znajomych, witałby się z nimi i wysłuchiwał sensacyjnych opowieści i plotek.

Jednakże napad rabunkowy nieznanych bandziorów pasował mu bardziej. Jeden strzał, a niechby i dwa, bez rabunku, musi nasuwać podejrzenia, kojarzące się z nim nieodparcie. Wściekły upór policji bywa niebezpieczny, a kto ich tam wie, może by się uparli…? Napadu rabunkowego nie zdążył zorganizować i zmora mu się zmyła spod ręki.

Trudno, przepadło, popełnił błąd czy nie, nazwisko stanowiło zgryzotę. Dotychczas dysponował taką ilością znakomitych, niepodważalnych dokumentów, że nie musiał się nimi przejmować i zapewne trochę tę sprawę zlekceważył. Dwa wydarzenia go zaskoczyły, znienacka dokopała mu Neeltje i nadział się na świadka, zbytnio musiał przyśpieszyć likwidację swojego cudownego procederu, a teraz zabrakło mu jeszcze bodaj jednego dowodu tożsamości. To coś, czym posługiwał się jako ekolog, nie zniosłoby niczyjego wnikliwego spojrzenia, gorzej, widniało na tym jego własne zdjęcie, jego prawdziwa twarz. Nazywał się, co prawda, Jan Kowalik, ale autentyczny Jan Kowalik istniał, żył, podobny był do niego jak pięść do nosa, a znaleźć go można było najłatwiej w świecie. Jedyną nadzieję pokładał w panience, która, w wyniku własnej, niepojętej pomyłki, obdarzyła Kowalika dwoma egzemplarzami dowodu osobistego, w dodatku z dwiema różnymi fotografiami, nie zwróciwszy na to najmniejszej uwagi. Panienka pomyłki się wyprze, to pewne, ale już pierwsza kontrola wykaże fikcyjność jednego z tych dokumentów.

Jak dotąd, nie naraził się nikomu i nikt w nic nie wnikał, ale nie należało kusić losu. Musiał załatwić sprawę możliwie szybko i zniknąć.

Teren, na którym znalazł się obecnie w pogoni za tą idiotką, wydawał się wprost idealny. Ludzi mało, wszyscy zajęci, uchetani rybami do ostateczności, las, pusta plaża i morze. Turystów jak na lekarstwo, ale akurat tylu, żeby jeden człowiek więcej nie zwracał na siebie uwagi. Zimno i wiatr, zniechęcające do spacerów, policji ani śladu, straż graniczna uczulona wyłącznie na obce numery rejestracyjne, a za to granica blisko, zza tej granicy zaś, jak powszechnie wiadomo, wdziera się straszna, ruska mafia. Czemużby dwóch czy trzech… nie, trzech to za dużo, dwóch… prymitywnych bandziorów nie miało dopaść samotnej baby, z pewnością bogatej, bo żebraczki na urlopy nadmorskie nie jeżdżą. A że żadna baba, choćby i milionerka, nie łazi ze swoim majątkiem po plaży i lesie…? Prymitywnym bandziorom taka myśl do głowy nie przyjdzie.

Nie upierał się zresztą przy obcej mafii, tubylczy bandyta też byłby niezły. Kłopot sprawiał mu zdumiewający brak tubylczych bandytów, nikt się tu nie bał wracać do domu po nocy, nikt nie barykadował drzwi, żadne gwałty, napady ani kradzieże nie wchodziły w rachubę. Jedynym niebezpieczeństwem groziły dziki, beztrosko wyłażące na szosę i powodujące niekiedy wypadki samochodowe, ale obrzydliwa zołza o zmroku nie jeździła…

Za to do portu wracały kutry. Do dwóch portów. W jednym trwały, wyciągnięte na piasek, w drugim telepały się, zacumowane blisko siebie. Odboje odbojami, ale mogły przecież zderzać się, na przykład, rufami, względnie stykać, rufa i dziób, i gdyby ktoś wpadł przypadkiem, przez nieostrożność, na taki styk trafił głową… Pomoc lekarska? Pół godziny to absolutne minimum, pewniejsze trzy kwadranse, a nawet godzina, pogrzeb tego kogoś mamy jak w banku.

Utopić się… Przy takiej ilości wody żadna sztuka, rzecz w tym, że nikt się nie kąpie w listopadzie. Wypadek samochodowy… Kto potrafi nakłonić odyńca, żeby wylazł na szosę w odpowiedniej chwili? A bez odyńca…? Śnieg jeszcze nie padał, gołoledzi nie było… No, zakręty niezłe, większość je ścina, wystarczy przykry zbieg okoliczności… Ale muszą być świadkowie i drugi pojazd… Nie, zaraz, sprawca spowodował kraksę, baba rąbnęła w drzewo, a on uciekł, śladów tu tyle, że nic się z nich nie da wywnioskować, owszem, coś podobnego dałoby się załatwić…

Wszystko to Soames Unger dostrzegł, obejrzał, wywnioskował i obmyślił w ciągu jednej doby. Następną poświęcił na badanie szczegółów.

* * *

Zarówno mieszkanie, jak i gabinet Meiera van Veen nie miały już dla Rijkeveegeena żadnych tajemnic. Sejfy znalazł i kazał otworzyć, komputery przeszukał przy pomocy utalentowanych fachowców, rezultaty wprawiły go w podziw. Ilość spraw, jakimi ten człowiek się zajmował, przekraczała wszelkie wyobrażenie, jakim cudem nadążał?

Nic, ale to absolutnie nic podejrzanego nie znalazł, poza jednym drobiazgiem. Całkowitym brakiem zdjęć. Współczesnych.

To że, wyjeżdżając, Meier van Veen zabrał ze sobą takie rzeczy jak paszport, prawo jazdy, dowód osobisty, rozmaite karty identyfikacyjne i tym podobne dowody tożsamości, było zrozumiałe. Ale, na przykład, dyplom? Na cholerę był mu dyplom w podróży, choćby i służbowej? A musiał go mieć, nie zdobyłby inaczej prawa do wykonywania zawodu! Ściśle biorąc, jeden mały albumik istniał, prezentował chłopca w wieku od lat dwóch do mniej więcej szesnastu, i na tym koniec. Żadnych innych zdjęć, prywatnych, urlopowych, towarzyskich, pamiątkowych, również nie było, to znaczy były, ale nigdzie na nich nie widniał Meier, wyłącznie jakieś obce osoby, zupełnie jakby wszystkie sam robił. Fotografa na zdjęciu zazwyczaj nie widać. Żeby człowiek nie miał w domu ani jednej podobizny własnej dorosłej twarzy? Nie do pojęcia!

Zarazem Rijkeveegeen uświadomił sobie, z jak ogromną liczbą ludzi Meier miał kontakt i jak ogromną wiedzę o nich posiadał. Świadczył usługi prawnicze wszelkiego autoramentu całemu, można powiedzieć, światu, od kalekiego emeryta poczynając, na międzynarodowych przedsiębiorstwach kończąc. Nie wszystko robił sam, bez przesady, tu zlecał, tam radził, gdzie indziej pośredniczył, ale o wszystkim wiedział. Swoją wiedzę mógł użytkować w sposób dowolny i w tym miejscu Rijkeveegeen doznał błysku natchnienia.

Nagle zrozumiał wszystko. Objawił mu się cały mechanizm działania przestępcy, jego imponujące możliwości, także i ta kłoda, która mu legła nagle pod nogami. Nie znał tylko jego prawdziwej twarzy i obecnego nazwiska.

Tego zaś właśnie domagały się od niego wszystkie oszukane instytucje. A jeszcze bardziej jego zwierzchnicy.

Jak dziki szaleniec rzucił się do pierwszych z brzegu środków łączności, żeby skontaktować się z Polską.

* * *

Ruszając z Leśniczówki w drogę powrotną, spojrzałam na wskaźnik i uświadomiłam sobie, że kończy mi się benzyna. Skręciłam zatem na szosie w prawo, do stacji benzynowej w Krynicy, żeby napełnić bak i mieć z głowy, bo nic nie wpędza mnie w taką histerię, jak bliskość rezerwy. Co prawda, tej rezerwy powinno mi wystarczać na prawie sto kilometrów i może nawet w to wierzyłam, ale moja dusza buntowała się i czepiała tak intensywnie, że wolałam jej ulec.

Żadnych innych interesów w Krynicy Morskiej nie miałam, wzięłam benzynę i ruszyłam z powrotem do Piasków.

Po drodze dogoniłam jakiś samochód. Nie śpieszyłam się, nie zależało mi na tym, żeby go wyprzedzać, szczególnie na tych zakrętach, których nigdy nie zdołałam się doliczyć. Poza tym dzień się kończył, wprawdzie jeszcze było widno, ale dziki mogły już zacząć wychodzić.

Samochód migał przede mną coraz bliżej i w końcu, mimo braku pośpiechu, dogoniłam go. Zwolniłam jeszcze bardziej i nagle, tuż za kolejnym zakrętem, ów jakiś kretyn za kierownicą stanął na hamulcu. Zarzuciło go, ustawił się w poprzek. Zdążyło mi błysnąć w głowie, że może ujrzał przed sobą wyłażące z lasu czarne stwory i też już stałam, o dwa metry od niego, tyle że zwyczajnie, a nie na środku jezdni. Dostrzegłam ruch drzwiczek i w tym samym momencie z przeciwka pojawił się autobus.

Nie miał dla siebie miejsca, to był akurat jeden z węższych odcinków szosy, samochód na środku zagradzał mu drogę. Z potężnym rykiem klaksonu zjechał prawymi kołami na leśne podłoże i wyhamował w ostatniej chwili, o włos omijając pień drzewa i nawet nie urywając idiocie przedniego zderzaka. Kierowca za zjeżdżającą w dół szybą walił się otwartą dłonią w czoło i wygrażał pięścią, miałam okno zamknięte i nie usłyszałam co krzyczał, ale musiały to być słowa barwne i mało pieszczotliwe.

Półgłówek ze środka drogi nie czekał na dalszy ciąg wydarzeń, z czego można wnioskować, że nie był półgłówkiem kompletnym, tylko najwyżej częściowym, trochę oleju mu we łbie chlupało. Cofnął się kawałek, zawinął w prawo, omal nie musnął autobusu, docisnął i uciekł. Autobus z pewnym wysiłkiem wrócił na jezdnię, opuściłam szybę, kierowca wychylił się z okna.

– Co to za głupol jakiś? – spytał gniewnie. – Zna go pani?

Pokręciłam głową.

– Pojęcia nie mam. Przede mną jechał, dogoniłam go tu. Nawet nie wiem, skąd pochodzi, nie spojrzałam na numer.

– Pewno chciał zawracać, już nie miał gdzie, popapraniec. Nietutejszy chyba.

– A pewnie, tutejszy zna drogę i wie, gdzie sztuki pokazywać.

– Pani uważa, bo znów może próbować. No, drugiego chyba nie będzie. Do widzenia!

Odjechał. Odczekałam jeszcze chwilę. Nie miałam najmniejszej ochoty narażać się na ponowne spotkanie z kretynem. Przyszło mi na myśl, że może usiłował się podstawić, odszkodowanie mu potrzebne, żeby zmienić albo wyremontować samochód. O, żadne takie, to nie ze mną akurat, już mnie w tej dziedzinie życie doświadczyło.

Ruch na szosie panował właściwie zerowy, ale kiedy powolutku ruszałam, dogoniła mnie furgonetka dostawcza, chyba wędlinę wieźli, bo w sklepie już nic nie było. Zjechałam w prawo, przepuściłam ją i pojechałam za nią na sępa, pilnując tylko odległości. Niech się cymbał grzmiący podstawia furgonetce, jeśli tak koniecznie mu na tym zależy.

Dojechałam na miejsce, rzeczywiście wieźli wędliny, skorzystałam z okazji, poczekałam trochę i od razu zrobiłam zakupy, bo sklep był po drodze. Koty spodziewały się po mnie frykasów, nie mogłam zawieść ich oczekiwań, ryby rybami, ale jakaś kiełbaska, jakieś puszeczki, jakieś chrupki…

Kretyna nigdzie nie było.

Mgła pojawiła się już wieczorem. Smugi snuły się na drodze, wokół domu i nawet w ogrodzie, głodne koty pojawiały się niczym zjawy, wyskakując z rozmazanych ciemności. Prawdę mówiąc, nie były takie okropnie głodne, ryb miały obfitość, tyle że niejako rzutami, to nadmiar, to wcale, zależnie od efektów połowu, poza tym szła zima, przed zimą wszystkie zwierzęta więcej jedzą.

Rano zaś zapanowało gęste mleko. Zrzedło odrobinę w samo południe, a potem znów się zagęściło. Wiatr znikł, morze usiadło.

Zjechałam z portu na plażę bułą Waldemara, chociaż właściwie była to chyba nasza wspólna buła, pomijając już to, że stanowiła pojazd, a nie produkt jadalny. Składała się głównie z kół i domowym sposobem zyskała coś w rodzaju kabiny z pleksiglasu, czy jak to się tam nazywało, nie wnikałam w szczegóły, poprzestając na fakcie, iż tworzywo osłaniało od wiatru i deszczu. Możliwe, iż wyglądało dziwnie. Przy użytkowaniu tego wyrywały się ze mnie wysilone stękania, na co nic nie mogłam poradzić, bo uczciwie trzeba przyznać, że zazwyczaj prowadziłam łatwiejsze pojazdy. Końskich sił dostarczała mi chyba tylko namiętność.

W prawo czy w lewo…? Nie, po lewej stronie miałam łodzie, liny, skrzynki, kłęby sieci, diabli wiedzą co jeszcze. To znaczy, wiedziałam, że powinnam to wszystko mieć, bo widać było tylko słabo majaczące zmazy, po prawej natomiast nie powinnam mieć nic aż do granicy. Pojechałam w prawo.

Zabłądzenia w tej sytuacji wyjątkowo mogłam się nie obawiać. Jeśli z jednej strony człowiek ma morze, a z drugiej wysokie wydmy, droga jest prosta i nie da rady z niej zboczyć. W dodatku, dziwna rzecz, morze wydawało się widoczne, w każdym razie dawało się odróżnić wodę od mokrego piasku. Po przedwczorajszym i wczorajszym wietrze fala jeszcze troszeczkę chlupała i, jak zwykle, zalęgła się we mnie nadzieja.

Jechałam powolutku, gapiąc się na linię piany i wydało mi się, że widzę śmietki. Zatrzymałam pudło, wysiadłam, zabrałam siatkę i ruszyłam dalej piechotą, o ile ten sposób posuwania się do przodu można w ogóle nazwać ruchem. Siatkę wlokłam za sobą, rysując drągiem osobliwą, pętlącą się linię.

Mgła jakby drgnęła, zaczęła pojawiać się falami. Na zmianę, raz brudne mleko, a zgoła nawet brudna śmietana, raz welon, odsłaniający okolicę na odległość stu metrów, może więcej, do stu pięćdziesięciu. I morza większy kawałek. I śmieci!

I bursztyn…

Szły śmieci bursztynowe. Ledwo wąska warstewka leżała na piasku, ale było w niej widać kawałki jak groch. Jak fasola. Gdzieniegdzie prawie jak małe śliwki, same witaminy. Grubszy nieco czarny śmietniczek telepał się tuż przy brzegu, mogłam go dosięgnąć, ale to za chwilę, najpierw pazernie musiałam pozbierać te z piasku.

Mgła znów się rozrzedziła, popatrzyłam w dal i serce mi zapikało. Zaraz za pierwszą łachą widać było prawdziwe śmieci, czarny pas, kołysany lekko falami. Korzystając z chwilowej widoczności, rozejrzałam się niespokojnie, czy nie mam przypadkiem konkurencji, i, do licha, miałam! Jakiś facet złaził z wydmy w miejscu niedozwolonym, kierując się w moją stronę, wyglądał, jakby wiodły go towarzyskie chęci, wyraźne pragnienie rozmowy. Nie rybak, nie bursztyniarz, nie miał nawet długich butów, tylko krótkie gumiaki, nie miał siatki, a jeśli miał, to na krótkim drągu, daleko czymś takim nie sięgnie. Pogadać chciał zapewne, akurat mi było do gadania i zawierania znajomości! O, na pewno nie!

Odwracałam się już, kiedy coś mnie tknęło. Majacząca we mgle sylwetka, ruchy… Jakieś mi się to wydało znajome, zapamiętane z przeszłości, kiedyś z pewnością widziane, i to tu, na tej właśnie plaży… Był taki, zaraz, jak on się nazywał… wiem! Terliczak! O Boże, ale przecież Terliczak dawno nie żyje, nie wstał chyba z grobu, żeby łazić po wydmach…?!

Spojrzałam jeszcze raz. Kimkolwiek był, szedł ku mnie…

Jak grom z jasnego nieba trafiły mnie wszystkie przypomnienia równocześnie. Tej świetnej sylwetki Terliczaka, zachowanej do późnej starości, nie sposób zapomnieć, ona właśnie rzuciła mi się w oczy na parkingu w Zwolle! Ułamek wrażenia, drgnięcie obrazu, musiałam widzieć faceta w całości… nie widzieć, dostrzec, mignął mi… a razem z nim podobieństwo do tamtej postaci sprzed lat! To nie świętej pamięci Terliczak pałęta się tu we mgle, tylko sprawca holenderskiej zbrodni, który, jasny piorun, chyba rzeczywiście spróbuje mnie zabić…

Możliwe, że się nieco wystraszyłam, chociaż emocje bursztynowe ciągle działały i miały swój wpływ na moje poczynania. Żeby uniemożliwić złoczyńcy jakiekolwiek bliskie kontakty, porzuciłam nędzną warstewkę na piasku i wlazłam do wody. Sięgnęłam siatką. Cholera, głębiej było niż przypuszczałam, mogłam zgarnąć ledwo sam skraj tych bliskich śmieci. Miałam na sobie gumowy kombinezon i kurtkę, w żadnym wypadku nie należało zamoczyć kurtki, kluczyki samochodowe, portmonetka i najgorsze, komórka. Nie wiadomo dlaczego urządzenia elektroniczne okropnie nie lubią wody, herbaty zresztą też nie. Zdjęłabym ją i zostawiła na brzegu, ale pęta się tam wróg, nawet jeśli mnie nie kropnie, to, nie daj Boże, wszystko ukradnie, już nie miał kiedy się czaić, tylko akurat teraz!

Mgła znów zgęstniała, przeszła w śmietanę. Przestałam widzieć nie tylko faceta, ale także brzeg, orientowałam się, gdzie jestem wyłącznie po poziomie wody i kierunku fal, zamazało nawet śmieci. Pod siatką czułam, że na coś trafiam i coś wygarniam, ale z pewnością większość tego czegoś mi umykała.

Ogłupiały umysł zmobilizował się i ruszył. Zaniechałam na chwilę galerniczych i beznadziejnych wysiłków, zdjęłam rękawiczki, wygrzebałam z kieszeni komórkę i zadzwoniłam do Waldemara. Zdążyłam pomyśleć, że jeśli zostawił swój telefon w garażu i rąbie drzewo na podwórzu, dzięki czemu jest mi niedostępny, zabiję go. Chociaż nie, może nie zdążę, sama zostanę zabita… I właśnie się odezwał.

– Panie Waldku, żadnych protestów! Z kilometr na ruskich, może mniej, cały zwał śmieci, dla mnie za głęboko, dla pana w sam raz. Bursztynowe. Na brzeg leci, tu bliżej wybieram, dalej nie dam rady, a w dodatku palant jakiś za tyłkiem mi się pęta. Pan doda gazu, bo inaczej kara boska obydwoje nas spotka.

Waldemar na głupie gadanie czasu nie tracił.

– Dokładnie gdzie pani jest?

– W wodzie. Z pięćdziesiąt metrów dalej niż pudło. Buła na brzegu stoi.

– A palant to kto?

– Nie wiem i gówno mnie to obchodzi. Zdaje się, że sprawca zbrodni. Nie widzę go, bo mgła.

– Pani w tej wodzie zostanie. Zaraz będę.

Wiedziałam, że bursztyn go zwabi, bo co do sprawcy zbrodni mogłam żywić wątpliwości. W wodzie zostałam bardzo chętnie, od morza to mleko odrobinę się rozeszło, brzeg nadal stanowił śmietanę, ale brzeg mnie chwilowo przestał interesować. Pomacałam stopą dno, twarde, no dobrze, jeszcze odrobinę, przedmioty delikatne miałam w górnej kieszeni, w dolnej pieniądze, a, niech szlag trafi pieniądze, bilon wytrzyma, a papierowe wyschną…

Zanim w upojeniu zdążyłam napchać siatkę do granic moich możliwości, Waldemar nadleciał…

* * *

Po dwóch dobach Soames Unger sytuację miał w pełni rozpracowaną, ale zarazem wiedział, że jest to ostatnia chwila. Jan Kowalik jeszcze się trzymał, nie miał jednakże złudzeń, wisiał na pajęczej nici. Całkowicie już machnął ręką na dyplomatyczne sposoby działania, nakichał na przypadki, nieostrożności i mafijnych bandziorów, kraksa albo celny strzał. I już przed sobą ma radosne życie.

Kraksy spróbował. Każdy krok zmory był mu znany od początku drugiej doby. Jego wynajęty samochód nie rzucał się w oczy, takich toyot jeździło tu więcej niż gdziekolwiek na świecie, Japończycy powinni chyba na to jakoś zareagować, potraktować jak reklamę, bodaj parę sztuk co roku dostarczać za darmo. Gdańską rejestrację widać było na każdym metrze. Szosa z Krynicy do Piasków w dni powszednie prawie pusta, dzików rzeczywiście pełno, dlaczego ona jeszcze na żadnego nie wpadła…? Inni wpadają. Fart miała jakiś przeraźliwy. Już ją miał, miejsce świetne, w trzy minuty mógł sprawę zakończyć, to nie, musiał się autobus napatoczyć. Skąd, do cholery, rozkład jazdy znał, nauczył się go na pamięć, autobus miał obowiązek przejechać przed kwadransem! Z jakiej racji pojawił się akurat w tym momencie?!

Na kolejną okazję nie miał czasu czekać. Zaczaił się z bronią, wybrał miejsce, codziennie wychodziła karmić koty, maniactwo jakieś, u siebie też karmiła koty, wariatka chyba…? A nie była przecież starą panną! Wyszła, czemu nie, ale wcześniej wyszła ta upiorna mgła, a oświetlenie to oni tam mieli oszczędnościowe, na mgłę nie było siły, kot, pies, człowiek, dwie osoby… Ruchoma zmaza i tyle.

Nazajutrz nie był pewien, jak do tej mgły powinien się odnosić, błogosławić ją czy przeklinać. Z jednej strony uniemożliwiała strzał, chyba że z przystawienia, ale, mimo przeraźliwej głupoty, jaką ta wstrętna stara prukwa prezentowała, podejść do siebie bezszmerowo chyba nie pozwoli. Zorientował się w tym prawie od pierwszej chwili, już w Warszawie, tryb życia prowadziła pozornie beztroski, a jednak… Wciąż działo się coś obok niej, ktoś się pojawiał, jacyś ludzie wchodzili w drogę, ona sama gdzieś znikała, nie miała psa, ale z obu stron jej domu ludzie mieli cholernie czujne psy, które szczekały na wszystkich. Czemuż, do tysiąca piorunów, nie szczekały na koty, tylko na ludzi…?

* * *

Soames Unger nie mógł tego wiedzieć.

– Zdemoralizowała pani kompletnie mojego psa – powiedział do mnie jeden mój sąsiad. – Ona, bo to suka, kompletnie zgłupiała, przedtem szczekała i goniła koty, jak się zaczęło pojawiać pani dziesięć kotów…

– W porywach do czternastu – skorygowałam.

– …teraz siedzi, patrzy, koty łażą bezczelnie, a ona nic.

– Wszystkie wyjałowione, odrobaczone, szczepione i łapią myszy. Pies ma więcej rozumu niż człowiek, wie, co szkodliwe, a co nie.

Psa z drugiej strony postarałam się przekupić kośćmi od pieczonych żeberek. I kotkiem dla córek sąsiada. Pełna symbioza nastąpiła, a ten pacan chciał, żeby na siebie wzajemnie szczekały…!

* * *

Mgła zatem wykluczała strzał.

Z drugiej jednakże strony ta idiotka pojechała na plażę. Wiedział przecież, dokąd jedzie, jeśli skręciła na górną drogę, do portu, jak każdy, tam schodziła ku wodzie. Po dwóch pełnych dobach, ta była trzecia, trochę o jej zwyczajach wiedział, nie wszystko, wciąż jeszcze mogła go zaskoczyć jakimś nowym pomysłem, ale orientował się już, że tam polezie, gdzie nie ma ludzi. Jeśli przy tej pogodzie pojechała do portu, musiała znaleźć się w ściśle określonej sytuacji, z lewej strony tłum, bo ryby mgłę mają w nosie, z prawej pustka, bo szkoła swoich uczniów na plażę w takich warunkach nie wyprowadzi. Zaryzykował i zgadł.

Mgła. Gęsta, cudowna mgła. Na pięćdziesiąt metrów nic nie widać. Żywego ducha dookoła nie ma. Jego też nie ma, jeśli występuje tu jako normalny człowiek, delegat europejskiej ekologii, zachowuje się i porusza też jak normalny człowiek. O jego sprawności fizycznej nikt nie ma zielonego pojęcia, nikt nie wie, że dystans trzech kilometrów potrafi przebiec w ciągu ośmiu i pół minuty bez względu na warunki, nikomu nie przyjdzie do głowy, że gdzieś tam, na tej plaży, mógłby się znaleźć wcześniej niż zmora…

Znaleźć się, znalazł. Ruszył w chwili, kiedy zaparkowała. Co pół kilometra przeskakiwał wydmy i wyglądał. Mgła przeszkadzała zobaczyć cokolwiek i zabierała czas. A jednak, mimo wszystko, trafił.

Za którymś razem dostrzegł ją. Szczęście, że wiedział, jak dziś wygląda, bo bez tej wiedzy w życiu by jej nie poznał. Miała na sobie coś tak dziwnego… Spodnie…? Nigdy nie chodziła w spodniach! Buty? Długie buty do bioder? Kurtka kryła górę tego stroju, diabli wiedzą, co to było, ponadto na głowie miała nakrycie, którego nie umiał określić, zapewne miało pełnić obowiązki czapki. Szkoda, że jeszcze nie przyczepiła sobie długiej, czarnej brody…

Dreszcz szczęścia przeleciał mu po plecach, kiedy uświadomił sobie, na jak znakomite warunki wreszcie trafił. O połowie bursztynu pojęcia nie miał, ale z miejsca połapał się, że ona w tej wodzie coś ujrzała i tylko to ją interesuje. Owszem, rozejrzała się, z pewnością go dostrzegła, ale nic jej zapewne nie przyszło do głowy, bo nie zaczęła uciekać. Przeciwnie, wlazła do wody, jak na zamówienie, cóż za uprzejmość mu robi, prawie ją w tym momencie polubił i w następnym stracił z oczu. Mgła wróciła.

Brnął w bladej, gęstej szarości, kierując się wyłącznie spadkiem terenu. Niewielki to był spadek, ale dawał się wyczuć. Jeśli pod nogami zobaczy wodę… Zaraz, ona powinna być na lewo. W wodzie…? A może wróciła na ląd?

Cieniutki paseczek piany pojawił mu się na czubkach butów. Dobrnął do morza, rozejrzał się. Przed nim mgła była rzadsza, widział tego morza kawałek, za nim, z boku, na prawo i na lewo, trzymała jak zamówiona, mimo że o mgle miał jakieś pojęcie, okazywało się ono teraz do kitu, zachowanie się mgły nad morskim wybrzeżem było nieprzewidywalne. Dlaczego ta suka trwała tu, a nie tam…?

Myśl ludzka działa w czasie niewyobrażalnym nawet dla matematyków. W niepojętym dla mnie osobiście ułamku sekundy Soames Unger zdążył pożałować, że nigdy nie studiował wnikliwie meteorologii, nigdy nie spędzał wakacji na najmglistszych terenach Anglii, nigdy nie badał mgły londyńskiej i w ogóle nigdy nie interesował się mgłą maniacko i wprost nad życie. Robiła ta obrzydliwa małpa co jej się podobało, a on nie nadążał się do tego przystosowywać.

Nagle rozwiała się odrobinę i dostrzegł zmorę w wodzie. Gimnastykowała się, jego zdaniem, musiała chyba zwariować, ruszył ku niej, nie bacząc na to, że do pasa będzie mokry, no, może trochę mniej, ale to była jedyna okazja. W morzu do bioder, pchnąć, jakże łatwo utopić się w takiej sytuacji…

Już był w wodzie do kolan, już mu się nalało do butów, już miał do niej tak blisko…

Mgła nie tylko ograniczała widoczność, tłumiła także dźwięki. Mimo to Soames Unger usłyszał przerażający ryk, zbliżający się ze straszliwą szybkością. Tylko ten dźwięk sprawił, że nie wykonał ostatniego, upragnionego ruchu, tego silnego pchnięcia…

* * *

Na znany mi świetnie ryk motoru Waldemara odwróciłam się i chyba trochę zaparło mi dech. Tuż za mną znajdował się facet, zapamiętany z parkingu w Zwolle, z dokładnie takim samym wyrazem twarzy.

Naprawdę nigdy w życiu nie potrafiłam ocenić ani własnego charakteru, ani własnych reakcji. Powinnam była chyba przerazić się tak, żeby stracić mowę?

Nic nie straciłam, aczkolwiek możliwe, że przerażenie miało do mnie nieograniczony dostęp.

– Kiciu, czy ty nigdy nie żywisz żadnych innych uczuć? – powiedziałam, zdaje się, że z wyrzutem, święcie przekonana, że holenderski złoczyńca polskiego języka znać nie może.

Waldemar wjechał w wodę, rzucił motor, już był obok ze swoim kaczorkiem w ręku. Moja siatka, pieczołowicie wykonana z grzebieniówki, na suchym, lekkim drągu, nie ważyła nic, rybackie kaczorki, ciężkie, potężne i solidne, świetnie nadawały się na maczugi, można było z nimi iść w bój, łamiąc przeciwnikom ręce i nogi. Nie miałam najmniejszych wątpliwości, że Waldemar kaczorka użyje.

Facet ze Zwolle był chyba podobnego zdania, bo po sekundzie osłupienia cofnął się gwałtownie, odskoczył i w mgnieniu oka był na brzegu. Poderwał motor Waldemara.

Przyglądaliśmy się temu obydwoje bez słowa i bez ruchu. Przedstawienie trwało krótko, ale spodobało nam się nadzwyczajnie, jasne było, że łapie jedyny dostępny mu pojazd, zamierzając na nim uciec i gdyby to był normalny motor, z pewnością by mu się udało. Motor Waldemara jednakże miał cechy szczególne, pomijając już to, że liczył sobie około trzydziestu wiosen, nie posiadał rozrusznika. Nie posiadał także wielu innych elementów, z urządzeń niezbędnych pozostały mu właściwie tylko silnik i koła, i nikt, poza samym Waldemarem, nie potrafił go uruchomić. Chwilę, w której śmiertelnie zaskoczony facet oglądał poderwaną z piasku machinę, usiłując zrozumieć co widzi, można było zaliczyć do najpiękniejszych w życiu.

– Teraz widzi pani, dlaczego ja czymś takim jeżdżę? – wytknął niebotycznie zadowolony Waldemar, kiedy niedoszły złodziej porzucił ustrojstwo i znikł we mgle na piechotę. – Nie ma obawy, żeby mi go kto ukradł.

– Panie Waldku, o! – powiedziałam, odwracając się i pokazując palcem. – Źle widać w tej mgle, ale są tam. Dosięgnie pan?

Waldemar spojrzał, kiwnął głową i ruszył dalej w morze ku majaczącej niewyraźnie czarnej smudze. Ruszyłam w przeciwnym kierunku, na brzeg, wlokąc za sobą prawie pełną siatkę. Nadzieja na bursztyn nie pozwoliła mi wykrzesać z siebie nawet odrobiny rozumu, zastanowić się bodaj co robię, ten zbrodniczy palant mógł się przecież czaić w pobliżu i tylko czekać, żebym podeszła. Podłaziłam mu pod rękę! Gdyby Waldemar nie nadjechał, spróbowałby zapewne utopić mnie w morzu!

Nie miałam teraz czasu zastanawiać się nad tym, w moich śmieciach błyskały bursztyny…

* * *

Robert Górski w żywe kamienie przeklinał tę cholerną mgłę. Nic w niej nie było widać, nic nie można było zrobić, znajdowało się tu ich czterech, trzech policjantów i żołnierz straży granicznej, i nie widzieli siebie wzajemnie. W lesie owszem, w lesie mgła ledwo się snuła, gęstniała bliżej wody, w lesie faceta wypatrzyli, potem znikł im z oczu. Jedyną pociechę stanowiła myśl, że on widzi tyle samo i nie będzie strzelał.

Bardzo liczyli na sprzymierzeńca. W obliczu okropnej lekkomyślności potencjalnej ofiary musieli zapewnić sobie jakąś pomoc, w całą sprawę Górski, na wszelki wypadek, wtajemniczył Waldemara. Zaopatrzył go w komórkę z wklepanym numerem, zobowiązał do pilnowania nieznośnej baby, najlepiej bez jej wiedzy. Rybak, miejscowy, energiczny, znający teren jak własną kieszeń, lepiej niż ktokolwiek inny mógł nieznacznie czuwać nad sytuacją, dostrzec każdą obcą twarz, zawiadomić o wszystkim. Jego obecność nie budziła najmniejszych podejrzeń, oni zaś powinni być dla złoczyńcy niewidzialni…

No i dostali sygnał.

Telefon od Waldemara ściągnął ich na plażę we właściwe miejsce, natknęli się na ten dziwaczny, terenowy pojazd, ludzie musieli być kawałek dalej, ryk motoru Waldemara ucichł, zdawałoby się, gdzieś blisko, ale mgła myliła, fałszowała dźwięki. Co się tam działo, do diabła?

Górski był pewien, że Soames Unger znajduje się w zasięgu ręki. Chciał go złapać osobiście. Przynęta, wbrew ostrzeżeniom, sama, można powiedzieć, wystawiała się na wabia, należało tylko dopilnować chwili, w której zbliży się do niej obcy człowiek. W tej mgle mogła się zbliżyć cała procesja, a Górski czuł, że Soames Unger się śpieszy. Został już spalony wszechstronnie i jeśli została mu jakaś bezpieczna kryjówka, powinien do niej natychmiast uciec. Przedtem musi zabić naocznego świadka.

Nie trzymali się oczywiście wszyscy czterej razem, porozstawiani byli w punktach strategicznych, dwóch w lesie, dwóch na plaży, i od jednego z lasu przyszedł sygnał. Zobaczył obcego człowieka.

* * *

Soames Unger znów popełnił błąd. Zmora miała obstawę, mógł zabić wprawdzie i tego faceta, ale gość nie wyglądał na takiego, który grzecznie poczeka na strzał, próba byłaby ryzykowna. Poznała go, to było widoczne, powiedziała przy tym coś tak dziwnego, że wciąż jeszcze nie mógł znaleźć w tym sensu. W każdym razie wolał uciec, przynajmniej na razie, ta mgła w końcu się rozejdzie, zastrzeli ją wtedy i ucieknie definitywnie. Wstrząsnął nim jeszcze ten przerażający rupieć, który przecież, na własne oczy to widział, przedtem jechał, i to jak jechał! Cudem…? Nie do pojęcia!

Chyba te dwa drobne zaskoczenia spowodowały, że bez zastanowienia popędził przez wydmy do lasu. Nie spodziewał się zasadzki, kiedy zatrzymał go żołnierz straży granicznej, zachował spokój, pokazał mu ten wątpliwy dowód Jana Kowalika, ekologa, żołnierz nie nabrał żadnych podejrzeń, tyle że trzymał się go jak rzep.

I nagle nastąpiło coś takiego, że w mgnieniu oka stracił wszelkie szansę. Nie zdążył wyciągnąć broni, a ich było czterech i mieli spluwy, w dodatku legalnie. Gliny. Kołatała się w nim jeszcze odrobina nadziei, ale niestety, miał przy sobie także swoje prawdziwe dokumenty i nadzieję szlag trafił…

* * *

Z plaży przepędził nas terenowy samochód straży granicznej, przyjechali i zażądali natychmiastowego powrotu do portu. Na szczęście śmieci się skończyły, Waldemar wygarnął, ile zdołał, więcej nie podchodziło, w dodatku zaczynało się zmierzchać. Dałam spokój grzebaniu w wywalonych na brzeg stosach, postanowiłam wrócić tu jutro o świcie. Waldemar nie narzekał, złapał bursztyn blisko półkilowy i pochwalił przestępczą aferę, która go tu akurat teraz przywiodła. Nie wiadomo, czybym po niego zadzwoniła, gdyby mi się tu żaden pacan nie pętał.

W porcie czekał Górski.

– O, właśnie! – przypomniałam sobie na jego widok. – Miał pan rację, jest tu ten ze Zwolle. Myśli pan, że naprawdę przyjechał mnie zabić? Nic mi nie zrobił…

– Widzi go pani w tym gronie? – przerwał mi Górski, gestem wskazując grupę siedmiu osób, zgromadzonych na dziedzińczyku strażnicy.

– Widzę, tu stoi. Mam go pomacać czy jak…? Kurtkę miał inną, ale twarz mu została i nawet wyraz ten sam. On mnie chyba trwale nie lubi.

– On bardzo dobrze mówi po polsku.

– O, cholera…

Waldemar stał tuż za mną i wtrącił się.

– To ten pan wlazł za panią do wody akurat, jak nadjechałem – oznajmił stanowczo.

Obejrzałam się na Górskiego.

– Wie pan, że dobrze mi się wydawało, obejrzałam go wtedy w całości. I teraz poznałam po sylwetce, chociaż we mgle był trochę niewyraźny. Już tam… mówiłam panu chyba? Miałam wrażenie, że widzę coś znajomego, i rzeczywiście, jest podobny z figury do faceta, którego kiedyś znałam i naprzyglądałam mu się do upojenia. Pomyłka wykluczona, tamten od dawna nie żyje. No to Ryjek…

Ugryzłam się w język. Chciałam powiedzieć, że Ryjek-Wagon się ucieszy, ale skoro Soames Unger znał polski język, byłoby chyba nietaktem podawać mu moją wersję nazwiska holenderskiego gliniarza. Ciekawe, swoją drogą, jak mu cokolwiek udowodnią, nazywa się inaczej, wygląda inaczej…

– I co? – zniecierpliwiłam się. – Tak tu będziemy stali, aż przyjadą po niego Holendrzy?

– Nie, to raczej on pojedzie do Holandii. A pani może wracać do domu…

* * *

Inspektor Rijkeveegeen oszalał ze szczęścia. Miał Soamesa Ungera i miał dostęp do jego pieniędzy. Odzyskał ukradziony szmal!

Jednakże ścisły związek zaginionego Meiera van Veen ze złapanym prawie na gorącym uczynku Soamesem Ungerem okazał się dość trudny do udowodnienia. Soames Unger, który w rzeczywistości nazywał się Albert Haucher i był co najmniej w połowie Polakiem z obywatelstwem niemieckim, miał dość rozumu, żeby pamiętać o rękawiczkach i nigdzie nie zostawiać odcisków palców. Meier zostawiał, Soames nie. Śladami rękawiczek owszem, siał licznie, znaleziono je w samochodzie Ewy Thompkins, na kwitku ze stacji benzynowej, na drzwiach garażu Marcela Lapointe, na odebranym złoczyńcy pistolecie, a w dodatku w chwili złapania miał te rękawiczki na rękach. Palce w naturze natomiast sprawiły kłopot.

W domu i w biurze Meiera znaleziono ich trochę, aczkolwiek mniej niż można się było spodziewać, no ale może Meier pedantycznie po sobie sprzątał i wszystko wycierał. Nie pasowały do palców zatrzymanego w najmniejszym stopniu. Zęby…! Zęby Meierowi służyły znakomicie, odnaleziono jego dentystę, u dentysty zaś kartę pacjenta, który w ciągu dziesięciu lat był dwa razy i żadnych poważnych zabiegów nie wymagał, rentgena robić nie było potrzeby, ślad po kontroli pozostał tak znikomy, że o niczym nie świadczył. Chyba tylko o tym, że istnieją w Europie osobnicy z uzębieniem godnym zazdrości.

Ponadto nie zgadzało się właściwie nic. Nie tylko odciski palców Soamesa-Alberta i Meiera różniły się od siebie, także ogólny wygląd zewnętrzny budził szalone wątpliwości. Sprowadzona kolejny raz ze Stanów Zjednoczonych Jantje Parker na widok Soamesa-Alberta z powątpiewaniem pokręciła głową.

– To nie on – rzekła. – Niemożliwe. Nie znam Meiera aż tak dobrze, jak go Neeltje znała, ale ten tutaj wcale do niego nie jest podobny. Meier zawsze robił na mnie wrażenie… okrąglejszego. Takiego miękkiego. No… wzrost ten sam. Ale właściwie nic więcej.

Ściągnięto ze Stuttgartu Natalię Sterner.

– O Boże, to nie Thorn – powiedziała niepewnie, patrząc przez fałszywe lustro, bo bezpośrednio oglądać go nie chciała. – Ale coś ma w sobie. Tak ogólnie, to chyba trochę podobnie wyglądał, jak go poznałam, to już z pięć lat, ale później utył i ostatnio się bardzo zmienił. I właściwie nawet do siebie samego wcześniejszego wcale nie jest podobny.

Sprzątaczka Neeltje wyraziła pogląd odmienny.

– O, tak mi się jakoś widzi… Twarz to nie, z samej twarzy bym go nie poznała, ale w sobie… to ja go chyba takiego pamiętam. Z dziesięć lat temu albo i więcej, jak zaczęli ze sobą, znaczy, pani van Wijk za plenipotenta go wzięła, to jak raz właśnie w sobie był taki. A potem co i raz to grubszy się robił. W brzuchu i w tym… no… w zadzie, nawet sobie myślałam, że chłop był jak lalka, a w piernika się przemienia. W ostatnich czasach wcale już do tego tutaj nie był podobny, ale z początku całkiem on! I ruszał się jak ten, a później już całkiem inaczej.

Nikt inny w Soamesie-Albercie Meiera van Veen nie ujrzał i z identyfikacją były same zgryzoty. Rijkeveegeen się uparł, bo tożsamość tajemniczego Soamesa była mu niezbędna do zamknięcia sprawy, i ruszył w przeszłość. Twarz twarzą i zęby zębami…

Inna rzecz, że Soames Unger gorzko w tym momencie pożałował, że nie wyrwał sobie jakiegoś zęba, na przykład, w Turcji…

…ale istnieją elementy decydujące. Chociażby DNA!

Czy temu Meierowi van Veen nigdy w życiu nie badano krwi…? Ani czaszki? Niczego sobie nigdy nie złamał? Nie robiono mu rentgena…?

Bliskiej rodziny Meier nie miał, to zostało stwierdzone już wcześniej, kiedy rozpoczęto poszukiwania zaginionego. Znajomych owszem, zatrzęsienie. Inspektorowi potrzebni byli starsi znajomi, sprzed dwudziestu i szesnastu lat, bo już się orientował, że ci z wczesnej młodości, z dzieciństwa i ze szkoły będą do niczego. Laboratorium zrobiło mu zdjęcia czaszki chłopca z albumiku, porównał je z czaszką Soamesa-Alberta i oczywiście też się te czaszki nie zgadzały.

Jedyne, co mu się dopasowało do siebie wzajemnie, to ostatnie zdjęcie Meiera wykonane przez policyjnego fotografa do celów śledczych, prezentowane między innymi naocznemu świadkowi z również ostatnim zdjęciem złapanego Alberta Hauchera, też dziełem policyjnego fotografa, zrobionym jeszcze w Polsce, natychmiast po zatrzymaniu podejrzanego. Te dwie podobizny, nareszcie, zawierały w sobie tę samą czaszkę!

Dokumenty służbowe stwierdzały, że Meier van Veen studia rozpoczął w Holandii, a ukończył w Anglii, w Oxfordzie, przed szesnastu laty, po czym od razu podjął pracę, jako niezwykle zdolny i wysoko ceniony młodzieniec. Pracując, kontynuował wykształcenie i specjalizował się w czym popadło, pracowity cholernik, a szczeble rozmaitych drabin urzędowych przeskakiwał w piorunującym tempie. Pozahaczał się w rezultacie na wszystkie strony i zyskał wielokierunkowe uprawnienia. Ktoś z dawnych czasów musiał go, do licha, pamiętać!

Puściwszy w ruch kogo tylko się dało, Rijkeveegeen dość szybko dotarł do trzech osób, znających Meiera van Veen na początku studiów, oraz do listy uczniów, kończących szkołę średnią równocześnie z nim, dokładnie dwadzieścia siedem lat temu. Nie przyniosło mu to wielkiej korzyści. Wyłapane osoby pamiętały go słabo, niczym szczególnym ten Meier się nie odznaczył, ponadto jednej z owych osób przypominało się niewyraźnie, że podobno on już dawno nie żyje, zginął w jakiejś katastrofie. Jego podobizny również nikt nie posiadał. Co gorsza, ewidencja ludności wykazała, że rodzice Meiera rzeczywiście zginęli w jakiejś okropnej katastrofie lotniczej przed szesnastu laty, a dom, w którym przedtem mieszkali, uległ zniszczeniu wskutek pożaru i został dawno rozebrany. Na jego miejscu stoi nowy. Poprzednich lokatorów ciężko będzie znaleźć.

Fakt, iż przemiana Alberta Hauchera w Meiera van Veen nastąpiła przed szesnastu laty nie ulegał już dla Rijkeveegeena wątpliwości, ale tej przemiany musiał dowieść. Szło mu jak z kamienia. Nie zgłupiał jednak doszczętnie i pamiętał, iż Soames Unger, będący rzeczywistym Albertem Haucherem, nie ograniczył się do Meiera van Veen i Gerharda Thorna, ale był także Stefanem Obligą, kilkoma facetami, którzy ledwie mignęli w operacjach bankowych, niemieckim lekarzem i wreszcie, ostatnio, Janem Kowalikiem. Każdy z owych osobników nie tylko inaczej się nazywał, ale także inaczej wyglądał. Odmiany urody, dzięki żonie, pojmował doskonale, równie dobrze jednak wiedział, iż do tych odmian potrzebne jest zaplecze. I dosyć dużo materiałów pomocniczych. Gdzieś zatem Albert Haucher musiał mieć stałą metę, bezpieczne gniazdko, w którym trzymał cały chłam, wybierając z niego to, co akurat było mu potrzebne. Kamuflaż Meiera mógł wyrzucić, pociąwszy go na kawałki i rozsiawszy po śmietnikach Europy, reszta jednakże, chociażby pełna osobowość Alberta Hauchera, do której najwyraźniej w świecie zamierzał wrócić, powinna na niego czekać.

Albert Haucher na swój temat milczał jak głaz, ciężko obrażony za głupie podejrzenia, przeczył wszystkiemu i żądał swojego adwokata.

Miał adwokata, czemu nie? Szwajcar pochodzenia polskiego, Henryk Bykowicz, przybył czym prędzej do Amsterdamu, śmiertelnie i autentycznie zdumiony, i stwierdził, że pana Hauchera zna całe życie, żadnego kontaktu z nim nie stracił, widuje go dość systematycznie, wie doskonale i ma dowody, że pieniądze pana Hauchera pochodzą nie z żadnych kantów, tylko ze znalezisk geologicznych. Jaki Meier, jaki prawnik? Pan Haucher jest geologiem, w tym samym czasie zaczynali obaj studia, on poszedł na prawo, a pan Haucher na geologię, owszem, na trochę zeszli sobie z oczu, każdy z nich opuścił Polskę we własnym zakresie, ale kontakt pozostał, przeważnie telefoniczny, co nie zmienia faktu. Albert miał fart, proszę, tu są dowody, brazylijskie szmaragdy, diamenty w Południowej Afryce, złoto w Kanadzie, nic nielegalnego, za takie odkrycia przedsiębiorstwa płacą, a jeśli pan Haucher przypadkiem trafił na zmianę rządów w którymś kraju afrykańskim i na własne wydobycie miał koncesję… No to co, że miesięczną? Przez miesiąc można znaleźć pół tuzina Koh-i-noorów!

Rijkeveegeen był na krawędzi rozpaczy, kiedy z całkowicie nieoczekiwanej strony przyszedł ratunek.

* * *

– Ja bardzo przepraszam, że do pani dzwonię – powiedziała wściekle zakłopotana Ewa Thompkins – ale namówiły mnie obie Gąsowskie, Jadzia i Elżbieta, uparły się, że pani poradzi, a to taka idiotyczna sprawa, że sama nie wiem, co robić. Pani się przecież orientuje, co to za kraj, Anglia…

– Mniej więcej – przyświadczyłam, nieco zaskoczona. – Co prawda lepiej znam tę z dziewiętnastego wieku niż obecną, ale zawsze trochę. A co się stało?

– To przez psy. Oszczeniła się suka pani Mills, to moja sąsiadka…

– Tak, wiem. Słyszałam. I widziałam dzielnicę, topografii może pani dać spokój.

– Nie mogę. Chodzi o dom za mną, przylega do mojego ogrodu. Ona mi je wszystkie po kolei przyniosła, cztery sztuki… Zaraz, ja chyba mętnie mówię, to nie jest dom pani Mills, ten za mną, i nie pani Mills przyniosła szczeniaki, tylko suka. Odniosłam je oczywiście. Ale ta psica je nauczyła bywać u mnie, one już mają po pięć tygodni, przyłażą, a mój mąż psów nie lubi i trzeba je szybko przed nim chować. Usuwać. On tak nie bez powodu, jest uczulony na sierść zwierzęcą…

– Niech się pani tak nie śpieszy – poprosiłam. – Przecież słyszę, że pani ledwo zipie. Spokojnie, mamy mnóstwo czasu. I co? Chyba nie zrobił żadnemu nic złego?

– Nie, one same sobie. Ale to moja wina. On przyjechał, nie dopilnowałam czasu, szczeniaki były u mnie, więc w pośpiechu przepchnęłam je przez żywopłot do ogrodu na tyłach. Żeby ich nie zobaczył, bo i tak jest już dosyć zadrażnień… Takie śmieszne szczeniaczki, żywe i ciekawe, polazły tam i zaczął się dramat. Wpakowały się, dwa, w taki stos drewna, ścięte gałęzie takiego czegoś… krzew, nie znam nazwy, ale to okropnie cierniste, jak na zeribę afrykańską, i w dodatku trujące. Nie umiały z tego wyjść i rozpaczały przeraźliwie, Jadzię wysłałam, zobaczyła, że tam siedzą, coś okropnego, zdenerwowałam się, ona też…

– A suka? I pani Mills?

– U pani Mills nie było słychać. Ona myślała, że są u mnie.

Przejęłam się. Znałam te krzewy.

– I co?

– Na szczęście mąż się śpieszył i zaraz wyszedł, więc popędziłam tam, Boże drogi, wyglądało na to, że się strasznie poranią, a to trujące, zliżą albo co, furtka zamknięta, nikogo nie ma… Dokonałam włamania. Trudno, musiałam ratować głupie szczeniaki, ale zostało mnóstwo śladów. Zdewastowałam żywopłot i ogrodzenie, widać, że to od mojej strony, naruszyłam cudzą własność, a to jest Anglia!

– A tam, Anglia, a co szczeniaki? Nic im się nie stało?

– W zasadzie nic, ale chyba się pokłuły. Czy ta trucizna nie…

– Jeśli o to idzie, mogę panią uspokoić – powiedziałam żywo. – Sama się tym podrapałam tak, że do dziś mam bliznę, ale żyję, jak widać. A co do Anglii, to cywilizowany kraj, szanują zwierzęta, no, poza lisami. Właściciele już wrócili?

– Nie. Próbowałam się dowiedzieć, tak delikatnie, to jest jeden właściciel, który często wyjeżdża, gosposia tam przychodzi raz na tydzień, w tym właśnie rzecz. Z Anglikiem bym się dogadała, ale gosposia…? Poleci na policję, zacznie się cała kołomyja i oczywiście wszystko od razu obije się o mojego męża. A w dodatku ten właściciel bardzo przystojny, ja go kiedyś widziałam, parę razy nawet, Jadzia też… a mój mąż ma obsesję… – zająknęła się lekko i czym prędzej wróciła do tematu. – Nie spowoduję przecież cudownego odrośnięcia połamanego żywopłotu! Co ja mam zrobić?

Nie zastanawiałam się ani sekundy.

– Jadzia ma zakochanego gliniarza. Poradzić się go natychmiast!

– Jadzia ma zakochanego gliniarza? – zdumiała się Ewa Thompkins. – Nic o tym nie wiem, pierwsze słyszę!

– Jak to, nie powiedziała pani? O, do licha… I jej matka też nie? Obsobaczę te dziewczyny. Ale wobec tego niech pani udaje, że nic pani nie wie o zakochaniu, tylko tyle, że Jadzia go zna. Niech go ściągnie, wszystko mu pani powie i on doradzi.

– Jakiegoś chłopaka sobie znalazła, to już wół mógł wywęszyć – rzekła Ewa w zadumie. – Ale nie wiedziałam, że to gliniarz. Mówiła, że sympatyczny.

– I zdaje się, że nawet niegłupi. Niech go łapie od razu. Zanim ta gosposia przyjdzie i zobaczy włamanie!

– Ma pani rację. Tak zrobię…

* * *

James Bertlett, tknięty tajemniczym przeczuciem, zareagował prawidłowo pod każdym względem. Nazwisko poszkodowanego właściciela posiadłości, skalanej szczeniaczkami, zdobył bez trudu, kilka pogawędek z sąsiadami spowodował błyskawicznie, na wszelki wypadek zadzwonił do Holandii i jeszcze tego samego dnia Rijkeveegeen uzyskał zezwolenie na wdarcie się do angielskiego domu. Ciepłe gniazdko Alberta Hauchera stanęło przed nim otworem.

* * *

– Anglia szanuje prywatność bardziej niż jakikolwiek inny kraj – powiedział z westchnieniem Górski, nie protestując przeciwko dolewaniu mu wina. – A dom… Rany boskie, a cóż to była za skomplikowana afera! Dom stanowił własność rdzennego Anglika, który przekazał go w spadku Albertowi Haucherowi piętnaście lat temu. Haucher podatek zapłacił, wszystko jak trzeba, pies z kulawą nogą nie miał prawa się nim interesować.

– Ale właśnie psy go załatwiły – zauważyła mściwie Martusia.

U mnie w domu siedział cały tłum. Górski, Martusia, Małgosia, Witek, Tadzio i Elżbieta Gąsowska. Uparłam się zebrać ich wszystkich do kupy razem, żeby nie musieć powtarzać wyjaśnień po pięć razy. Górski zgodził się wyjawić tajemnice, bo i tak holenderska telewizja trąbiła o nich na wszystkie strony świata, tyle że bez atrakcyjnych szczegółów, pomijając już taką drobnostkę, że nikt z nas nie znał holenderskiego języka. Finansowo sprawa prezentowała się potężnie.

– Niech pan powie od początku – zaproponowałam. – Ryjek-Wagon wydłubał przecież wszystko.

– Kim on w ogóle był, ten cały, jak mu tam, Albert? – spytała z niesmakiem Małgosia.

– Nikim niezwykłym – odparł Robert Górski. – Normalnym, zdolnym chłopakiem, któremu przytrafiło się parę osobliwości. Z tym że charakter owszem, przedsiębiorczy, bezwzględny i taki raczej niekoniecznie praworządny. Uzdolniony językowo, poza tym, jego matka była Holenderką, więc tu akurat język przytrafił mu się jak ślepej kurze ziarno. Urodził się w Niemczech, stąd obywatelstwo…

– Dlaczego w Niemczech? – zdziwiła się Gąsowska.

– Bo jego matka znienacka postanowiła rodzić w Holandii, u siebie, wystraszyła się naszej służby zdrowia, mąż się ugiął, ruszyli samochodem i gdzieś w okolicy Hanoweru ją złapało. Dziecko, urodzone w jakimś kraju, automatycznie dostaje obywatelstwo tego kraju, a tu jeszcze nazwisko się Niemcom podobało. Nie, na przykład, Płoszczyński, tylko Haucher, Płoszczyńskiego może by usiłowali zepchnąć sobie z głowy.

– Ale potem chował się w Polsce?

– W Polsce. Z tym że często wyjeżdżał. Był dwujęzyczny, poza tym w ogóle języków uczył się z największą łatwością. To prawda, że interesował się geologią, ale na tym się kończą jego osiągnięcia…

– Skąd on wykombinował tyle tych fałszywych dokumentów? – odezwał się w zadumie Witek.

– Wcale nie były fałszywe. Mam mówić po kolei czy na wyrywki?

– Po kolei – zarządziłam surowo. – Pytania sobie zapiszcie i zadamy je potem, hurtem. Proszę, tu leży papier. I długopisy. Kupiłam nowe, wszystkie piszą. Niech pan nie zwraca na nikogo uwagi. Skończył z geologią. I co?

– Na rozmaitych egzaminach różnie mnie już usiłowano zmącić, ale to było dawno – zganił mnie z wyrzutem Górski. – A teraz pani zaczyna na nowo. Nie skończył. Użył jej. Ale skoro ma być po kolei, to po roku studiów, dziewiętnaście lat miał wtedy, matka już nie żyła, ojciec przeszedł na margines społeczny, alkoholizm, ten cały Albert trafił na katastrofę w Lesie Kabackim. Wiadomo, co się tam działo…

– W sobotę to było – nie wytrzymałam. – Na wyścigi przyleciał facet z krzykiem, że straszne rzeczy i dlaczego tu nikt nic nie słyszał…

– A tam – ciągnął Górski karcąco – przyzwoici ludzie zbierali wszystko dookoła, rzeczy, portfele, dokumenty, to się rozleciało szeroko, i oddawali na milicję, a złodzieje kradli. Albert Haucher był tam przypadkiem i zaliczył się do tej drugiej kategorii, znalazł między innymi tę, no, taką… pederastkę Meiera i przywłaszczył sobie. Pieniędzy też trochę, może nawet dosyć dużo, możliwe, że znalazł także dokumenty van Veenów, oni lecieli całą rodziną, wszyscy troje, ale ich dokumenty zwrócił anonimowo. Błyskawicznie zorientował się, że Meier mu pasuje, wzrost ten sam, wiek prawie, Meier był starszy o rok, no i zaryzykował. Wyjechał natychmiast jako Meier van Veen, ich adres miał, był w papierach, klucze do mieszkania również, Meier je wrzucił na dno pederastki, w domu van Veenów znalazł wszystko co trzeba i wystąpił jako ich syn.

– Niemożliwe – zaprzeczyła kategorycznie Małgosia. – A gęba? A znajomi?

– A lista pasażerów? – poparł ją nieufnie Tadzio.

– Nie wsiadł do samolotu. W ostatniej chwili…

– Ejże! – włączyłam się żywiutko. – To tak jak ten chłopak z „Estonii”!

Spojrzeli na mnie wszyscy, zanim się zdążyli odezwać, kontynuowałam.

– Wtedy, kiedy się utopiła „Estonia”, uratowało się z niej sześć, a może dwadzieścia osób, nie pamiętam, w każdym razie wyłącznie młodzi i bardzo zdrowi, jeden chłopak nie zdążył na prom. Duńczyk, stąd to wiem, że akurat byłam wtedy w Danii i obie z Alicją siedziałyśmy przed telewizorem i przy radiu, przyleciał do portu, jak już „Estonia” była w morzu o pięćdziesiąt metrów. Ze zmartwienia, że się spóźnił, poszedł na piwo i dzięki temu usłyszał wiadomości, bo o katastrofie rozeszło się błyskawicznie. I natychmiast poleciał dzwonić do rodziców, którzy już go opłakiwali w Kopenhadze. A gdyby tak nie poszedł na piwo, nie siedział w knajpie, nie słyszał, odczekał, może ruszyłby do domu pociągiem, autostopem, przez ten czas zostałby uznany za utopionego, wszyscy wiedzieli, że ma wracać „Estonią”, musiałby swoją śmierć odkręcać. Paszporty wtedy sprawdzali. Meier mógł zrobić to samo, na liście był, spóźnił się, nie wsiadł…

– Skąd pani to wie? – zainteresował się Górski.

– Nie wiem, tak sobie wyobrażam z doświadczenia.

– Bardzo trafnie.

– A twarz? – uparła się Małgosia. – Wcale niepodobni do siebie.

– Mówiłem, że to był chłopak uzdolniony. Grywał w szkolnym teatrzyku, miał zdolności aktorskie, upodobnił się do Meiera z łatwością. Ponadto symulował coś w rodzaju amnezji, wynikłej z szoku. Nie dość na tym, przeniósł się do Anglii, z przyjęciem na dalszy ciąg studiów nie miał problemów, z tym że to były studia prawnicze. Wszystko wskazuje na to, że osobiście podpalił dom, gdzie z rodzicami mieszkał, żeby zatrzeć za sobą ślady. Prawem się zajął, owszem, co najmniej połowę dokumentów sfałszował, ale był dostatecznie inteligentny, żeby dać sobie radę z tą całą robotą. Rijkeveegeen stwierdził, że posługiwał się dokumentami ludzi, z którymi miał kontakt, szczególnie wykorzystywał nieboszczyków, ubezpieczenia mu się spodobały, prawie równocześnie z końcem studiów wymyślił sobie ten cały przekręt, delikatnie, bez przesady, zgromadził szmal. Równocześnie, nie tracąc kontaktu z kumplem ze szkoły, mecenasem Henrykiem Bykowiczem, bardzo zręcznie symulował bogacenie się na znaleziskach geologicznych i Bykowicz gotów za niego głowę dawać. Pokazywał się gdzie trzeba, nawiązywał znajomości, zdobywał albo podrabiał odpowiednie dokumenty i jako Albert Haucher miał pełne prawo do wielkiej forsy. Owszem, narobił się jak perszeron za pługiem, ale rezultaty uzyskał wstrząsające, jako on sam, Albert Haucher. Mógł usunąć ze świata Meiera van Veen i żyć z tego w luksusach, we własnej osobie. I wychodzi na to, że do tego właśnie zmierzał, tak sobie obmyślił od początku. Na legalnym szmalu siedzi, świat przed nim otworem…

Słuchaliśmy z zapartym tchem.

– Ładne – pochwalił Tadzio. – I dlaczego mu nie wyszło?

– Bo jego machinacje ubezpieczeniowe wyłapała ta nieboszczka ze Zwolle. No dobrze, będę brutalny. Nie chciał z nią sypiać, więc uparła się zemścić.

– A dlaczego właściwie nie chciał z nią sypiać? – zdziwiła się Martusia. – Przecież sypnął, o ile wiem?

– Bo jako Meier van Veen nie mógł. Odmieniał się stopniowo, żeby nie być podobny do siebie samego. Grubszy, taki, no… miękki. Otłuszczony. Skóra sztuczna, rzecz jasna, przy takich… jak by tu… igraszkach… partnerka mogła to zauważyć.

– To jak on tego…?

– Jako on sam, Albert. Rijkeveegeen znalazł dwie… damy… które, kolejno, miały nadzieję, że je poślubi. Jedna w Afryce Południowej, druga w Hiszpanii. Stąd jego wściekle ruchliwy tryb życia. A tak naprawdę kwestie prawnicze załatwiali dla niego wynajęci pracownicy, umiał dobierać ludzi.

– A Natalia Sterner? – przypomniałam sobie. – Z tym jej Szwedem?

– Jeden z nielicznych błędów. Z jej mężem coś załatwiał, myślał, że wydoi z niej jakieś sekrety, a jej samej się bał. Zbyt agresywna.

– No dobrze, a ta nieboszczka to co? – spytała cichutko Elżbieta Gąsowska. – Nie chciał jej i co?

Górski westchnął.

– Zaczęła wyłapywać kant ubezpieczeniowy przy okazji załatwiania sprawy dla Marcela Lapointe, tego wielbiciela Ewy Thompkins. Dla niej to był Herbert Moeller, Lapointe powiedział prawdę…

Witek uparł się przy swoim. Przerwał Górskiemu.

– Obaj się tak przejechali na lewych papierach, co to za jakiś urodzaj? Epidemia? Znali się, jeden drugiemu podpowiadał? Jak to możliwe?

Górski westchnął ponownie, tak, że ruszyła się firanka.

– Znamy sytuacje… no, ja już dość długo pracuję w tym zawodzie… kiedy w aferze połowa osób posługuje się cudzymi albo fałszywymi dokumentami. Tu się rzeczywiście zbiegło, w jednej aferze znalazło się dwóch takich, ale trzeba wziąć pod uwagę, jaka ilość ludzi wchodziła w grę, a przy tym zasadnicze przestępstwo opierało się właśnie na znajomościach, kontaktach z ludźmi. Przypadek sprawił, że wplątał się ten cały Lapointe, może i dziwkarz, może i żigolak…

– Nie może, a na pewno – zganiła go Małgosia.

– O, ty nie bądź taka zasadnicza! – prychnęła na nią Martusia.

– Zamknijcie gęby na chwilę – poprosił z naciskiem Witek.

– …ale w gruncie rzeczy normalny, względnie przyzwoity facet – kontynuował niewzruszenie Górski. – Jako gówniarz wystraszył się śmiertelnie, nie chciał siedzieć, bał się i kumpli, i policji, narkomanem jeszcze nie był i nie zamierzał być. Skorzystał z okazji i przez ładne parę lat miał ciężkie życie. Dokładnie odwrotnie niż Meier-Albert, który swoją okazję potraktował jak dar losu, może dlatego, że jego marzeniem była ucieczka z tego ustroju. Zwierzać to on się nie zwierza, ale dużo o nim wiadomo i chyba od początku obmyślał sobie jakiś intratny kant. To systematyczny gość, konsekwentnie dążył do celu, Lapointe jako Moeller nawet mu się przydał, bo na jakiś czas zajął sobą nieboszczkę…

– Ale jeszcze żywa była wtedy? – upewniła się niespokojnie Martusia.

Górski pomilczał chwilę i jakby złapał dech.

– Żywa. Nawet bardzo żywa. Za bardzo, jak na jego potrzeby. Kant, mówię, wyłapała, Lapointe ginął z oczu… W końcu, zdenerwowana, wrzepiła się w aferę pazurami przez ambicję i przez zemstę, bo jej Meier zaczął wychodzić. A Meier też jej nie chciał… I nie miała nic lepszego do roboty, jak tylko dać mu do zrozumienia z wielkim triumfem, że go odgadła. Nikt inny, tylko ona, i to prawie na finiszu. No to co miał zrobić? Musiał ją kropnąć.

– Musiał – zgodziłam się. – Dlaczego jako on sam, w prawdziwej postaci?

– Bo za skarby świata nie mógł jeszcze zaryzykować podejrzeń w stosunku do mecenasa Meiera van Veen. Nikogo innego nie mógł z siebie zrobić, chociaż dokumentów po różnych nieboszczykach miał zatrzęsienie, ona go trochę zaskoczyła. Obmyślał to już wcześniej, miał na oku samochód Ewy Thompkins, nie mógł operować wyłącznie Soamesem Ungerem, postacią fikcyjną, chciał się zapewne przerobić na kogoś nowego, a ona mu wystrzeliła swoją wiedzą. Tyle zdążył, że zorganizował sobie transport, ta Campanilla, gdzie rzekomo nocował, samochód na parkingu, światło w oknie, butelka wina na blacie… Całkiem niezłe alibi, tam nikt nikomu nie przeszkadza, sama pani to wie…

Kiwnęłam głową, bo Campanille znałam doskonale.

– Ten tutaj – rzekł znienacka Witek – jak mu tam… Obelga… to też nieboszczyk?

– Obliga. Świeży. Sprzed dwóch tygodni. Francuski włóczęga pochodzenia polskiego.

– No to tam, nad morzem, wygłupił się okropnie – zaopiniowała z niesmakiem Martusia. – I po co mu to było?

– Żeby nie zostawiać świadków. Pani stanowiła dla niego szczyt niefartu – tu Górski kiwnął ku mnie głową. – Jeden to ten Feuillet, a pani druga. Nikt inny nie widział go prawdziwego i nikt inny nie mógł zaświadczyć, że przywiózł zwłoki na parking w Zwolle. A, właśnie! Odciski palców Meiera też nie były prawdziwe, Rijkeveegeen wie to już od dawna, taka błonka na palcach, kosztownie mu wychodziło to przebieranie, ale zyskiwał tyle, że mógł sobie pozwolić. A na panią mógł trafić kiedykolwiek, byle gdzie, też nieszczęśliwym przypadkiem. Nie chciał żyć w zagrożeniu.

– Zaraz – wtrąciła się energicznie Małgosia. – A po co on właściwie robił te wszystkie sztuki z samochodami, zamiast rąbnąć cokolwiek komukolwiek? I tak tę Ewę wrabiał?

Mogłam wyręczyć Górskiego w odpowiedzi.

– Bo każdy właściciel już na drugi dzień rano zrobi raban na pół Europy, że mu pojazd ukradli. O, chociażby ten chłopak, któremu motor podwędził, od świtu latał i wrzeszczał! I już wszystkie gliny mają numer i markę. I nie tylko gliny, wielkie garaże, strzeżone parkingi na lotniskach, na dworcach… A tu miał pewność, że nikt żadnej kradzieży nie zauważy prawie do końca wakacji.

– I nie tylko – włączył się Górski. – On znał Lapointe’a, wiedział o tej jego podwójnej osobowości, tu Francuz Lapointe, a tam Holender Moeller, specjalnie go przylepił do afery. Miał nadzieję, że wszystkie podejrzenia padną na niego i zanim się to wyjaśni, on już dawno będzie bezpieczny. Znał Zwolle, znał ten hotelowy parking, ludzie, przecież on to sobie przygotowywał przez parę lat! I udałoby mu się, gdyby nie trafił na świadka…

– Niech ktoś otworzy jakąś butelkę wina – poprosiłam. – Żyję jednak, co mnie troszeczkę dziwi.

– To i dobrze, że mój szwagier nie miał pojęcia, gdzie pani jest – stwierdził Tadzio i poszedł po wino.

– I tak się musiał bez przerwy przebierać… – westchnęła w zadumie Elżbieta Gąsowska, jakby z odrobiną współczucia.

Górski podchwycił.

– Otóż to. Musiał mieć jakąś własną melinę. Ten dom w Chelsea otrzymany w spadku… zawracanie głowy, sfałszował testament, dla bystrego faceta komputery to żyła złota. W życiu nikt by go nie odnalazł, gdyby się nie zbiegło. Dokumenty, paszport, ściśle biorąc, i prawo jazdy… miał przy sobie, bo już wiedział, że wszystkie inne osobowości są podejrzane i powinien wrócić do własnego nazwiska. Dom w Anglii miał pod własnym, a w tym domu oprzyrządowanie… rany boskie, do takiej charakteryzacji potrzebna jest cała pracownia kosmetyczna, czy jak to nazwać… Gdzieś musiał wszystko trzymać. I co to się było zastanawiać, skąd on wie cokolwiek o Ewie Thompkins, bywał tam przecież, oczy miał w głowie, po polsku umiał. Rozmawiała przez telefon, nie?

– Ale u niej nie bywał! – zaprotestowałam. – Raz go tylko widziała!

– Widziała go więcej razy, tylko nie miała pojęcia, że to on. Za to on ją widywał dość często. I podsłuchał bez trudu. Ona lubi świeże powietrze.

– I co? – nacisnęła Małgosia. – Tam znaleźli te rzeczy?

– Tam znaleźli wszystko. Gumę piankową, skórę, maski, peruki, szkła kontaktowe, masę plastyczną, ostatnie zdobycze techniki. Dokumenty wszelkie, dowody na nieskazitelne życie Alberta Hauchera, także dowody tożsamości mnóstwa innych osób, już wykorzystanych. Prawdziwe odciski palców, włosy. Pełnego człowieka.

– I wszystko pokazały szczeniaczki? – ucieszyła się Martusia.

– Szczeniaczki – potwierdził Górski.

– To jakże, znaczy, że to Jadzia? – przestraszyła się nagle Gąsowska.

– Owszem. Dzięki Jadzi Bertlett tam się pokręcił, chociaż do Rijkeveegeena zadzwonił tylko na wszelki wypadek…

– I teraz sama pani widzi, że romans z angielskim gliniarzem ma jakiś sens – wytknęłam czym prędzej. – Kiedy oni ślub biorą?

– To już pani wie…? Zaraz po Nowym Roku się szykują, cała rodzina chyba pojedzie.

Górski przyglądał mi się jakoś dziwnie, a Witek tam samo.

– No tak. Ale to przecież pani im poradziła, żeby się poradzić tego gliniarza…

– I ty go rozpoznałaś z twarzy, a nawet i z daleka…

– A myśli pani, że dlaczego ja się w tę całą kotłowaninę wdałem osobiście? Dla przyjemności? Z nudów? Od pierwszej chwili było widać, że musi się pani pozbyć!

Zastanowiłam się. No rzeczywiście, to ja mu chyba narobiłam najwięcej złego. Obejrzałam go na parkingu, kiedy przywiózł zwłoki, rozpoznałam go na plaży, namówiłam Ewę na Bertletta… Gdyby nie ja, ten biedny człowiek, złoczyńca, morderca, uzdolniony przestępca finansowy… a, czort go bierz z finansami, ale ludzkich jednostek nie należało jednak usuwać z tego świata, nieładnie jakoś… Mimo wszystko, beze mnie zdołałby może ze wszystkiego się wyłgać.

– Zdaje się, że miał rację – przyznałam z czymś w rodzaju smętnej skruchy. – Rozumiem go, stanowczo powinien był mnie zabić…

Реклама на сайте